از جمله اسباب تملک مطابق قانون مدنی ، ارث و وراثت می باشد . در واقع زمانیکه شخصی فوت می کند و از او اموالی به جای می ماند ، بایستی این اموال میان ورثه او تقسیم شوند . لذا یکی از مهمترین مسائل در این حوزه نحوه تقسیم ارث می باشد که مطابق احکام فقهی و به تبع آن قانون مدنی مشخص شده اند . در همین راستا ، قانون مدنی از مواردی تحت عنوان موانع ارث نام برده است . موانع ارث در قانون مدنی و فقه شباهت زیادی با هم دارند و در واقع می توان گفت که قانون مدنی ،موانع ارث مذکور در فقه را بیان کرده است . به همین دلیل در این مقاله موانع ارث به چه معناست و موانع ارث در قانون مدنی کدامند را مورد بررسی قرار می دهیم .
قانون مدنی یکی از قوانین پایه ای در زمینه ارث می باشد که به احکام مربوط به ارث ، نحوه تقسیم ارث و سهم الارث هریک از وراث پرداخته است . بعلاوه اینکه در موادی از این قانون مواردی تحت عنوان موانع ارث مورد پیش بینی قرار گرفته اند . در واقع ، در صورت وجود پاره ای از موارد ، وارث دیگر از متوفی ارث نمی برند ؛ چرا که این شرایط در واقع مانع ارث بردن او هستند . در واقع ، همین که یکی از موانع ارث بردن در رابطه توارث میان دو نفر بوجود بیاید ، وارث دیگر ارثی از متوفی نخواهد برد .
موانع ارث در قانون مدنی کدامند
موانع ارث در قانون مدنی را می توان شامل موارد زیر دانست :
1-قتل مورث ( متوفی ) : مطابق ماده 880 قانون مدنی قتل از موانع ارث است . بنابراین کسی که مورث خود را عمدا بکشد از ارث او ممنوع می شود ، اعم از این که قتل بالمباشره باشد یا بالتسبیب و منفردا باشد یا به شرکت دیگری . برای مطالعه در مورد اینکه قتل مورث در چه صورت مانع از ارث بردن است کلیک کنید .
2- کفر : مطابق ماده 881 ، در باب ارث بین مسلمان و غیر مسلمان، مکرر قانون مدنی کافر از مسلم ارث نمی برد . اگر در بین ورثه متوفای کافری شخصی مسلمان باشد ، وراثی که کافر هستند ارث نمی برند ، اگر چه از لحاظ درجه و طبقه مقدم بر وارث مسلمان باشند .
3- لعان : اگر مردی انتساب فرزندی به خودش را انکار کند و به زن خود تهمت زنا بزند ، رابطه توارث میان آنها از بین می رود . یعنی بعد از لعان ، زن و شوهر دیگر از هم ارث نمی برند . بعلاوه اینکه رابطه توارث میان فرزند با پدر هم قطع می شود . یعنی نه پدر از فرزندی که او را انکار کرده است ارث می برد و نه فرزند از پدر ارث خواهد برد . در این شرایط ، چنین فرزندی تنها از خویشاوندان مادری خود ارث می برد و متقابلا خویشاوندان مادری نیز از او ارث خواهند برد .
4- ولادت از زنا : مطابق ماده 884 قانون مدنی ولد الزنا از پدر ، مادر و اقوام آنان ارث نمی برد .
5- جنین : یکی دیگر از موانع ارث جنین است . مطابق ماده 878 قانون مدنی هرگاه در هنگام فوت مورث ، جنینی وجود داشته باشد که زنده به دنیا آمدن او موثر در تقسیم ارث باشد و به عبارتی مانع از ارث تمام یا برخی دیگر از ورثه باشد ، تقسیم به عمل نمی آید تا وضعیت جنین نیز مشخص شود .
6- غایب مفقود الاثر : مطابق ماده 879 قانون مدنی اگر بین وراث ، غایب مفقودالاثر باشد ، سهم او کنار گذاشته می شود تا وضعیت او روشن شود .
7- برده بودن : یکی دیگر از موانع ارث در فقه ، برده بودن است که در حال حاضر با توجه به لغو برده داری ، احکام راجع به آن نیز منتفی است .
سلام . برای انحصاروراثت چه مدارکی میخواد و از کجا باید شروع کنیم؟پاسخ مشاور: گواهی فوت ، شناسنامه متوفی ، کارت ملی متوفی ، شناسنامه وراث ، کارت ملی وراث ، استشهادیه (تنظیم شده در دفترخانه اسناد رسمی به اضافه گواهی امضا توسط سردفتر) ، وصیت نامه (در صورت وجود)
ملکی
سلام . میخواستم بپرسم انحصاروراثت رو چطور میشه گرفت؟مراحلش چیه؟پاسخ مشاور: برای بررسی مراحل اخذ گواهی انحصار وراثت بعد از فوت هر شخص ، اداره ثبت احوال فوت را در رایانه ثبت می کند و سپس شناسنامه فرد متوفی باطل می شود و گواهی فوت صادر می گردد . وراث متوفی باید برای تقسیم ترکه به شورای حل اختلاف اخرین اقامتگاه متوفی با در دست داشتن مدارک ذیل مراجعه نمایند و فرم مخصوص انحصار وراثت ( درخواست صدور گواهی انحصار وراثت ) را تکمیل نمایند .
مرتضی
با عرض سلام.میخواستم بدونم حق زن از ارث همسرش چقدره؟یک هشتم از کل مال یا فقط هواییه؟پاسخ مشاور: سلام. ارث زن در صورت داشتن فرزند یک هشتم و در صورت فرزند نداشتن مرد یک چهارم است . برای دریافت اطلاعات بیشتر در این خصوص به مقاله " ارث زن از شوهر " مراجعه بفرمایید .
شیما
سلام . من پدرم 20 سال پیش فوت کردند و بعد از فوت ایشون برادرم فوت کردند الان میخواستم بدونم همسر برادرم میتونه ادعای ارث پدرم رو داشته باشه؟پاسخ مشاور: سلام. خیر ، همسر ایشان حقی از ارث نخواهند داشت .
علوی
سلام.میخواستم بدونم هرکسی توی حالتی که زنده هست میتونه چقدر از مال خودش رو وصیت کنه و به کسایی که دوست داره ببخشه؟پاسخ مشاور: سلام. وصیت تا میزان یک سوم اموال مجاز است .
گرکانی
سلام.میخواستم بدونم اگر خانومی ازدواج کرده باشند و طلاق بگیرند و فرزند داشته باشند بعد مجددا ازدواج کنند و همسرشون فوت کنه بچه های شوهر سابقشون از اموال شوهر فوت شدشون ارث میبرن؟پاسخ مشاور: سلام. خیر .
ماندگاری
سلام.میخواستم بدونم نحوه تقسیم ارث برای مردی که ازدواج کرده و فرزندی ندارد چطوریه؟پاسخ مشاور: سلام. به همسر و پدر و مادرش تعلق می گیرد .
حکیمه
سلام من شنیده بودم که اگر فرزندی قبل از فوت پدر بمیره بهش ارثی از پدرش نمیرسهپاسخ مشاور: سلام .
بله درست است . شرط ارث بردن از متوفی این است که در لحظه فوت او ، شخص زنده باشد .
ناهید
باسلام من همسر دوم شوهر خدابیامرزم بودم و الان باردار هستم و ماه دیگه بچم به دنیا میاد و پسر هستش.بچه های زن اول شوهرم میگن به این بچه ارثی تعلق نمیگیره و میخوان ارث رو تقسیم کنند می خواستم بدونم درسته؟پاسخ مشاور: سلام.
تا زمان به دنیا آمدن فرزند شما نباید تقسیم ارث و انحصار وراثت انجام شود .
در صورتی که فرزند شما زنده به دنیا بیاید ، ارث به او تعلق می گیرد .
سعید
برای تقسیم ارث باید اول انحصاروراثت بشه؟پاسخ مشاور: سلام. بله ، نخست بایستی ورثه مشخص شوند و سپس تقسیم ارث به انجام می شود.
نظر شما تا حداکثر 3 روز کاری تایید و نمایش داده خواهد شد.
اگر می خواهید همین الان سوالتان را از مشاور مربوطه بپرسید کافیست با تلفن ثابت از سراسر کشور
با شماره 9099095303 تماس بگیرید.
درصورتی که برای مشاوره در تمامی زمینه های ذکر شده در سایت، به دانش چندین ساله ما در این زمینه نیاز داشتید می توانید با شماره تلفن 9099075303 ( تماس با تلفن ثابت از سراسر کشور و به ازای هر دقیقه 180000 ریال ) در ارتباط باشید.
سایت مشاوره دینا یک مرکز خصوصی و غیرانتفاعی است و به هیچ ارگان دولتی و خصوصی دیگر اعم از قوه قضاییه ، کانون وکلا ، کانون کارشناسان رسمی دادگستری و .... هیچگونه وابستگی ندارد.
جهت ارئه انتقادات، پیشنهادات و شکایات با شماره تلفن 54787900-021 تماس حاصل فرمایید.