مالکیت طلا در طلاق

مالکیت طلا در طلاق، با زن می باشد، مگر اینکه طلا به زن، امانت داده شده یا هبه شده باشد که با شرایطی، قابل استرداد است. برای تعیین تکلیف طلا بعد از جدا شدن زن و مرد، باید دادخواست استرداد طلا و رجوع از هبه، توسط شوهر، تنظیم و ثبت شود. تعیین میزان خواسته، در خصوص مشخص کردن مرجع صالح برای رسیدگی، اثر گذار است.

 طلاق، یکی از اسباب انحلال عقد نکاح می باشد. یکی از مسائل مهمی که معمولا در حین طلاق زوجین، مطرح می شود، بحث مالکیت طلا و استرداد آنها است. معمولا طلاها در زندگی زناشویی به زن هدیه داده شده اند و این عمل، تحت عنوان عقد هبه قرار می گیرد و باید این نکته در نظر گرفته بشود که هبه عقدی جایز است. همچنین این امکان وجود دارد که مرد، طلاها را به زن امانت داده باشد.

 بنابراین، در هنگام طلاق ممکن است، اختلافاتی در خصوص تعیین تکلیف طلا بعد از جدا شدن زن و مرد ایجاد شود و مرد قصد داشته باشد که طلاهای هدیه داده شده را پس بگیرد. لذا، در این وضعیت، این سوال برای زوجین ایجاد شود که مالکیت طلا با چه کسی است؟

با توجه به اهمیت این موضوع، در این مقاله قصد داریم، در ابتدا مالکیت طلا در طلاق را توضیح دهیم. سپس در ادامه استرداد طلا در طلاق و نحوه آن را بررسی نماییم. اگر در خصوص این موضوع، سوالاتی دارید، در این مقاله همراه ما باشید. 

مالکیت طلا در طلاق

طلاق، به عنوان یکی از اسباب انحلال نکاح محسوب شده، به این معنا که به رابطه زوجیت میان زن و مرد پایان می دهد . اما از آن جهت که بر طبق رسوم ، مرد به مناسبت های مختلف، طلاهایی را به همسر خود می دهد ، بحث مالکیت طلا در طلاق، در بسیاری از دعاوی طلاق مطرح می گردد. در قانون مدنی و قوانین مرتبط، به تعیین تکلیف طلا بعد از جدا شدن زن و مرد پرداخته نشده است. اما در حالت کلی ، بخشیدن طلا و جواهر به زن را می توان نوعی هبه در نظر گرفت.

بر اساس ماده 795 قانون مدنی: "هبه، عقدی است که به موجب آن، یک نفر، مالی را مجانا به شخص دیگری تملیک می کند." براساس بخش آخر همین ماده، به موجب عقد هبه، زن، مالک طلا می شود و می تواند هرگونه تصرفی در آن بکند.

در این شرایط، مالکیت مال به شخصی تعلق می گیرد که مال به او هدیه شده است. بنابراین، در صورتی که طلا و جواهر به زن هدیه داده شده باشد، مالکیت آنها بر اساس قانون به خود زن تعلق دارد. اما باید به این نکته اشاره شود که در برخی موارد، عقد هبه، قابل رجوع می باشد، زیرا هبه، عقدی جایز است.

استرداد طلا در طلاق

همان طور که توضیح دادیم، به لحاظ قانونی ، اگر طلاها به عنوان هدیه به زن داده شده باشد ، مالکیت آن به زن تعلق می گیرد و زن، می تواند هرگونه دخل و تصرفی در آن کند، از جمله فروختن طلا بدون اجازه شوهر. در حالت دیگر، ممکن طلاها به عنوان هدیه به زن داده نشده باشد، یعنی مرد طلاها را به زن امانت داده باشد. در هردو این حالت ها استرداد طلا در طلاق امکان پذیر است.

بنابراین، در حالت کلی، استرداد طلا از زوجه در صورت طلاق گرفتن ، بسیار دشوار است، اما غیر ممکن نیست و امکان استرداد طلا به عنوان عقد هبه در قانون پیش بینی شده است. به موجب ماده 803 قانون مدنی، در صورتی که هبه، معوض باشد یا در حالتی که عین موهوبه (طلا) از ملکیت زن، خارج شده یا متعلق حق غیر، درآمده باشد، یا اگر در عین موهوبه، تغییری حاصل شده باشد، در این حالت ها، امکان استرداد طلا در طلاق وجود ندارد.

نحوه استرداد طلا در طلاق

همان طور که در بخش های قبل توضیح دادیم، بعد از آن که طلا به زن هبه شد، زن، مالک آن می شود. اما امکان استرداد آن نیز برای مرد در قانون پیش بینی شده است، زیرا این اقدام، تحت عنوان عقد هبه قرار می گیرد. اما این سوال پیش می آید که آیا در تعیین تکلیف طلا بعد از جدا شدن زن و مرد، دادگاه حکم استرداد طلا می دهد؟

 در پاسخ به این سوال باید گفت، در رویه دادگاه ها، نیز مثل قانون مدنی رجوع از هبه پذیرفته شده است. اما همان طور که در بخش قبل توضیح دادیم، اگر در طلا، تغییراتی حاصل شده باشد یا به تصرف دیگری در آمده باشد و یا زن در هنگام دریافت طلاجات، عوضی به مرد پرداخته باشد، در این حالت ها، پس گرفتن طلا از زن، ممکن نیست.

مرد برای استرداد طلا در طلاق، باید در ابتدا یک اظهارنامه حقوقی به نام اظهارنامه رجوع از هبه، تنظیم نماید و در دفاتر خدمات قضایی، این اظهارنامه را به صورت الکترونیکی به ثبت برساند. بعد از گذشتن مهلت قانونی مقرر، اگر زن از استرداد طلا خودداری نمود، مرد با تنظیم دادخواست تایید رجوع از هبه و ثبت آن در دفاتر خدمات قضایی، دعوای استرداد طلا را مطرح می کند که این دعوا، باید روند قانونی خود را طی نماید. دادگاه، بعد از بررسی های لازم، حکم استرداد یا عدم استرداد می دهد.

باید به این نکته اشاره شود که میزان خواسته در خصوص طلا ها، مرجع صالح برای رسیدگی را تعیین می کند. اگر ارزش طلاها، کمتر از بیست میلیون تومان باشد، مرجع صالح، برای رسیدگی اعلام حکم استرداد شورای حل اختلاف می باشد. اما اگر ارزش خواسته، بیش از بیست میلیون تومان باشد، مرجع صالح برای رسیدگی به دعوای استرداد طلا در طلاق، دادگاه حقوقی می باشد.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد مالکیت طلا در طلاق در کانال تلگرام حقوق خانواده عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاور حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاور حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون مالکیت طلا در طلاق پاسخ دهند.