معترض عنه یعنی چه

در پاسخ به این سوال که معترض عنه یعنی چه باید گفت که به معنای موضوع یا مسئله ‌ای است که طرفین پرونده ای در دعوای حقوقی به آن اعتراض دارند. دادگاه پس از بررسی مستندات شاکی در صورتی که مستندات او را کافی نداند اعتراض شاکی را رد کرده و قرار معترض عنه را تایید و ابرام می نماید.

در دنیای حقوقی، اصطلاحات و مفاهیم خاصی وجود دارند که به ‌طور مستقیم با دعاوی حقوقی و کیفری مرتبط هستند. یکی از این اصطلاحات " معترض عنه" است. این واژه در زمینه ‌های مختلف از جمله دعاوی مدنی، کیفری و اداری مورد استفاده قرار می گیرد.

از طرف دیگر در بسیاری از مواقع افراد به دلیل عدم شناخت صحیح از مفهوم صحیح " معترض عنه" ممکن است که در هنگام تفسیر رای دچار سوءتفاهم و مشکلات جدی شوند. به همین خاطر ضروری است که به معنای معترض عنه و جزئیات آن پرداخته شود تا افراد از معنای آن مطلع گردند.

از این رو، در ادامه مقاله حاضر، قصد داریم، پس از پاسخ به این پرسش که معترض عنه یعنی چه و منظور از قرار معترض عنه چه می باشد؛ به معنای عبارت "قرار معترض عنه را تایید و ابرام می نماید"بپردازیم. در انتها؛ توضیحاتی در مورد مفهوم رد اعتراض معترض و نقض رای معترض عنه ارائه خواهیم داد. جهت کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص، با ما همراه باشید.

معترض عنه یعنی چه

در دنیای حقوقی و قضائی، اصطلاحات و واژه‌ ها نقش بسزایی در شفاف ‌سازی مفاهیم و فرآیند ها دارند. یکی از این اصطلاحات که در دعاوی به ‌طور مکرر مورد استفاده قرار می‌گیرد، "معترض عنه" است. حال ممکن است که در ذهن برخی از افراد این پرسش مطرح شود که معترض عنه یعنی چه؟

در پاسخ به سوال فوق باید گفت معترض عنه به معنای موضوع یا مسئله ‌ای است که مورد اعتراض قرار می‌گیرد. در واقع، هرگاه یک شخص یا نهاد نسبت به تصمیمی که دادگاه گرفته است، اعتراضی داشته باشد آن تصمیم یا موضوع معترض عنه نامیده می ‌شود.

لازم به ذکر است که این اعتراض می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله ناعادلانه بودن، عدم صلاحیت دادگاه، غیرقانونی بودن یا عدم رعایت اصول دادرسی و قواعد آمره باشد. به ‌عبارتی دیگر، معترض عنه نشان‌ دهنده نقطه‌ ای است که اختلاف نظر بین دادگاه و طرفین وجود دارد.

قرار معترض عنه چیست

در ابتدا باید گفت که منظور از قرار چه می باشد. به طور کلی آرائی که دادگاه صادر می کنند به دو دسته، قرار و حکم تقسیم می شود. ماده 299 قانون آیین دادرسی مدنی، این دو را این گونه تعریف کرده است:« چنانچه رای دادگاه راجع به ماهیت دعوا و قاطع آن به طور جزیی یا کلی باشد، حکم و در غیر این صورت قرار نامیده می‌شود.»

بنابراین اگر رای دادگاه، راجع به ماهیت دعوا و قاطع آن باشد، حکم و در غیر این صورت، قرار نامیده می شود. به عبارت دیگر قرار لزوماً بر اساس ماهیت پرونده صادر نمی شود و ممکن است راجع به مسائل شکلی باشد از طرف دیگر قرار ممکن است که قاطع نبوده و با صدور آن پرونده مختومه نشود. 

در پاسخ به این سوال که قرار معترض عنه چیست باید گفت قرار معترض عنه به تصمیمات قضائی اطلاق می‌شود که در یک پرونده صادر شده و یکی از طرفین نسبت به آن اعتراض می کند. در واقع فرد با اعتراض خود از دادگاه درخواست تجدید نظر می کند که قرار از دوباره بررسی شود.

قرار معترض عنه را تایید و ابرام می نماید یعنی چه

برای درک کامل قوانین و مقررات، لازم است که افراد با مفاهیم حقوقی آشنا باشند. یکی از مفاهیم و اصطلاحات حقوقی که بسیار مورد استفاده قرار می گیرد، تایید و ابرام است. حال در این قسمت به این پرسش پاسخ داده می شود که عبارت قرار معترض عنه را تایید و ابرام می نماید یعنی چه؟

ابرام در لغت به معنای پا فشاری و اصرار کردن است اما در حقوق به معنای تایید و استحکام بخشیدن به حکم است. بنابراین عبارت “قرار معترض عنه مورد را تأیید و ابرام می نماید” به معنای این است که دادگاه تصمیم یا حکمی که به آن اعتراض شده است را عینا تایید می کند. به زبان ساده تر يعني همان راي اوليه كه مورد اعتراض قرار گرفته تاييد شده است. 

در واقع منطور از عبارت فوق این است که دادگاه اعتراض فرد را صحیح نداسته و بر همین اساس قرار معترض عنه را عینا تایید می نماید. نکته دیگری که باید به آن توجه داشت این است که واژه تایید، عموما برای تائید رأی در دادگاه تجدید نظر و واژه ابرام برای تایید رای در دیوان عالی کشور مورد استفاده قرار می گیرد.

رد اعتراض معترض یعنی چه

یکی دیگر از اصلاحات حقوقی که به وفور مشاهده می شود، رد اعتراض معترض است. در این میان ممکن است که این عبارت برای برخی از افراد مفهومی مبهم داشته باشد و به همین دلیل این پرسش برای آن ها مطرح گردد که رد اعتراض معترض یعنی چه که پاسخ آن به شرح زیر می باشد:

رد اعتراض معترض به معنای عدم پذیرش اعتراض فردی است که نسبت به یک تصمیم یا حکم قضائی یا اداری اعتراض کرده است. این فرآیند معمولاً در مراحل مختلف رسیدگی به دعاوی ممکن است که اتفاق بیافتد. در واقع هنگامی که یک مقام قضائی تصمیم می‌گیرد که اعتراض را رد کند، به این معناست که مستندات و دلایل ارائه شده توسط شاکی کافی نبوده یا از نظر قانونی قابل قبول نیستند. به عبارت دیگر، زمانی که اعتراض مورد موافقت دادگاه واقع نشود و دلایل کافی موجود نباشد . دادگاه چنین حکمی صادر می کند.

به عنوان مثال، فرد نسبت به قرار منع تعقیب اعتراض می کند و دادسرا پس از بررسی مستندات او تصمیم می گیرد که مستندات وی کافی نبوده و به همین خاطر اعتراض شاکی را رد می کند. لازم به ذکر است که اصولا پس از رد اعتراض، دادگاه رای قبلی را تایید می کند. 

نقض رای معترض عنه یعنی چه

در بخش های قبلی توضیحات مفصلی در خصوص معنای معترض عنه ارائه گردید. حال یکی دیگر از پرسش های مهمی که در این خصوص مطرح می شود این است که نقض رای معترض عنه یعنی چه و منظور از آن چه می باشد که در ادامه پاسخ به آن مورد بررسی قرار می گیرد. 

نقض رأی معترض عنه به معنای ابطال رای دادگاه بدوی است. این فرآیند معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که یکی از طرفین دعوی نسبت به رأی صادره اعتراض کند و مقام قضائی تصمیم بگیرد که رأی قبلی نادرست بوده و باید نقض و ابطال شود. در این صورت دادگاه اعتراض را وارد و با نقض رای قبلی، اقدام به صدور رای جدید می کند. 

در واقع ماده 348 قانون آیین دادرسی مدنی به مواردی که بر اساس آن حکم یا قرار نقض می شود اشاره کرده است. ماده 348 قانون یاد شده مربوط به شکستن رای در مرحله تجدید نظر است در واقع مطابق این ماده دلایل شکستن رای در تجدید نظر شامل ادعای عدم اعتبار مستندات دادگاه، ادعای فقدان شرایط قانونی شهادت شهود، عدم توجه قاضی به دلایل ابرازی، عدم صلاحیت دادگاه و ادعای مخالف بودن رأی با موازین شرعی یا مقررات قانونی می شود.

از طرف دیگر در مرحله فرجام خواهی حقوقی نیز ممکن است که نسبت به رای صادره اعتراض شود که در این صورت دیوان در صورت وجود مواردی می تواند که حکم فرجام خواسته را نقض کند. این موارد مطابق با ماده 371 قانون آیین دادرسی مدنی شامل از عدم صلاحیت دادگاه، مخالفت رای صادره با موازین شرعی و مقررات قانونی، عدم رعایت اصول دادرسی و قواعد آمره، صدور آرای مغایر، عدم صحت مندرجات رأی، تعارض بین اسباب موجهه و منطوق رأی، نقض تحقیقات و عدم توجه به دلایل ابرازی می باشد.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد جزئیات معترض عنه در کانال تلگرام آیین دادرسی عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون جزئیات معترض عنه پاسخ دهند.