دادگاه صلح، دادگاهی است که مطابق با قانون جدید شورای حل اختلاف، ایجاد شده و برخلاف شورای حل اختلاف صلاحیت رسیدگی به برخی دعاوی حقوقی از جمله تصرف عدوانی، مزاحمت و ممانعت از حق، دعاوی مربوط به جهیزیه و مهریه و دعاوی مالی تا نصاب یک میلیارد ریال، همچنین برخی از جرایم عمدی و غیرعمدی مانند حوادث ناشی از کار یا تصادفات رانندگی را دارد.

یکی از مهمترین تحولات قانون شوراهای حل اختلاف، مربوط به تشکیل دادگاه صلح می شود که در قانون جدید صلاحیت های آن پیش بینی شده است. همچنین با آغاز فعالیت این دادگاه حجم ورودی پرونده به دادگاه‌ها کاهش یافته و روند رسیدگی‌ سرعت بیشتری پیدا می کند.

از طرف دیگر از آن جایی که این دادگاه، نهادی تازه تاسیس است ممکن است که برخی از اشخاص از صلاحیت های این دادگاه بی اطلاع باشند و عدم آگاهی از این موارد نیز منجر به طولانی شدن روند احقاق حق می شود به همین خاطر پرداختن به جزئیات این امر نظیر قانون جدید دادگاه صلح و صلاحیت آن حائز اهمیت است.

از این رو، در ادامه مقاله حاضر، قصد داریم که در ابتدا به این سوال پاسخ می دهیم که دادگاه صلح چیست. سپس امکان دانلود pdf متن قانون جدید دادگاه صلح را برای کاربران فراهم کردیم که با مطالعه این قانون از مفاد آن مطلع شوند. سپس، در مورد صلاحیت دادگاه صلح و در انتها در خصوص تفاوت دادگاه صلح با سایر دادگاه ها صحبت خواهیم کرد. جهت کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص، با ما همراه باشید.

صلاحیت دادگاه صلح

در سال 1402 قانون شورای حل اختلاف توسط مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید که بر اساس آن، دادگاه جدیدی تحت عنوان دادگاه صلح به محاکم موجود در کشور اضافه شد. حال یکی از پرسش های متداولی که در این خصوص مطرح می شود این است که منظور از دادگاه صلح چیست ؟

در پاسخ به سوال فوق باید گفت دادگاه صلح، دادگاهی است که علاوه بر این که صلاحیت دادگاه شورای حل اختلاف را بر اساس قانون سابق دارد، صلاحیت های جدیدی نیز مطابق قانون جدید شورای حل اختلاف به آن اضافه شده است. به عبارت دیگر دادگاهی است که مطابق با قانون جدید شورای حل اختلاف مصوب شهریور ماه ۱۴۰۲ ایجاد شده و صلاحیت رسیدگی به برخی دعاوی حقوقی و همچنین جرایم تعزیری درجه و هفت و هشت را دارد.

در واقع دادگاه صلح به برخی از دعوا رسیدگی می کند در حالیکه شوراها صرفا می توانند برای صلح و سازش اقدام کنند و حق هیچ گونه رسیدگی ندارند یعنی نمی توانند که رای قضایی صادر کنند. باید توجه داشت که دادگاه های صلح موظف هستند، ابتدا پرونده را به شورای حل اختلاف ارجاع دهند و در صورتی که امکان صلح و سازش برقرار نباشد و یا در صورت مخالفت یکی از طرفین دعوا، در این صورت دادگاه صلح رأسا به ماهیت دعوا رسیدگی می‌کند.

همچنین ماده ۴ قانون جدید شورای حل اختلاف مقرر می دارد: «قوه قضائیه مکلف است حداکثر ظرف یک سال از تاریخ لازم‌الاجرا شدن این قانون، در هر حوزه قضائی شهرستان، شعبه یا شعبی از دادگاه‌ ها را تحت مدیریت و نظارت رئیس آن حوزه قضائی به ‌عنوان دادگاه صلح تعیین کند. در حوزه قضائی بخش، وظایف و اختیارات و صلاحیت ‌های دادگاه صلح می‌تواند بر عهده دادگاه بخش باشد که بر اساس احکام این قانون رسیدگی می‌کند». بنابراین دادگاه بخش در حوزه قضایی شهرستان یا بخش می تواند که تشکیل شود.

صلاحیت دادگاه صلح

در سال 1402 قانون شورای حل اختلاف توسط مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید که بر اساس آن، دادگاه جدیدی تحت عنوان دادگاه صلح به محاکم موجود در کشور اضافه شد. حال یکی از پرسش های متداولی که در این خصوص مطرح می شود این است که منظور از دادگاه صلح چیست ؟

در پاسخ به سوال فوق باید گفت دادگاه صلح، دادگاهی است که علاوه بر این که صلاحیت دادگاه شورای حل اختلاف را بر اساس قانون سابق دارد، صلاحیت های جدیدی نیز مطابق قانون جدید شورای حل اختلاف به آن اضافه شده است. به عبارت دیگر دادگاهی است که مطابق با قانون جدید شورای حل اختلاف مصوب شهریور ماه ۱۴۰۲ ایجاد شده و صلاحیت رسیدگی به برخی دعاوی حقوقی و همچنین جرایم تعزیری درجه و هفت و هشت را دارد.

در واقع دادگاه صلح به برخی از دعوا رسیدگی می کند در حالیکه شوراها صرفا می توانند برای صلح و سازش اقدام کنند و حق هیچ گونه رسیدگی ندارند یعنی نمی توانند که رای قضایی صادر کنند. باید توجه داشت که دادگاه های صلح موظف هستند، ابتدا پرونده را به شورای حل اختلاف ارجاع دهند و در صورتی که امکان صلح و سازش برقرار نباشد و یا در صورت مخالفت یکی از طرفین دعوا، در این صورت دادگاه صلح رأسا به ماهیت دعوا رسیدگی می‌کند.

همچنین ماده ۴ قانون جدید شورای حل اختلاف مقرر می دارد: «قوه قضائیه مکلف است حداکثر ظرف یک سال از تاریخ لازم‌الاجرا شدن این قانون، در هر حوزه قضائی شهرستان، شعبه یا شعبی از دادگاه‌ ها را تحت مدیریت و نظارت رئیس آن حوزه قضائی به ‌عنوان دادگاه صلح تعیین کند. در حوزه قضائی بخش، وظایف و اختیارات و صلاحیت ‌های دادگاه صلح می‌تواند بر عهده دادگاه بخش باشد که بر اساس احکام این قانون رسیدگی می‌کند». بنابراین دادگاه بخش در حوزه قضایی شهرستان یا بخش می تواند که تشکیل شود.

صلاحیت دادگاه صلح

در سال 1402 قانون شورای حل اختلاف توسط مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید که بر اساس آن، دادگاه جدیدی تحت عنوان دادگاه صلح به محاکم موجود در کشور اضافه شد. حال یکی از پرسش های متداولی که در این خصوص مطرح می شود این است که منظور از دادگاه صلح چیست ؟

در پاسخ به سوال فوق باید گفت دادگاه صلح، دادگاهی است که علاوه بر این که صلاحیت دادگاه شورای حل اختلاف را بر اساس قانون سابق دارد، صلاحیت های جدیدی نیز مطابق قانون جدید شورای حل اختلاف به آن اضافه شده است. به عبارت دیگر دادگاهی است که مطابق با قانون جدید شورای حل اختلاف مصوب شهریور ماه ۱۴۰۲ ایجاد شده و صلاحیت رسیدگی به برخی دعاوی حقوقی و همچنین جرایم تعزیری درجه و هفت و هشت را دارد.

در واقع دادگاه صلح به برخی از دعوا رسیدگی می کند در حالیکه شوراها صرفا می توانند برای صلح و سازش اقدام کنند و حق هیچ گونه رسیدگی ندارند یعنی نمی توانند که رای قضایی صادر کنند. باید توجه داشت که دادگاه های صلح موظف هستند، ابتدا پرونده را به شورای حل اختلاف ارجاع دهند و در صورتی که امکان صلح و سازش برقرار نباشد و یا در صورت مخالفت یکی از طرفین دعوا، در این صورت دادگاه صلح رأسا به ماهیت دعوا رسیدگی می‌کند.

همچنین ماده ۴ قانون جدید شورای حل اختلاف مقرر می دارد: «قوه قضائیه مکلف است حداکثر ظرف یک سال از تاریخ لازم‌الاجرا شدن این قانون، در هر حوزه قضائی شهرستان، شعبه یا شعبی از دادگاه‌ ها را تحت مدیریت و نظارت رئیس آن حوزه قضائی به ‌عنوان دادگاه صلح تعیین کند. در حوزه قضائی بخش، وظایف و اختیارات و صلاحیت ‌های دادگاه صلح می‌تواند بر عهده دادگاه بخش باشد که بر اساس احکام این قانون رسیدگی می‌کند». بنابراین دادگاه بخش در حوزه قضایی شهرستان یا بخش می تواند که تشکیل شود.

تفاوت دادگاه صلح با سایر دادگاه ها

همانطور که پیش از این گفتیم افتتاح دادگاه های صلح در کشور از سال 1403 شروع شده و اکنون این دادگاه ها در سراسر کشور دایر می باشند. دادگاه ها صلح با دادگاه های دیگر تفاوت هایی دارد، در مقام بیان تفاوت این دادگاه با دادگاه های دیگر باید بگوییم که دادگاه صلح در واقع حاصل جمع دادگاه و شعبه های شورای حل اختلاف است. در دادگاه صلح پرونده ابتدا به شعبه شورای حل اختلاف رفته و در صورتی که طرفین پرونده صلح نکردند، قاضی دادگاه صلح اقدام به صدور رای می نماید.

تفاوت دادگاه صلح با سایر دادگاه ها به مورد فوق خلاصه نشده و تفاوت های دیگری نیز قابل طرح است. اساس دادگاه صلح ایجاد سازش بین طرفین دعواست و از ابتدا سعی دارد صلح ایجاد کند به همین دلیل است که پرونده ابتدا به شعبه شورا ارجاع می شود، البته لازم به ذکر است اگر طرفین رضایت داشته باشند پرونده به شورا می رود. اگر در فاصله زمانی 2 ماه صلح حاصل نشود قاضی دادگاه صلح اقدام به صدور رای می نماید. همچنین در صورتی که طرفین دعوا به گزارش شورا اعتراضی داشته باشند، بلافاصله دادگاه صلح اجرای گزارش شورای را متوقف کرده و رای صادر می نماید.

دادگاه های صلح محکمه قضایی هستند که زیر نظر دادگستری می باشند، اگر بین طرفین دعوا صلح ایجاد شود گزارش اصلاحی از شعبه شورای حل اختلاف صادر شده و عین رای دادگاه می باشد. در این دادگاه تلاش می شود تا با ایجاد صلح اختلاف بین طرفین کم شود چراکه صلح طرفین یک راه مطمئن برای جبران خسارت شاکی می باشد حال انکه ممکن است با مجازات متهم، شاکی به سختی به حق خود برسد.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد صلاحیت دادگاه صلح در کانال تلگرام موضوعات حقوقی عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون صلاحیت دادگاه صلح پاسخ دهند.