مجازات کودک آزاری

جرم کودک ازاری توسط پدر و مادر، عبارت است از رساندن آزار و اذیت، به کودکان، به نحوی که موجب آسیب های روانی و جسمانی گردد. مجازات جرم کودک آزاری، توسط والدین یا هر شخص دیگر، شامل حبس و جزای نقدی است. شکایت از این جرم و نحوه رسیدگی به آن، از طریق دادسرا و سپس دادگاه کیفری می باشد.

کودکان، سرمایه های یک جامعه هستند و تربیت و حقوق آن ها، از اهمیت بالایی برخوردار است. در واقع، سن کودکی، از مهم ترین و اساسی ترین سنین فرد، در طول عمرش بوده و هر گونه آسیب روحی و جسمی در این دوران، می تواند در ادامه زندگی فرد، اثر داشته باشد. به همین دلیل، قوانین و کنوانسیون های زیادی در دنیا، به کودکان اختصاص داده شده است تا از حقوق آن ها دفاع کنند.

در ایران نیز قانون حمایت از کودکان، در سال 1399، تصویب گردیده که مقررات مربوط به حقوق کودکان و مجازات و نحوه اثبات جرم کودک ازاری توسط پدر و مادر یا هر شخص دیگری، در آن، پیش بینی شده است. بر اساس این قانون، هرگونه آزار و اذیتی که سبب آسیب جسمی، روانی و اخلاقی به کودکان گردد، کودک آزاری محسوب شده و مجازات این جرم را برای مرتکب، در پی خواهد داشت.

از این رو، در این مقاله، قصد داریم، به بررسی این موضوع بپردازیم که کودک ازاری چیست و مجازات جرم کودک آزاری چه می باشد؛ سپس، اثبات جرم کودک آزاری توسط پدر و مادر و نمونه شکواییه و همچنین در خصوص نحوه شکایت به این جرم و نمونه شکواییه، توضیح می دهیم. چنانچه، پیرامون این موضوع، سوالاتی دارید، با ما همراه باشید.

جرم کودک آزاری چیست

در سال 1399، قانون حمایت از کودکان و نوجوانان، تصویب شد که بر اساس مواد آن، کلیه اشخاصی که به سن هجده سال تمام هجری شمسی نرسیده‌ اند، از‌ حمایت‌ های قانونی مذکور در این قانون، بهره‌ مند می‌ شوند. بر اساس این قانون، می توان گفت: افراد زیر 18 سال، کودک و نوجوان، محسوب شده و تحت حمایت قانون کودکان و نوجوانان، خواهند بود.

در پاسخ به این پرسش که جرم کودک ازاری چیست؛ می توان گفت؛ مطابق با قانون حمایت از کودکان و نوجوانان در ارتباط با جرم کودک آزاری، هر نوع، اذیت و آزار کودکان و نوجوانان که موجب شود به آنان، صدمه‌ جسمانی یا روانی و اخلاقی وارد شود و سلامت جسم یا روان آنان را به مخاطره اندازد، ‌ممنوع است. بنابراین، هر نوع آزار، اعم از روانی و اخلاقی، کودک ازاری بوده و صرفا محدود به آزار جسمی نیست، اعم از اینکه توسط والدین، یعنی پدر و مادر کودک، صورت بگیرد یا هر شخص دیگری.

پس از تعریف اینکه کودک آزاری چیست، در ادامه، در خصوص مجازات این جرم در صورت اثبات جرم کودک ازاری توسط پدر و مادر کودک یا هر شخص دیگری، توضیح خواهیم داد و به بررسی نحوه شکایت از این جرم خواهیم پرداخت.

مجازات جرم کودک آزاری

در قسمت قبل، به تعریف کودک ازاری پرداختیم و گفتیم که مرتکب جرم کودک ازاری، اعم از اینکه والدین کودک باشند یا هر شخص دیگر، با مجازات جرم کودک آزاری، روبرو خواهد شد. در این قسمت، قصد داریم، در خصوص مجازات این جرم در صورت اثبات جرم کودک ازاری، توسط پدر و مادر یا هر شخص دیگری که اقدام به آزار کودک نموده است، صحبت کنیم. بر مبنای ماده 10 قانون حمایت از کودکان و نوجوانان، مجازات کودک آزاری، به این صورت که هر کس نسبت به کودک مرتکب ازار یا سوء استفاده جنسی شود، در صورتی که مشمول حد نشود، با در نظر گرفتن شرایط کودک بزه دیده و مرتکب به ترتیب زیر مجازات خواهد شد؛

آزار جنسی تماسی توسط محارم به مجازات حبس درجه پنج قانون مجازات اسلامی

سایر ازارهای جنسی تماسی به مجازات حبس درجه شش قانون مجازات اسلامی

آزار جنسی غیر تماسی توسط محارم به یکی از مجازات های درجه 7 قانون مجازات اسلامی

سایر آزارهای غیر جنسی غیر تماسی به یکی از مجازات های درجه 8 قانون مجازات اسلامی

هر گونه صدمه و اذیت و ازار جسمی و روحی کودکان و همچنین نادیده گرفتن سلامت کودک و توهین و هر گونه بهره کشی از آنان جرم بوده و مرتکبین به زندان و جزای نقدی محکوم می شوند. کودک آزاری توسط مادر نیز همانند کودک آزاری توسط دیگر اشخاص ضمانت اجرای کیفری خواهد داشت.

هرگاه بر اثر عدم مواظبت و نگهداری کودک توسط مادر، به گونه ای که کودک در معرض خطر قرار گرفته باشد، محکمه می تواند به تقاضای اقربای طفل یا قیم او یا رییس حوزه قضایی هر تصمیمی که به صلاح طفل باشد را اتخاذ نماید. 

اثبات جرم کودک ازاری توسط مادر چنانچه همراه با ضرب و شتم طفل بوده باشد، مادر ملزم به پرداخت دیه می شود. ماده 1179 قانون مدنی تنبیه کودکان توسط پدر و مادر را مجاز دانسته و بیان کرده که نباید از حدود تادیب عدول نماید، اما حد تنبیه در قانون بیان نشده، بر اساس این ماده تنبیه در قانون ما مجاز شمرده شده در حالی که در کشورهای توسعه یافته این موضوع وجود ندارد.

کودکان سرمایه های جامعه هستند، پس کودکان در جامعه از اهمیت به سزایی برخوردار بوده؛ لذا در قانون برای حمایت از حقوق کودکان قوانینی در نظر گرفته شده است. در بحث مجازات کودک آزاری توسط پدر حد متعارف در نظر گرفته شده است که چنانچه از حد متعارف خارج شود، جرم محسوب شده و مجازات دارد. 

حد متعارف تنبیه توسط پدر تا اندازه ای می تواند باشد که آسیبی به کودک وارد نشود و چنانچه آسیب فیزیکی توسط پدر به کودک وارد شود؛ تنبیه از حالت متعارف خارج شده و برای آن مجازات در نظر گرفته می شود. پس پدر حق کتک زدن کودک را ندارد و این عمل شکنجه کودک محسوب شده ور در صورت اثبات کودک آزاری توسط پدر مجازات به دنبال خواهد داشت.

نکته قابل توجه، آن است که اگر پدر یا جد پدری، فرزند خود را بکشد، قصاص نمی شوند و فقط مجازات های تعزیری، از قبیل حبس و غیره و مجازات دیه بر وی اعمال خواهد شد. ولی اگر مادر، فرزند خود را بکشد، قصاص می شود.

اثبات جرم کودک آزاری

در قسمت قبل، به توضیح جرم کودک آزاری پرداختیمو گفتیم مجازات جرم کودک آزاری در صورت اثبات جرم کودک آزاری توسط پدر یا مادر و یا شخص دیگر حبس و جزای نقدی دارد. در این قسمتاثبات جرم کودک آزاری مورد بررسی قرار می گیرد.

برای اثبات جرم کودک آزاری مطابق با مورد 5 از ماده 10 قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بیان می کند؛هر کس نسبت به طفل یا نوجوان مرتکب ازار یا سوئ استفاده جنسی بشود، در صورتی که مشمول مجازات حد نباشد، با در نظر گرفقتن شرایطی مانند وضعیت بزه دیده، شرایط مرتکب و آثار جرم به ترتیبی که در این ماده مقرر شده است؛ مجازات خواهد شد".  پس هرگاه دیده شد کودکی در خیابان یا معابر عمومی و یا حتی در همسایگی مورد آزار و اذیت جنسی و یا غیر جنسی قرار گرفته است؛ میتوان اقدام به گزارش نمود.

اثبات جرم کودک آزاری توسط شاکی خصوصی با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و تنظیم شکواییه امکانپذیر خواهد بود. نحوه شکایت کودک آزاری از طریق گزارش نیروی انتظامی نیز امکانپذیر می باشد. نکته مهم اینکه اگر والدین، کودک خود را تنبیه نمایند، فقط در صورتی که از حدود تعیین شده، بیشتر بوده و غیر قانونی باشد، مجازات می گردند.

نحوه شکایت و رسیدگی به جرم کودک آزاری

در قسمت قبل، در خصوص مجازات کودک آزاری در صورت اثبات جرم کودک آزاری توسط پدر و مادر یا سایر افراد، توضیح دادیم و گفتیم که حبس و جزای نقدی، از جمله مجازات های کودک آزاری می باشند. در این قسمت، قصد داریم، در خصوص نحوه شکایت و رسیدگی به جرم کودک آزاری صحبت کنیم و ترتیب شکایت از این جرم را بر مبنای قانون، بگوییم.

نحوه شکایت با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و تنظیم شکواییه امکانپذیر خواهد بود. نحوه شکایت کودک آزاری از طریق گزارش نیروی انتظامی یا ضابطین قضایی نیز امکانپذیر می باشد. در ادامه به نحوه رسیدگی به جرم کودک آزاری پرداخته شده است.

شاکی خصوصی ندارد.به طور مثال؛ در صورتی که در جامعه، والدین کودک یا هر فرد دیگری، اقدام به کودک آزاری نماید، هر شخصی که ناظر این اتفاق است، می تواند، اقدام به گزارش موضوع نماید. در خصوص نحوه شکایت و رسیدگی به جرم کودک آزاری نیز مطابق مراحل زیر عمل می شود:

پس از ثبت شکایت یا گزارش کودک آزاری، پرونده فرد کودک آزار، جهت رسیدگی های مقدماتی، به دادسرا، ارسال می گردد.

در دادسرا، بازپرس یا دادیار، پس از انجام تحقیقات مقدماتی، بر مبنای ادله موجود و نتیجه تحقیقات، اقدام به صدور یکی از انواع قرار نهایی در دادسرا می نمایند.

چنانچه ادله کافی، جهت انتساب اتهام، به متهم وجود داشته باشد، پس از صدور قرار جلب به دادرسی و کیفرخواست، پرونده جهت رسیدگی و صدورحکم مجازات، به دادگاه کیفری، ارسال می شود.

چنانچه، ادله کافی، جهت انتساب جرم، به متهم، موجود نباشد، قرار منع تعقیب صادر شده و پرونده در دادسرا، مختومه می گردد.

چنانچه پرونده، به دادگاه کیفری ارسال شود، دادگاه، با بررسی محتویات پرونده و تشکیل جلسه رسیدگی، چنانچه وقوع جرم را محرز و مسلم بداند، اقدام به صدور حکم محکومیت و مجازات کودک آزاری، برای فرد مرتکب می نماید. تنبیه کودک، توسط والدین، چنانچه، مشمول موارد خلاف قانون نبوده و خارج از حد و مرز مشخص نباشد، مجازات کودک آزاری را در پی نخواهد داشت.

نمونه شکواییه کودک آزاری

از آنجا که داشتن نمونه شکواییه کودک آزاری، متقاضیان را از سردرگمی و یا مراجعه به عریضه نویس، بی نیاز خواهد کرد. در ادامه مقاله قصد داریم یک نمونه شکواییه کودک آزاری ارائه کرده تا در صورت نیاز متقاضیان بتوانند از آن استفاده کنند.

اولین قدم برای طرح دعوا اعم از دعوی حقوقی و کیفری دریافت فرم و نحوه نوشتن فرم یا برگه مخصوص آن و تنظیم و نوشتن آن است. جهت اخذ اطلاعات بیشتر در خصوص نحوه شکایت و تنظیم شکایت نامه یا شکواییه؛ مطالعه مقاله ای که در قسمت زیر آمده، پیشنهاد می شود.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص مجازات کودک آزاری در کانال تلگرام حقوق کیفری عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون مجازات کودک آزاری پاسخ دهند.