چگونگی اثبات حجر متوفی

اثبات حجر متوفی یک فرآیند قانونی است که به منظور تایید عدم توانایی یا ناتوانی فرد در مدیریت امور خود قبل از فوت صورت می گیرد. این اثبات برای افرادی که به دلیل بیماری روانی، عقلی یا جسمانی نمی توانند تصمیمات مستقل بگیرند، مورد بررسی قرار می گیرد.  نمونه رای اثبات حجر بعد از فوت باید شامل مستندات پزشکی، گزارش های روانشناسی و شواهد قانع کننده دال بر حجر متوفی باشد.

بر اساس ماده 1207 قانون مدنی، فرد محجور (صغیر، غیر رشید و مجنون)، از اهلیت استیفا، برخوردار نیست و به همین علت، از نظر قانونی، نمی تواند اقدام به تصرف در اموال و حقوق مالی خود نماید و معامله یا عقدی را منعقد کند. بنابراین، در شرایطی که فردی، پیش از فوت خود و در حالت حجر، اقدام به تصرف در اموال و حقوق مالی خود کند، بسته به نوع حجر، اعمال وی، باطل یا غیرنافذ خواهند بود.

موضوع اثبات حجر متوفی از جنبه های مهم حقوقی است که نقش بسزایی در حل اختلافات مالی و ارثی دارد. اهمیت این فرآیند در این قرار است که اثبات حجر می تواند به جلوگیری از سوءاستفاده از اموال یا حقوق فرد متوفی کمک کند، به ویژه در مواردی که وجود شبهه ای در مدیریت امور آن فرد وجود داشته باشد. لذا، درک دقیق این فرآیند برای نزدیکان، وارثان، یا حتی نهادهای قانونی ضروری است. 

لذا در مقاله حاضر، خواندگان دعوای اثبات حجر متوفی، شرایط و مدارک لازم برای اثبات این امر (حجر متوفی)، چگونگی و نحوه درخواست صدور حکم حجر متوفی و آثار صدور چنین حکمی نسبت به تمام یا قسمتی از زمان حیات متوفی، بررسی گردیده و نمونه دادخواست، نمونه رای و رای وحدت رویه در خصوص اثبات حجر متوفی، ارائه شده است.

دادخواست اعلام حجر متوفی علیه چه کسانی مطرح می گردد؟

این پرسش که دادخواست اعلام حجر متوفی علیه چه کسانی مطرح می گردد؟ از جمله پرسش های رایج افرادی است که قصد ثبت دادخواست اثبات حجر متوفی را دارند. لذا، در این تیتر از مقاله حقوقی دینا، پرسش مطروحه بررسی و به آن، پاسخ داده می شود. 

 برای بررسی خواندگان دعوای اثبات حجر متوفی، باید به رای وحدت رویه دیوان عالی کشور در این خصوص، مراجعه کرد و آن را مورد بررسی قرار داد. بر اساس رای وحدت رویه صادره در این خصوص، "دعوای اثبات حجر مورث (فرد فوت شده)، صرفا بین وراث متوفی، قابلیت طرح و رسیدگی دارد."

بر این اساس، در این موضوع حقوقی، طرح دعوی علیه کسانی غیر از ورثه، حتی افرادی که با هر ادعایی، متصرف اموال مورث (متوفی) هستند، همچنین طرح دعوا علیه دادستان، جایز نیست و سبب رد دعوا و عدم رسیدگی ماهوی به دعوای مطروحه خواهد شد. در ادامه، شرایط و مدارک لازم برای اثبات حجر متوفی، بررسی می گردند.

شرایط و مدارک لازم برای اثبات حجر متوفی

شرایط و مدارک لازم برای اثبات حجر متوفی، در این تیتر از مقاله حقوقی دینا، مورد بررسی و توضیح، قرار خواهد گرفت؛ چراکه در صورت عدم وجود شرایط و مدارک لازم، دعوای حقوقی اثبات حجر فرد فوت شده، با مشکل روبرو خواهد شد. 

شرایط لازم برای اثبات حجر متوفی عبارتند از: خواهان، از فایل ورد دادخواست دعوای اثبات حجر که حسب مورد با کمک یک وکیل یا نمونه دادخواست های موجود، تنظیم شده، برخوردار باشد؛ خواهان، از اهلیت قانونی لازم برای طرح دعوا، برخوردار باشد؛ خواهان، از ورثه یا ذی نفعان باشد.

مدارک لازم برای اثبات حجر متوفی عبارتند از: آرای صادره در خصوص حجر متوفی، در زمان حیات وی؛ ادله اثبات دعوا، ازجمله، اقرار (مقصود، اقرار خواندگان دعوا (ورثه)، یا اقرار فردی است که علی رغم آگاهی از حجر متوفی، اقدام به انعقاد معامله یا عقد با متوفی نموده یا اعمال حقوقی وی، نظیر صلح را پذیرفته است)؛ شهادت شهود؛ هرگونه سند و اماره که در این موضوع، مواردی چون، محتویات پرونده پزشکی متوفی و نظریه پزشکی قانونی پس از بررسی پرونده های پزشکی متوفی، از مهم ترین امارات هستند.

چگونگی و نحوه درخواست صدور حکم حجر متوفی

اطلاع از چگونگی و نحوه درخواست صدور حکم حجر متوفی، مبحثی است که در این تیتر از مقاله حقوقی دینا، مورد توضیح و بررسی قرار خواهد گرفت تا خوانندگان محترم، در شرایطی که خواهان چنین دعوایی هستند، با چگونگی طرح دعوا در این خصوص، آشنا باشند. چگونگی و نحوه درخواست صدور حکم حجر متوفی، به شرح زیر است:

در گام اول، خواهان این دعوی، باید نسبت به تشکیل حساب کاربری ثنا، اقدام کند که این امر، از طریق مراجعه به سامانه عدل ایران adliran.ir یا مراجعه حضوری به دفاتر خدمات قضایی، میسر است.

در گام بعدی، خواهان باید، نسبت به تنظیم دادخواست این دعوا، اقدام نماید و دادخواست تنظیم شده را به صورت فایل ورد، برروی یک حافظه، نظیر سی دی یا رم و..، ذخیره کند. (تنظیم دادخواست این دعوا، می تواند با کمک یک وکیل یا مشاور حقوقی و یا با کمک نمونه دادخواست های موجود در خصوص این موضوع، انجام گردد.)

در نهایت، خواهان یا وکیل قانونی وی (وکیل پایه یک دادگستری) باید، به دفتر خدمات قضایی، مراجعه کرده و پس از پرداخت هزینه دادرسی و هزینه خدمات ارائه شده در این دفاتر، دادخواست خود را ثبت نمایند. در ادامه آثار صدور حکم حجر متوفی نسبت به تمام یا قسمتی از زمان حیات وی، بررسی خواهد شد.

آثار صدور حکم حجر متوفی نسبت به تمام یا قسمتی از زمان حیات

در شرایطی که دادخواست صدور حکم حجر متوفی، نسبت به تمام یا قسمتی از زمان حیات وی، مطرح گردد و دادگاه، حکم به محجور بودن متوفی در تمام یا قسمتی از زمان حیات وی نماید، آثار حقوقی ای ایجاد خواهد شد. آثار صدور حکم حجر متوفی نسبت به تمام یا قسمتی از زمان حیات متوفی، عبارتند از:

بطلان کلیه معاملات و امور مالی انجام شده در زمان حجر، در صورتی که متوفی، صغیر غیر ممیز تشخیص داده شود (صغیری که هنوز به سن تمییز نرسیده است.) 

غیر نافذ بودن معاملات و امور مالی انجام شده در زمان حجر، در صورتی که متوفی، صغیر ممیز تشخیص داده شود (یعنی فردی که به سن تمییز رسیده و می تواند خوب را از بد تشخیص دهد.) 

باطل بودن تمامی معاملات معوض یا غیر معوض انجام شده در زمان حجر، در صورتی که حجر متوفی، جنون دائمی یا ادواری تشخیص داده شود. شایان ذکر است، معاملات مجنون ادواری (دوره ای)، در حالت افاقه یا بهبودی (عدم جنون)، صحیح هستند.

عدم نفوذ یا غیرنافذ بودن معاملات و امور مالی انجام شده در زمان حجر، در صورتی که متوفی، سفیه یا غیر رشید تشخیص داده شود. حجر فرد سفیه یا غیر رشید، صرفا در امور مالی و معاملاتی که جنبه مالی دارند است و همین امر، سبب می گردد، اقدامات و تصرفات حقوقی غیر مالی فرد سفیه، نافذ باشد؛

به عنوان مثال، عقد نکاح انجام شده از سوی سفیه، صحیح است اما، برای تعیین مهر یا پراخت آن، باید ولی قهری یا وصی یا قیم او، اجازه دهد.) مستفاد از ماده 1214 قانون مدنی، تملکات بلاعوض سفیه، بدون اجازه و اذن ولی قهری، وصی یا قیم او نیز نافذ و صحیح هستند.

نمونه دادخواست اثبات حجر متوفی

همانطور که در تیترهای پیشین مقاله ذکر شد، داشتن دادخواست، از اصلی ترین مدارک و شرایط طرح دعوای اثبات حجر متوفی است و از آنجا که داشتن نمونه دادخواست اثبات حجر متوفی، به خواهان دعوا کمک می کند، به بهترین شکل، دادخواست خود را تنظیم نماید، در باکس زیر، فایل دانلود نمونه دادخواست در این خصوص، ارائه شده است.

در ادامه، نمونه رای اثبات حجر متوفی، ارائه خواهد گردید. علاقمندان به کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص که از نظر حقوق ایران، محجور کیست و چه ویژگی هایی دارد می توانند، نسبت به مطالعه مقاله زیر، اقدام کنند.

نمونه رای اثبات حجر بعد از فوت

مطالعه نمونه رای اثبات حجر بعد از فوت، به خواهان و خوانده دعوا، کمک می کند، به بهترین نحو، طرح دعوا کرده و از خود، دفاع نمایند. لذا در این تیتر از مقاله، یک نمونه رای اثبات حجر بعد از فوت، ارائه شده است تا خوانندگان محترم، در صورت نیاز، از آن استفاده کنند.

در ادامه، رای وحدت رویه در خصوص حجر متوفی، ارائه خواهد شد. علاقمندان به کسب اطلاعات بیشتر در خصوص شرایط و نحوه برخورداری از حقوق متوفی یا فرد فوت شده می توانند، نسبت به مطالعه مقاله پیشنهادی در لینک زیر، اقدام کنند.

رای وحدت رویه در خصوص حجر متوفی

آرای وحدت رویه صادره در خصوص هر موضوعی، در حکم قانون هستند و هنگام طرح دعوا یا دفاع، همچنین، هنگام صدور حکم، باید مد نظر طرفین دعوا و قاضی، قرار گیرند. لذا در باکس دانلود زیر، رای وحدت رویه در خصوص حجر متوفی، برای دانلود و مطالعه توسط خوانندگان محترم، ارائه شده است.

همانطور که در آرای وحدت رویه صادره در خصوص حجر متوفی، قابل مشاهده است، فوت شخصی که درخواست حجر او در مرجع قضایی مطرح شده، مانع از رسیدگی نبوده و مقام قضایی، به این امر رسیدگی می نماید، چرا که حجر مرتبط با شخص فوت شده، آثاری داشته و این آثار از بین نخواهد رفت.  

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص چگونگی اثبات حجر متوفی در کانال تلگرام موضوعات حقوقی عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون چگونگی اثبات حجر متوفی پاسخ دهند.