بازنشستگی معلمان

از مهم ترین شرایط بازنشستگی معلمان، برخورداری از مدارک لازم، نظیر مدارک هویتی و داشتن شرط سن و سابقه پیش بینی شده در قوانین مربوطه می باشد. درخواست بازنشستگی معلمان نیز، حسب مورد، از طریق مراجعه حضوری به اداره آموزش و پرورش محل خدمت یا مراجعه به سایت سازمان تامین اجتماعی، قابل ثبت و پیگیری است.

از جمله مشاغل پرطرفدار در سیستم استخدامی کشور، معلمی و تدریس در مدارس دولتی و غیردولتی می باشد و ازجمله دلایل این امر، شرایط و تسهیلاتی است که دولت و آموزش و پرورش و یا موسسین مدارس غیر دولتی، برای معلمین، در نظر گرفته اند.

بازنشستگی معلمان و برخوداری از حقوق و مزایای پیش بینی شده برای این امر، در قوانین مختلف، اعم از قانون مدیریت خدمات کشوری و قانون تامین اجتماعی، مورد پیش بینی قرار گرفته و از آنجا که شرایط و نحوه درخواست بازنشستگی در این دو قانون، متفاوت می باشد، ضروری است معلمان، قبل از اقدام برای ثبت درخواست بازنشستگی، از قواعد حاکم بر بازنشستگی معلمان در قوانین مذکور، مطلع گردند.

لذا در مقاله حاضر، شرایط، مدارک لازم، سن، نحوه محاسبه مبلغ و حقوق بازنشستگی معلمان، مورد بررسی قرار گرفته و در خصوص شیوه ثبت درخواست بازنشستگی و پیگیری درخواست ثبت شده، توضیح داده شده است. علاقمندان به کسب اطلاعات بیشتر در مورد شرایط بازنشستگی و حقوق فرهنگیان بازنشسته در سال ۱۴۰۳ می توانند، ادامه متن مقاله را دنبال کنند.

شرایط بازنشستگی معلمان

در بررسی مبلغ و شرایط بازنشستگی معلمان و پاسخ به پرسش هایی نظیر اینکه مدت زمان بازنشستگی معلمان چند سال است و سنوات بازنشستگی معلمان، چقدر است؟ باید میان معلمانی که به استخدام رسمی و پیمانی آموزش و پرورش در آمده اند و در مدارس دولتی تدریس می کنند و معلمانی که به صورت قراردادی و در مدارس غیر دولتی، استخدام شده اند، تفکیک قائل شد؛

چرا که معلمین رسمی و پیمانی آموزش و پرورش در مدارس دولتی، تابع قانون مدیریت خدمات کشوری هستند و معلمان مدارس غیردولتی، یا معلمان حق التدریسی مدارس دولتی، تابع قانون کار جمهوری اسلامی ایران و قانون تامین اجتماعی، می باشند. با در نظر گرفتن این نکات، شرایط بازنشستگی معلمان، ​به شرح زیر است:

مستفاد از ماده 103 قانون مدیریت خدمات کشوری، ذبازنشستگی معلمان، عبارت است از داشتن یکی از شرایطی که در ادامه، ذکر شده است: داشتن حداقل 30 سال سابقه خدمت یا بیشتر؛ داشتن "حداقل شصت سال سن و حداقل بیست و پنج سال سابقه خدمت (با بیست و پنج روز حقوق)"؛ 

داشتن شصت و پنج سال سن (صرفا برای مردان) و حداقل بیست و پنج سال سابقه خدمت (هم برای مردان و هم برای زنان) (مستفاد از تبصره 1 بند ب ماده 103 قانون مدیریت خدمات کشوری، شرط سنی برای زنان، منظور نمی‌ گردد.)؛ داشتن حداقل ۲۵ سال سابقه و ۵۵ سال سن، برای معلمان جانباز و معلول.

در توضیح شرایط بازنشستگی معلمانی که تابع قانون کار جمهوری اسلامی ایران هستند باید گفت، بسته به اینکه مصوبه مربوط به افزایش سن بازنشستگی، از سال 1403 اجرایی گردد یا 1405، وضعیت و شرایط بازنشستگی معلمان تابع قانون کار و تامین اجتماعی، به شرح زیر است:

در صورت اجرای مصوبه افزایش سن بازنشستگی در سال 1403، مردان برای بازنشستگی، باید دارای 35 سال سابقه کار و 62 سال سن و زنان باید، دارای 30 سال سابقه کار و 55 سال سن باشند تا بتوانند با حقوق 30 روز (حقوق کامل)، بازنشسته شوند.

در صورت عدم اجرای مصوبه افزایش سن بازنشستگی در سال 1403، مردان با داشتن 60 سال تمام سن و حداقل 20 سال کامل سابقه پرداخت حق بیمه یا با داشتن 50 سال تمام سن و حداقل 30 سال کامل سابقه پرداخت حق بیمه و یا با داشتن 35 سال کامل سابقه پرداخت حق بیمه، بدون شرط سنی، بازنشسته خواهند شد.

زنان نیز با داشتن 55 سال تمام سن و حداقل 20 سال کامل سابقه پرداخت حق بیمه یا با داشتن 45 سال تمام سن و حداقل 30 سال کامل سابقه پرداخت حق بیمه و یا با داشتن 35 سال کامل سابقه پرداخت حق بیمه، بدون شرط سنی، بازنشسته می شوند. همچنین، این امکان وجود دارد که زنان دارای 42 سال تمام سن، با داشتن حداقل 20 سال کامل سابقه پرداخت حق بیمه، با حقوق 20 روز، بازنشسته گردند.

بدیهی است، در صورت بازنشسته شدن با سن یا سال سابقه کمتر، حقوق دریافتی فرد بازنشسته نیز، کمتر خواهد بود. به عنوان مثال، چنانچه زنی، با داشتن 20 سال سابقه پرداخت حق بیمه و 42 سال سن، بازنشسته شود، حقوق 20 روز را دریافت خواهد نمود، یعنی مبلغ حقوق ماه کامل را دریافت نخواهد کرد.

مدارک لازم برای بازنشستگی معلمان

مدارک لازم برای بازنشستگی معلمان، مبحثی است که در این تیتر از مقاله حقوقی دینا، مورد بررسی و توضیح قرار خواهد گرفت؛ چراکه بدون داشتن این مدارک، امکان بازنشستگی، وجود نخواهد داشت. این مدارک، عبارتند از:

اصل و کپی کارت ملی و شناسنامه فرد، همسر وی و فرزندان تحت تکفل او؛ اطلاعات حساب بانکی شخص و مدارک مربوط به افتتاح حساب؛ آخرین مدرک تحصیلی شخص؛ کارت نظام وظیفه فرد و افراد تحت تکفل او؛ گواهی اشتغال به تحصیل، برای فرزند مذکر ۲۰ تا ۲۵ سال فرد متقاضی بازنشستگی.

فرم تکمیل شده ماده ۱۰۳ قانون مدیریت خدمات کشوری؛ فرم تسویه حساب داخلی؛ کپی از تمام صفحات شناسنامه و پشت و روی کارت ملی فرد و افراد تحت تکفل وی؛ فرم افتتاح حساب در بانک‌ های تعیین شده و اطلاعات حساب؛ فرم پرداخت کسورات غیر رسمی (در خصوص افرادی که قبلا، بدهی سنوات غیر رسمی حق التدریس، قراردادی، پیمانی، نظام وظیفه تحصیل خود را پرداخت نکرده‌ اند.) 

فرم بیمه عمر؛ فرم‌ های درخواست بیمه تکمیلی یا انصراف از آن و فرم برقراری عائله‌ مندی، به همراه کپی شناسنامه ذینفع و افراد تحت تکفل وی. در ادامه، درباره سن بازنشستگی معلمان مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری و قانون کار و تامین اجتماعی، توضیح داده خواهد شد.

سن بازنشستگی معلمان

سن بازنشستگی معلمان، یکی از پرسش های رایج فرهنگیان است و از این رو، در این تیتر از مقاله دینا، سن بازنشستگی معلمان تابع قانون مدیریت خدمات کشوری و سن بازنشستگی معلمان تابع قانون تامین اجتماعی و قانون کار جمهوری اسلامی ایران، به تفکیک، بررسی شده است.

 حداقل شصت سال سن و حداقل بیست و پنج سال سابقه خدمت؛ حداقل شصت و پنج سال سن (صرفا برای مردان) و حداقل بیست و پنج سال سابقه خدمت (هم برای مردان و هم برای زنان)؛ حداقل ۲۵ سال سابقه و ۵۵ سال سن، برای معلمان جانباز و معلول.

در صورت اجرای مصوبه افزایش سن بازنشستگی در سال 1403، مردان برای بازنشستگی، باید دارای 62 سال سن و زنان برای بازنشستگی، باید دارای 55 سال سن باشند تا بتوانند با حقوق 30 روز (حقوق کامل)، بازنشسته شوند. 

در صورت عدم اجرای مصوبه افزایش سن بازنشستگی در سال 1403 و موکول شدن اجرای آن به سال های آتی، مردان، برحسب اینکه دارای چند سال سابقه پرداخت حق بیمه هستند، با سن 60 سال تمام، 50 سال تمام یا بدون در نظر گرفتن شرط سن، بازنشسته خواهند شد؛

 با این توضیح که، بازنشستگی مردان در 60 سالگی، منوط بر داشتن حداقل 20 سال کامل سابقه پرداخت حق بیمه، بوده و بازنشستگی آن ها در 50 سالگی یا بدون در نظر گرفتن شرط سن، به ترتیب، منوط بر داشتن حداقل 30 سال کامل سابقه پرداخت حق بیمه و یا داشتن 35 سال کامل سابقه پرداخت حق بیمه، می باشد.

در صورت عدم اجرای مصوبه افزایش سن بازنشستگی در سال 1403 و موکول شدن اجرای آن به سال های آتی، زنان، برحسب اینکه دارای چند سال سابقه پرداخت حق بیمه هستند، با سن 55 سال تمام، 45 سال تمام، 42 سال تمام، یا بدون شرط سن، بازنشسته می شوند. 

با این توضیح که بازنشستگی زنان در 55 سالگی، منوط بر داشتن 20 سال کامل سابقه پرداخت حق بیمه، بازنشستگی آن ها در 45 سالگی، منوط بر داشتن 30 سال کامل سابقه پرداخت حق بیمه، بازنشستگی آنان در 42 سالگی، منوط بر داشتن 20 سال کامل، سابقه پرداخت حق بیمه و بازنشستگی زنان، بدون شرط سنی، منوط بر داشتن 35 سال کامل، سابقه پرداخت حق بیمه می باشد.

حقوق و مبلغ بازنشستگی معلمان

در توضیح حقوق و مبلغ بازنشستگی معلمان تابع قانون مدیریت خدمات کشوری باید گفت، مستفاد از ماده 106 قانون مذکور، برای محاسبه حقوق بازنشستگی معلمان و افراد تابع قانون مدیریت خدمات کشوری، حقوق ثابت، به اضافه فوق العاده های مستمر و فوق العاده بند «10» ماده (68) این قانون (فوق العاده ویژه) می شود.

شایان ذکر است، بر اساس ماده 104 قانون مدیریت خدمات کشوری، "در هنگام تعیین حقوق بازنشستگی، به کارمندانی که بیش از سی سال خدمت دارند، به ازای هر سال خدمت مازاد بر سی سال، دو و نیم درصد (5 /2%) رقم تعیین شده حقوق بازنشستگی، علاوه بر حقوق تعیین شده، محاسبه و پرداخت خواهد گردید." با توجه به اینکه سال بازنشستگی افراد و به تبع، حقوق دریافتی آن ها، قبل از بازنشستگی، متفاوت است، نمی توان مبلغ دقیق و یکسانی را برای حقوق تمام بازنشستگان، ذکر کرد.

در توضیح حقوق بازنشستگی معلمان تابع قانون تامین اجتماعی نیز باید گفت، برای محاسبه حقوق بازنشستگی این دسته از افراد، متوسط دستمزد آن ها، ضرب در تعداد سال‌ هایی که حق بیمه پرداخت کرده اند شده و حاصل، تقسیم بر 30 می گردد. 

مقصود از متوسط دستمزد، حقوق و مزایای مشمول کسر حق بیمه، ظرف دو سال آخر پرداخت حق بیمه است که با یکدیگر جمع شده و بر 24، تقسیم گردیده اند. شایان ذکر است، در صورت عدم فعالیت فرد در تمام ماه های دو سال آخر، متوسط دستمزد وی با کسر مدت، از ماه های قبل از این دو سال، محاسبه خواهد شد.

شایان ذکر است، هر ساله، بر اساس قانون بودجه مصوب، حقوق بازنشستگان، درصدی، افزایش خواهد یافت و برای اطلاع از عدد این درصد در هر سال و اینکه در نهایت، حقوق بازنشستگی معلمان چقدر است، باید بخش حقوق و دستمزد قانون بودجه هر سال را، مورد بررسی و مطالعه قرار داد.

نحوه درخواست بازنشستگی معلمان

نحوه درخواست بازنشستگی معلمان تابع قانون مدیریت خدمات کشوری، بدین صورت است که فرد باید، با در دست داشتن مدارک لازم و مورد نیاز، به صورت حضوری، به اداره آموزش و پرورش محل خدمت خود و بخش های لازم در این نهاد اداری، مراجعه کرده و پس از تکمیل فرم های لازم و تحویل مدارک مورد نیاز، درخواست بازنشستگی خود را ثبت کند.

نحوه درخواست بازنشستگی معلمان تابع قانون تامین اجتماعی، بدین صورت است که فرد واجد شرایط باید، آدرس eservices.tamin.ir را در مرورگر خود جستجو نموده و برروی گزینه ورود، کلیک کند. (افرادی که در سامانه خدمات غیر حضوری سازمان تامین اجتماعی، ثبت نام نیستند، ابتدا باید نسبت به ثبت نام و تشکیل حساب کاربری، اقدام کنند.)

در این مرحله، فرد باید، نام کاربری، رمز عبور خود در سایت سازمان تامین اجتماعی و اعداد تصویر امنیتی را در کادرهای مربوطه، وارد کرده و برروی گزینه "ورود"، کلیک کند.

در این قسمت، فرد باید از بخش مستمری بگیران، گزینه "بازنشستگی" و "درخواست برقراری مستمری بازنشستگی" را انتخاب کند.

در این گام، فرد باید، شرایط و ضوابط درج شده را مطالعه کرده و برروی گزینه "موافقم"، کلیک نماید.

در مراحل بعدی، فرد باید اطلاعات لازم و مورد نیاز را در کادرهای مربوطه، وارد کرده و مدارک تعیین شده را با فرمت مد نظر سایت تامین اجتماعی، بارگذاری نماید تا درخواست وی، ثبت و به سازمان، ارسال گردد. در ادامه، در خصوص نحوه پیگیری درخواست بازنشستگی فرهنگیان، توضیح داده خواهد شد.

نحوه پیگیری درخواست بازنشستگی معلمان

نحوه پیگیری درخواست بازنشستگی معلمان تابع قانون مدیریت خدمات کشوری، مستلزم مراجعه حضوری به اداره آموزش و پرورش می باشد و معلمان تابع قانون تامین اجتماعی که درخواست خود را از طریق سایت eservices.tamin.ir ثبت کرده اند، برای پیگیری درخواست نیز باید به سایت سازمان تامین اجتماعی، مراجعه نماید.

با این توضیح که فرد باید، آدرس سایت eservices.tamin.ir را در مرورگر تلفن یا سیستم خود، جستجو نماید و پس از ورود به سامانه که راهنمای تصویری آن، در تیتر پیشین، ارائه شد، از فیلد تامین اجتماعی من، گزینه "درخواست های من" را انتخاب کند.

با انتخاب گزینه فوق الذکر، لیست درخواست های ثبت شده توسط فرد در سایت سازمان تامین اجتماعی، از جمله درخواست بازنشستگی، نمایش داده خواهد شد و بدین ترتیب، فرد می تواند، وضعیت درخواست خود را مورد بررسی و پیگیری، قرار دهد. 

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص قوانین بازنشستگی معلمان در کانال تلگرام موضوعات حقوقی عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون قوانین بازنشستگی معلمان پاسخ دهند.