تفاوت حضانت و قیمومت چیست

 در پاسخ به پرسش فرق حضانت با قیمومت چیست، می توان گفت که حضانت به مراقبت و تربیت کودک توسط والدین یا سرپرست اشاره دارد و از سوی دیگر، قیمومت به مدیریت امور مالی و حقوقی افراد ناتوان یا کودکان یتیم اختصاص دارد و توسط یک قیم انجام می شود. به طور کلی، تفاوت با قیم در این است که قیمومت جنبه ای حقوقی و مالی دارد، در حالی که حضانت جنبه ای شخصی و تربیتی است.

در پاسخ به پرسش فرق حضانت با قیمومت چیست، می توان گفت که حضانت به معنای پرورش و نگهداری و تربیت فرزند می باشد. اما در مقابل قیمومت به معنای نگهداری و مدیریت اموال و حقوق شخص محجور یا همان صغیر می باشد. در واقع حضانت مفهومی متفاوت از قیمومت بوده و به یک معنا تفسیر و استعمال نمی شوند. 

اهمیت این موضوع از این جهت است که، هر یک از این مفاهیم نقش حیاتی در حفظ حقوق و رفاه افراد دارند. حضانت به دلیل تأثیر مستقیم بر رشد و تربیت کودک، از اهمیت ویژه ای برخوردار است و تضمین می کند که کودک در محیطی امن و سالم پرورش یابد. از سوی دیگر، قیمومت به دلیل مدیریت امور مالی و حقوقی افراد ناتوان، از جمله کودکان یتیم یا افراد بالغی که قادر به تصمیم گیری نیستند، اهمیت حقوقی و اقتصادی بالایی دارد. 

از آنجایی هر دو مسئله قیمومت و حضانت از اهمیت بسیاری برخوردار هستند، در این مقاله دینا، به پرسش فرق حضانت با قیمومت چیست، پاسخ داده شده و تعاریف حضانت و قیمومت به صورت جداگانه بیان شده است. 

حضانت چیست

پیش از آنکه به بررسی تفاوت حضانت با قیمومت پرداخته شود، ابتدا می بایست هر یک از این مفاهیم به صورت جداگانه، توضیح داده شود. در این قسمت از مقاله دینا، مفهوم حضانت به صورت مفصل توضیح داده شده و به پرسش حضانت چیست پاسخ داده شده است. 

حضانت به معنای نگهداری، تربیت، پرورش طفل می باشد. در واقع حضانت از نظر قانون گذار، یک حق و تکلیف شمرده شده که بر عهده والدین یا تحت شرایط خاصی، بر عهده اشخاصی به غیر از والدین می باشد. این حق و تکلیف، شخص عهده دار امر حضانت را مکلف می کند تا این تکلیف را به درستی انجام داده و در جهت تربیت و نگهداری از فرزند حرکت نماید. در صورتی که شخص عهدار حضانت نتواند این تکلیف را به درستی انجام دهد و یا صلاحیت نداشته باشد، این وظیفه از وی سلب شده یا به عبارتی از وی سلب حضانت خواهد شد. 

قانونگذار در ماده ۱۱۶۹ قانون مدنی، به افرادی که باید این حضانت را برعهده بگیرند، اشاره کرده و اینگونه بیان می کند که، "برای حضانت و نگهداری طفلی که ابوین او جدا از یکدیگر زندگی می‌کنند، مادر تا سن هفت سالگی اولویت دارد و پس از آن با پدر است. بعد از هفت سالگی در صورت حدوث اختلاف، حضانت طفل با رعایت مصلحت کودک به تشخیص دادگاه می‌باشد."

با توجه توضیحاتی که در مورد مفهوم امر حضانت داده شد، می توان اینگونه گفت که در واقع حضانت امری است در جهت نگهداری روحی و فیزیکی از فرزند و پذیرش مسئولیت پرورش فرزند تا سن بلوغ قانونی. از این جهت مفهومی کاملا متفاوت از قیمومت می باشد. 

قیمومت چیست

در قسمت قبل، مفهم حضانت مورد بررسی قرار گرفت و گفته شد که حضانت مفهومی متفاوت از قیمومت بوده و به معنای نگهداری و پرورش روحی و جسمی محجور یعنی طفل می باشد. در این قسمت از مقاله به بررسی مفهوم قیمومت پرداخته و به پرسش قیمومت چیست، پاسخ داده شده است. 

قیمومت در لغت به معنای، نگهداری، سرپرستی و تکیه گاه می باشد. اما این کلمه در معنای عرفی و در قانون مدنی، نگهداری و اداره کردن امور مالی شخصی گفته می شود که خود توانایی نگهداری و اداره اموال خود را نداشته و عبارت دیگر محجور می باشد. در واقع قیم کسی است که از اموال شخص محجور مراقبت کرده و این اموال را اداه می نماید، به عمل اداره نمودن اموال محجور توسط قیم، قیمومت گفته می شود. 

قانونگذار در ماده 1218 قانون مدنی، اشخاصی را مشخص کرده که می توان برای آنها قیم تعیین کرد و اینگونه بیان می کند که: "اطفالی که ولی خاص ندارند، مجانین و اشخاص غیر رشیدی که جنون یا عدم رشد آنها متصل به زمان صغر (کودکی) آنها بوده و ولی خاص نداشته باشند و مجانین و اشخاص غیر رشیدی که جنون یا عدم رشد آنان متصل به زمان صغر نباشد." همانطور که قابل مشاهده است، افراد معین شده در قانون توانایی تصمیم گیری در رابطه با اموال خود را نداشته و برای اداره این اموال، احتیاج به قیم دارند. 

فرق حضانت و قیمومت

در قسمت های قبل، مواردی نظیر، مفهوم حضانت و قیمومت مورد بررسی قرار گرفت و گفته شد که، حضانت در معنای نگهداری روحی و فیزیکی از طفل بوده و قیمومت به معنای نگهداری و اداره اموال شخصی می باشد که خود توانایی نگهداری از اموالش را ندارد. در این قسمت از مقاله، فرق حضانت با قیم و قیمومت بررسی شده است. 

در پاسخ به پرسش فرق حضانت با قیمومت چیست، می توان گفت که حضانت و قیمومت دو مفهوم حقوقی متفاوت هستند که هر یک به جنبه های خاصی از مسئولیت های مربوط به کودکان و افراد نیازمند حمایت اشاره دارند. حضانت به معنای نگهداری و مراقبت از کودک است که معمولاً شامل تأمین نیازهای جسمی، عاطفی و تربیتی او می شود. این مسئولیت اغلب به والدین کودک سپرده می شود. در حالی که قیمومت، بیشتر به مسئولیت های قانونی و مالی مربوط می شود. 

تفاوت حضانت با قیم و قیمومت در نوع مسئولیت هایی است که هر یک به دنبال دارند. حضانت بیشتر بر جنبه های روزمره و مراقبتی از کودک متمرکز است، در حالی که قیمومت شامل مدیریت امور مالی و حقوقی فردی است که به دلیل صغر سن، جنون یا عدم توانایی در تصمیم گیری، نیاز به حمایت قانونی دارد. برای مثال، قیم ممکن است مسئولیت مدیریت اموال، انجام معاملات یا تصمیم گیری های مهم حقوقی را بر عهده بگیرد، در حالی که شخص عهده دار حضانت بیشتر به تربیت و نگهداری کودک می پردازد.

در قانون مدنی ایران، قیمومت توسط دادگاه به فردی به نام "قیم" سپرده می شود که معمولاً از میان نزدیکان فرد تحت حمایت انتخاب می گردد. این شخص موظف است در چارچوب قانون و به نفع فرد تحت حمایت عمل کند. در مقابل، حضانت به طور طبیعی به والدین تعلق می گیرد، مگر در مواردی که دادگاه تشخیص دهد یکی از والدین یا هر دو صلاحیت لازم را ندارند. بنابراین، اگرچه هر دو مفهوم به حمایت از افراد نیازمند مربوط می شوند، اما حوزه های مسئولیت و اختیارات آنها کاملاً متمایز است.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد تفاوت حضانت و قیمومت چیست در کانال تلگرام حقوق خانواده عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون تفاوت حضانت و قیمومت چیست پاسخ دهند.