از جمله شرایط معافیت از مالیات بر اجاره مغازه یا اجاره املاک مسکونی و اجاره بازنشستگان، این است که اجاره، تنها منبع درآمد شخص حقیقی باشد. بر اساس جدول معافیت از مالیات سال جاری، افرادی که املاک مسکونی خود را به خانوار دارای سه فرزند و بیشتر، اجاره دهند، مشمول صد در صد، تخفیف مالیاتی می گردند.

یکی از انواع مالیات مستقیم، مالیات بر درآمد است که خود، به پنج شاخه مالیات بر درآمد حقوق، مالیات بر درآمد مشاغل، مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی، مالیات بر درآمد اتفاقی و مالیات بر درآمد املاک و مستغلات، تقسیم می گردد.

در میان انواع مالیات بر درآمد، مالیات بر درآمد ناشی از اجاره املاک، مشمول اشخاص بسیاری می شود و قانون گذار، جهت تشویق مشمولین به اظهار و پرداخت این مالیات، برخی معافیت ها را برای آن، در نظر گرفته است که تنها افراد مطلع و دارای شرایط معافیت از مالیات بر اجاره می توانند، از این نهاد مالیاتی (مقصود، معافیت از مالیات بر درآمد اجاره است)، استفاده نمایند.

لذا در مقاله حاضر، افراد معاف از مالیات بر درآمد اجاره، شرایط معافیت از مالیات بر اجاره مغازه، مالیات بر اجاره املاک مسکونی و مالیات بر اجاره بازنشستگان، بررسی شده و جدول معافیت اجاره سال جاری (1403)، ارائه گردیده است.

شرایط معافیت از مالیات بر اجاره املاک مسکونی

اینکه موارد عدم مشمولیت یا معافیت مالیات بر درآمد اجاره کدام است و چه کسانی از مالیات بر درآمد اجاره معاف هستند؟ پرسش اغلب مالکین و موجرین است. لذا در این تیتر، با در نظر گرفتن مواد 53، 55 و 57 قانون مالیات های مستقیم، اشخاص معاف از مالیات بر درآمد اجاره (اعم از شخصیت حقیقی یا شخص حقوقی)، بررسی و ذکر شده اند. اشخاص معاف از پرداخت مالیات بر درآمد اجاره، عبارتند از:

اشخاص حقوقی دارای خانه‌ های سازمانی (در صورتی‌ که مالیات آن ها، طبق دفاتر قانونی تشخیص شود)؛

فردی که املاک خود را، مجانا در اختیار سازمان ها و موسسات موضوع ماده‌ (2) این قانون (اعم از شرکت ها و موسسات دولتی و...) قرار داده است؛

افرادی که املاک مسکونی خود را بدون دریافت اجاره، جهت سکونت، به پدر، مادر، همسر، فرزندان، اجداد و افراد تحت تکفل خویش داده اند؛

اشخاصی که مالک مجتمع‌ های مسکونی دارای بیش از سه واحد اجاره ای هستند و مجتمع مسکونی آن ها، بنا به اعلام وزارت مسکن و شهرسازی، با رعایت الگوی مصرف مسکن ساخته شده یا خواهد شد؛

مالکی که اقدام به اجاره ملک داری 150 متر مربع زیر بنای مفید در تهران و 200 متر مربع زیر بنای مفید در شهرستان ها، نموده است؛

شخص حقیقی ای که صرفا از اجاره املاک، کسب درآمد کرده و درآمد دیگری ندارد؛

اشخاصی که ملک مسکونی خود را به خانوار دارای سه فرزند و بیشتر، خانوار تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی کشور و یا سه دهک پایین درآمدی، اجاره داده اند؛

اشخاصی که ملک مسکونی خود را به صورت بلند مدت، به عنوان مثال، قراردادهای دو ساله یا سه ساله، اجاره داده اند؛

اشخاصی که صاحب یک واحد مسکونی هستند و ملک متعلق به خود را فروخته اند، "و در سند انتقال، بدون اجاره­ بها، مهلتی برای تخلیه ملک داده شده است". در این شرایط، ملک، "در مدتی که محل‌ سکونت انتقال‌ دهنده می‌ باشد، تا شش ماه و در بیع شرط، مادام که طبق شرایط معامله، مبیع در اختیار بایع شرطی است، اجاری تلقی نمی‌ شود" و از مالیات بر اجاره، معاف خواهد بود؛ مگر این‌که‌ به موجب اسناد و مدارک، ثابت گردد که اجاره پرداخت می‌ گردد. (مستفاد از تبصره 8 ماده 53 قانون مالیات)

اشخاصی که اجاره بهای واحد آن ها، حداقل پانزده درصد (15٪) کمتر از ارزش اجاره منطقه ای موضوع ماده (8) قانون ساماندهی بازار زمین، مسکن و اجاره‌ بها، باشد؛

اشخاصی که دارای ملک شخصی بوده، ملک خویش را اجاره داده و در منزل دیگری، اجاره نشین هستند یا سرپرست خانواری که درآمد ناشی از اجاره، متعلق به او می باشد. 

مشمولینی که اظهارنامه مالیاتی خود را در موعد مقرر تسلیم کرده‌ اند ( میزان معافیت مالیاتی این دسته از مشمولین، بر اساس میزان معافیت موضوع ماده (84) قانون مالیات مستقیم می باشد و مازاد بر آن، بر اساس نرخ ­های پیش بینی شده در قانون، مشمول مالیات خواهد بود. ‌(مستفاد از ماده 101 قانون مالیات مستقیم)

شایان ذکر است، معافیت از مالیات بر درآمد اجاره، می تواند به صورت صد در صد بوده یا به صورت تخفیف باشد و صرفا، به بخشی از درآمد حاصل از اجاره مستغلات (بر اساس درصدی که در قانون مالیات مستقیم، پیش بینی شده)، تعلق گیرد. در ادامه، شرایط معافیت از مالیات بر اجاره مغازه، بررسی خواهد شد.

شرایط معافیت از مالیات بر اجاره املاک مسکونی

اینکه موارد عدم مشمولیت یا معافیت مالیات بر درآمد اجاره کدام است و چه کسانی از مالیات بر درآمد اجاره معاف هستند؟ پرسش اغلب مالکین و موجرین است. لذا در این تیتر، با در نظر گرفتن مواد 53، 55 و 57 قانون مالیات های مستقیم، اشخاص معاف از مالیات بر درآمد اجاره (اعم از شخصیت حقیقی یا شخص حقوقی)، بررسی و ذکر شده اند. اشخاص معاف از پرداخت مالیات بر درآمد اجاره، عبارتند از:

اشخاص حقوقی دارای خانه‌ های سازمانی (در صورتی‌ که مالیات آن ها، طبق دفاتر قانونی تشخیص شود)؛

فردی که املاک خود را، مجانا در اختیار سازمان ها و موسسات موضوع ماده‌ (2) این قانون (اعم از شرکت ها و موسسات دولتی و...) قرار داده است؛

افرادی که املاک مسکونی خود را بدون دریافت اجاره، جهت سکونت، به پدر، مادر، همسر، فرزندان، اجداد و افراد تحت تکفل خویش داده اند؛

اشخاصی که مالک مجتمع‌ های مسکونی دارای بیش از سه واحد اجاره ای هستند و مجتمع مسکونی آن ها، بنا به اعلام وزارت مسکن و شهرسازی، با رعایت الگوی مصرف مسکن ساخته شده یا خواهد شد؛

مالکی که اقدام به اجاره ملک داری 150 متر مربع زیر بنای مفید در تهران و 200 متر مربع زیر بنای مفید در شهرستان ها، نموده است؛

شخص حقیقی ای که صرفا از اجاره املاک، کسب درآمد کرده و درآمد دیگری ندارد؛

اشخاصی که ملک مسکونی خود را به خانوار دارای سه فرزند و بیشتر، خانوار تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی کشور و یا سه دهک پایین درآمدی، اجاره داده اند؛

اشخاصی که ملک مسکونی خود را به صورت بلند مدت، به عنوان مثال، قراردادهای دو ساله یا سه ساله، اجاره داده اند؛

اشخاصی که صاحب یک واحد مسکونی هستند و ملک متعلق به خود را فروخته اند، "و در سند انتقال، بدون اجاره­ بها، مهلتی برای تخلیه ملک داده شده است". در این شرایط، ملک، "در مدتی که محل‌ سکونت انتقال‌ دهنده می‌ باشد، تا شش ماه و در بیع شرط، مادام که طبق شرایط معامله، مبیع در اختیار بایع شرطی است، اجاری تلقی نمی‌ شود" و از مالیات بر اجاره، معاف خواهد بود؛ مگر این‌که‌ به موجب اسناد و مدارک، ثابت گردد که اجاره پرداخت می‌ گردد. (مستفاد از تبصره 8 ماده 53 قانون مالیات)

اشخاصی که اجاره بهای واحد آن ها، حداقل پانزده درصد (15٪) کمتر از ارزش اجاره منطقه ای موضوع ماده (8) قانون ساماندهی بازار زمین، مسکن و اجاره‌ بها، باشد؛

اشخاصی که دارای ملک شخصی بوده، ملک خویش را اجاره داده و در منزل دیگری، اجاره نشین هستند یا سرپرست خانواری که درآمد ناشی از اجاره، متعلق به او می باشد. 

مشمولینی که اظهارنامه مالیاتی خود را در موعد مقرر تسلیم کرده‌ اند ( میزان معافیت مالیاتی این دسته از مشمولین، بر اساس میزان معافیت موضوع ماده (84) قانون مالیات مستقیم می باشد و مازاد بر آن، بر اساس نرخ ­های پیش بینی شده در قانون، مشمول مالیات خواهد بود. ‌(مستفاد از ماده 101 قانون مالیات مستقیم)

شایان ذکر است، معافیت از مالیات بر درآمد اجاره، می تواند به صورت صد در صد بوده یا به صورت تخفیف باشد و صرفا، به بخشی از درآمد حاصل از اجاره مستغلات (بر اساس درصدی که در قانون مالیات مستقیم، پیش بینی شده)، تعلق گیرد. در ادامه، شرایط معافیت از مالیات بر اجاره مغازه، بررسی خواهد شد.

شرایط معافیت از مالیات بر اجاره املاک مسکونی

اینکه موارد عدم مشمولیت یا معافیت مالیات بر درآمد اجاره کدام است و چه کسانی از مالیات بر درآمد اجاره معاف هستند؟ پرسش اغلب مالکین و موجرین است. لذا در این تیتر، با در نظر گرفتن مواد 53، 55 و 57 قانون مالیات های مستقیم، اشخاص معاف از مالیات بر درآمد اجاره (اعم از شخصیت حقیقی یا شخص حقوقی)، بررسی و ذکر شده اند. اشخاص معاف از پرداخت مالیات بر درآمد اجاره، عبارتند از:

اشخاص حقوقی دارای خانه‌ های سازمانی (در صورتی‌ که مالیات آن ها، طبق دفاتر قانونی تشخیص شود)؛

فردی که املاک خود را، مجانا در اختیار سازمان ها و موسسات موضوع ماده‌ (2) این قانون (اعم از شرکت ها و موسسات دولتی و...) قرار داده است؛

افرادی که املاک مسکونی خود را بدون دریافت اجاره، جهت سکونت، به پدر، مادر، همسر، فرزندان، اجداد و افراد تحت تکفل خویش داده اند؛

اشخاصی که مالک مجتمع‌ های مسکونی دارای بیش از سه واحد اجاره ای هستند و مجتمع مسکونی آن ها، بنا به اعلام وزارت مسکن و شهرسازی، با رعایت الگوی مصرف مسکن ساخته شده یا خواهد شد؛

مالکی که اقدام به اجاره ملک داری 150 متر مربع زیر بنای مفید در تهران و 200 متر مربع زیر بنای مفید در شهرستان ها، نموده است؛

شخص حقیقی ای که صرفا از اجاره املاک، کسب درآمد کرده و درآمد دیگری ندارد؛

اشخاصی که ملک مسکونی خود را به خانوار دارای سه فرزند و بیشتر، خانوار تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی کشور و یا سه دهک پایین درآمدی، اجاره داده اند؛

اشخاصی که ملک مسکونی خود را به صورت بلند مدت، به عنوان مثال، قراردادهای دو ساله یا سه ساله، اجاره داده اند؛

اشخاصی که صاحب یک واحد مسکونی هستند و ملک متعلق به خود را فروخته اند، "و در سند انتقال، بدون اجاره­ بها، مهلتی برای تخلیه ملک داده شده است". در این شرایط، ملک، "در مدتی که محل‌ سکونت انتقال‌ دهنده می‌ باشد، تا شش ماه و در بیع شرط، مادام که طبق شرایط معامله، مبیع در اختیار بایع شرطی است، اجاری تلقی نمی‌ شود" و از مالیات بر اجاره، معاف خواهد بود؛ مگر این‌که‌ به موجب اسناد و مدارک، ثابت گردد که اجاره پرداخت می‌ گردد. (مستفاد از تبصره 8 ماده 53 قانون مالیات)

اشخاصی که اجاره بهای واحد آن ها، حداقل پانزده درصد (15٪) کمتر از ارزش اجاره منطقه ای موضوع ماده (8) قانون ساماندهی بازار زمین، مسکن و اجاره‌ بها، باشد؛

اشخاصی که دارای ملک شخصی بوده، ملک خویش را اجاره داده و در منزل دیگری، اجاره نشین هستند یا سرپرست خانواری که درآمد ناشی از اجاره، متعلق به او می باشد. 

مشمولینی که اظهارنامه مالیاتی خود را در موعد مقرر تسلیم کرده‌ اند ( میزان معافیت مالیاتی این دسته از مشمولین، بر اساس میزان معافیت موضوع ماده (84) قانون مالیات مستقیم می باشد و مازاد بر آن، بر اساس نرخ ­های پیش بینی شده در قانون، مشمول مالیات خواهد بود. ‌(مستفاد از ماده 101 قانون مالیات مستقیم)

شایان ذکر است، معافیت از مالیات بر درآمد اجاره، می تواند به صورت صد در صد بوده یا به صورت تخفیف باشد و صرفا، به بخشی از درآمد حاصل از اجاره مستغلات (بر اساس درصدی که در قانون مالیات مستقیم، پیش بینی شده)، تعلق گیرد. در ادامه، شرایط معافیت از مالیات بر اجاره مغازه، بررسی خواهد شد.

شرایط معافیت از مالیات بر اجاره بازنشستگان

برای بررسی شرایط معافیت از مالیات بر اجاره بازنشستگان، باید ماده 57 قانون مالیات مستقیم را مورد بررسی قرار داد. این ماده، مقرر می دارد: "در مورد شخص حقیقی که هیچ‌ گونه درآمدی ندارد، تا میزان معافیت مالیاتی درآمد حقوق موضوع‌ ماده ‌(84) این قانون، از درآمد مشمول مالیات سالانه مستغلات، از مالیات معاف و مازاد، طبق مقررات این فصل مشمول مالیات می ‌باشد."

"در اجرای‌ حکم این ماده، حقوق بازنشستگی و وظیفه دریافتی و جوایز و سود ناشی از سپرده‌ های بانکی، درآمد تلقی نخواهد شد.... در صورتی‌ که سایر درآمدهای مشمول مالیات ماهانه مودی، کمتر از مبلغ مذکور در این ماده باشد، آن مقدار از درآمد مشمول مالیات ‌اجاره املاک که با سایر درآمدهای مودی، بالغ بر مبلغ فوق باشد، معاف و مازاد طبق مقررات این فصل، مشمول مالیات خواهد بود."

بنابراین، اگر شخص بازنشسته، صرفا از حقوق بازنشستگی برخوردار بوده و جز این حقوق، درآمد دیگری نداشته باشد و اقدام به اجاره دادن ملک خود کند، تا میزان معافیت مالیاتی درآمد حقوق موضوع‌ ماده ‌(84) این قانون، از درآمد مشمول مالیات سالانه مستغلات، از مالیات معاف خواهد بود و در خصوص درآمد مازاد، طبق مقررات قانون مالیات مستقیم، مشمول مالیات بر اجاره املاک، می گردد.

شایان ذکر است، تمامی مواردی که در تیتر اول، دوم و سوم مقاله، ذکر شد، در خصوص فرد بازنشسته نیز، مصداق خواهد داشت. نظیر اینکه، اگر فرد بازنشسته، اقدام به اجاره ملک خود، به افراد تحت پوشش کمیته امداد نماید، از صد در صد معافیت مالیاتی، بهره مند خواهد شد.

جدول معافیت اجاره 1403

در تیترهای قبلی مقاله، شرایط معافیت از مالیات بر اجاره مغازه، املاک مسکونی و بازنشستگان، بررسی و ذکر شد. در این تیتر از مقاله دینا، جدول معافیت اجاره ۱۴۰۳، بر اساس مواد قانون مالیات مستقیم و بخشنامه های موجود در این خصوص، ارائه گردیده است.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص شرایط معافیت از مالیات بر اجاره در کانال تلگرام حقوق تجاری عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون شرایط معافیت از مالیات بر اجاره پاسخ دهند.