نحوه دریافت خسارت ناشی از تصادفات رانندگی

نحوه دریافت خسارت ناشی از تصادفات رانندگی در مراجعه به بیمه، در تصادفات خسارتی، با مراجعه هم زمان طرفین، به شرکت بیمه گر، ارائه کروکی و درخواست پرداخت خسارت، می باشد و نحوه انجام این امر، از طریق دادگاه، بسته به نوع تصادف، با ثبت دادخواست یا شکوائیه این امر، از طریق دفاتر خدمات قضایی خواهد بود.

یکی از مواردی که بسیاری از افراد، در طول زندگی خود، ممکن است با آن مواجه شوند، تصادف با خودرو است که در این تصادف، یا شخص راننده یا طرف مقابل او، مقصر بوده و یا هر کدام، به تشخیص کارشناس، سهمی دارند.

 به هر ترتیب، بر اساس قانون، مقصر باید، اقدام به پرداخت خسارت ناشی از تصادفات رانندگی نماید که این امر، نحوه و مراحل مخصوص به خود را دارد و بسته به اینکه مقصر بخواهد، از محل بیمه آن را پرداخت کند یا شخصا اقدام به پرداخت آن نماید، همچنین، بسته به اینکه، طرفین، بر سر میزان خسارت، به توافق برسند یا خیر، تشریفات و مرجع ویژه ای خواهد داشت.

از این رو، در مقاله حاضر، قصد داریم درباره نحوه دریافت خسارت ناشی از تصادفات رانندگی از طریق مراجعه به بیمه و دادگاه را توضیح داده و در خصوص مراحل گرفتن خسارت مالی ناشی از تصادف رانندگی و نحوه مطالبه و اخذ خسارت ماشین در تصادفات خسارتی، صحبت کنیم. در آخر نیز به بیان مطالبی در خصوص شرایط پرداخت دیه به راننده مقصر توسط شرکت بیمه پرداخته ایم.

نحوه دریافت خسارت ناشی از تصادفات رانندگی در مراجعه به اداره بیمه

نحوه دریافت خسارت ناشی از تصادفات رانندگی در مراجعه به اداره بیمه، بسته به اینکه تصادف، خسارتی باشد یا جانی و جرحی، متفاوت خواهد بود. لذا در ادامه، هر یک از این موارد را به تفکیک، توضیح خواهیم داد که توضیح آن ها، به شرح زیر می باشد:

در تصادفات خسارتی که صرفا، به خودرو، آسیب وارده شده نه سرنشین، معمولا پلیس راهنمایی رانندگی، در محل وقوع حادثه، حضور پیدا کرده و با کشیدن کروکی، مقصر تصادف را مشخص می کند. پس از این، اگر اتومبیل طرف مقصر بیمه باشد، باید به اداره بیمه گر مراجعه کرد.

با مراجعه به بیمه، اداره بیمه، توسط کارشناس، اقدام به تعیین خسارت کرده و تا سقف تعهد بیمه گزار، خسارت را به زیان دیده پرداخت می نماید. چنانچه میزان خسارت ناشی از تصادفات رانندگی، بیشتر از سقف بیمه ماشین باشد، راننده مقصر، شخصا باید، نسبت به پرداخت آن، اقدام کند.

شایان ذکر است، در حال حاضر، اکثر شرکت های بیمه، خسارات مربوط به افت قیمت را جزو خسارات اصلی، تلقی نکرده و پرداخت آن را تقبل نمی کنند. بنابراین، راننده مقصر، شخصا باید، نسبت به پرداخت این امر، اقدام کند و پرداخت نکردن افت قیمت ماشین، تنها در صورت رضایت صاحب خودرو آسیب دیده و یا عدم تعلق افت قیمت به خودرو آسیب دیده، ممکن خواهد بود.

مستفاد از ماده 15 قانون بیمه، بیمه گزار باید، حداکثر ظرف‌ پنج روز از تاریخ اطلاع خود از وقوع حادثه، شرکت بیمه‌ گر را از این امر، مطلع سازد، در غیر این صورت، بیمه گر، مسئول پرداخت نخواهد بود؛ مگر آنکه بیمه‌ گزار، ثابت کند به واسطه برخی حوادث، نظیر حوادث قهری یا آسیب خود فرد، در تصادف رانندگی، امکان اطلاع به بیمه گر، وجود نداشته است.

همچنین، مستفاد از ماده 36 قانون بیمه، راننده آسیب دیده، یا راننده مقصر، حداکثر، دو سال از زمان وقوع حادثه، مهلت دارند تا در خصوص پرداخت یا دریافت خسارت ناشی از تصادفات رانندگی، از محل بیمه فرد مقصر در تصادف، شکایت کرده و خسارات وارده را از بیمه مطالبه نمایند.

نحوه دریافت خسارت ناشی از تصادفات رانندگی، در تصادفات جانی و جرحی، از اداره بیمه، بدین صورت خواهد بود که ابتدا، اولیای دم یا مجنی علیه، باید، با ثبت شکواییه و از طریق دادگاه، جهت محاسبه دیه و صدور حکم به پرداخت آن، اقدام نمایند و سپس، برای دریافت خسارت، به بیمه، مراجعه کنند.

مستفاد از ماده 32 قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه، ولی دم، وراث یا مجنی علیه، تنها 20 روز بعد از صدور رای قطعی و مشخص شدن مبلغ خسارت، فرصت خواهند داشت تا جهت دریافت خسارت، به بیمه، مراجعه کنند. بعد از گذشت مهلت مقرر، اداره بیمه، مبلغ خسارت را به حساب صندوق خسارت های بدنی دادگستری، واریز خواهد کرد و افراد فوق الذکر، باید به این مرجع، برای دریافت خسارت، مراجعه کنند.

نحوه دریافت خسارت ناشی از تصادفات رانندگی در مراجعه به دادگاه

در قسمت قبل، مراحل و نحوه دریافت خسارت ناشی از تصادفات رانندگی در مراجعه به بیمه را توضیح دادیم و در این بخش از مقاله، قصد داریم، نحوه و مراحل انجام این امر را در مراجعه به دادگاه، توضیح دهیم و بگوییم که نحوه دریافت خسارت ناشی از تصادفات رانندگی در مراجعه به دادگاه چگونه است. 

اگر بین مقصر و زیان دیده از تصادف رانندگی، بر سر میزان خسارت توافق حاصل نشود و یا مقصر، همکاری لازم را در پرداخت مازاد خسارت، نسبت به سقف بیمه نکند، زیان دیده می تواند، بسته به میزان خسارت، برای شکایت از راننده مقصر و پیگیری تصادف، از طریق شورای حل اختلاف و یا دادگاه اقدام نماید. (اگر میزان خسارت، تا 20 میلیون تومان باشد، مرجع صالح برای رسیدگی، شورای حل اختلاف و در مبالغ بیشتر از 20 میلیون تومان، مرجع رسیدگی، دادگاه حقوقی، خواهد بود.)

برای این امر، زیان دیده باید، پس از تشکیل حساب کاربری سامانه ثنا و احراز هویت ثنا، همچنین، بعد از تنظیم دادخواست مطالبه خسارت خود، به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، مراجعه کرده و شکایت خود را ثبت نماید و در صورت لزوم، جهت تعیین دقیق میزان خسارت، تقاضای ارجاع امر به کارشناسی را داشته باشد.

دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، بسته به اینکه میزان خواسته، تا 20 میلیون تومان است یا بیشتر از آن، دادخواست را به شورای حل اختلاف یا دادگاه، ارجاع خواهند کرد. دادگاه یا شورای حل اختلاف، با ارجاع موضوع به کارشناسی و بعد از دریافت نظر کارشناس، اقدام به صدور رای می نماید و محکوم علیه، ملزم به اجرای رای خواهد بود.

بعد از قطعی شدن رای و در صورت استنکاف و خودداری محکوم علیه از اجرای محتوا و مفاد آن، محکوم له می تواند، از شعبه صادر کننده رای بدوی، درخواست صدور اجرائیه نماید تا با ابلاغ اجرائیه به محکوم علیه، وی در مهلت مقرر، ترتیبی برای پرداخت، تعیین کند.

اگر تصادف رانندگی، علاوه بر خسارت بر خودرو، بر سرنشینان خودرو نیز، ضرر و خسارت وارد کند یا منجر به کشته شدن آن ها شود، حسب مورد، مجنی علیه (زیان دیده از جرم)، همچنین، اولیای دم و ورثه شخص کشته شده، می توانند، اقدام به شکایت از راننده مقصر نموده و مطالبه دیه نمایند.

این عمل، با تشکیل حساب کاربری سامانه ثنا و سپس، ثبت شکوائیه از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، ممکن می باشد. 

پس از ثبت شکایت، دادگاه کیفری، به پرونده جرم تصادف، رسیدگی کرده و در خصوص دیه مجنی علیه یا مقتول، رای مقتضی را صادر خواهد کرد و راننده مقصر، ملزم به پرداخت دیه تعیین شده، در تاریخ مقرر در حکم، می باشد. شایان ذکر است اگر در تصادف، هم خسارت به خودرو و هم آسیب به جان و بدن سرنشینان، وارد شده باشد، شاکی می تواند، هم زمان با ثبت شکوائیه، از دادگاه، محاسبه میزان خسارات وارده به خودرو و صدور حکم در خصوص آن را نیز درخواست کند.

مراحل گرفتن خسارت مالی ناشی از تصادف رانندگی

یکی از پرسش های رایج بعد از تصادفات رانندگی، مبنی بر این است که مراحل گرفتن خسارت مالی ناشی از تصادف رانندگی، به چه شکل می باشد؟ لذا در این بخش از مقاله، قصد داریم به این پرسش، پاسخ دهیم و بگوییم که خسارت دیده، باید چه اقداماتی را انجام دهد.

چنانچه تصادف، خسارتی باشد، یعنی تنها به بدنه خودرو، آسیب وارد شده باشد، مراحل گرفتن خسارت مالی ناشی از تصادف رانندگی، تشکیل حساب کاربری سامانه ثنا، تنظیم دادخواست مطالبه خسارت و ثبت آن، از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، جهت ارجاع به مرجع صالح می باشد.

دادگاه عمومی حقوقی و یا شورای حل اختلاف، به پرونده، رسیدگی کرده و حکم مقتضی را صادر می کنند. پس از این، محکوم علیه، ملزم به اجرای حکم خواهد بود و در صورت استنکاف از پرداخت خسارت، محکوم له می تواند، با مراجعه به اجرای احکام، تقاضای صدور دستور توقیف اموال و یا حکم جلب او را نماید.

همچنین، در صورتی که مقصر، بیمه شخص ثالث دارد و طرفین، با داشتن کروکی، بر سر مبلغ خسارت، توافق دارند، می توانند، بدون شکایت، برای پرداخت خسارت از طریق مراجعه به بیمه، اقدام کنند و خسارت، از محل بیمه مقصر، پرداخت گردد.

علاقمندان به کسب اطلاعات بیشتر در خصوص شکایت از راننده مقصر و پیگیری شکایت در شورای حل اختلاف، می توانند، نسبت به مطالعه مقاله زیر، اقدام کنند. در ادامه درباره نحوه مطالبه و اخذ خسارت ماشین در تصادفات خسارتی، صحبت خواهیم کرد.

نحوه مطالبه و اخذ خسارت ماشین در تصادفات خسارتی

پس از توضیح نحوه دریافت خسارت ناشی از تصادفات رانندگی از طریق مراجعه به بیمه و دادگاه، در این بخش از مقاله، قصد داریم درباره نحوه مطالبه و اخذ خسارت ماشین در تصادفات خسارتی، صحبت کنیم که مطابق مراحل زیر می باشد:

در صورت بیمه بودن ماشین راننده مقصر و وجود کروکی و توافق طرفین بر میزان خسارت، همچنین، در شرایطی که راننده مقصر، پرداخت خسارت مازاد بر سقف بیمه خود را تقبل کند، طرفین می توانند، به شرکت بیمه گر راننده مقصر، مراجعه کرده و پس از تعیین میزان خسارت، توسط کارشناس بیمه، اقدام به دریافت خسارت ماشین در تصادفات خسارتی نمایند.

در شرایطی که طرفین، با یکدیگر، بر مبلغ قابل پرداخت به عنوان خسارت، توافق نکنند یا راننده مقصر، بیمه نباشد یا در شرایطی که خسارت، مازاد بر سقف بیمه راننده مقصر بوده و او، از پرداخت مازاد سر باز زند، همچنین، در شرایطی که راننده زیان دیده، خواهان دریافت افت قیمت خودرو باشد و طرفین، بر سر مبلغ آن، به توافق نرسند، راننده زیان دیده، باید، پس از تشکیل حساب کاربری سامانه ثنا و تنظیم دادخواست، اقدام به ثبت آن، از طریق دفاتر خدمات قضایی نماید.

سپس، دادگاه، مدارک و مستندات، نظر کارشناس دادگستری و خواسته فرد را مورد بررسی قرار داده و در خصوص میزان خسارت ماشین در تصادفات خسارتی و یا افت قسمت آن، اقدام به صدور حکم خواهد کرد. پس از صدور حکم و قطعی شدن آن، راننده مقصر، ملزم است که نسبت به اجرای رای، تمکین کند؛ در غیر این صورت، ممکن است با خطر توقیف اموال یا جلب، مواجه شود.

شرایط پرداخت دیه به راننده مقصر توسط شرکت بیمه

پس از ارائه توضیحاتی در خصوص دریافت خسارت در تصادفات رانندگی، شرایط و مراحل دریافت آن، در این بخش قصد داریم به بررسی شرایط پرداخت دیه به راننده مقصر توسط شرکت بیمه بپردازیم. در خصوص پرداخت دیه توسط شرکت های بیمه باید بگوییم، پرداخت دیه توسط شرکت بیمه زمانی اتفاق می افتد که راننده مقصر به هنگام حادثه دارای بیمه نامه و گواهی نامه رانندگی مجاز و معتبر باشد.

مسئولیت شرکت های بیمه در پرداخت خسارات جراحات و صدمات وارده به شخص راننده تا سقف مبلغ تعهد شده در بیمه نامه می باشد. در این خصوص باید بگوییم نحوه محاسبه دیه راننده مقصر به این صورت است که مبلغ "تعهد حوادث راننده" معیار دیه کامل محسوب می شود برای مثال اگر بر اساس گزارش پزشکی قانونی، میزان جراحات وارده به فرد ۲۰ درصد دیه کامل باشد، شرکت بیمه ۲۰ درصد از مبلغ «تعهد حوادث راننده» را به راننده پرداخت می‌ کند.این امر به این دلیل است که راننده مقصر وقوع حادثه شخص ثالث محسوب نمی شود و دریافت و محاسبه خسارات جراحات وارد به وی نیز مطابق با قانون بیمه شخص ثالث نمی باشد.

پرداخت دیه به راننده زیان دیده ای که حتی گواهینامه هم نداشته باشد، در قانون بیمه شخص ثالث پیش بینی شده و با رعایت شرایط مذکور شرکت بیمه ملزم به پرداخت دیه به راننده زیان دیده ی فاقد گواهینامه می باشد، اما اگر راننده مقصر حادثه، فاقد گواهینامه باشد شرایط متفاوت بوده و هیچگونه دیه یا غرامتی به وی تعلق نمی گیرد. در این خصوص تفاوتی نمی کند که راننده مقصر بیمه نامه داشته باشد یا خیر؛ یعنی اگر فاقد گواهینامه باشد، در هر صورت شرکت بیمه هیچ وظیفه ای برای پرداخت دیه شخص ثالث نخواهد داشت.

حال ممکن است این سوال به ذهن برسد که در صورت عدم شناسایی راننده مقصر پرداخت دیه فرد زیان دیده بر عهده کیست؟ در این خصوص باید بگوییم وفق ماده 487 قانون مجازات اسلامی و بر اساس قاعده فقهی «لا یبطل دم المرالمسلم» چنانچه راننده مقصر شناخته نشده و متواری شود، پرداخت دیه مقتول در سانحه رانندگی یا عابر در شارع عام بر عهده صندوق تامین خسارت های بدنی می باشد و صندوق دادگستری طرف دعوا خواهد بود نه مسئول پرداخت دیه.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص نحوه دریافت خسارت ناشی از تصادفات رانندگی در کانال تلگرام موضوعات حقوقی عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون نحوه دریافت خسارت ناشی از تصادفات رانندگی پاسخ دهند.