نحوه تنظیم قرارداد اجاره

نحوه تنظیم قرارداد اجاره بیش از دو سال و کمتر از دو سال، متفاوت است؛ تنظیم قرارداد اجاره کمتر از دو سال، به موجب سند رسمی و عادی، امکان پذیر است و بر اساس قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیر منقول، قرارداد اجاره بیش از دو سال، صرفا باید به صورت رسمی، تنظیم و در سامانه مخصوص، ثبت شود.

عقد اجاره، از جمله رایج ترین و پر استفاده ترین عقود معین است که میان موجر و مستاجر و در خصوص اموال منقول یا غیر منقول، منعقد می گردد و به موجب آن، مستاجر، برای مدت مندرج در قرارداد و در قبال پرداخت اجاره بها، مالک منافع مال مورد اجاره، می شود.

نحوه تنظیم قرارداد اجاره، بسته به اینکه مدت قرارداد، بیش از دو سال یا کمتر از دو سال است، متفاوت بوده و قواعد مخصوص به خود را دارد و به همین علت، افرادی که قصد انعقاد قرارداد اجاره برای یک الی دو سال یا بیشتر از دو سال را دارند، باید از قوانین و شیوه های تنظیم قرارداد اجاره، مطلع باشند تا با تبعات حقوقی منفی ناشی از ندانستن موارد مذکور، مواجه نگردند.

لذا در مقاله حاضر، بخش های قرارداد اجاره، شرایط عمومی و اختصاصی تنظیم عقد اجاره، شیوه انعقاد و تنظیم قرارداد اجاره اموال غیر منقول، نظیر خانه و مغازه، همچنین، نحوه تنظیم قرارداد اجاره بیش از دو سال و کمتر از دو سال، مورد بررسی قرار گرفته و نمونه متن pdf قرارداد اجاره خانه و نوشتن قرارداد اجاره در منزل و در دفاتر اسناد رسمی، ارائه شده است.

قرارداد اجاره از چه بخش هایی تشکیل شده

قبل از توضیح نحوه تنظیم قرارداد اجاره بیش از دو سال و کمتر از دو سال، باید دانست، قرارداد اجاره از چه بخش هایی تشکیل شده است؟ بخش های قرارداد اجاره، که هنگام انعقاد آن، باید به روشنی در خصوص آن ها تعیین تکلیف گردد، عبارتند از: 

در این بخش باید، به صورت دقیق و در دو سطر جداگانه، مشخصات هویتی موجر و مستاجر، کد ملی، شماره شناسنامه، اطلاعات تماس و اطلاعات پستی آن ها، درج گردد.

در این بخش باید با عبارت "تملیک منافع ...."، نوع قرارداد که اجاره است، تصریح شده و به دنبال آن، مشخصات مورد اجاره، ذکر گردد و تاکید شود که مال مورد اجاره، به رویت مستاجر، رسیده است. مشخصات مورد اجاره، در خصوص مال غیر منقول، مواردی چون، پلاک ثبتی، مساحت، آدرس، شماره سند مالکیت، امکانات (نظیر اتاق خواب، کولر و...)، وضعیت اشتراکی یا اختصاصی بودن برق، گاز، آب، همچنین متراژ و در خصوص مال منقول، نظیر ماشین، مواردی چون، پلاک انتظامی، مدل، رنگ، شماره سند مالکیت و... را در بر می گیرد.

در این بخش باید، با ذکر تاریخ، مدت قرارداد اجاره، به دقت، تصریح شود. به عنوان مثال، نوشته شود: مدت قرارداد اجاره، از تاریخ .../ .../ ... الی .../ .../ .... می باشد.

در این بخش باید، میزان اجاره بها، زمان پرداخت آن (ماهانه، سالانه و...) و نحوه پرداخت آن (نقدی، کارت به کارت، و....)، تصریح شود و در صورت پرداخت ودیعه قرض الحسنه توسط مستاجر، مبلغ و شیوه پرداخت آن، مشخص گردد. 
 

در این بخش باید، تصریح شود که موجر، در چه تاریخی، مال مورد اجاره را به مستاجر، تسلیم می نماید.

در این بخش باید، باید ها و نبایدهای مد نظر موجر و مستاجر و شروط ضمن عقد اجاره، تعیین و تصریح گردند. نظیر اینکه، تعیین شود، مستاجر، حق اجاره مال مورد اجاره به دیگری را دارد یا خیر، خیارات قانونی موجر و مستاجر چیست و وضعیت پرداخت هزینه تعمیرات مال مورد اجاره، به چه شکل می باشد. 

در این بخش باید، موجر و مستاجر و در صورت وجود شاهد، شهود انعقاد قرارداد اجاره، ذیل قرارداد اجاره را امضا نمایند. در صورتی که قرارداد اجاره، در بنگاه یا دفاتر اسناد رسمی، تنظیم شود، بنگاه دار و یا مسئول مربوطه در دفاتر اسناد رسمی نیز باید با ذکر نام و نام خانوادگی، ذیل قرارداد منعقده را امضا کنند.

شرایط تنظیم عقد اجاره

در توضیح شرایط تنظیم عقد اجاره، باید میان شرایط عمومی و اختصاصی تنظیم قرارداد اجاره، تفکیک قائل شد؛ لذا در این تیتر از مقاله، در دو بخش جداگانه، شرایط عمومی و شرایط اختصاصی تنظیم قرارداد اجاره، مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

مستفاد از ماده 190 قانون مدنی، شرایط صحت معامله به صورت کلی، عبارتند از: وجود قصد و رضا در طرفین معامله، اهلیت آن ها، معین بودن موضوع معامله و مشروعیت جهت آن. در ادامه، مقصود از هریک از شرایط مندرج در ماده 190، ذکر خواهد شد.

مقصود از قصد، این است که طرفین معامله، بخواهند که معامله را ایجاد کنند؛ مقصود از رضا، این است که معامله، بدون اکراه و اجبار و با تمایل شخصی طرفین، انجام گردد؛ مقصود از اهلیت، این است که طرفین، عاقل، بالغ و رشید باشند؛ مقصود از معین بودن موضوع معامله این است که مورد معامله، برای طرفین، مبهم نبوده و مقصود از مشروعیت جهت معامله این است که هدف و انگیزه ایجاد معامله، غیر قانونی و غیر شرعی نباشد.

مستفاد از ماده 468 قانون مدنی، مدت اجاره باید معین شود، در غیر این صورت، عقد اجاره باطل خواهد بود. مستفاد از ماده 470 قانون مدنی، صحت عقد اجاره، مشروط بر وجود قدرت تسلیم عین مستاجره (مال مورد اجاره)، در موجر (اجاره دهنده) یا نماینده قانونی وی است. مستفاد از ماده 472 قانون مدنی، عین مستاجره (مال مورد اجاره) باید، معین باشد"، چراکه اجاره عین مجهول یا مردد، باطل است.

 مستفاد از ماده 471 قانون مدنی، از دیگر شرایط صحت عقد اجاره این است که، مستاجر باید بتواند، از مال مورد اجاره، منتفع شده و استفاده نماید، بدون اینکه، اصل مال مورد اجاره، به موجب این استفاده، از بین برود. به عبارتی، انتفاع از عین مستاجره (مال مورد اجاره)، با بقای اصل آن، ممکن باشد و مستفاد از ماده 473 قانون مدنی، موجر باید، مالک عین مستاجره یا مالک منافع آن باشد. 

نحوه تنظیم قرارداد اجاره در منزل و دفاتر اسناد رسمی

 نحوه تنظیم قرارداد اجاره در منزل و دفاتر اسناد رسمی، مبحثی است که در این تیتر از مقاله حقوقی دینا، مورد توضیح و بررسی، قرار خواهد گرفت، نحوه تنظیم قرارداد اجاره منزل مسکونی و ملک کشاورزی، همچنین، نحوه تنظیم قرارداد اجاره مغازه یا ملک تجاری، مشابه است و در قوانین و قواعد اصلی، تفاوتی با یکدیگر، ندارند؛ تفاوت آن ها، صرفا در امکان پیش بینی سرقفلی یا حق کسب و پیشه در قرارداد اجاره مغازه و عدم امکان پیش بینی این حق در قرارداد منزل است. به طور کلی، نحوه تنظیم قرارداد اجاره، به شرح زیر می باشد:

در این مورد، طرفین به سه صورت، قرارداد خود را به موجب سند عادی، تنظیم می کنند: صورت اول اینکه شخصا، بخش های قرارداد اجاره را نوشته یا فرم های چاپی قرارداد اجاره را تکمیل کرده و ذیل آن را امضا می نمایند به این سند، اجاره نامه دستی نیز می گویند؛ صورت دوم اینکه، برای تنظیم قرارداد و اخذ کد رهگیری به صورت رایگان، به سامانه خودنویس املاک khodnevis.mrud.ir مراجعه کرده و صورت سوم اینکه، برای تنظیم قرارداد اجاره و اخذ کد رهگیری، به بنگاه املاک، مراجعه می کنند.

در این مورد، طرفین عقد اجاره، با در دست داشتن اسناد و مدارک لازم، از جمله، مدارک هویتی و اسناد مربوط به ملک، به دفاتر اسناد رسمی، مراجعه کرده و از دفتردار می خواهند تا سند رسمی اجاره را تنظیم نماید. پس از تنظیم سند رسمی اجاره، دفتردار، همچنین طرفین، ذیل آن را امضا می نمایند.

روش های تنظیم قرارداد اجاره کمتر و بیشتر از ۲ سال

در توضیح روش های تنظیم قرارداد اجاره، باید میان روش ها و نحوه تنظیم قرارداد اجاره بیش از دو سال و کمتر از دو سال، تفکیک قائل شد. لذا در این تیتر از مقاله، در دو بخش جداگانه، روش ها و نحوه تنظیم قرارداد اجاره بیش از دو سال و کمتر از دو سال، مورد توضیح و بررسی، قرار خواهد گرفت.

تنظیم قرارداد اجاره، به موجب سند دست نویس و عادی: در این روش، موجر و مستاجر یا وکیل و نماینده قانونی آن ها، با در نظر گرفتن شرایط تنظیم اجاره نامه، اقدام به تنظیم قرارداد اجاره نموده و پس از درج و تکمیل بخش های اصلی قرارداد اجاره، ذیل آن را امضا می نمایند. امضای سند عادی قرارداد اجاره، یکی از مهم ترین ارکان آن است و نباید، فراموش گردد.

تنظیم قرارداد اجاره، به موجب سند رسمی و از طریق مراجعه به دفترخانه: در این روش، کافی است، طرفین عقد اجاره یا وکیل و نماینده قانونی آن ها، با در دست داشتن مدارک مورد نیاز، به دفترخانه، مراجعه کنند و ذیل سند تنظیمی در دفترخانه را امضا نمایند.

تنظیم قرارداد اجاره، توسط بنگاه معاملات املاک که به آن، تنظیم قرارداد اجاره با کد رهگیری نیز می گویند: در این روش، طرفین عقد اجاره، با در دست داشتن مدارک لازم، به یکی از بنگاه های املاک، مراجعه کرده و از بنگاه دار می خواهند، قرارداد اجاره آن ها را تنظیم نماید. بنگاه دار، پس از شنیدن توافقات طرفین، متن اجاره نامه را تنظیم و امضا می نماید و از طرفین قرارداد نیز می خواهد تا ذیل آن را امضا کنند. در این روش، طرفین ملزم هستند تا کمیسیون دفتر املاک را بپردازند.

تنظیم قرارداد اجاره، توسط موجر و مستاجر، به صورت رایگان و از طریق مراجعه به سایت تنظیم اجاره نامه (مقصود، سامانه خودنویس املاک است.): در این روش، کافی است طرفین، به سامانه خودنویس املاک khodnevis.mrud.ir، مراجعه کرده و با طی مراحل لازم، درج اطلاعات و بارگذاری مدارک مورد نیاز، قرارداد اجاره را تنظیم کنند.

مستفاد از ماده 1، تبصره 2 ماده 3 و ماده 10 قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیر منقول (مصوب 1401/9/6 مجلس و 1403/2/26 مجمع تشخیص مصلحت نظام)، تنظیم قرارداد اجاره بیش از دو سال باید، به موجب سند رسمی باشد و در سامانه الکترونیک ساماندهی اسناد غیر رسمی و عادی، ثبت گردد. انجام این فرایند، توسط دفاتر اسناد رسمی؛ توسط مشاورین املاک و توسط طرفین عقد اجاره، امکان پذیر است.

شایان ذکر است، هریک از روش های مذکور در پاراگراف قبل، تنها در صورتی قابل استفاده خواهند بود که سامانه ساماندهی اسناد غیر رسمی و عادی، راه اندازی شده باشد. ماده 10 قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیر منقول نیز بر راه اندازی این سامانه تاکید نموده و در خصوص آن، تعیین تکلیف کرده است. 

پس از راه اندازی سامانه ساماندهی اسناد غیر رسمی و عادی، قراردادهای اجاره بیش از دو سال، باید توسط خود طرفین عقد یا توسط سردفتر دفاتر اسناد رسمی یا توسط بنگاه املاک، در این سامانه، ثبت گردند. نکته مهم اینکه، مشاورین املاک، پیش‌نویس قرارداد اجاره را در سامانه ساماندهی اسناد غیر رسمی و عادی، ثبت کرده و برای تنظیم رسمی، به دفاتر اسناد رسمی ارسال می‌ نمایند.

نمونه متن pdf قرارداد اجاره خانه

مطالعه نمونه تکمیل شده اجاره نامه منزل، همچنین، متن قرارداد اجاره خانه، به افراد کمک می کند تا قرارداد اجاره خود را به درستی و به بهترین شکل ممکن، تنظیم کنند؛ لذا در این تیتر، نمونه متن pdf قرارداد اجاره خانه، ارائه شده است تا خوانندگان محترم، در صورت نیاز، از آن، استفاده نمایند.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص نحوه تنظیم قرارداد اجاره بیش از دو سال و کمتر از دو سال در کانال تلگرام حقوق قراردادها و عقود عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون نحوه تنظیم قرارداد اجاره بیش از دو سال و کمتر از دو سال پاسخ دهند.