ثمنیه اعیانی سهم الارث زوجه متوفی از قیمت اموال غیر منقول وی بوده که پس از فوت شوهر خود می تواند از ماترک مطالبه کند. نحوه محاسبه آن بر اساس نظر کارشناس انجام می شود. از آن که امکان حذف ثمنیه اعیانی از سند وجود ندارد، بهتر است پس از دریافت آن توسط زوجه، اقرارنامه ای مبنی بر دریافت حقوق قانونی وی، تنظیم شود تا احتمال هرگونه ادعای بعدی برای مطالبه مجدد آن منتفی شود.
برای مشاوره در خصوص ثمنیه اعیانی
برای مشاوره در خصوص ثمنیه اعیانی
ثمنیه اعیانی به ارزش مالی بخش اعیانی (ساختمان یا سازه) یک ملک غیرمنقول اشاره دارد. در مواردی که اموال غیرمنقول متوفی بین ورثه تقسیم می شود، ممکن است برخی از ورثه به جای دریافت سهم فیزیکی از ملک، تقاضای دریافت ارزش مالی سهم خود را داشته باشند. این موضوع به ویژه زمانی مطرح می شود که تقسیم فیزیکی ملک امکان پذیر نباشد یا بین ورثه توافقی در این زمینه وجود نداشته باشد. ثمنیه اعیانی به عنوان یک راهکار حقوقی، امکان دریافت سهم مالی به جای سهم فیزیکی را فراهم می کند.
مطالعه و بررسی ثمنیه اعیانی از این جهت ضروری است که آگاهی از قوانین و رویه‌های مرتبط با آن می تواند به زوجین کمک کند تا از حقوق خود به درستی دفاع کنند. همچنین، این موضوع در کاهش اختلافات خانوادگی و تسهیل فرآیندهای قضایی نقش مهمی دارد. با توجه به تغییرات ارزش مهریه و شرایط اقتصادی، بررسی نحوه محاسبه و اجرای ثمنیه اعیانی می تواند به ایجاد رویه های عادلانه تر و شفاف تر در نظام حقوقی کمک کند.
از این رو در این مقاله قصد داریم ضمن پاسخ به این پرسش که ثمنیه اعیانی چیست به بررسی عدم پرداخت قیمت عرصه و اعیان به زوجه پرداخته ایم. سپس توضیحاتی در خصوص حذف ثمنیه اعیانی از سند و نحوه محاسبه ثمنیه اعیانی ارائه شده است. در ادامه رای وحدت رویه و اقرارنامه ثمنیه اعیانی بررسی شده و یک نمونه دادخواست مطالبه ثمنیه اعیانی ارائه گردیده است.
برای پاسخ به این پرسش که ثمنیه اعیانی چیست باید بگوییم، یکی از پیامدهای ازدواج دائم، حق ارث بری زوجین از یکدیگر به دلیل رابطه سببی است. قانون مدنی در مواد ۹۴۶ و ۹۴۸ به این موضوع پرداخته است. بر اساس ماده ۹۴۶ قانون مدنی، شوهر از تمامی اموال همسر خود ارث می برد، اما زن در صورت داشتن فرزند مشترک، یک هشتم از اموال منقول و یک هشتم از ارزش اموال غیرمنقول، شامل زمین و ساختمان، ارث می برد. اگر زوج فاقد فرزند باشد، سهم زن به یک چهارم از کل اموال افزایش می یابد. این ماده همچنین شامل مواردی می شود که متوفی قبل از تصویب این قانون فوت کرده باشد، اما ترکه او هنوز تقسیم نشده باشد.
ماده ۹۴۶ قانون مدنی به طور خاص به نحوه محاسبه ارزش اموال غیرمنقول، شامل زمین و ساختمان، اشاره دارد. در این ماده آمده است که زن در صورت داشتن فرزند، تنها از یک هشتم ارزش اموال غیرمنقول ارث می برد و به طور کلی، زن از عین اموال غیرمنقول بهره مند نمی شود، مگر اینکه وراث از پرداخت ارزش این اموال به زن خودداری کنند. در چنین حالتی، زن می تواند حق خود را از عین اموال مطالبه کند. همچنین، بر اساس تبصره این ماده، اگر ترکه متوفی هنوز تقسیم نشده باشد، زن از ارزش زمین و ساختمان ارث می برد.
در اینجا لازم است به تعریف برخی اصطلاحات اشاره شود: «عرصه» به معنای زمین است، در حالی که «اعیان» به ساختمان ها یا سازه هایی اطلاق می شود که توسط انسان بر روی زمین ساخته شده اند. همچنین، اصطلاح «اشجار» به درختان یا گیاهانی اشاره دارد که روی زمین رشد کرده اند، خواه به دست انسان کاشته شده باشند یا به طور طبیعی روییده باشند. این مفاهیم در تعیین سهم ارث زن و نحوه تقسیم اموال غیرمنقول نقش مهمی ایفا می کنند.
در خصوص عدم پرداخت قیمت عرصه و اعیان به زوجه ماده 948 قانون مدنی چنین بیان نموده است که : "هرگاه ورثه از ادای قیمت امتناع کنند زن می‌تواند حق خود را از عین اموال استیفا کند." اما برخی معتقدند زوجه تحت هیچ شرایطی مالک عین اموال غیرمنقول نمی شود و ماده ۹۴۸ قانون مدنی تنها به زوجه این امکان را می دهد که از طریق مراجع قضایی، وراث را به فروش اموال غیرمنقول و پرداخت حق خود الزام کند.
در مقابل، برخی دیگر بر این باورند که ماده ۹۴۸ قانون مدنی به طور مطلق به حق زوجه برای استیفای حق خود از اموال غیرمنقول در صورت امتناع وراث از پرداخت اشاره دارد. بر این اساس، زوجه می تواند یا فروش اموال را درخواست کند یا مستقیما نسبت به دریافت سند مالکیت اقدام نماید. در این حالت، سند مالکیت سایر ورثه به صورت شش دانگ کامل صادر نمی شود و به استثنای ثمن اعیانی، سند مالکیت زوجه نیز ثبت می گردد.
نکته مهم این است که زوجه در صورت امتناع وراث از پرداخت ثمن اعیانی، نمی تواند حق خود را از سایر ماترک یا اموال اختصاصی وراث مطالبه کند. این موضوع در ماده ۹۴۸ قانون مدنی به صراحت بیان شده است. بر اساس این ماده، اگر ورثه از پرداخت قیمت ابنیه و اشجار (ساختمان ها و درختان) خودداری کنند، زن می تواند حق خود را مستقیم از عین این اموال استیفا کند. این ماده به زوجه این حق را می دهد که در صورت عدم پرداخت، مالکیت بخشی از اموال غیرمنقول را به نام خود ثبت کند.
بر اساس مفاد ماده ۹۴۸ قانون مدنی، ثمنیه اعیانی زوجه حتی در مورد وراث متوفایی که قبل از تصویب این قانون فوت کرده اند، اما ترکه آن ها هنوز تقسیم نشده است، لازم‌الاجرا است. این بدان معناست که اگر شوهر قبل از تصویب این قانون فوت کرده باشد، اما اموال او هنوز بین ورثه تقسیم نشده باشد، زوجه می‌تواند حق خود را از ترکه متوفی مطالبه کند. در این حالت، زوجه به عنوان یکی از طلبکاران، سهم خود را از اموال غیرمنقول (عرصه و اعیان) دریافت می کند و ورثه موظف به پرداخت این حق هستند. این حکم به زوجه این امکان را می دهد تا حتی در موارد قدیمی تر نیز از حقوق مالی خود دفاع کند.
حذف ثمنیه اعیانی از سند به معنای حذف یا عدم درج سهم زن از ارزش ساختمان ها و سازه های موجود بر روی زمین (اعیان) در سند رسمی است. این موضوع معمولا در مواردی مطرح می شود که زن به عنوان یکی از وراث یا ذی نفعان، سهمی از اموال غیرمنقول شوهر خود دارد. در برخی موارد، ممکن است به دلایلی مانند تسهیل تقسیم ارث، کاهش هزینه های حقوقی، یا جلوگیری از پیچیدگی های قانونی، تصمیم به حذف ثمنیه اعیانی زوجه از سند گرفته شود. این اقدام می تواند تاثیرات قابل توجهی بر حقوق مالی زن داشته باشد.
از منظر حقوقی، حذف ثمنیه اعیانی زوجه از سند نیازمند رعایت دقیق قوانین و مقررات مربوط به ارث و حقوق زن است. بر اساس قانون مدنی، زن در صورت فوت شوهر، سهم مشخصی از اموال غیرمنقول (اعیان) به عنوان ارث دارد. حذف این سهم بدون رضایت کامل زن یا بدون طی مراحل قانونی و پرداخت سهم الارث زن، می تواند به نقض حقوق مالی او منجر شود. بنابراین، هرگونه اقدام در این زمینه باید با توافق طرفین و تحت نظارت مراجع قانونی انجام گیرد تا از بروز اختلافات آینده جلوگیری شود.
در نهایت، حذف ثمنیه اعیانی زوجه از سند باید با در نظر گرفتن منافع و حقوق هر دو طرف انجام شود. این کار ممکن است به دلایلی مانند تسهیل انتقال مالکیت یا کاهش هزینه های مالیاتی صورت گیرد، اما باید توجه داشت که حقوق زن به عنوان یکی از وراث به طور کامل حفظ شود. در چنین مواردی، مشورت با کارشناسان حقوقی و مالیاتی ضروری است تا اطمینان حاصل شود که تمامی مراحل قانونی به درستی طی شده و حقوق هیچ یک از طرفین نقض نشود. این اقدام نه تنها از بروز مشکلات آینده جلوگیری می کند، بلکه به حفظ تعادل و عدالت در تقسیم ارث کمک می کند.
نحوه محاسبه ثمنیه اعیانی یک فرآیند تخصصی است که توسط کارشناسان رسمی دادگستری یا ارزیابان معتمد انجام می شود. این کارشناسان با بررسی عواملی مانند عمر ساختمان، کیفیت مصالح، مساحت زیربنا و موقعیت جغرافیایی ملک، ارزش سازه های موجود بر روی زمین (اعیان) را تعیین می کنند. از نظر حقوقی، ثمنیه اعیانی به مالکیت زوجه (زن) مربوط می شود و در تقسیم ارث، این ارزش به عنوان مبنایی برای تعیین سهم زن از اموال غیرمنقول در نظر گرفته می شود. بنابراین، ثمنیه اعیانی ارتباط مستقیمی با حقوق زن دارد.
ثمنیه اعیانی به عنوان بخشی از حقوق مالی زن، در زمان فوت زوج، اهمیت ویژه ای پیدا می کند. بر اساس قانون مدنی، زن در صورت فرزند داشتن زوج فوت شده، یک هشتم و در صورت عدم وجود فرزند، یک چهارم از ارزش اعیان را به عنوان ارث دریافت می کند. این ارزش شامل سازه ها و ساختمان های موجود بر روی زمین است و به عنوان بخشی از ترکه زوج محاسبه می شود.
محاسبه دقیق ثمنیه اعیانی نه تنها برای تعیین سهم ارث زن، بلکه در مواردی مانند انتقال مالکیت، اخذ وام های بانکی یا محاسبه مالیات های متعلقه نیز اهمیت دارد. این محاسبات باید با دقت و توسط کارشناسان مجرب انجام شود تا از بروز اختلافات حقوقی یا مالی جلوگیری گردد. در واقع، ثمنیه اعیانی به عنوان بخشی از حقوق زن، نقش مهمی در تعیین سهم او از اموال غیرمنقول ایفا می کند. بنابراین، دقت در محاسبه این ارزش از اهمیت بالایی برخوردار است و باید با توجه به قوانین و مقررات مربوطه انجام شود.
«ثمنیه اعیانی» به سهم زوجه از قیمت اعیان (ساختمان ها و مستحدثات) در ارث اشاره دارد. بر اساس ماده ۹۴۶ قانون مدنی، زوجه از قیمت اعیان ارث می برد، نه از عین آن ها. با این حال، در برخی موارد، اختلافاتی در تفسیر این ماده و نحوه اجرای آن به وجود آمده است که منجر به صدور آرای وحدت رویه توسط مراجع قضایی شده است.
یکی از این آرا، رای شماره ۲۳ هیات عمومی دیوان عدالت اداری است که به موضوع صدور سند مالکیت به استثنای ثمن اعیان پرداخته است. در ادامه فایل این رای وحدت رویه ثمنیه اعیانی ارائه شده است.
همچنین، در رای وحدت رویه دیگری، به موضوع نحوه انتقال سهم الارث زوجه در اموال غیر منقول پرداخته شده است. در این رای، بر لزوم درج نام زوجه به عنوان یکی از فروشندگان در صورت صدور سند مالکیت سهم‌الارث زوجه تاکید شده است. این امر به منظور رعایت حقوق زوجه و جلوگیری از تضییع حقوق وی در انتقال اموال غیرمنقول متوفی صورت می گیرد.
اقرارنامه ثمنیه اعیانی سندی است که زوجه پس از دریافت حق خود از ترکه شوهر متوفی، تنظیم می کند تا اعلام کند که دیگر ادعایی نسبت به اموال شوهر ندارد. این سند معمولاً پس از این که زوجه سهم خود را از اموال غیرمنقول (عرصه و اعیان) دریافت کرد، تنظیم می شود. هدف از این اقرارنامه، جلوگیری از هرگونه ادعای احتمالی در آینده و ایجاد شفافیت در تقسیم ترکه است.
زمانی که زوجه حق خود را از ارث شوهر دریافت می کند، می تواند با تنظیم اقرارنامه ثمنیه اعیانی، اعلام کند که تمام حقوق مالی خود را دریافت کرده و دیگر ادعایی نسبت به اموال شوهر ندارد. این اقرارنامه معمولا در حضور شهود و با تأیید مراجع قضایی تنظیم می شود تا از اعتبار قانونی برخوردار باشد. این سند به ورثه اطمینان می دهد که زوجه دیگر هیچ ادعایی نسبت به اموال متوفی نخواهد داشت.
تنظیم اقرارنامه ثمنیه اعیانی نه تنها به نفع ورثه است، بلکه به زوجه نیز کمک می کند تا از هرگونه اختلاف احتمالی در آینده جلوگیری کند. این سند به عنوان یک سند رسمی، از حقوق هر دو طرف محافظت می کند و به عنوان مدرکی معتبر در مراجع قضایی قابل استناد است. بنابراین، تنظیم این اقرارنامه پس از دریافت حقوق مالی، گامی مهم در جهت ایجاد صلح و آرامش بین ورثه و زوجه است.
دادخواست مطالبه ثمنیه اعیانی یکی از دعاوی حقوقی است که معمولا در مواردی مطرح می شود که شخصی (مانند زوجه یا سایر ورثه) ادعا دارد سهم قانونی خود را از اموال غیرمنقول (عرصه و اعیان) متوفی دریافت نکرده است. این دادخواست با هدف دریافت ارزش مالی سهم فرد از اموال غیرمنقول تنظیم می شود و معمولاً پس از فوت مالک و در جریان تقسیم ترکه مطرح می گردد. در این دادخواست، خواهان باید مدارک و مستندات لازم مانند گواهی انحصار وراثت، سند مالکیت اموال و سایر اسناد مرتبط را به دادگاه ارائه دهد تا ادعای خود را اثبات کند.
تنظیم دادخواست مطالبه ثمنیه اعیانی نیازمند دقت و توجه به جزئیات قانونی است. خواهان باید به طور دقیق مشخصات اموال غیرمنقول، سهم قانونی خود و ارزش مالی آن را در دادخواست ذکر کند. همچنین، ارائه مدارک معتبر و استناد به قوانین مرتبط با ارث و تقسیم ترکه از اهمیت بالایی برخوردار است. این دادخواست نه تنها به خواهان کمک می کند تا حقوق مالی خود را دریافت کند، بلکه از بروز اختلافات بیشتر بین ورثه نیز جلوگیری می نماید. در صورت اثبات ادعا، دادگاه حکم به پرداخت سهم مالی خواهان از اموال غیرمنقول متوفی صادر خواهد کرد.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد ثمنیه اعیانی در کانال تلگرام موضوعات حقوقی عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون ثمنیه اعیانی پاسخ دهند.
برای مشاوره در خصوص ثمنیه اعیانی
برای مشاوره در خصوص ثمنیه اعیانی
عناوین اصلی این مقاله
مقالات مرتبط
ارتباط با ما
درصورتی که برای مشاوره در تمامی زمینه های ذکر شده در سایت، به دانش چندین ساله ما در این زمینه نیاز داشتید می توانید با شماره تلفن 9099075303 ( تماس با تلفن ثابت از سراسر کشور و به ازای هر دقیقه 230000 ریال ) در ارتباط باشید.
سایت مشاوره دینا یک مرکز خصوصی و غیرانتفاعی است و به هیچ ارگان دولتی و خصوصی دیگر اعم از قوه قضاییه ، کانون وکلا ، کانون کارشناسان رسمی دادگستری و .... هیچگونه وابستگی ندارد.
جهت ارئه انتقادات، پیشنهادات و شکایات با شماره تلفن 54787900-021 تماس حاصل فرمایید.
تمامی حقوق این سایت متعلق به دینا می باشد ©
