مدیر عامل کیست

در خصوص این پرسش که مدیرعامل کیست باید گفت مدیرعامل بالاترین مقام اجرایی شرکت است که کارهای اجرایی سازمان را به عهده دارد. همچنین شرح وظایف و اختیارات آن بدین صورت است که وی مسئول تعیین وضعیت و راهبرد کلی سازمان می باشد. اخذ وام از شرکت برای مدیرعامل ممنوع است.

یکی از ارکان مهم در شرکت ها، هیات مدیره است که وظیفه اداره سازمان را به عهده دارند. در واقع برنامه‌ریزی، سازماندهی، رهبری و کنترل شرکت از جمله وظایف هیات مدیره می باشد. از طرف دیگر یکی از اعضای هیات مدیره، مدیرعامل است که او نیز به نوبه خود نقش مهمی در دستیابی شرکت به اهداف خود دارد. 

از آن جایی که مدیرعامل سمت مهمی در شرکت دارد لازم است که صاحبان کسب و کار اطلاعات جامع و کاملی از اختیارات و وظایف وی داشته باشند. به همین خاطر پرداختن به شرایط انتخاب، شرح وظایف، اختیارات مدیر عامل شرکت به نظر امری ضروری می باشد.

لذا؛ در این مقاله، ابتدا به این سوال که مدیر عامل کیست، پاسخ داده می شود. سپس در مورد شرایط انتخاب مدیر عامل شرکت مطالبی بیان خواهد شد. در ادامه شرح وظایف و اختیارات مدیر عامل و تفاوت آن با هیات مدیره مورد بررسی قرار می گیرد. پس از آن معاملات ممنوعه مدیرعامل شرکت پرداخته خواهد شد. جهت کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص، با ما همراه باشید.

مدیر عامل کیست

در شرکت اعضای مختلفی وجود دارد که یکی از مهم ترین آن مدیرعامل است. در واقع مدیرعامل نقش مهمی در شرکت دارد و بسیاری از  مسئولیت های قانونی شرکت بر عهده وی می باشد. حال ممکن است که برای برخی از افراد این پرسش مطرح شود که مدیر عامل کیست؟

در پاسخ به سوال فوق باید گفت که مدیرعامل یکی از بالاترین مقام اجرایی شرکت می باشد. به عبارت دیگر مدیر عامل نماینده شرکت است و کارهای اجرایی سازمان را به عهده دارد. از طرف دیگر باید به این نکته توجه داشت که مدیرعامل توسط هیات مدیره برای اداره امور جاری شرکت انتخاب می شود.

همچنین ماده 125 لایحه قانونی اصلاحی قسمتی از قانون تجارت در این خصوص مقرر می دارد:« مدیر عامل شرکت در حدود اختیاراتی که توسط هیئت مدیره به او تفویض شده‌است نماینده شرکت محسوب و از طرف شرکت حق‌امضا دارد.» بنابراین مدیرعامل می تواند به نمایندگی از شرکت انتخاب اوراق تعهد آور که شامل چک، سفته، ضمانت نامه ها بانکی و سایر اسناد عادی می شود را امضا کند. نکته مهم دیگر در خصوص حقوق مدیرعامل است که در این خصوص نمی توان مبلغ ثابتی را بیان نمود زیرا این امر به عوامل مختلفی نظیر تخصص، مهارت، بزرگی سازمان و . . . بستگی دارد. 

شرایط انتخاب مدیر عامل شرکت

فرآیند انتخاب مدیر عامل برای شرکت های تجاری، نیازمند وجود یک سری شرایط است که اطلاع از آن  برای صاحبان کسب و کار ضروری می باشد. به همین خاطر در این قسمت از مقاله به شرایط انتخاب مدیر عامل شرکت پرداخته می شود که این ضوابط به شرح زیر می باشد:

همانطور که در بخش قبلی نیز گفته شد مدیرعامل توسط هیات مدیره انتخاب می شود و این امر باید به تصویب اکثریت آراء حاضران در جلسه رسمی برسد. البته باید توجه داشت که انتخاب مدیرعامل توسط مجمع عمومی عادی نیز وجود دارد.  همچنین بر اساس ماده 124 لایحه اصلاحی قانون تجارت، مدیرعامل لزوما شخص حقیقی باید باشد و انتخاب شخص حقوقی برای این سمت وجود ندارد. مدیرعامل می تواند هم از اعضای هیات مدیره و هم خارج از اعضای هیات مدیره انتخاب شود. 

انتخاب مدیرعامل برای شرکت سهامی عام و خاص و تعاونی الزامی است در حالی که این الزام برای سایر شرکت ها وجود ندارد. لازم به ذکر است که طبق ماده 128 لایحه اصلاحی قانون تجارت، نام و مشخصات و حدود اختیارات مدیرعامل باید به مرجع ثبت شرکت ها اعلام و بعد از آن در روزنامه رسمی آگهی شود. بنا بر ماده 126 لایحه اصلاحی قانون تجارت یک شخص نمی تواند به صورت همزمان مدیرعامل دو شرکت باشد. 

نکته دیگر این است که بر اساس ماده 111 لایحه مذکور، افراد محجور، کسانی که حکم ورشکستگی آنها صادر شده و کسانی که به علت ارتکاب جنایت یا یکی از جرائم ‌سرقت، خیانت در امانت، کلاهبرداری، جنحه ‌هایی که به موجب قانون در حکم خیانت در امانت یا کلاهبرداری شناخته شده است، اختلاس، تدلیس، تصرف غیر قانونی در اموال عمومی به موجب حکم قطعی از حقوق اجتماعی کلاً یا بعضاً محروم شده اند، نمی توانند به مدیریت عامل شرکت انتخاب شوند. علاوه بر این مدرک تحصیلی مدیرعامل حداقل باید دیپلم باشد. 

شرح وظایف و اختیارات مدیرعامل شرکت

در بخش های قبلی با مدیرعامل و شرایط انتخاب آن آشنا شدیم. حال در این قسمت قصد داریم که به جهت آشنایی بیشتر کاربران به شرح وظایف و اختیارات مدیرعامل شرکت بپردازیم و در مورد آن توضیحات مفصلی ارائه دهیم که این وظایف به شرح زیر می باشد:

در خصوص وظایف مدیرعامل باید توجه داشت که وی مسئول تعیین وضعیت و راهبرد کلی سازمان است. او باید با تحلیل بازار، مشتریان و دیگر عوامل مرتبط، استراتژی های مناسب را تعیین کند. در واقع مدیر عامل برای دستیابی سازمان به اهداف خود برنامه ریزی نماید.

همچنین مدیرعامل نماینده شرکت محسوب می شود و باید با اشخاص ثالث مانند سایر سازمان ها، مشتریان، سهامداران و دولت در ارتباط باشد و این اختیار را دارد که به نمایندگی از شرکت اوراق تعهد آور از قبیل چک، سفته، ضمانت نامه ها بانکی و سایر اسناد عادی را امضا کند.

باید توجه داشت که مدیرعامل صرفا در حدود اختیاراتی که به او واگذار شده است، نماینده شرکت محسوب می شود. بنابراین اختیارات مدیرعامل را هیات مدیره یا مجمع عمومی می تواند که مشخص کند. البته در اساسنامه نیز می توان اختیاراتی را برای مدیرعامل پیش بینی نمود

تفاوت مدیرعامل و رئیس هیات مدیره

مدیرعامل و رئیس هیات مدیره هر دو نقش کلیدی و اساسی در شرکت دارند ولی باید توجه داشت که وظایف آن ها با یکدیگر متفاوت است. حال در این قسمت از مقاله به جهت آشنایی کاربران به بیان  تفاوت مدیرعامل و رئیس هیات مدیره اختصاص پیدا کرده است.

در ابتدا باید گفت که رئیس هیات مدیره یک عضو از هیات مدیره است که رهبری و مدیریت جلسات هیات مدیره را بر عهده دارد. به موجب ماده 120 لایحه اصلاحی قانون تجارت، وظایف رئیس هیات مدیره شامل دعوت از هیات مدیره و مجامع عمومی و اداره جلسات می باشد.

از طرف دیگر تفاوت اصلی مدیر عامل و رئیس هیات مدیره در مسئولیت و وظایف آن ها می باشد. در واقع مدیرعامل بر عملکرد روزانه سازمان نظارت داشته و امور اجرایی شرکت را به عهده دارد در حالی که رئیس هیات مدیره جلسات هیات مدیره را مدیریت می کند.

علاوه بر این در نحوه انتخاب آن دو نیز تفاوت وجود دارد. مدیر عامل توسط هیات مدیره یا مجمع عمومی عادی انتخاب می شود در حالی که رئیس هیات مدیره توسط اعضای هیات مدیره تعیین می شود. همچنین مدت ماموریت مدیرعامل 2 سال می باشد ولی فعالیت رئیس هیات مدیره  صرفا در جلسات مشخصی می شود و پس از آن جلسه ماموریت آن تمام می شود.

معاملات ممنوعه مدیرعامل شرکت 

در بخش های قبلی توضیحاتی در خصوص مدیرعامل، شرایط انتخاب، وظایف و تفاوت آن با رئیس هیات مدیره ارائه گردید. حال نوبت به این می رسد که به جهت آشنایی کاربران معاملات ممنوعه مدیرعامل شرکت مورد بررسی قرار گیرد که این معاملات به شرح زیر است:

یکی از معاملات ممنوعه اخذ وام از شرکت است. در واقع طبق ماده 132 لایحه اصلاحی قانون تجارت، هیچ کدام از اعضای هیات مدیره و مدیرعامل حق گرفتن وام از شرکت را ندارد و این عمل به صورت خود به خود باطل و بلااثر است. لازم به ذکر است که این ممنوعیت در خصوص همسر، پدر، مادر، فرزند، اجداد، برادر و خواهر مدیرعامل نیز می شود.

همچنین بر اساس ماده 133 لایحه اصلاحی قانون تجارت مدیران و مدیر عامل نمی توانند معاملاتی نظیر معاملات شرکت که متضمن رقابت با عملیات شرکت باشد انجام دهند، که در صورت تخلف از این ماده و ورود ضرر و زیان به شرکت ، وی مسئول جبران خسارت وارده خواهد بود.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد اختیارات و وظایف مدیر عامل در کانال تلگرام موضوعات تجاری عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره  حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون اختیارات و وظایف مدیر عامل پاسخ دهند.