شکایت واهی

در خصوص این پرسش که شکایت واهی چیست باید گفت شکایتی است که بدون دلیل و مدرک و به قصد ضرر رساندن به دیگری مطرح می شود که در این مورد، طبق ماده 697 قانون مجازات اسلامی و ماده 109 قانون آیین دادرسی مدنی شخص می تواند از طرف مقابل شکایت کرده که در صورت اثبات وی به پرداخت جزای نقدی و پرداخت 3 برابر هزینه دادرسی محکوم می شود.

دادخواهی حق مسلم هر فرد است و یکی از مهم ترین حقوق افراد در جامعه که در اصل 34 قانون اساسی هم به رسمیت شناخته شده، حق مراجعه به دادگستری و تظلم خواهی است اما باید توجه داشت که اعمال این حق نباید موجب ضرر و زیان دیگری شود.

به عبارتی برخی از افراد به طور مغرضانه و با سونیت اقدام به طرح دعوا واهی می کنند که تحت شرایطی می تواند این عمل جرم باشد که در این صورت شخص به پرداخت جزای نقدی محکوم شود. به همین خاطر ضروری است که افراد از نحوه اعاده حیثیت در شکایت واهی و تنظیم دادخواست و لایحه دفاعیه در این خصوص مطلع و آگاه باشند.

در ادامه مقاله حاضر، قصد داریم، پس از پاسخ به این پرسش که شکایت واهی چیست و نمونه این دعوا چه می باشد به نحوه اعاده حیثیت در شکایت واهی بپردازیم. سپس نمونه دادخواست مطالبه خسارت ناشی از شکایت واهی و لایحه دفاعیه آن را ارائه می دهیم و در انتها مجازات شکایت واهی را بررسی خواهیم نمود. جهت کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص، با ما همراه باشید.

شکایت واهی چیست

قبل از پاسخ به این سوال که شکایت واهی چیست باید گفت که واهی در لغت به معنای بی اساس، بیهوده و غیر واقع می باشد و منظور از شکایت واهی هم این است که شکایت بدون دلیل و مدرک و به قصد ضرر رساندن به دیگری باشد. به عبارت دیگر شکایت واهی به معنای اقدام به طرح دعوا بدون دلیل یا مدرک قانونی معتبر است.

به عنوان مثال شخصی به منظور اذیت و آزار دیگری ادعا می کند که طرف مقابل به او بدهی داشته ولی مبلغی را پرداخت نکرده است به همین خاطر برعلیه او اقدام به طرح دعوا می کند ولی اگر برای اثبات این ادعای خود هیچ مدرک یا شواهد قانونی نداشته باشد در این صورت باید این شکایت را یک شکایت واهی و بی اساس دانست .

البته باید توجه داشت که در ماده 109 قانون آیین دادرسی مدنی قانون‌گذار این حق را به خوانده داده است که از خواهان می تواند مبلغی را دریافت کند تا در صورت شکست در دعوا خسارت دادرسی وارده از قبیل حق الوکاله، هزینه دادرسی و . . . از محل آن جبران شود.

نمونه دعوا واهی

همانطور که گفته شد دعوای واهی دعوایی است که شخصی بدون داشتن هیچ مدرک و سندی بر علیه دیگری اقدام به شکایت می نماید. حال ممکن است که عده ای از اشخاص با این دعوا آشنایی نداشته باشند که به جهت آگاهی این گونه از افراد نمونه دعوا واهی در قسمت زیر بارگذاری شده است.

مثال دیگر از دعوای واهی این است که شخصی، بر علیه دیگری، دعوای مطالبه خسارت مطرح می کند درحالی که هیچگونه دلیل و مدرکی را به دادخواست خود ضمیمه نکرده و خود، از ابتدا طرح دعوی به این مسئله واقف بوده که دعوای اقامه شده ، بی اساس و با هدف آزار و اذیت خوانده دعوی می باشد.

اعاده حیثیت در شکایت واهی

در عرف و به زبان عامیانه اعاده حیثیت به معنای بازگرداندن اعتبار و آبروی از دست رفته می باشد. حال پرسش اساسی این است که آیا امکان اعاده حیثیت در شکایت واهی وجود دارد و اگر پاسخ به این سوال مثبت است نحوه و مراحل آن به چه صورت می باشد؟

در ابتدا باید گفت اگر شخصی با هدف اذیت و آزار دیگری برعلیه وی اقدام به شکایت کرده و نتواند دلیل محکمه پسندی را به مقام قضایی ارائه نماید قانون گذار این حق را به طرف مقابل داده است که با ارائه شکواییه به دادسرا اقدام به اعاده حیثیت نماید. در واقع منظور از اعاده حیثیت این است که اگر شخصی عنوان مجرمانه ای را به دیگری منتسب کند ولی از اثبات آن ناتوان باشد در این صورت طرف مقابل می تواند اقدام به شکایت کرده و تقاضای مجازات شخصی را نماید که مطالب واهی و دروغین علیه او مطرح نموده است .

بنابراین در مواردی که شکایت واقعا واهی بوده و شاکی علیرغم به بی حقی خود، صرفا جهت مجرم قلمداد نمودن طرف مقابل اقدام به طرح شکایت واهی نماید امکان محکوم نمودن او به جرم افترا وجود خواهد داشت که مجازات آن بر اساس ماده 697 جزای نقدی درجه 6 می باشد. علاوه بر این باید توجه داشت که به موجب تبصره 1 ماده 14 قانون آیین دادرسی کیفری شخص مطالبه خسارت های ناشی از صدمات روحی یا هتک حیثیت  از طرف مقابل به دلیل شکایت واهی وجود دارد.

نمونه دادخواست مطالبه خسارت ناشی از شکایت واهی

در بخش های پیشین مقاله به بیان شکایت واهی پرداخته و نحوه اعاده حیثیت را توضیح دادیم. حال در این بخش، از مقاله قصد داریم تا به جهت آشنایی یک نمونه دادخواست مطالبه خسارت ناشی از شکایت واهی را ارائه نماییم که در قسمت زیر بارگذاری شده است.

لازم به ذکر است که بر اساس ماده 14 قانون آیین دادرسی کیفری مهلت تقدیم دادخواست برای ضرر و زیان ناشی از شکایت واهی تا قبل از اعلام ختم دادرسی می باشد. همچنین شخص برای اثبات ادعای خود باید تمام مدارک و مستندات مورد نیاز را ضمیمه دادخواست نماید

لایحه دفاعیه شکایت واهی

یکی از راه های رفع اتهام در خصوص شکایت واهی، ارائه لایحه به مقام قضایی است. حال ممکن است که نسبت به برخی از افراد شکایت واهی شده باشد، اما از نحوه دفاع کردن از آن آگاهی نداشته باشند به همین خاطر در این قسمت، قصد داریم یک نمونه لایحه دفاعیه شکایت واهی را ارائه نماییم که برای دانلود متن آن می توان به لینک زیر، مراجعه نمود.

البته شخصی که به حیثیت او آسیبی وارد شده ‌است باید توجه داشته باشد برای نگارش و تنظیم لایحه دفاعیه شکایت واهی ذکر کردن مواردی از قبیل شماره پرونده مشخصات طرفین دعوا، موضوع دعوا و دلائل و مستندانی که به موجب آن شخص خود را محق می داند در این لایحه ضروری می باشد.

مجازات شکایت واهی

در قسمت قبل نمونه دعوا واهی، نحوه اعاده حیثیت و تنظیم لایحه دفاعیه را مطرح نمودیم. حال ممکن است این سوال پرسیده شود که اگر شخصی اقدام به شکایت واهی نمود، به چه مجازاتی محکوم می شود؟ به عبارت دیگر، مجازات شکایت واهی چه می باشد؟

در پاسخ به سوال فوق باید گفت که تبصره ماده 109 قانون آیین دادرسی مدنی در این خصوص مقرر می دارد:« چنانچه بر دادگاه محرز شود که منظور از اقامه دعوا تاخیر در انجام تعهد یا ایذای طرف یا غرض ورزی بوده، دادگاه مکلف است در ضمن صدور حکم یا قرار، خواهان را به تادیه سه برابر هزینه دادرسی به نفع دولت محکوم نماید.»

بنابراین چنانچه دادگاه احرازکند که دعوای خواهان به صورت واهی اقامه شده و هیچ گونه دلیل و مدرکی مبنی بر اثبات ادعای  خود نداشته باشد با وحدت ملاک از تبصره ماده 109 قانون آیین دادرسی مدنی، خواهان را به پرداخت سه برابر هزینه دادرسی محکوم می کند البته باید توجه داشت در این مورد لازم است که برای دادگاه ثابت شود که هدف خواهان از طرح دعوای واهی اطاله دادرسی و تضییع حقوق خوانده می باشد.

علاوه بر این در قانون مجازات اسلامی هم برای شکایت واهی مجازات های مختلفی پیش بینی شده است که ماده 697 این قانون بیان می کند:« هر کس به وسیله اوراق چاپی یا خطی یا به وسیله درج در روزنامه و جرائد یا نطق در مجامع یا به هر وسیله دیگر به کسی امری را‌ صریحاً نسبت دهد یا آن‌ها را منتشر نماید که مطابق قانون آن امر جرم محسوب می ‌شود و نتواند صحت آن اسناد را ثابت نماید جز در مواردی که‌ موجب حد است به جزای نقدی درجه شش محکوم خواهد شد.» بنابراین دادگاه کیفری در صورتی که شکایت واهی را تشخیص دهد، شاکی را به پرداخت جزای نقدی بیشتر از 6 میلیون تومان تا 24 میلیون تومان محکوم می کند.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد نمونه شکایت واهی و مجازات آن در کانال تلگرام موضوعات کیفری عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون  نمونه شکایت واهی و مجازات آن پاسخ دهند.