جرمی تحت عنوان جرم عدم ارائه گواهی سلامت حین ثبت نکاح، به خودی خود در قانون وجود ندارد، اما صدور گواهی سلامت خلاف واقع توسط پزشک یا امتناع از صدور آن و یا ثبت نکاح بدون مدارک ضروری توسط سردفتر، جرم محسوب می شود. مجازات متخلفان در قانون حمایت خانواده پیش بینی شده و شامل محرومیت از اشتغال می شود.

یکی از الزامات ثبت رسمی ازدواج در ایران، ارائه گواهی های پزشکی در رابطه با سلامت جسمی زوجین است. این الزام با هدف جلوگیری از شیوع بیماری های واگیردار و همچنین تضمین سلامت فرزندان آینده، به صورت قانونی در ماده ۲۳ قانون حمایت خانواده تصویب شده است.

با توجه به ابهامات بسیاری که در خصوص وضعیت حقوقی جرم بودن یا نبودن عدم ارائه گواهی سلامت حین ثبت نکاح وجود دارد، ضروری است زوجین، پزشک صادر کننده گواهی سلامت و سردفتر ثبت کننده نکاح، از قواعد قانونی این امر، مطلع باشند تا به مجازات های پیش بینی شده در این خصوص، محکوم نشوند.

لذا در مقاله حاضر و با هدف اطلاع رسانی، جرم عدم ارائه گواهی سلامت حین ثبت نکاح، مورد بررسی قرار گرفته و در خصوص مجازات جرم عدم ارائه گواهی سلامت حین ثبت نکاح برای پزشکان و برای سردفترداران، توضیح داده شده است. علاقمندان به کسب اطلاعات بیشتر درباره این موضوع می توانند، نسبت به مطالعه ادامه متن مقاله، اقدام کنند.

در توضیح جرم عدم ارائه گواهی سلامت حین ثبت نکاح باید گفت، بر اساس ماده ۲۳ قانون حمایت خانواده، دفاتر رسمی ازدواج، پیش از ثبت نکاح باید گواهی های پزشکی از جمله گواهی عدم اعتیاد و عدم ابتلا به بیماری های خطرناک یا واگیردار را مطالبه و بایگانی کنند. در نتیجه، این گواهی ها از الزامات قانونی پیش از ثبت رسمی ازدواج محسوب می گردند.

با این حال، صرف «عدم ارائه گواهی سلامت» از سوی زوجین، جرم تلقی نمی شود. اما اگر بدون این گواهی، ثبت رسمی نکاح صورت گیرد یا مسئولان امر در این زمینه تخلف کنند، پیگرد قانونی در انتظار آنان خواهد بود. بنابراین، جرم مستقیما متوجه پزشک یا سردفتر متخلف است.

در واقع، عنوان جرم عدم ارائه گواهی سلامت حین ثبت نکاح، بیشتر ناظر به تخلف پزشکان یا سردفترداران است که حسب مورد، یا گواهی سلامت خلاف واقع صادر نموده اند یا بدون بررسی گواهی سلامت و با علم به خلاف واقع بودن آن، اقدام به ثبت نکاح کرده‌ اند. در ادامه مواد قانونی مربوط به توضیحات ذکر شده، ارائه می گردد.

ماده 23 قانون حمایت خانواده مقرر می دارد: "... دفاتر رسمی ازدواج باید پیش از ثبت نکاح، گواهی صادرشده از سوی پزشکان و مراکز مورد تایید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دال بر عدم اعتیاد به مواد مخدر و عدم ابتلا به بیماری‌ های موضوع این ماده و یا واکسینه شدن طرفین نسبت به بیماری‌ های مذکور را از آنان مطالبه و بایگانی کنند. تبصره - چنانچه گواهی صادرشده بر وجود اعتیاد و یا بیماری دلالت کند، ثبت نکاح در صورت اطلاع طرفین بلامانع است."

ماده 56 قانون حمایت از خانواده مقرر داشته است: "هر سردفتر رسمی که بدون اخذ گواهی موضوع مواد (23).... این قانون....، به ثبت ازدواج اقدام کند....."، به مجازات های پیش بینی شده در قانون، محکوم می‌ شود.

ماده 55 قانون حمایت خانواده مقرر می دارد: "هر پزشکی که عامدا برخلاف واقع، گواهی موضوع مواد (23) ... این قانون را صادر یا با سو نیت از دادن گواهی مذکور خودداری کند...." به مجازات های پیش بینی شده در قانون، محکوم می‌ شود.

در توضیح جرم عدم ارائه گواهی سلامت حین ثبت نکاح باید گفت، بر اساس ماده ۲۳ قانون حمایت خانواده، دفاتر رسمی ازدواج، پیش از ثبت نکاح باید گواهی های پزشکی از جمله گواهی عدم اعتیاد و عدم ابتلا به بیماری های خطرناک یا واگیردار را مطالبه و بایگانی کنند. در نتیجه، این گواهی ها از الزامات قانونی پیش از ثبت رسمی ازدواج محسوب می گردند.

با این حال، صرف «عدم ارائه گواهی سلامت» از سوی زوجین، جرم تلقی نمی شود. اما اگر بدون این گواهی، ثبت رسمی نکاح صورت گیرد یا مسئولان امر در این زمینه تخلف کنند، پیگرد قانونی در انتظار آنان خواهد بود. بنابراین، جرم مستقیما متوجه پزشک یا سردفتر متخلف است.

در واقع، عنوان جرم عدم ارائه گواهی سلامت حین ثبت نکاح، بیشتر ناظر به تخلف پزشکان یا سردفترداران است که حسب مورد، یا گواهی سلامت خلاف واقع صادر نموده اند یا بدون بررسی گواهی سلامت و با علم به خلاف واقع بودن آن، اقدام به ثبت نکاح کرده‌ اند. در ادامه مواد قانونی مربوط به توضیحات ذکر شده، ارائه می گردد.

ماده 23 قانون حمایت خانواده مقرر می دارد: "... دفاتر رسمی ازدواج باید پیش از ثبت نکاح، گواهی صادرشده از سوی پزشکان و مراکز مورد تایید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دال بر عدم اعتیاد به مواد مخدر و عدم ابتلا به بیماری‌ های موضوع این ماده و یا واکسینه شدن طرفین نسبت به بیماری‌ های مذکور را از آنان مطالبه و بایگانی کنند. تبصره - چنانچه گواهی صادرشده بر وجود اعتیاد و یا بیماری دلالت کند، ثبت نکاح در صورت اطلاع طرفین بلامانع است."

ماده 56 قانون حمایت از خانواده مقرر داشته است: "هر سردفتر رسمی که بدون اخذ گواهی موضوع مواد (23).... این قانون....، به ثبت ازدواج اقدام کند....."، به مجازات های پیش بینی شده در قانون، محکوم می‌ شود.

ماده 55 قانون حمایت خانواده مقرر می دارد: "هر پزشکی که عامدا برخلاف واقع، گواهی موضوع مواد (23) ... این قانون را صادر یا با سو نیت از دادن گواهی مذکور خودداری کند...." به مجازات های پیش بینی شده در قانون، محکوم می‌ شود.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص وضعیت جرم عدم ارائه گواهی سلامت حین ثبت نکاح در کانال تلگرام حقوق کیفری عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون وضعیت جرم عدم ارائه گواهی سلامت حین ثبت نکاح پاسخ دهند.