دینا / حقوقی / سایر موضوعات حقوقی / ایفای ناروا

ایفای ناروا

ارتباط با ما

درصورتی که برای مشاوره در تمامی زمینه های ذکر شده در سایت، به دانش چندین ساله ما در این زمینه نیاز داشتید می توانید با شماره تلفن 9099075303 ( تماس با تلفن ثابت از سراسر کشور و به ازای هر دقیقه 290000 ریال ) در ارتباط باشید. سایت مشاوره دینا یک مرکز خصوصی و غیرانتفاعی است و به هیچ ارگان دولتی و خصوصی دیگر اعم از قوه قضاییه ، کانون وکلا ، کانون کارشناسان رسمی دادگستری و .... هیچگونه وابستگی ندارد.
جهت ارئه انتقادات، پیشنهادات و شکایات با شماره تلفن 54787900-021 تماس حاصل فرمایید.

logo-samandehi

تمامی حقوق این سایت متعلق به دینا می باشد ©

تماس از کل کشور : ۳ ۰ ۳ ۵ ۷ ۰ ۹ ۹ ۰ ۹
همه روزه حتی ایام تعطیل از :  ۸ صبح   الی ۱  شب

ایفای ناروا به پرداخت مالی بدون وجود تعهد قانونی اشاره دارد. فرق اصلی ایفای ناروا با استیفای ناروا، در نحوه دستیابی به مال می باشد؛ در ایفای ناروا، فرد به‌ صورت اشتباه، دینی را می‌ پردازد که در واقع وجود ندارد اما در استیفای ناروا، شخص بدون رضایت، از مال دیگری منتفع می‌ گردد. 

 

نظام حقوقی ایران با تعریف نهادهایی مانند ایفای ناروا، به تنظیم روابط مالی و جلوگیری از نگهداری غیرمنصفانه اموال می‌ پردازد. این مفاهیم در قانون مدنی و رویه قضایی کشور به‌ دقت بررسی شده‌ اند و در حل اختلافات مالی کاربرد گسترده‌ ای دارند.

 

عدم درک تفاوت‌ های ایفای ناروا و استیفای ناروا ممکن است به پیامدهای حقوقی جبران‌ ناپذیری منجر شود. این مسئله به‌ ویژه در پرونده‌ های مالی مانند موارد مرتبط با چک یا استفاده غیرمجاز از اموال، اهمیت دوچندانی می‌ یابد و به همین علت، آشنایی با این نهادها نه تنها برای حقوق دانان، بلکه برای عموم افراد نیز ضروری است.

 

لذا در مقاله حاضر، مفهوم ایفای ناروا و جایگاه آن در قانون مدنی، شرایط لازم برای تحقق این نهاد حقوقی، مفهوم استیفای ناروا و تفاوت آن با ایفای ناروا، مورد بررسی قرار گرفته و رای وحدت رویه این موضوع و دادخواست مربوط به آن، ارائه گردیده است.

استیفای ناروا چیست

ایفای ناروا یکی از نهادهای مهم حقوقی در قانون مدنی ایران است که به پرداخت مالی بدون وجود دین یا تعهد قانونی اشاره دارد. این مفهوم در ماده ۳۰۱ قانون مدنی به‌ صورت صریح تعریف شده و دریافت‌ کننده را ملزم به بازگرداندن مال می‌ کند. این ماده مقرر داشته:

 

"کسی که عمدا یا اشتباها چیزی را که مستحق نبوده است دریافت کند، ملزم است آن را به مالک تسلیم کند." برای مثال، اگر فردی به اشتباه مبلغی را به حساب دیگری واریز نماید، این عمل مصداق ایفای ناروا محسوب می‌ گردد.

 

کاربرد این نهاد حقوقی تنها به پرداخت نقدی محدود نمی‌ شود، بلکه در مواردی مانند چک نیز قابل اجرا است. مثال ایفای ناروا در چک، عبارت است از اینکه شخصی چکی را بدون وجود دلیل قانونی صادر کند و طرف مقابل آن را وصول نماید، می‌ توان با استناد به ایفای ناروا، استرداد وجه را درخواست کرد.

 

ایفای ناروا با هدف جلوگیری از نگهداری غیرمنصفانه اموال در نظام حقوقی ایران طراحی شده، این نهاد به پرداخت‌ کننده اجازه می‌ دهد تا با اثبات عدم وجود تعهد اولیه، مال خود را بازپس گیرد. این سازوکار در کاهش اختلافات مالی و حفظ عدالت، نقشی کلیدی ایفا می‌ کند.

استیفای ناروا چیست

ایفای ناروا یکی از نهادهای مهم حقوقی در قانون مدنی ایران است که به پرداخت مالی بدون وجود دین یا تعهد قانونی اشاره دارد. این مفهوم در ماده ۳۰۱ قانون مدنی به‌ صورت صریح تعریف شده و دریافت‌ کننده را ملزم به بازگرداندن مال می‌ کند. این ماده مقرر داشته:

 

"کسی که عمدا یا اشتباها چیزی را که مستحق نبوده است دریافت کند، ملزم است آن را به مالک تسلیم کند." برای مثال، اگر فردی به اشتباه مبلغی را به حساب دیگری واریز نماید، این عمل مصداق ایفای ناروا محسوب می‌ گردد.

 

کاربرد این نهاد حقوقی تنها به پرداخت نقدی محدود نمی‌ شود، بلکه در مواردی مانند چک نیز قابل اجرا است. مثال ایفای ناروا در چک، عبارت است از اینکه شخصی چکی را بدون وجود دلیل قانونی صادر کند و طرف مقابل آن را وصول نماید، می‌ توان با استناد به ایفای ناروا، استرداد وجه را درخواست کرد.

 

ایفای ناروا با هدف جلوگیری از نگهداری غیرمنصفانه اموال در نظام حقوقی ایران طراحی شده، این نهاد به پرداخت‌ کننده اجازه می‌ دهد تا با اثبات عدم وجود تعهد اولیه، مال خود را بازپس گیرد. این سازوکار در کاهش اختلافات مالی و حفظ عدالت، نقشی کلیدی ایفا می‌ کند.

استیفای ناروا چیست

ایفای ناروا یکی از نهادهای مهم حقوقی در قانون مدنی ایران است که به پرداخت مالی بدون وجود دین یا تعهد قانونی اشاره دارد. این مفهوم در ماده ۳۰۱ قانون مدنی به‌ صورت صریح تعریف شده و دریافت‌ کننده را ملزم به بازگرداندن مال می‌ کند. این ماده مقرر داشته:

 

"کسی که عمدا یا اشتباها چیزی را که مستحق نبوده است دریافت کند، ملزم است آن را به مالک تسلیم کند." برای مثال، اگر فردی به اشتباه مبلغی را به حساب دیگری واریز نماید، این عمل مصداق ایفای ناروا محسوب می‌ گردد.

 

کاربرد این نهاد حقوقی تنها به پرداخت نقدی محدود نمی‌ شود، بلکه در مواردی مانند چک نیز قابل اجرا است. مثال ایفای ناروا در چک، عبارت است از اینکه شخصی چکی را بدون وجود دلیل قانونی صادر کند و طرف مقابل آن را وصول نماید، می‌ توان با استناد به ایفای ناروا، استرداد وجه را درخواست کرد.

 

ایفای ناروا با هدف جلوگیری از نگهداری غیرمنصفانه اموال در نظام حقوقی ایران طراحی شده، این نهاد به پرداخت‌ کننده اجازه می‌ دهد تا با اثبات عدم وجود تعهد اولیه، مال خود را بازپس گیرد. این سازوکار در کاهش اختلافات مالی و حفظ عدالت، نقشی کلیدی ایفا می‌ کند.

 

فرق ایفای ناروا با استیفای ناروا

فرق ایفای ناروا با استیفای ناروا، در این تیتر از مقاله حقوقی دینا، مورد توضیح و بررسی، قرار خواهد گرفت. فرق اصلی میان ایفای ناروا و استیفای ناروا، در نحوه دستیابی به مال است. در ایفای ناروا، فردی به‌ صورت ارادی و به اشتباه اما نه عمدا، دینی را می‌ پردازد که در واقع وجود ندارد، در حالی که در استیفای ناروا، شخص بدون رضایت و توافق مالک و به صورت عمدی، از مال دیگری منتفع می‌ شود. 

 

از دیگر تفاوت ایفای ناروا با استیفای ناروا، در منشا ایجاد تعهد است. ایفای ناروا از پرداختی نادرست یا بدون دلیل سرچشمه می‌ گیرد، اما استیفای ناروا ناشی از استفاده غیرمجاز از اموال دیگران است.

 

در ایفای ناروا، شخص پرداخت‌ کننده، به دنبال استرداد مال خود است، اما در استیفای ناروا، مالک به دنبال دریافت عین، مثل، قیمت و جبران خسارت ناشی از استفاده غیرقانونی است. این تمایز در نوع دعاوی و مدارک مورد نیاز نیز تاثیرگذار است.

 

در دعوای استرداد وجه به جهت ایفای ناروا، پرداخت کننده وجه باید عدم اشتغال ذمه خود را اثبات نماید؛ زیرا پرداخت وجه، ظاهر در عدم تبرع و وفای به عهد است. آرای صادره پیرامون این موضوع نیز به این تفاوت‌ها اشاره دارد و تاکید می‌ کنند که نباید این دو نهاد حقوقی را با یکدیگر اشتباه گرفت. 

 

رای وحدت رویه ایفای ناروا

در توضیح رای وحدت رویه ایفای ناروا باید گفت، تا کنون رای وحدت رویه ای مستقیما در این خصوص صادر نشده است، اما رای وحدت رویه شماره 733 دیوان عالی کشور، یکی از مهم‌ ترین احکام قضایی است که در تفسیر ایفای ناروا، کاربردی می باشد. این رای وحدت رویه به موضوع نحوه پرداخت غرامت از سوی بایع به مشتری و تکلیف مشتری بر بازگرداندن مال، در صورت مستحق للغیر بودن مبیع (فروش مال غیر) می‌ پردازد. علاقمندان به دانلود رای می توانند از طریق باکس زیر، اقدام کنند.

 

رای وحدت رویه 733 دیوان عالی کشور
  • تنظیم کننده: دینا
  • حجم: 283 KB
  • منبع: سایت مرکز پژوهش های جمهوری اسلامی 

 

در توضیح رای وحدت رویه ارائه شده در باکس بالا باید گفت، ایفای ناروا به حالتی اشاره دارد که فردی بدون استحقاق قانونی، مالی را دریافت کرده باشد و موظف به بازگرداندن آن شود. در این پرونده، فروشنده مالی را فروخته که متعلق به غیر بوده و خریدار، بدون آگاهی از این موضوع، مبلغی را پرداخت کرده و مال را دریافت نموده است. در چنین مواردی، بایع باید ثمن معامله را بازگرداند و خریدار نیز باید مال را مسترد کند. بایع بسته به شرایط، ممکن است مشمول پرداخت غرامات نیز بشود.

 

نمونه دادخواست ایفای ناروا

در تنظیم دادخواست ایفای ناروا، ابتدا باید مشخصات کامل طرفین، شامل نام، نشانی و شماره ملی، درج شود. سپس باید شرح دقیق ماجرای پرداخت اشتباه و عدم وجود تعهد قانونی، بیان گردد. پیوست های دادخواست ایفای ناروا شامل مدارک پرداخت (مانند فیش بانکی)، همچنین اسناد عدم وجود تعهد می باشد. علاقمندان به دانلود نمونه دادخواست ایفای ناروا می توانند از طریق باکس زیر اقدام کنند.

 

 نمونه دادخواست ایفای ناروا
  • نویسنده: دینا
  • حجم: 129 KB
  • منبع: دینا

 

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص وضعیت حقوقی ایفای ناروا در کانال تلگرام موضوعات حقوقی عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون وضعیت حقوقی ایفای ناروا پاسخ دهند.