جریمه مخدوش کردن پلاک خودرو و موتور سیکلت

مبلغ جریمه مخدوش کردن پلاک خودرو و موتور سیکلت، از منظر قوانین راهنمایی و رانندگی، در حال حاضر، 60 هزار تومان است و با توجه به جرم بودن این عمل، مرتکب، به مجازات پیش بینی شد در قانون مجازات، یعنی به حبس از 6 ماه تا یک سال نیز محکوم خواهد شد.

ماده 14 آیین نامه راهنمایی و رانندگی، مقرر می دارد: "پلاک‌، قطعه فلزی است با ابعاد، طرح و رنگ‌ های زمینه مختلف، که شماره روی آن حک می‌ شود"، شماره حک شده برروی پلاک، برای هر وسیله نقلیه موتوری، منحصر به فرد است و هیچ شخصی، بدون داشتن مجوز قانونی، حق تغییر یا مخدوش کردن آن را ندارد.

با توجه به اهمیت استفاده از پلاک منحصر به فرد در وسایل نقلیه، هر فرد موظف است، صرفا از پلاکی که در مراکز معتبر شماره گذاری، برروی وسیله نقلیه او نصب شده، استفاده نماید و در غیر این صورت، یعنی در صورت تغییر بدون مجوز پلاک و یا مخدوش نمودن و پوشاندن آن، با جریمه ها و مجازات های پیش بینی شده برای این امر، مواجه خواهد شد.

لذا در مقاله حاضر، مفهوم، مجازات، موارد مشمول و مبلغ جریمه مخدوش کردن پلاک خودرو و موتور سیکلت، بررسی گردیده، هزینه تعویض پلاک مخدوش، ذکر شده و در خصوص شرایط تبدیل یا تخفیف، همچنین، تعلیق مجازات مخدوش کردن پلاک موتور سیکلت و ماشین، توضیح داده شده است.

جریمه مخدوش کردن پلاک خودرو و موتور به چه معناست

قبل از پاسخ به این پرسش که جریمه مخدوش کردن پلاک خودرو و موتور به چه معناست؟ باید، مقصود از مخدوش کردن پلاک را تصریح کرد. مخدوش کردن پلاک، هر عملی که سبب خوانده نشدن پلاک وسیله نقلیه یا تغییر در آن گردد را شامل می شود و از مصادیق آن می توان به پوشاندن پلاک با کاغذ، رنگ، پارچه و... اشاره کرد.

مخدوش کردن پلاک، در قوانین راهنمایی و رانندگی، عملی غیر مجاز است و مرتکبی که پیامک پوشش پلاک خودرو را دریافت کرده یا در خیابان، توسط مامورین، متوقف گردیده را با جریمه پیش بینی شده برای این امر روبرو می کند. 

شایان ذکر است، این عمل، یعنی مخدوش کردن پلاک یا پوشاندن و مخفی کردن آن، در قانون مجازات اسلامی، جرم است و مرتکب را علاوه بر جریمه، با مجازات های پیش بینی شده برای این امر، مواجه خواهد کرد. در ادامه، مجازات مخدوش کردن پلاک خودرو و موتور سیکلت، بررسی خواهد شد.

مجازات مخدوش کردن پلاک خودرو و موتور سیکلت

مخدوش کردن پلاک خودرو و موتور سیکلت، جرم است و مرتکب را با مجازات قانونی این امر، روبرو می سازد. برای بررسی مجازات مخدوش کردن پلاک خودرو و موتور سیکلت، باید به قانون مجازات اسلامی، مراجعه کرد. ماده 720 این قانون، مقرر داشته: 

"هر کس در ارقام و مشخصات پلاک وسایل نقلیه موتوری زمینی، آبی یا کشاورزی، تغییر دهد و یا پلاک وسیله نقلیه موتوری دیگری را به‌ آن، الصاق نماید یا برای آن، پلاک تقلبی بکار برد یا چنین وسایلی را با علم به تغییر و یا تعویض پلاک تقلبی، مورد استفاده قرار دهد و همچنین هر کس به‌ نحوی از انحاء، در شماره شاسی، موتور یا پلاک وسیله نقلیه موتوری و یا پلاک های موتور و شاسی که از طرف کارخانه سازنده حک یا نصب شده، بدون‌ تحصیل مجوز از راهنمایی و رانندگی، تغییر دهد و آن را از صورت اصلی کارخانه، خارج کند، به حبس از شش ماه تا یک سال محکوم خواهد شد."

بر اساس آنچه در ماده 720 قانون مجازات اسلامی آمده، مجازات مخدوش کردن پلاک خودرو و موتور سیکلت یا هر وسیله نقلیه موتوری دیگری، شش ماه تا یک سال حبس می باشد و این مجازات، سوای از جریمه ای است که به علت نقض مقررات راهنمایی و رانندگی به علت مخدوش نمودن پلاک، باید پرداخت شود.

موارد مشمول جریمه مخدوش کردن پلاک موتور سیکلت و خودرو

در توضیح موارد مشمول جریمه مخدوش کردن پلاک موتور سیکلت و خودرو باید گفت، هر عملی که سبب خوانده نشدن پلاک یا تفاوت شماره های آن، با شماره اصلی پلاک گردد، از مصادیق مخدوش شدن پلاک بوده و فرد را با جریمه مخدوش کردن پلاک خودرو و موتور سیکلت، روبرو خواهد کرد.

برای فهم بهتر مصادیق مخدوش شدن پلاک، می توان ماده 15 آیین نامه راهنمایی و رانندگی را مورد بررسی قرار داد. این ماده، تعاریف و مصادیق پلاک غیر مجاز را ارائه کرده و در بند ت و ث خود، در تعریف پلاک غیر مجاز، مقرر داشته:

"پلاکی که اشخاص، در ارقام و مشخصات اولیه آن تغییر ایجاد کنند و یا پلاک وسیله نقلیه دیگری به‌ یک وسیله نقلیه الصاق گردد و یا برای آن پلاک تقلبی به کار برده شود"، غیر مجاز است. همچنین، "پلاک دست ساز و دست نوشته‌ ای که بدون مجوز راهنمایی و رانندگی، به کار برده می‌ شود"، غیر مجاز خواهد بود.

همچنین، مستفاد از ماده 720 قانون مجازات اسلامی، تغییر در پلاک وسایل نقلیه موتوری زمینی، آبی یا کشاورزی، الصاق پلاک وسیله نقلیه موتوری دیگر به وسیله نقلیه خود و به کار بردن پلاک تقلبی، از مصادیق مخدوش کردن پلاک ماشین و موتور بوده و مرتکب را با مجازات، روبرو می سازد.

مبلغ جریمه پوشاندن پلاک موتور سیکلت و خودرو

همانطور که در تیترهای پیشین مقاله، مورد اشاره و توضیح قرار گرفت، پوشاندن و مخدوش کردن پلاک موتور و ماشین، در قوانین راهنمایی و رانندگی، تخلف است و مرتکب را با جریمه پیش بینی شده برای این امر، روبرو خواهد ساخت.

پرسشی که در این اثنا، امکان طرح آن وجود دارد، مبنی بر این است که مبلغ جریمه پوشاندن پلاک موتور سیکلت و خودرو، چقدر است؟ برای پاسخ به این پرسش، باید جدول جریمه های راهنمایی و رانندگی را مورد بررسی قرار داد.

در سال جاری (1403)، مبلغ جریمه پوشاندن پلاک خودرو و موتور سیکلت و مخدوش کردن آن، 60 هزار تومان است و بدیهی است، امکان افزایش این مبلغ، در سال جاری یا سال های آتی، بر اساس نرخ تورم اعلامی از سوی بانک مرکزی، وجود دارد.

هزینه تعویض پلاک مخدوش

افرادی که دارای وسیله نقلیه با پلاک مخدوش هستند، باید نسبت به تعویض پلاک خود، اقدام نمایند و با توجه به اینکه فرایند تعوض پلاک، مستلزم پرداخت هزینه است، در این تیتر از مقاله دینا، در خصوص هزینه تعویض پلاک مخدوش خودرو و موتور، توضیح داده خواهد شد.

نکته مهم اینکه هزینه تعویض پلاک، به دو دسته هزینه اصلی و فرعی، تقسیم می گردد؛ هزینه اصلی، مبلغی است که باید، بابت فرایند تعویض پلاک توسط مراکز مجاز، به این مراکز، پرداخت شود که مبلغ آن، سالانه و بر اساس بخشنامه های ابلاغی، تغییر خواهد کرد و هزینه های فرعی، مبالغی است که باید، بابت مالیات و خلافی وسیله نقلیه و عوارض سالانه آن، پرداخت شود، در غیر این صورت، فرایند تعویض پلاک، انجام نخواهد شد. 

در سال جاری (۱۴۰۳)، هزینه اصلی تعویض پلاک خودرو، مبلغی در حدود 375 هزار تومان است و این مبلغ، در خصوص موتور سیکلت، مبلغی در حدود 50 هزار تومان می باشد. در ادامه، شرایط تبدیل یا تخفیف، همچنین، تعلیق در مجازات مخدوش کردن پلاک خودرو و موتور، بررسی می گردد.

شرایط تبدیل یا تخفیف در مجازات مخدوش کردن پلاک خودرو و موتور

برای بررسی شرایط تبدیل یا تخفیف در مجازات مخدوش کردن پلاک خودرو و موتورسیکلت، باید به قانون مجازات اسلامی، مراجعه کرد و مواد 19، 37 و 38 این قانون را مورد مطالعه و بررسی قرار داد. مستفاد از مواد مذکور، شرایط تخفیف و تبدیل مجازات این جرم، عبارتند از:

تعزیری بودن جرم و وجود جهات تخفیف مجازات که این جهات، بر اساس مفاد ماده 38 قانون مجازات اسلامی، شامل مواردی که در ادامه ذکر شده اند، می شود: گذشت مدعی خصوصی یا شاکی ای که اقدام به شکایت از پلاک مخدوش نموده؛ همکاری متهم به نحو موثر در شناسایی شریک ها و معاونین جرم، کشف دلیل یا اموالی که از جرم به دست آمده یا برای ارتکاب آن استفاده شده؛

هرگونه دلیل یا اوضاعی که در ارتکاب جرم، تاثیر مثبت داشته؛ اقرار متهم به جرم (حین رسیدگی یا پیش از رسیدگی و قبل از تعقیب)؛ وضعیت خاص متهم؛ اقدامات موثری که متهم، بعد از وقوع جرم، برای کاهش آثار زیان بار جرم انجام داده است و پشیمانی متهم یا داشتن حسن سابقه او.

در صورت وجود موارد فوق الذکر و مستند به بند ب ماده 37 قانون مجازات اسلامی، مجازات مخدوش کردن پلاک خودرو، می تواند به میزان یک تا دو درجه، تقلیل یابد یا تبدیل به جزای نقدی متناسب با درجه مجازات شود. بر اساس ماده 720 قانون مجازات اسلامی، مجازات مخدوش کردن پلاک، حبس از 6 ماه تا یک سال است و این حبس، از منظر ماده 19 قانون مجازات اسلامی، حبس تعزیری درجه 6، محسوب می گردد؛

بنابراین، در صورت تبدیل حبس جرم مخدوش کردن پلاک به جزای نقدی، مبلغ این جزای نقدی، از بیش از شصت میلیون (60/000/000) ریال تا دویست و چهل میلیون (240/000/000) ریال خواهد بود و در صورت تخفیف حبس این جرم به میزان یک تا دو درجه، مجازات حبس، به ترتیب، به حبس از نود و یک روز تا شش ماه (تخفیف تا یک درجه) یا حبس تا سه ماه (تخفیف تا دو درجه)، تقلیل خواهد یافت.

شایان ذکر است، بر اساس تبصره الحاقی ماده 37 قانون مجازات، اگر به هر دلیلی، مجازات تخفیف پیدا کند و حکم فرد، حبس کمتر از ۹۱ روز شود، حبس فرد باید، به مجازات های جایگزین حبس تبدیل گردد. در ادامه، تعلیق مجازات مخدوش کردن پلاک خودرو موتور سیکلت، بررسی خواهد شد.

تعلیق مجازات مخدوش کردن پلاک خودرو و موتور سیکلت

با توجه به تعزیری بودن جرم پوشاندن و مخدوش کردن پلاک ماشین و موتور و سایر وسایل نقلیه موتوری، امکان تعلیق اجرای مجازات این جرم، وجود دارد. برای بررسی شرایط تعلیق مجازات مخدوش کردن پلاک خودرو و موتور سیکلت، باید مواد 46 و 40 قانون مجازات را مورد بررسی قرار داد.

مستفاد از دو ماده مذکور، در صورتی که جهات تخفیف مجازات، وجود داشته باشد؛ قاضی، اصلاح مرتکب را پیش بینی کند؛ مرتکب، سابقه کیفری موثر، نداشته باشد و ضرر و زیان وارده ناشی از جرم را جبران کند یا ترتیبات جبران آن را برقرار نماید، امکان تعلیق اجرای مجازات، به شکل ساده یا مراقبتی، وجود خواهد داشت.

بر اساس ماده 46 قانون مجازات، مدت تعلیق اجرای تمام یا قسمتی از مجازات، یک تا پنج سال خواهد بود و "دادستان یا قاضی اجرای احکام کیفری، پس از اجرای یک سوم مجازات می‌ تواند، از دادگاه صادرکننده حکم قطعی، تقاضای تعلیق نماید. همچنین، محکوم می‌ تواند پس از تحمل یک سوم مجازات، در صورت دارا بودن شرایط قانونی، از طریق دادستان یا قاضی اجرای احکام کیفری، تقاضای تعلیق نماید."

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص جریمه مخدوش کردن پلاک خودرو و موتور سیکلت در کانال تلگرام حقوق کیفری عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون جریمه مخدوش کردن پلاک خودرو و موتور سیکلت پاسخ دهند.