اثبات رجوع در طلاق

برای اثبات رجوع در طلاق لازم است که خواهان دادخواستی را مطابق با نمونه دادخواست و رای رجوع در انواع طلاق که در مقاله به آن پرداخته شده، تقدیم دادگاه خانواده نماید. همچنین برای اثبات طلاق رجعی، لازم است که رجوع در مدت عده صورت گرفته باشد و در مورد طلاق بائن هم تا زمانی که زن به مهریه ای که بخشیده است رجوع  نکند امکان رجوع مرد به آن زن وجود ندارد.

روند آمار طلاق در ایران طی سال‌های اخیر رو به افزایش است و مشکلات و عدم تفاهم فرهنگی، شرایط مالی و اقتصادی و... از جمله مهمترین دلایل طلاق می باشد. از طرف دیگر از آن جایی که طلاق نتایج منفی بسیاری برای هر دو طرف دارد قانون گذار این امکان را فراهم کرده که تحت شرایطی زن و مردی که از یکدیگر جدا شده اند، بتوانند دوباره به یکدیگر برگردند و زندگی خود را ادامه دهند.

در علم حقوق به احیا کردن رابطه زناشویی بعد از طلاق، رجوع گفته می شود. حال به دلیل این که قانون گذار، ثبت کردن رجوع را الزامی دانسته و عدم ثبت آن را جرم تلقی کرده است، ضروری است که به موضوع اثبات رجوع در طلاق پرداخته شود تا افراد از جزئیات آن آگاه باشند.

از این رو، در ادامه مقاله حاضر، قصد داریم، پس از بررسی انواع رجوع در طلاق و شرایط آن؛ به نحوه ثبت رجوع بعد از طلاق بپردازیم. سپس در خصوص انواع طلاق بدون رجوع صحبت خواهیم کرد و در انتها به نمونه دادخواست و رای رجوع در انواع طلاق و مجازات عدم ثبت رجوع می پردازیم. جهت کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص، با ما همراه باشید.

انواع رجوع در طلاق

بر اساس وجود قابلیت رجوع از طلاق یا عدم آن، طلاق به رجعی و بائن تقسیم می شود. البته خود طلاق بائن نیز شامل انواع مختلفی می شود. حال به جهت آشنایی با این موضوع در این بخش از مقاله به صورت مفصل به انواع رجوع در طلاق پرداخته می شود که شامل موارد زیر است:

رجوع در طلاق رجعی:  در طلاق رجعی پس از اینکه صیغه طلاق در دفترخانه جاری شد، مرد این حق را دارد که با اراده یکجانبه خود طلاق را بهم بزند و به زندگی با همسر خود ادامه بدهد. به عبارت دیگر بر اساس ماده 1148 قانون مدنی در طلاق رجعی در مدت عده، برای مرد حق رجوع وجود دارد. بنابراین رجوع صرفا با اراده مرد است و زن این حق را ندارد.

رجوع در طلاق خلع: نوع دیگر از طلاق، طلاق خلع می باشد که برخلاف طلاق رجعی در آن، اصولا حق رجوع وجود ندارد. به عبارتی طلاق خلع، طلاقی است که زن به دلیل کراهتی که از شوهرش دارد حاضر است مالی (فدیه) را به شوهرش بدهد تا از او جدا شود . از طرف دیگر باید توجه داشت که اگر زن نسبت به عوضی که برای طلاق به شوهر پرداخت کرده، رجوع کند، در این صورت طلاق رجعی می شود و مرد می تواند از طلاق رجوع کند البته به شرط این که مدت عده تمام نشده باشد.

رجوع در طلاق مبارات: طلاق مبارات زمانی است که هم زن و هم شوهر از یکدیگر کراهت داشته باشند و زن در ازای این که از شوهرش جدا شود مالی را به وی تملیک می کند. اصولا مرد بعد از طلاق مبارات نمی تواند که رجوع کند؛ مگر اینکه زن به مالی که به مرد برای طلاق بذل کرده است رجوع نماید.

رجوع در طلاق بائن: در طلاق بائن هم مانند طلاق خلع و مبارات، قاعده این است که مرد حق رجوع ندارد مگر این که زن از مهریه بذل شده خود رجوع نماید.

در خصوص رجوع در طلاق خلع و مبارات باید به این نکته توجه داشت که زن صرفا تا قبل از اتمام مدت عده، از فدیه می تواند که رجوع کند و آن را پس بگیرد. همچنین برای رجوع به فدیه لازم است که مرد از امکان رجوع زن اطلاع داشته باشد.

شرایط رجوع در طلاق

همانطور که در بخش قبلی گفته شد طلاق به انواع مختلفی تقسیم می شود که برای رجوع در هر کدام یک از آن ها شرایط خاصی وجود دارد. حال ممکن است که در ذهن برخی از افراد این پرسش مطرح شود که شرایط رجوع در طلاق چه می باشد که پاسخ آن به شرح زیر است:

شرایط رجوع در طلاق رجعی: اولین شرط برای رجوع در طلاق رجعی این است که رجوع صرفا با اراده مرد امکان پذیر است و زن این حق را ندارد. همچنین برای اعلام پشیمانی و رجوع تشریفات خاصی وجود ندارد و مرد با هر عمل یا گفتاری می تواند اراده خود را محقق سازد. نکته مهم دیگری که باید به آن توجه داشت این است که رجوع صرفا در مدت عده امکان پذیر است و پس از مدت عده نیاز به خواندن صیغه محرمیت دارد.علاوه بر این مردانی که بعد از طلاق رجعی، رجوع  می کنند وظیفه دارند که رجوع خود را به ثبت برسانند و در غیر این صورت مجازات می شوند.

شرایط رجوع در طلاق خلع: شرط رجوع در طلاق خلع این است که زن به مالی که به مرده بخشیده است رجوع نمايد و تمام يا بخشى از آن را تحويل بگيرد و شوهر نيز به زوجيت رجوع كند. در این صورت نيازى به خواندن صیغه محرمیت نيست و تمام احكام زوجيت جارى می شود. 

شرایط رجوع در طلاق مبارات: شرایط رجوع در این طلاق نیز همانند طلاق خلع ایست و از این حیث تفاوتی با یکدیگر ندارند.

شرایط رجوع در طلاق بائن: اصولا امکان رجوع در طلاق بائن وجود ندارد و تنها در شرایط خاصی امکان پذیر است یعنی زن باید از مهریه ای که بخشیده است رجوع کند و آن را پس بگیرد تا امکان رجوع مرد وجود داشته باشد. 

بنابراین با توجه به توضیحات گفته شده باید توجه داشت اگر زن به مالی که به مرده بخشیده است رجوع کند، در این حالت مرد نیز مخیر به رجوع به زوجه خواهد بود در غیر این صورت طلاق به قوّت خود باقى است و زن می تواند پس از تمام شدن مدت عده با شخص دیگری ازدواج کند.

نحوه ثبت رجوع بعد از طلاق

اگر بعد از طلاق رجعی، مرد رجوع کند موظف است که آن را  به ثبت برساند. در واقع قانون گذار مرد را موظف کرده است که یک ماه بعد از رجوع به دفاتر اسناد رسمی مراجعه کرده و رجوع خود را به ثبت برساند. این موضوع به حدی اهمیت دارد که قانون گذار برای متخلفان مجازات در نظر گرفته است. 

از همین رو نحوه ثبت رجوع بعد از طلاق رجعی بدین صورت است که مرد باید ظرف مدت یک ماه بعد از رجوع به دفترخانه ای که صورتجلسه طلاق در آن به ثبت رسیده است مراجعه نماید و پس از طی نمودن مراحل اداری مربوط به آن، صورتجلسه طلاق ابطال می شود. 

لازم به ذکر است که برای رجوع در طلاق رجعی نیازی به خواندن صیغه محرمیت و ازدواج مجدد نیست. علاوه بر این نحوه ثبت رجوع بعد از طلاق خلع هم بدین صورت است که ابتدا باید زن مهریه خود را در مدت عده از مرد مطالبه کند و پس از دریافت آن، برای ثبت رجوع می بایست به به دفترخانه اسناد رسمی، که طلاق در آن ثبت شده است، مراجعه نماید.

انواع طلاق بدون رجوع

یکی از انواع طلاق، طلاق بائن است که اصولا در آن امکان رجوع از طلاق و بازگشت به زندگی برای مرد وجود ندارد. حال به جهت آشنایی کاربران در این بخش از مقاله به انواع طلاق بدون رجوع مطابق با ماده 1145 قانون مدنی پرداخته می شود که به شرح زیر است:

طلاق قبل از برقراری رابطه جنسی

طلاق زن یائسه.

طلاق خلع و مبارات تا زمانی که زن رجوع به عوض نکرده باشد.

سومین طلاق بعد از 3 ازدواج متوالی. به عبارتی اگر زن و مردی 3 بار متوالی بایکدیگر ازدواج کنند و رابطه زوجیت آن ها به دلیل طلاق از بین برود، طلاق سوم آن ها از نوع بائن و غیرقابل رجوع است.

لازم به ذکر است علاوه بر موارد فوق، در طلاقی که به دلیل عسر و حرج می باشد هم رجوع وجود ندارد. در واقع اگر زن برای دادگاه اثبات کند که ادامه دادن زندگی با همسرش سخت و غیرقابل تحمل است، تحت شرایطی می تواند بدون رضایت مرد طلاق بگیرد و در این مورد مرد به هیچ عنوان نمی تواند که رجوع کند.

نمونه دادخواست اثبات رجوع از طلاق

گاهی اوقات خانم بعد از رجوع به منظور دریافت نفقه و اثبات نسب فرزندی که بعد از ایام عده به دنیا آمده ‌است دادخواستی را برای اثبات رجوع از طلاق تقدیم دادگاه می کند. حال به جهت آشنایی و دسترسی راحت تر کاربران در قسمت زیر نمونه دادخواست اثبات رجوع از طلاق بارگذاری شده است که با مطالعه این فایل، می توان از نحوه تنظیم این دادخواست آگاه شد.

لازم به ذکر است که خواهان باید دادخواست خود را به دادگاه خانواده تقدیم کند. همچنین برای اثبات ادعای خود می تواند به شهادت شهود استناد نماید. از طرف دیگر ضمیمه کردن تصویر مصدق شناسنامه، کارت ملی خواهان و سند طلاق برای اثبات رجوع از طلاق ضروری می باشد.

نمونه رای اثبات رجوع از طلاق

با توجه به توضیحات گفته شده رجوع بعد از طلاق می بایست در دادگاه به اثبات برسد تا آثار زوجیت بر آن ها مترتب شود. در این خصوص نمونه رای اثبات رجوع از طلاق در قسمت زیر بارگذاری شده است که علاقمندان برای مطالعه می توانند به این فایل مراجعه کنند.

بنابراین مطابق رای فوق باید توجه داشت که در طلاق خلع صرف تصمیم طرفین به ادامه زندگی مشترک برای اثبات رجوع کافی نیست. بلکه برای اثبات این امر لازم است که زن ابتدا به مهریه رجوع نماید و بعد از آن مرد می تواند به همسر خود رجوع کند که در این صورت رابطه زوجیت مجدد بین طرفین برقرار می‌ شود.

مجازات عدم ثبت رجوع بعد از طلاق 

همانطور که در بخش های قبلی گفته شد ثبت رجوع الزامی می باشد و این موضوع به حدی اهمیت دارد که عدم ثبت رجوع از طلاق جرم تلقی شده و مجازات در پی خواهد داشت. حال در این بخش از مقاله به جهت آشنایی کاربران به مجازات عدم ثبت رجوع بعد از طلاق پرداخته می شود.

مجازات عدم ثبت رجوع بعد از طلاق در ماده 49 قانون حمایت از خانواده آمده است که بیان می دارد:« چنانچه مردی بدون ثبت در دفاتر رسمی به ازدواج دائم، طلاق یا فسخ نکاح اقدام یا پس از رجوع تا یک ماه از ثبت آن خودداری یا در مواردی که ثبت نکاح موقت الزامی است از ثبت آن امتناع کند، ضمن الزام به ثبت واقعه به پرداخت جزای نقدی درجه پنج و یا حبس تعزیری درجه هفت محکوم می‌شود. این مجازات در مورد مردی که از ثبت انفساخ نکاح و اعلام بطلان نکاح یا طلاق استنکاف کند نیز مقرر است.»

بنابراین مطابق با ماده فوق الذکر مجازات، عدم ثبت رجوع از طلاق ضمن الزام به ثبت واقعه رجوع از طلاق، جزای نقدی درجه پنج و یا حبس تعزیری درجه هفت می باشد. به عبارت دیگر جزای نقدی این جرم عبارت هشتاد تا صد و هشتاد میلیون ریال می باشد و حبس تعزیری آن از 91 روز تا شش ماه خواهد بود

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد اثبات رجوع در طلاق در کانال تلگرام خانواده عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون اثبات رجوع در طلاق پاسخ دهند.