بخشیدن مدت عقد موقت

عقد موقت، عقد ازدواجی است که برای مدتی مشخص و با میزان مهریه ای معین، صورت می گردد و بر خلاف عقد دائم، در آن، طلاق وجود ندارد و در صورتی که زوجین بخواهند، قبل از اتمام مدت، اقدام به فسخ آن کنند، این امر، با بخشیدن مدت عقد موقت، توسط مرد، از طریق پیامک یا به صورت حضوری ممکن است و با گذشتن مرد از زمان باقی مانده صیغه​، زن غیر باکره و غیر یائسه، موظف است که 2 طهر یا 45 روز، عده نگه دارد.

یکی از انواع عقد نکاح، عقد موقت است که در برخی از احکام، با عقد دائم، تفاوت دارد. به عنوان مثال، از آن جهت که عقد موقت، صرفا برای مدت زمان مشخص و محدودی منعقد می شود، مرد هر زمان که بخواهد می تواند، باقی مانده مدت عقد موقت را به زن ببخشد که اصطلاحا به آن، بذل مدت نیز گفته می شود.

در واقع، بذل مدت، به معنای گذشتن از زمان باقی مانده صیغه، توسط مرد است و این امر، جایگزین نهاد حقوقی طلاق در عقد موقت می باشد. اما، بخشیدن مدت عقد موقت یا گذشتن از زمان باقی مانده صیغه، تنها در شرایطی امکان پذیر خواهد بود که قواعد و تشریفات قانونی این امر، رعایت گردد.

از این رو، در مقاله حاضر، قصد داریم به تعریف عقد موقت پرداخته و بگوییم که مقصود از بخشیدن مدت صیغه چیست؛ سپس، پیرامون الزام مرد به گذشتن از زمان باقی مانده صیغه صحبت کرده و به بررسی قواعد حقوقی میزان عده بخشیدن مدت صیغه محرمیت، وضعیت بذل مدت این عقد در شرایط حیض زن و امکان بخشیدن مدت عقد موقت از طریق پیامک، بپردازیم.

عقد موقت چیست

ازدواج، از مهم ترین سنت های دین اسلام است و شرع و قانون، همواره بر آن، تاکید دارند و زن و مرد را به انعقاد عقد ازدواج، تشویق می نمایند. این امر، به جهت بقای نسل، به صورت مشروع و رفع نیازهای عاطفی یا جنسی بشر، در یک بستر امن است.

یکی از انواع عقد نکاح، عقدی است که به طور موقت و برای مدت زمان مشخص و معینی منعقد می شود که به آن صیغه موقت یا متعه نیز گفته می شود. در واقع، بر خلاف عقد دائم که برای همیشه است تا زمانی که به علت فوت یا طلاق، فسخ شود، عقد موقت، برای مدت زمانی مشخص، منعقده شده، هرچند که مدت آن بسیار طولانی باشد و با اتمام مدت یا بذل آن از سمت مرد، پایان خواهد یافت.

از مهم ترین شروطی که باید، در عقد موقت، رعایت گردند و عدم وجود آن ها، سبب بطلان عقد خواهد بود این است که میزان مهریه و مدت، باید در عقد موقت، مشخص باشند و منعی بر تمدید مدت عقد، در صورت توافق طرفین عقد، نخواهد بود. در این شرایط، طرفین می توانند، مجددا، با خواندن صیغه محرمیت و اظهار اراده بر تمدید مدت، مدت عقد را برای بازه زمانی معین و با میزان مهر مشخصی، مجددا، تمدید کنند.

بخشیدن مدت عقد موقت

بر خلاف عقد دائم، در عقد موقت، مساله طلاق، معنا ندارد و این عقد، صرفا با فوت مرد، اتمام مدت و بذل مدت، پایان خواهد یافت و بنابراین، یکی از مسائلی که پیرامون عقد موقت، مطرح می شود، مساله بخشیدن مدت عقد موقت، از سمت مرد است که قواعد خاص خود را دارد و در این بخش از مقاله، پیرامون آن، توضیح خواهیم داد.

روش های انحلال عقد موقت، بر اساس ماده 1120 قانون مدنی، بذل مدت و انقضای مدت است. بذل مدت، همان بخشیدن مدت عقد موقت می باشد و انقضای مدت نیز یعنی پایان یافتن مهلت صیغه. اما بخشیدن مدت عقد موقت، بر اساس شرع و قانون، اختیاری است که صرفا به مرد داده شده تا هر زمان که بخواهد، بتواند، باقی مانده مدت صیغه را به زن بخشیده و به رابطه زوجیت خاتمه بدهد.

لذا در بخشیدن مدت صیغه به زن یا گذشتن از زمان باقی مانده صیغه، رضایت زن شرط نیست و زن، تنها زمانی می تواند، نسبت به بذل مدت عقد موقت، اقدام کند که مرد، در این خصوص، حین عقد یا پس از آن، وکالت داده باشد. در ادامه، در خصوص الزام مرد به بخشیدن باقی مانده مدت صیغه، توضیح خواهیم داد و خواهیم گفت اگر مرد مدت مدت صیغه را ببخشد، چه آثاری خواهد داشت.

الزام مرد به بخشیدن مدت عقد موقت

با توجه به اینکه اختیار بخشیدن مدت عقد موقت، صرفا به مردان داده شده، مگر اینکه زن، از جانب مرد، وکالت داشته باشد، این پرسش مطرح می شود که آیا الزام مرد به بخشیدن مدت عقد موقت، وجود دارد یا خیر و در صورت امکان، شرایط آن، چگونه است؟

همانگونه که اشاره شد، اختیار بخشیدن مدت عقد موقت، برای مرد است؛ اما، در برخی شرایط، مرد حقوق واجب زن را ایفا نکرده و یا با سوء معاشرت خود، سبب عسر و حرج زن می شود، از طرف دیگر، ممکن است طولانی بودن مدت عقد، زن را دچار مشکل کند.

در چنین شرایطی است که زن می تواند با ثبت دادخواست از طریق دفاتر خدمات قضایی و سپس، با مراجعه به دادگاه در وقت مقرر، تقاضای الزام مرد به بذل مدت را داشته باشد که در این صورت، قاضی چنانچه عسر و حرج را محرز بداند، مرد را ملزم به این امر می کند و در صورت استنکاف مرد، به جای مرد، باقی مانده مدت صیغه را به زن می بخشد و او را از مرد جدا می کند.

عده بخشیدن مدت صیغه محرمیت

بر اساس قانون مدنی، رعایت عده، پس از طلاق زن از شوهر در عقد دائم یا در صورت فوت مرد، در عقد دائم و موقت، بر زنان واجب است و تنها، زنان باکره و یائسه، در صورت طلاق، ملزم به رعایت عده نمی باشند. در این بخش از مقاله، قصد داریم تا مساله عده را در بخشیدن مدت صیغه محرمیت، بررسی کرده و بگوییم که مدت زمان آن، چقدر است.

 در عقد موقت، اگر مرد مدت صیغه را ببخشد، زن موظف است که برای مدتی معین، عده نگه دارد و در این مدت، اقدام به ازدواج دائم یا موقت، با هیچ مردی نکرده و رابطه جنسی نداشته باشد. البته، زنان یائسه و زنان باکره، ملزم به رعایت عده در صورت بذل مدت در عقد موقت، نیستند.

مدت زمان رعایت عده در بخشیدن مدت عقد موقت، در خصوص زنانی که به طور منظم، عادت ماهانه دارند، 2 طهر و در خصوص زنانی که به علت اختلالات هورمونی نه یائسگی، عادت ماهانه نمی بینند، 45 روز است و زنان حامله، تا زمان وضع حمل، موظف به رعایت عده بخشیدن مدت عقد موقت هستند.

بخشیدن مدت صیغه موقت در حیض

قانون گذار، در قانون مدنی، در عقد دائم، طلاق در حالت حیض و عادت ماهانه را باطل دانسته و تاکید دارد که در زمان جاری شدن صیغه طلاق، زن نباید در عادت ماهیانه به سر برد و همین امر، اغلب، سبب طرح این پرسش می گردد که آیا رعایت این قاعده، در بخشیدن مدت عقد موقت نیز ضروری است یا نه؟

از آنجا که مرد، می تواند برای بخشیدن مدت عقد موقت، به زن نیز وکالت دهد و با توجه به اینکه این امر، شرایط خاص خود را دارد، علاقمندان به کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص می توانند، نسبت به مطالعه مقاله زیر، در قسمت بیشتر بخوانید، اقدام کنند.

بخشیدن مدت عقد موقت و فسخ آن با پیامک

یکی از سوالات رایجی که پیرامون نحوه گذشتن از زمان باقی مانده صیغه، وجود دارد، این است که آیا بخشیدن مدت عقد موقت و فسخ آن با پیامک، امکان پذیر می باشد یا خیر و در صورت امکان، چه الفاظی باید، در پیامک بخشیدن مدت صیغه، به کار رود؟ 

در پاسخ به این پرسش که آیا بخشیدن مدت عقد موقت و فسخ آن با پیامک، امکان پذیر است یا خیر؟ باید گفت، بله، چنین امری، امکان پذیر می باشد و از لحاظ قانونی، منعی برای این امر، وجود ندارد. بنابراین، مرد، به موجب ارسال پیامک نیز می تواند، اراده خود بر گذشتن از زمان باقی مانده صیغه را به زن، اظهار دارد و در این شرایط، یعنی اگر مرد مدت صیغه را ببخشد، عقد موقت، فسخ خواهد شد.

در خصوص پرسش پیرامون اینکه چه الفاظی باید در پیامک بخشیدن مدت صیغه، به کار رود نیز باید گفت، قانون گذار، الزامی بر فسخ و بخشیدن مدت عقد موقت، با الفاظ عربی نداشته و صرف اظهار اراده بر گذشتن از زمان باقی مانده صیغه را کافی می داند و بر این اساس، می توان در پیامک بخشیدن مدت عقد موقت، به هر زبانی، اراده خود را بر این امر، اعلام کرد و متن و لغات خاصی ندارد.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص بخشیدن مدت عقد موقت در کانال تلگرام حقوق خانواده عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون بخشیدن مدت عقد موقت پاسخ دهند.