ارائه کارت واکسن کرونا شرط دریافت خدمات بانکی و سفر در کشور

پدر و جد پدری، همچنین، وصی، ولی خاص شخص محجور هستند که وظایفی نظیر اداره امور مالی محجور و حفظ و نگهداری از اموال وی را بر عهده دارند. از جمله تفاوت پدر و جد پدری به عنوان ولی قهری با وصی به عنوان ولی خاص، در این است که این دو شخص، بدون نیاز به تعیین و اجازه کسی، از این سمت، برخوردارند.

 

در قانون مدنی، برای حمایت از محجوران، نوعی از ولایت و سرپرستی پیش بینی شده است و این امر، به دلیل آن است که محجورانی مانند اشخاص صغیر، سفیه و مجنون، نیازمند حمایت هستند تا امور آن ها سامان یابد و مسائل حقوقی آن ها، به درستی، انجام گیرد.

بر اساس قانون مدنی و قوانین مرتبط، در ابتدا، ولی خاص، مسئول امور حقوقی و مالی محجور بوده و پس از آن، نوبت به قیم می رسد. به همین جهت، کسب اطلاع از این امر که چه کسانی ولی خاص هستند، به ویژه برای افرادی که دارای محجور در خانواده خود هستند، ضروری است.

از این رو، در مقاله حاضر، قصد داریم بگوییم که ولی خاص کیست، اختیارات و وظایف او، چه می باشد، ولی عام چه کسانی هستند و تفاوت ولی خاص با ولی عام و قهری، چه می باشد. علاقمندان به کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص می توانند، در ادامه مقاله همراه ما باشند. 

ولی خاص کیست

در پاسخ به این پرسش که ولی خاص کیست؟ لازم به توضیح است که ولایت خاص، یکی از مفاهیم حقوقی و انواع ولایت است که بر اساس قانون مدنی، برای محجوران، یعنی صغار، مجانین و سفها، به کار می رود و اشخاص ویژه ای را در بر می گیرد.

برای بررسی اینکه چه کسانی ولی خاص هستند، باید به ماده 1194 قانون مدنی، مراجعه کرد که مقرر داشته: " پدر و جد پدری و وصی منصوب از طرف یکی از آنان، ولی خاص طفل نامیده می شوند." بر اساس این ماده، در پاسخ به این پرسش که چه کسانی ولی خاص هستند باید گفت؛

پدر محجور، پدر بزرگ پدری محجور و شخصی که به عنوان وصی، برای بعد از فوت، توسط هریک از پدر یا پدربزرگ تعیین شده، ولی خاص هستند که به پدر و جد پدری " ولی قهری " نیز گفته می شود و این افراد، به اداره امور محجوران می پردازند.

حتما بخوانید : چه کسانی اولیای قهری هستند

اختیارات و وظایف ولی خاص

یکی از پرسش های رایجی که پیرامون مبحث ولی خاص وجود دارد، مبنی بر این است که اختیارات و وظایف ولی خاص، چه می باشد؟ از این رو، پس از توضیح این امر که چه کسانی ولی خاص هستند، در این بخش از مقاله، قصد داریم در خصوص اختیارات و وظایف ولی خاص، اعم از پدر، جد پدری و وصی، صحبت کنیم که به شرح زیر است:

 

حفظ و نگهداری از اموال محجور

اداره امور مربوط به اموال محجور 

تربیت محجور و نگهداری از او 

 

تمامی افرادی که ولی خاص هستند و وظیفه اداره و نگهداری امور و اموال محجور را دارند، ملزم می باشند که در این امور، مصلحت محجور را در نظر بگیرند. در ادامه مقاله، قصد داریم درباره ولی عام و مصادیق آن، توضیح دهیم.

حتما بخوانید : ولایت قهری پدر و جد پدری

منظور از ولی عام کیست

در پاسخ به این پرسش که چه کسانی ولی خاص هستند، گفتیم که پدر و جد پدری، همچنین وصی منصوب این افراد، ولی خاص فرد محجور هستند. در پی پاسخ به این پرسش، ممکن است این سوال ایجاد شود که منظور از ولی عام کیست؟ لذا، در این بخش از مقاله، قصد داریم به این پرسش پاسخ دهیم.

منظور از ولی عام، دادستان یا حاکم است که در مواردی که ولی خاص وجود ندارد، تا مشخص شدن قیم، اداره امور محجور و حفظ و نگهداری از اموال وی را بر عهده می گیرد و پس از تعیین قیم برای محجور، این وظایف، به قیم، محول می گردد.

 

تفاوت ولی خاص و عام

در قسمت های قبلی مقاله، گفتیم که ولی خاص و عام، چه کسانی هستند و توضیح دادیم که وظایف ولی خاص چیست. اکنون، در این بخش از مقاله، قصد داریم درباره تفاوت ولی خاص و عام، صحبت کنیم. تفاوت ولی خاص و عام، به شرح زیر می باشد:

ولی خاص، منحصر به پدر و جد پدری و وصی است.

ولی عام، به حاکم یا همان دادستان در حقوق امروزی، گفته می شود.

ولی خاص، امور مربوط به محجور را در حدود قانون، انجام می دهد.

 ولی عام، علاوه بر امور مربوط به محجور در صورت نبود ولی خاص تا تعیین قیم، امور سایر اشخاص، نظیر غایب مفقود الاثر، جنین و.... را نیز انجام می دهد. به عنوان مثال، تعیین امین، برای اداره امور غایب یا جنین، از جمله مواردی است که ولی عام، نسبت به آن ها اقدام می کند.

بیشتر بخوانید : روش های سقوط ولایت قهری پدر و جد پدری

 

تفاوت ولی خاص و قهری

پس از توضیح تفاوت ولی خاص و عام، در این بخش از مقاله، قصد داریم درباره تفاوت ولی خاص و قهری توضیح دهیم. اما، قبل از توضیح این تفاوت ها، لازم به ذکر است که مقصود از ولی قهری، چه کسانی است. بر اساس قانون، پدر و جد پدری، تنها کسانی بوده که از ولایت قهری برخوردارند و بنابراین، عنوان ولی قهری، صرفا بر این افراد، حمل می گردد. تفاوت ولی قهری و ولی خاص، عبارت است از:

ولی قهری، صرفا پدر و جد پدری را در بر می گیرد اما، ولی خاص، علاوه بر این دو فرد، بر وصی نیز حمل می گردد.

ولی قهری، بدون نیاز به اجازه کسی از این سمت، برخوردار است اما وصی به عنوان ولی خاص، صرفا پس از منصوب شدن توسط پدر و یا جد پدری، آن هم بعد از فوت این افراد، به این سمت، منصوب می شود. علاقمندان به کسب اطلاعات در خصوص افراد تحت ولایت قهری، می توانند نسبت به مطالعه مقاله زیر، اقدام کنند.

در ادامه بخوانید : افراد تحت ولایت قهری

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص اختیارات و وظایف​ ولی خاص در کانال تلگرام حقوق خانواده عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون اختیارات و وظایف​ ولی خاص پاسخ دهند.