تنفیذ طلاق

تنفیذ طلاق، اساسا در خصوص تایید و ثبت طلاق شرعی افراد اصل 12 و 13 قانون اساسی، همچنین، طلاق اتباع ایرانی که به موجب حکم دادگاه های خارجی، صورت گرفته، مطرح می گردد و برای تحقق این امر، یعنی (تنفیذ طلاق در محاکم ایران)، زوج یا زوجه، حسب مورد باید، دادخواست و درخواست این امر را به دادگاه صالح، ارسال کنند.

امروزه، بسیاری از اتباع ایرانی، به واسطه مواردی نظیر اشتغال، تحصیل، انجام موارد پزشکی و....، در خارج از کشور ساکن هستند و زندگی مشترک خود را تشکیل داده اند. در این اثنا، این امکان وجود دارد که ایرانیان مقیم خارج از کشور، متقاضی طلاق باشند.

از آنجا که بر اساس نظام حقوقی ایران، احوال شخصیه ایرانیان، تابع قانون مدنی ایران و مقررات مذهبی می باشد، بحث تنفیذ طلاق اتباع ایرانی در محاکم کشور، مطرح می گردد و همین امر، ضرروت اطلاع از شرایط و مراحل انجام آن را ضروری می سازد.

لذا در مقاله حاضر، مفهوم تنفیذ طلاق، تنفیذ طلاق اتباع، تنفیذ طلاق شرعی، شرایط، مراحل و مدارک لازم این امر، مورد بررسی قرار گرفته و پس از توضیح درباره تکلیف حقوق مالی زوجه در طلاق خارجی، نمونه دادخواست و نمونه رای تنفیذ طلاق، ارائه شده است.

تنفیذ طلاق چیست

برای پاسخ به این پرسش که تنفیذ طلاق چیست؟ ابتدا باید مفهوم لغوی تنفیذ را مورد بررسی قرار داد. از منظر لغوی، تنفیذ به معنای تایید کردن یا اجازه کردن می باشد و بر این اساس، معنای تفیذ طلاق، برابر با تایید کردن طلاق صورت گرفته خواهد بود.

در نظام حقوقی ایران، تنفیذ طلاق، بدین معنا است که دادگاه ها و محاکم قضایی صالح در ایران، طلاق اتباع ایرانی مقیم خارج از کشور یا طلاق شرعی افراد موضوع اصل 12 و 13 قانون اساسی را تایید نموده و مورد پذیرش قرار دهند.

بدون تنفیذ طلاق خارجی اتباع ایرانی، طلاق صورت گرفته در خارج از کشور، در ایران، فاقد صحت و اعتبار خواهد بود و مورد پذیرش، قرار نخواهد گرفت. علاقمندان به کسب اطلاعات در خصوص قواعد حاکم بر ازدواج با اتباع بیگانه می توانند، مقاله پیشنهادی لینک زیر را مورد مطالعه و بررسی، قرار دهند.

تنفیذ طلاق اتباع

بحث تنفیذ طلاق اتباع، زمانی مطرح می گردد که اتباع ایرانی مقیم خارج از کشور، از طریق محاکم خارجی، اقدام به دریافت حکم طلاق نموده باشند؛ چراکه قانون گذار در قانون مدنی، کلیه اتباع ایران ولو اینکه مقیم در خارج باشند را در قوانین مربوط به احوال شخصیه، تابع قانون ایران می داند. ماده 6 قانون مدنی، در این باره، مقرر داشته:

 "قوانین مربوط به احوال شخصیه، از قبیل نکاح و طلاق و اهلیت اشخاص و ارث، در مورد کلیه اتباع ایران ولو اینکه مقیم در خارجه باشند، مجری خواهد بود." یعنی افراد در احوال شخصیه، تابع قانون کشور خود خواهند بود. همچنین قانون حمایت از خانواده در ماده 15 خود، درباره اجرا و اعتبار احکام دعاوی خانواده صادره در خارج از کشور، مقرر داشته:

 "هرگاه ایرانیان مقیم خارج از کشور، امور و دعاوی خانوادگی خود را در محاکم و مراجع صلاحیتدار محل اقامت خویش مطرح کنند، احکام این محاکم یا مراجع در ایران اجرا نمی‌ شود مگر آن که دادگاه صلاحیتدار ایرانی، این احکام را بررسی و حکم تنفیذی صادر کند."

شایان ذکر است، تنفیذ طلاق اتباع بیگانه و غیرایرانی، بر عهده دولت متبوع آن ها است و برای این امر باید، مراتب اداری و قانونی پیش بینی شده در قوانین کشور خود را دنبال نمایند. در هر صورت، چنانچه حکم طلاق اتباع خارجی، در ایران صادر شده باشد، برای ثبت آن باید از طریق سامانه میخک، اقدام کنند. مطالعه مقاله پیشنهادی زیر در راستای کسب اطلاعات درباره طلاق اتباع خارجی در ایران، توصیه می گردد.

تنفیذ طلاق شرعی

در صورتی که اتباع ایرانی، در خارج از کشور و به موجب احکام صادره از محاکم کشور خارجی، از یکدیگر طلاق بگیرند، ملزم به تنفیذ طلاق شرعی نیز هستند و همین امر، سبب طرح این پرسش می گردد که قواعد حاکم بر تنفیذ طلاق شرعی چیست؟ در پاسخ به پرسش مطروحه باید گفت؛

اتباع ایرانی مقیم خارج از کشور یا ایرانیانی که به هر دلیل، حکم طلاقشان از محاکم خارجی صادر شده است، باید پس از اخذ حکم از دادگاه کشور محل اقامت خود، با در دست داشتن مستندات و مدارک لازم، به کنسولگری یا سفارت کشور مربوطه، مراجعه کرده تا رای صادره، به تایید و مهر کنسولگری برسد.

همچنین باید دانست، تنفیذ طلاق شرعی، در خصوص افراد موضوع اصل 12 و 13 قانون اساسی نیز مصداق دارد و هنگامی که طلاق شرعی آن ها بر طبق احکام و قوانین شان، تحقق می یابد، می توانند برای تنفیذ شرعی طلاق، به محاکم قضایی ایران، مراجعه کنند. مقصود از افراد موضوع اصل 12 و 13 قانون اساسی، عبارت است از: مذاهب دیگر اسلامی اعم از حنفی، شافعی، مالکی، حنبلی و زیدی، ایرانیان زرتشتی، کلیمی و مسیحی. تبصره آخر ماده 4 قانون حمایت از خانواده در این باره، مقرر داشته:

"به دعاوی اشخاص موضوع اصول دوازدهم (12) و سیزدهم (13) قانون اساسی، حسب مورد، طبق قانون اجازه رعایت احوال شخصیه ایرانیان غیرشیعه در محاکم، مصوب 1312/04/31 و قانون رسیدگی به دعاوی مطروحه راجع به احوال شخصیه و تعلیمات دینی ایرانیان زرتشتی، کلیمی و مسیحی مصوب 1372/04/03 مجمع تشخیص مصلحت نظام، رسیدگی می‌ شود. تصمیمات مراجع عالی اقلیت‌ های دینی مذکور در امور حسبی و احوال شخصیه آنان از جمله نکاح و طلاق، معتبر و توسط محاکم قضائی، بدون رعایت تشریفات، تنفیذ و اجرا می‌ گردد."

شرایط تنفیذ طلاق

پس از بررسی مفهوم تنفیذ طلاق و توضیح درباره تنفیذ طلاق اتباع در تیترهای پیشین، در این تیتر از مقاله حقوقی دینا، شرایط تنفیذ طلاق در ایران و خارج از کشور، مورد بررسی قرار خواهد گرفت و درباره شرایط تنفیذ طلاق توافقی، طلاق از طرف مرد و طلاق از طرف زوجه، توضیح داده خواهد شد.

متقاضیان، از مدارک لازم (کپی حکم طلاق قانونی در کشور خارجی و برگه ترجمه رسمی فارسی حکم طلاق)، برخوردار باشند؛ حکم طلاق صادره در محاکم خارجی، از سوی نماینده کنسولگری ایران، تایید و گواهی شده باشد؛ طلاق شرعی، توسط مراجع شرعی یا نمایندگان حاضر در کنسولگری، انجام گردد.

افراد، تمامی مراحل مربوط به تنفیذ طلاق در خارج از کشور را طی کرده و از مدارک آن، برخوردار باشند؛ دادگاه خارجی صادر کننده حکم طلاق، از صلاحیت رسیدگی به درخواست طلاق برخوردار بوده باشد؛ قانون کشور خارجی صادر کننده حکم طلاق، مغایر با قوانین ایران نباشد؛ نوع طلاق، کیفیت بذل مهریه یا قبول بذل و رعایت یا عدم رعایت تشریفات آمره طلاق، مشخص باشد.

در قوانین ایران، حق طلاق، منحصرا مختص مردان است و هر زمان که بخواهند، می توانند بدون اثبات موضوعی خاص یا ارائه دلیل محکمه پسند، همسر خود را طلاق دهند. بنابراین، چنانچه مردی ایرانی در خارج از کشور و به موجب رای محاکم خارجی، همسر ایرانی خود را طلاق دهد، می تواند درخواست تنفیذ طلاق را از محاکم ایران، داشته باشد، منوط بر اینکه؛

نماینده کنسولگری ایران، حکم طلاق صادره را گواهی و تایید کرده باشد؛ صیغه شرعی طلاق، توسط مراجع شرعی یا نمایندگان حاضر در کنسولگری، جاری شده باشد؛ نوع طلاق، کیفیت بذل مهریه یا قبول بذل و رعایت یا عدم رعایت تشریفات آمره طلاق، مشخص باشد؛ دادگاه خارجی صادر کننده حکم طلاق، از صلاحیت رسیدگی به درخواست طلاق برخوردار بوده باشد و حکم طلاق، مغایر با قوانین ایران نباشد.

با توجه به اینکه در قانون ایران، زنان تنها در صورت اثبات عسر و حرج، موافقت مرد با طلاق یا داشتن وکالت بلاعزل طلاق از سوی مرد، می توانند از همسر خود طلاق بگیرند، حکم طلاق صادره از محاکم خارجی در خصوص طلاق از طرف زوجه، تنها در صورتی تنفیذ خواهد شد که شرایط زیر، موجود باشد:

رای طلاق خارجی، مطابق با قانون ایران صادر شده باشد؛ دادگاه صادر کننده رای، از نظر محاکم ایران، صالح به رسیدگی بوده باشد؛ طلاق شرعی، با حضور دو شاهد و به موجب صیغه طلاق شرعی، در مراکز اسلامی معتبر و ذی صلاح، جاری شده باشد؛ زن، از گواهی کتبی معتبر برای طلاق، برخوردار باشد و در صورت نیاز، بتواند موافقت مرد با طلاق یا عسر و حرج خویش در زندگی مشترک با مرد را به محکمه، ثابت کند.

در صورتی که ایرانیان مقیم خارج از کشور، با توافق یکدیگر و به موجب احکام صادره از مراجع صلاحیت دار خارجی، از یکدیگر جدا شده باشند، تنفیذ طلاق آن ها در محاکم ایران، تنها در صورتی انجام خواهد شد که علاوه بر وجود شرایط ذکر شده در موارد و پاراگراف های قبل، نوع طلاق، کیفیت بذل مهریه یا قبول بذل و رعایت یا عدم رعایت تشریفات آمره طلاق، مشخص باشد.

مراحل تنفیذ طلاق

مراحل تنفیذ طلاق اتباع ایرانی مقیم خارج از کشور، همچنین، مراحل تنفیذ طلاق اشخاص موضوع اصول 12 و 13 قانون اساسی، پرسش اغلب متقاضیان این امر است. از این رو، در این تیتر از مقاله دینا، مراحل تنفیذ طلاق در خصوص هر دو گروه، توضیح داده خواهد شد.

ایرانیان مقیم خارج از کشور باید پس از دریافت حکم طلاق از محاکم خارجی، مراحل طلاق شرعی را پشت سر بگذارند؛ برای این امر کافی است با در دست داشتن مدارک مربوطه، از جمله حکم دادگاه و با حضور دو شاهد، در مراکز اسلامی معتبر و ذی صلاح، حضور یابند. پس از جاری شدن صیغه طلاق شرعی، افراد باید، حسب مورد، از طریق کنسولگری یا با حضور در ایران و از طریق دفاتر خدمات قضایی، درخواست و دادخواست تنفیذ حکم طلاق خود را به مرجع صالح در ایران، ارسال کنند.

تنفیذ طلاق افراد موضوع اصول 12 و 13 قانون اساسی (افراد مذاهب دیگر اسلامی اعم از حنفی، شافعی، مالکی، حنبلی و زیدی، ایرانیان زرتشتی، کلیمی و مسیحی) در محاکم ایران، مستلزم ثبت دادخواست این امر از طریق دفاتر خدمات قضایی است. محاکم ایران، با استناد به ماده 4 قانون حمایت از خانواده، بدون رعایت تشریفات و با استناد به قوانین مربوط به این افراد، به موضوع، رسیدگی کرده و حکم مقتضی را صادر خواهند کرد.

مدارک لازم برای دعوی تنفیذ طلاق

در توضیح مدارک لازم برای دعوی تنفیذ طلاق، باید گفت، افراد متقاضی تنفیذ طلاق در دادگاه های ایران، باید از مدارک لازم این امر، برخوردار باشند. بدون ارائه مدارک لازم برای دعوی تنفیذ طلاق، حکم مقتضی در این خصوص، صادر نخواهد شد. این مدارک با استناد به ماده 173 قانون اجرای احکام مدنی، به شرح زیر هستند:

رونوشت حکم دادگاه خارجی که مطابقت آن با اصل حکم، توسط مامور سیاسی یا کنسولی کشور صادرکننده حکم گواهی‌ شده است، به انضمام ترجمه رسمی گواهی شده آن به زبان فارسی.

 رونوشت دستور اجرای حکم صادره از مرجع صلاحیتدار، به انضمام ترجمه گواهی شده آن، همچنین، گواهی نماینده سیاسی یا کنسولی ایران در کشوری که حکم از آنجا صادر شده یا نماینده سیاسی یا کنسولی کشور صادرکننده حکم در ایران، راجع به صدور و دستور اجرای حکم از مقامات صلاحیتدار.

گواهی تایید حکم طلاق صادره توسط کنسولگری ایران یا سایر نهادهای صالح در خارج از کشور، نظیر دفاتر حفظ منافع ایران در آمریکا

گواهی مربوط به انجام طلاق شرعی در نهادهای مورد قبول حکومت ایران در خارج از کشور

مدارک هویتی طرفین به انضمام مدارک ازدواج

درخواست تنفیذ طلاق به انضمام ترجمه رسمی فارسی مدارک فوق الذکر و حسب مورد، گواهی امضا نماینده سیاسی یا کنسولی کشور خارجی مقیم ایران از طرف وزارت امور خارجه. در ادامه، در خصوص تکلیف حقوق مالی زوجه در طلاق خارجی، توضیح داده خواهد شد و نمونه دادخواست و نمونه رای تنفیذ طلاق، ارائه خواهد گردید.

تکلیف حقوق مالی زوجه در طلاق خارجی

اینکه تکلیف حقوق مالی زوجه در طلاق خارجی، چگونه خواهد بود، مساله ای است که در این تیتر از مقاله حقوقی دینا، مورد توضیح و بررسی قرار خواهد گرفت. در صورت طلاق اتباع ایرانی به موجب حکم محاکم خارجی و عدم تعیین تکلیف در خصوص حقوق مالی زوجه، وضعیت، به شرح زیر خواهد بود:

زوجه می تواند برای مطالبه حقوق مالی خود در زندگی مشترک، اعم از مهریه، نفقه و اجرت المثل، اقدام به طرح دعوی نماید و از دادگاه صالح، تقاضای صدور حکم مقتضی در خصوص حقوق مالی خویش را داشته باشد. بند آخر ماده 15 قانون حمایت از خانواده، در این باره مقرر می دارد:

"در مواردی که طلاق به درخواست زوج ثبت می‌ گردد، زوجه می‌ تواند با رعایت این قانون، برای مطالبه حقوق قانونی خود به دادگاه‌ های ایران مراجعه نماید." علاقمندان به کسب اطلاعات درباره حقوق مالی زن بعد از طلاق می توانند، مقاله زیر را مورد مطالعه، قرار دهند.

نمونه دادخواست تنفیذ طلاق

از آنجا که مطالعه نمونه دادخواست تنفیذ طلاق اتباع یا همان دادخواست تنفیذ طلاق خارجی، به متقاضیان این امر کمک می کند تا دادخواست و درخواست تنفیذ طلاق خود از محاکم را به بهترین شکل، تنظیم نمایند، در باکس دانلود زیر، یک نمونه دادخواست تنفیذ طلاق، ارائه شده تا افراد، در صورت نیاز، از آن، استفاده کنند.

در ادامه، نمونه رای تنفیذ طلاق، ارائه خواهد شد. علاقمندان به کسب اطلاعات درباره نحوه پیگیری دادخواست طلاق ثبت شده می توانند با بررسی و مطالعه مقاله پیشنهادی در لینک بیشتر بخوانید، اطلاعات لازم در این باره را کسب نمایند.

نمونه رای تنفیذ طلاق

مطالعه نمونه رای تنفیذ طلاق عادی و رسمی، به طرفین این دعوی کمک می نماید تا به بهترین شکل، نسبت به طرح دعوی و دفاع از آن، همچنین، تهیه مدارک مورد نیاز، اقدام کنند. لذا در ادامه، دو نمونه رای تنفیذ طلاق، ارائه شده که از طریق باکس زیر، قابل دانلود می باشد.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص شرایط و قواعد تنفیذ طلاق در کانال تلگرام حقوق خانواده عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون شرایط و قواعد تنفیذ طلاق پاسخ دهند.