قانون استرداد جهیزیه

قانون استرداد جهیزیه، همان قانون مدنی و قانون آیین دادرسی مدنی می باشد و شخص متقاضی پس گرفتن جهاز، باید، بر اساس نحوه و مراحل پیش بینی شده در این قوانین، اقدام به این امر کند. پس گرفتن جهاز، از طریق اقدامات قانونی، نظیر ثبت دادخواست استرداد جهیزیه و همچنین، با توافق طرفین، امکان پذیر بوده و این دو، از روش های پس گرفتن جهیزیه هستند.

تهیه و تدارک وسایل منزل، برای شروع زندگی مشترک، به عهده شوهر بوده و در قانون مدنی، جهیزیه، از مصادیق نفقه زن و از تکالیف مرد، بر شمرده شده است. اما، به لحاظ عرفی و در فرهنگ کشور ما، در اکثر شهرها، معمولا، خانواده دختر خانم، اقدام به تهیه جهاز کرده و اموالی را تحت عنوان جهیزیه، به دختر خود می دهند.

با توجه به اینکه، بر اساس قانون مدنی، زن، مکلف به تهیه جهاز، نبوده و این امر، وظیفه مرد است؛ زن، مالک جهیزیه ای می باشد که با خود، به منزل شوهر برده و هر زمان که بخواهد، می تواند، اقدام به استرداد جهیزیه یا برگرداندن جهیزیه کند. اما، این استرداد، باید، به موجب قانون استرداد جهیزیه، صورت گیرد.

 از این رو، قصد داریم، در این مقاله، بگوییم که قانون استرداد جهیزیه چیست و سپس، روش های پس گرفتن جهاز و اقدامات قانونی برای این امر را، بر اساس این قانون، توضیح دهیم. جهت کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص، با ما، همراه باشید.

قانون استرداد جهیزیه

شروع زندگی مشترک، نیازمند تهیه اسباب و وسایل مورد نیاز این امر بوده و قانون گذار، در قانون مدنی، آن را تکلیف شوهر دانسته و از اسباب و اثاثیه منزل، تحت عنوان یکی از مصادیق نفقه زن، نام برده است. از این رو، به موجب قانون، شوهر، موظف به تهیه جهیزیه، برای شروع زندگی زناشویی، است و زن، تکلیفی بر تهیه آن، ندارد.

با وجود عدم تکلیف زن، بر تهیه جهیزیه، در اغلب موارد، بر اساس عرف، زوجه اقدام به بردن جهاز، به منزل مشترک کرده و با توجه به عدم تکلیف وی بر این امر، مالک اسبابی است که تهیه نموده و هر زمان که بخواهد و با هر علتی، می تواند نسبت به استرداد آن ها، اقدام کند. سوالی که مطرح می شود، این است که قانون استرداد جهیزیه چیست؟

در پاسخ به این پرسش که قانون استرداد جهیزیه چیست؟ باید گفت، قانون استرداد جهیزیه یا پس گرفتن جهاز، همان قواعد قانون مدنی و تشریفات پیش بینی شده در قانون آیین دادرسی مدنی می باشد و قانونی جداگانه، تحت عنوان قانون استرداد جهیزیه، وجود ندارد.

بر اساس مواد قانون مدنی و قانون آیین دادرسی مدنی، هر زمان، شخصی، بخواهد، مالی که به او تعلق داشته را مسترد کند و دیگری، از استرداد مال، امتناع ورزد، مدعی مالکیت، می تواند، با ثبت دادخواست استرداد اموال و اثبات مالکیت خود، اقدام به استرداد آن ها نماید. با توجه به مال بودن جهاز، پس گرفتن جهاز نیز مستثنی از این قاعده نیست و قانون حاکم بر آن، قانون مدنی و تشریفات ثبت دادخواست قانون آیین دادرسی مدنی می باشد.

روش های استرداد جهیزیه

پس از توضیح این موضوع که قانون مدنی و قانون آیین دادرسی مدنی، حاکم بر پس گرفتن جهاز و استرداد جهیزیه می باشند، در این قسمت، قصد داریم، بگوییم، روش های استرداد جهیزیه، بر اساس قانون استرداد جهیزیه چیست. با عنایت به رویه دادگاه ها و در نظر گرفتن عرف، روش های پس گرفتن جهاز، به شرح زیر است:

پس گرفتن جهاز، با توافق طرفین: در این روش از روش های استرداد جهیزیه، طرفین، با توافق و بدون هیچ گونه اختلافی، اقدام به استرداد جهیزیه می نمایند و زن، بدون نیاز به حکم و دستور دادگاه، می تواند، جهیزیه خود را پس بگیرد.

پس گرفتن جهاز، از طریق حکم دادگاه، با استفاده از لیست سیاهه جهیزیه: لیست سیاهه جهیزیه، نوشته ای است که در آن، تمامی اقلامی که زن آن ها را تهیه کرده، درج شده و معمولا داماد و دو شاهد، ذیل آن را امضا می کنند. در این روش، زن، با استناد به این سند عادی و پس از ثبت دادخواست از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، مالکیت خود را بر جهیزیه، اثبات کرده و با حکم قاضی، اقدام به پس گرفتن جهاز خود می کند.

پس گرفتن جهاز، از طریق حکم دادگاه، با استفاده از شهادت شهود و یا امارات: در مواردی که زن، لیست سیاهه نداشته یا داماد و شهود، ذیل آن را امضا ننموده اند، زن می تواند، پس از ثبت دادخواست استرداد جهیزیه، با استفاده از اماراتی نظیر فاکتورهای خرید و یا با بردن شهودی به دادگاه، جهت شهادت مالکیت او بر جهیزیه، در صورت پذیرش امارات یا شهادت شهود، توسط قاضی و حکم به استرداد، اقدام به پس گرفتن جهاز خود کند.

پس از توضیح در این خصوص که روش های پس گرفتن جهاز، بر اساس قانون استرداد جهیزیه چیست، در ادامه مقاله، قصد داریم، درباره اقدامات قانونی، برای پس گرفتن جهیزیه صحبت کنیم و نحوه و مراحل آن را بگوییم. 

اقدام قانونی برای پس گرفتن جهیزیه

در صورت عدم توافق طرفین، بر استرداد جهیزیه، متقاضی پس گرفتن جهاز، باید، با انجام اقدامات قانونی، اقدام به پس گرفتن جهاز خود کند. لذا در این قسمت، قصد داریم، درباره اقدام قانونی، برای پس گرفتن جهیزیه صحبت کنیم و بگوییم که این اقدام، بر اساس قانون استرداد جهیزیه چیست و چه مراحلی دارد.

اقدام قانونی استرداد جهیزیه، به معنای ثبت دادخواست استرداد جهیزیه، از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و ارسال آن، به دادگاه خانواده بوده تا قاضی رسیدگی کننده به پرونده، پس از در نظر گرفتن مدارکی از قبیل اقرار طرفین، شهادت شهود، امارات قانونی، لیست سیاهه جهیزیه و فاکتور های پرداخت، حکم بر استرداد جهیزیه نماید.

چنانچه زن یا مالک جهیزیه، مالکیت خود را بر این اموال، به موجب حکم دادگاه اثبات کند، باید، با مراجعه به اجرای احکام شعبه صادر کننده رای، اقدام به درخواست صدور اجراییه کرده و در حضور مامورین، در موعد مقرر، به محل نگهداری جهیزیه، مراجعه نموده و جهیزیه خود را مسترد کند.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد قانون استرداد جهیزیه در کانال تلگرام حقوق خانواده عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون قانون استرداد جهیزیه پاسخ دهند.