شرایط ابطال گواهی نامه رانندگی

از جمله مهم ترین شرایط ابطال گواهی نامه رانندگی، تکرار تخلفات حادثه ساز و دریافت نمره منفی است که اشخاص می توانند با مراجعه به سایت پلیس راهنمایی و رانندگی به نشانی اینترنتی rahvar120.ir و ارسال شماره گواهی نامه به شماره 1101202020 از ابطال گواهی نامه خود مطلع شوند. همچنین اگر افراد پس از ابطال گواهی نامه اقدام به رانندگی کنند مشمول پرداخت جریمه می شوند.

در بسیاری از کشورها از جمله ایران برای رانندگی افراد باید دارای گواهینامه باشند زیرا این سند نشان می دهد که شخص توانایی های لازم برای رانندگی را دارد . از طرف دیگر این گواهی صرفا توسط پلیس راهنمایی و رانندگی، برای شهروندان بالای ۱۸ سال که در آزمون آئین ‌نامه و عملی شهر قبول شده اند، صادر می شود.

اما گاهی اوقات پس از صدور گواهی نامه به دلایل مختلفی ممکن است این گواهینامه باطل شود که در این صورت شخص دیگر حق رانندگی با وسیله نقلیه را ندارد و اگر اقدام به رانندگی کند باید جریمه مربوط به آن را پرداخت نماید. حال به دلیل اهمیت این موضوع لازم است که افراد با شرایط ابطال گواهی نامه رانندگی و قوانین مربوط به آن آشنایی داشته باشند.

حال در ادامه مقاله حاضر، قصد داریم، پس از پاسخ به این پرسش که ابطال یا سلب گواهی نامه یعنی چه و از کجا بفهمیم گواهینامه باطل شده به شرایط ابطال این مدرک و تخلفات دارای امتیاز منفی بپردازیم. سپس در خصوص قوانین مربوط به ابطال گواهی نامه رانندگی و نحوه استعلام آن صحبت خواهیم کرد و در انتها، جریمه رانندگی با گواهی نامه باطل شده را بررسی خواهیم نمود. جهت کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص، با ما همراه باشید.

ابطال یا سلب گواهی نامه یعنی چه

گواهینامه رانندگی یک مدرک قانونی است که تایید می‌کند که مالک آن قادر به رانندگی اتومبیل‌ها یا وسایل نقلیه دیگر می باشد. همچنین این گواهی‌نامه معمولا بعد از گذراندن دوره آموزشی و آزمون تئوری و عملی در مورد قوانین راهنمایی و رانندگی دریافت می‌شود.

اما گاهی اوقات ممکن است که به دلایل مختلفی گواهی نامه رانندگی شخص باطل و از اعتبار ساقط شود. حال پرسش اساسی این است که ابطال یا سلب گواهی نامه یعنی چه و علت سوراخ شدن گواهینامه چه می باشد که در این بخش توضیحات مفصلی در خصوص آن ارائه می گردد.

در پاسخ به سوال فوق می توان گفت که ابطال گواهی‌نامه به معنای سلب اعتبار قانونی گواهی نامه رانندگی است که این امر ممکن است به دلایل مختلفی صورت بگیرد که از جمله آن می توان به عدم پرداخت جریمه ظرف مدت 4 ماه، تکرار تخلفات حادثه ساز از قبیل سبقت و سرعت غیر مجاز، دور زدن در محل ممنوع، مصرف راونگردان ها و مشروبات الکلی و . . . اشاره نمود.

به عبارت دیگر بی اعتبار کردن گواهی نامه به معنای سلب امتیاز رانندگی است البته باید توجه داشت که گواهینامه رانندگانی باطل می شود که تخلفات بسیاری را تکرار کرده و دارای امتیاز منفی باشند. در واقع اگر امتیاز آن ها برای بار سوم به 20 امتیاز منفی برسد در این صورت برای همیشه امتیاز رانندگی از آن ها سلب می شود. 

از کجا بفهمیم گواهینامه باطل شده

همانطور که در بخش های قبلی گفته شد وقتی که جمع نمره‌ های منفی گواهینامه فرد به 2۰ برسد، گواهینامه باطل می شود. در نتیحه اطلاع از مجازات نمره منفی گواهینامه اهمیت به سزایی دارد چرا که این امر به روش های مختلفی صورت می گیرد. حال ممکن است که برای عده ای از اشخاص این سوال مطرح شود که از کجا بفهمیم گواهینامه باطل شده که پاسخ آن به شرح زیر می باشد:

اولین روش مراجعه به سایت پلیس راهنمایی و رانندگی به نشانی اینترنتی rahvar120.ir می باشد که اشخاص می توانند به راحتی و به صورت کاملا رایگان از میزان نمره منفی و ابطال گواهی نامه خود مطلع شوند. البته باید توجه داشت که برای استفاده از این سامانه ابتدا لازم است که شخص به سایت سخای پلیس راهنمایی و رانندگی مراجعه کرده و ثبت نام نماید.

دومین روش مربوط به گرفتن استعلام نمره منفی گواهینامه از طریق سامانه پیامکی است که در این مورد شخص می تواند به صورت غیر حضوری شماره گواهینامه خود را که در پشت گواهینامه، به صورت عمودی درج شده به سرشماره پیامکی 1101202020، ارسال نماید. همچنین لازم به ذکر است که با دانلود برنامه پلیس من امکان اطلاع از نمره منفی و ابطال گواهی نامه وجود دارد.

شرایط ابطال گواهی نامه رانندگی

در بخش های قبلی به ابطال گواهی نامه اشاره شد و بیان گردید که علت ابطال گواهی نامه، تکرار 3 تخلف حادثه ساز است. اما باید توجه داشت که برای ابطال این سند وجود شرایطی ضروری می باشد که در این بخش به منظور آشنایی کاربران شرایط ابطال گواهی نامه رانندگی بیان می شود و به شرح زیر است:

در ابتدا باید گفت که تخلف های حادثه ساز که جان و مال راننده یا افراد دیگر را تهدید کند، منجر به گرفتن نمره منفی می‌شود. بنابراین شرط اساسی برای ابطال گواهی نامه تکرار تخلف و دریافت نمره منفی است که اگر امتیاز منفی به حد نصاب مقرر در قانون راهنمایی و رانندگی برسد گواهی نامه متخلف باطل و از اعتبار ساقط می شود.

به عبارت بهتر راننده‌ متخلف در بار اول ۳۰ نمره منفی، بار دوم ۲۵ نمره منفی و در بار سوم ۲۰ نمره منفی می گیرد . بنابراین برای ابطال گواهی نامه لازم است که راننده حداقل ۷۵ نمره منفی دریافت کرده باشد تا گواهینامه‌ او باطل شود. البته لازم به ذکر است که اگر فردی در بار سوم مرتکب تخلف شود ولی جمع نمرات منفی وی در طول یک سال به ۲۰ نرسد در این صورت کلیه نمرات منفی گواهینامه اش بخشیده می شود.

چه تخلفاتی دارای امتیاز منفی هستند؟

منظور از نمره منفی، امتیازی است که در سیستم پلیس راهور برای رانندگان متخلف ثبت می شود و اگر این امتیاز بیش از حد مقرر باشد، منجر به باطل شدن گواهی نامه می شود. حال ممکن است در ذهن برخی از افراد این سوال مطرح شود که چه تخلفاتی دارای امتیاز منفی هستند که پاسخ آن به شرح زیر است:

همانطور که گفته شد امتیاز منفی گواهینامه در مورد رانندگانی اعمال می شود که مرتکب تخلفات حادثه ساز و خطرناک می شوند که از جمله این تخلفات می توان به تجاوز از سرعت مجاز (بیش از ۵۰ کیلومتر)، سبقت غیرمجاز در راه‌های دو طرفه، حرکت مارپیچ، حرکت با دنده عقب در آزادراه و بزرگراه، تجاوز به چپ از محور راه، عدم رعایت حق تقدم عبور، استفاده از تلفن همراه یا وسایل ارتباطی مشابه در سرعت بالای 60 کیلومتر، عدم رعایت مقررات ایمنی حمل و نقل جاده‌ای مواد خطرناک، عدم توجه به فرمان ایست یا پرچم مراقبین، محصلین یا پلیس مدرسه، عدم رعایت شرایط مندرج در گواهینامه (سمعک، عینک و تجهیزات خاص)، عدم رعایت مقررات حمل بار (نمره منفی اضافه بار و نمره منفی نداشتن بارنامه)، رانندگی با وسایل عمومی پیش از زمان مجاز، نقص فنی مؤثر یا نقص در سیستم روشنایی شب، عبور وسایل نقلیه از پیاده‌رو، رانندگی در حالت مستی و مصرف روانگردان، عبور از چراغ قرمز راهنمایی و . . . اشاره نمود.

باید توجه داشت که میزان نمره منفی هر تخلف متفاوت است و نمی توان برای کلیه تخلفات نمره منفی ثابتی را در نظر گرفت. همچنین امکان ثبت تخلف و اعمال نمره منفی از طریق پلیس راهنمایی و رانندگی و به صورت دستی و هم از طریق دوربین و به صورت سیستمی وجود دارد. 

قوانین مربوط به ابطال گواهی نامه رانندگی

در مورد ابطال گواهینامه، قوانین خاصی وجود دارد که اطلاع از آن برای هر یک از رانندگان ضروری می باشد به همین خاطر در این بخش از مقاله به بیان قوانین مربوط به ابطال گواهی نامه رانندگی اختصاص پیدا کرده و در خصوص این قوانین توضیحات مفصلی ارائه می گردد.

یکی از قوانین مهم در خصوص ابطال گواهی نامه مربوط به ماده 2 آیین نامه اجرایی ماده (۷) قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی می شود که در این خصوص مقرر می دارد: « به مأموران موضوع ماده (۲) قانون اجازه داده می‌شود در صورت تشخیص تخلفات رانندگی پرخطر نسبت به متوقف نمودن وسیله نقلیه اقدام و ضمن صدور قبض جریمه تسلیمی، مشخصات وسیله نقلیه و گواهینامه راننده متخلف را ثبت و گزارش تخلفات را به اداره راهنمایی و رانندگی مربوط ارسال کنند. اداره راهنمایی و رانندگی پس از دریافت گزارش ماموران، متناسب با نمرات منفی، به شرح زیر با راننده متخلف رفتار خواهد کرد:

چنانچه متخلف دارای (۳۰) نمره منفی باشد، گواهینامه او به مدت سه ماه ضبط و در پایان مدت مزبور با پرداخت چهارصد هزار (۴۰۰.۰۰۰) ریال جریمه نقدی به نفع خزانه عمومی مسترد می‌شود.

پس از اعمال مقررات موضوع بند (۱)، چنانچه در اثر ارتکاب تخلفات جدید (۲۵) نمره منفی به متخلف تعلق گیرد، گواهینامه او به مدت شش ماه ضبط و پس از انقضای مدت مزبور و پرداخت ششصد هزار (۶۰۰.۰۰۰) ریال به نفع خزانه عمومی مسترد می‌شود.

هرگاه پس از اعمال مقررات بند (۲)، در اثر ارتکاب تخلفات جدید (۲۰) نمره منفی به متخلف تعلق گیرد، گواهینامه او ابطال می‌گردد و بعد از یک سال می‌تواند برابر مقررات و پس از طی دوره آموزشی و پرداخت یک میلیون (۱.۰۰۰.۰۰۰) ریال به نفع خزانه عمومی و قبول شدن در آزمونهای مربوط، گواهینامه جدید اخذ نماید.»

بنابراین مطابق ماده فوق باید گفت که اگر شخص مرتکب تخلفات حادثه ساز شود و امتیاز منفی آن به 30 برسد، در این صورت گواهینامه رانندگی وی به مدت ۳ ماه توقیف می‌شود. همچنین در مرحله دوم اگر امتیاز راننده به تعداد نمرات منفی ۲۵ برسد، گواهینامه اش‌ به مدت شش ماه توقیف و در مرحله سوم نیز با انجام تخلفات جدید و اعمال 20 نمره منفی گواهی نامه وی باطل می شود.

استعلام ابطال گواهینامه رانندگی 

صاحب گواهی نامه برای اطلاع از نمرات منفی خود باید به سامانه پیشخوان۲۴ یا سایت راهور مراجعه نمایند. حال ممکن است که عده ای از اشخاص با مراحل و نحوه استعلام ابطال گواهینامه رانندگی آشنایی نداشته باشند که در این بخش مراحل آن همراه با راهنمای تصویری ارائه می گردد.

برای استعلام ابطال گواهی نامه رانندگی و اطلاع از میزان نمره منفی در سامانه راهور شخص ابتدا باید در مرورگر خود نشانی اینترنتی rahvar120.ir را جستجو کرده و پس از ورود به سایت مطابق تصویر زیر بر روی گزینه استعلام نمره منفی گواهینامه، کلیک نماید.

پس از آن شخص به صفحه جدیدی منتقل می شود که لازم است بر روی گزینه ثبت نام کلیک کرده و مراحل ثبت نام را در سامانه سخا طی نماید.

سپس شخص باید کد ملی خود را وارده کرده و به طی نمودن مراحل ثبت نام اقدام نماید.

در مرحله بعد شخص مجدد به سامانه پلیس راهور 120منتقل می گردد که لازم است شخص با وارد کردن کد ملی و رمز عبور خود وارد سامانه شده و نمره منفی خود را مشاهده نموده و از وضعیت ابطال گواهی نامه رانندگی مطلع شود.

همچنین شخص برای استعلام ابطال گواهی نامه خود می تواند به سامانه پیشخوان 24 به نشانی pishkhan24.com مراجعه کند و پس از ورود به سامانه از قسمت دسته بندی سرویس ها، خدمات خودرو و موتور و سپس بر روی نمره منفی کلیک نماید.

پس از آن باید شماره گواهینامه، کد ملی و شماره تلفن همراه خود را وارد نموده و بر روی گزینه مشاهده نمره منفی کلیک کند.

علاوه بر این اشخاص می توانند شماره گواهینامه خود را به شماره ۱۱۰۱۲۰۲۰۲۰ ارسال کرده و از میزان امتیاز منفی برای گواهینامه خود مطلع شوند. همچنین تماس با شماره تماس های مربوطه و مراجعه به برنامه پلیس من به راحتی می توان از میزان تخلفات و جرایم وسیله نقلیه و گواهینامه خود مطلع شد.

چگونه گواهینامه رفع ابطال می شود

ابطال گواهینامه ممکن است در زندگی روزمره مشکلات بسیاری را برای شخص راننده به وجود بیاورد. به همین خاطر اطلاع از نحوه رفع ابطال گواهی نامه برای جلوگیری از پیامدهای ناخوشایند آن اهمیت به سزایی دارد. لذا در این بخش قصد داریم که به این سوال پاسخ دهیم که چگونه گواهینامه رفع ابطال می شود؟

قبل از پاسخ به سوال فوق باید گفت که اگر راننده ای پس از دوبار ضبط گواهینامه، مجدد مرتکب تخلفات حادثه ساز شود و جمع نمرات منفی اش به عدد ۲۰ برسد گواهینامه اش باطل می‌شود و در این صورت شخص تا یکسال در آزمون های دریافت گواهینامه نمی تواند که شرکت کند. 

البته باید توجه داشت که پس از گذشت یکسال راننده باید مبلغی که حدودا 150 هزار تومان است را به عنوان جریمه نقدی به خزانه عمومی واریز کند تا حق شرکت در آزمون های دریافت گواهینامه را داشته باشد. در واقع با پرداخت این مبلغ شخص می تواند که در آزمون دریافت گواهی نامه رانندگی شرکت کرده و در صورت قبولی گواهینامه دیگری را دریافت کند.

جریمه و مجازات رانندگی با گواهی نامه باطل شده

در بخش های قبلی پیرامون شرایط ابطال گواهی نامه رانندگی، تخلفات دارای امتیاز منفی و نحوه استعلام آن توضیحاتی ارائه گردید. حال نوبت به این می رسد که در خصوص جریمه و مجازات رانندگی با گواهی نامه باطل شده مطالبی بیان شود که به شرح زیر می باشد:

ماده 723 قانون مجازات اسلامی در این خصوص مقرر می دارد:« هر کس بدون گواهینامه رسمی اقدام به رانندگی و یا تصدی وسایل موتوری که مستلزم داشتن گواهینامه مخصوص است، بنماید و ‌همچنین هر کس به موجب حکم دادگاه از رانندگی وسایل نقلیه موتوری ممنوع باشد به رانندگی وسائل مزبور مبادرت ورزد به مجازات رانندگی بدون گواهینامه  محکوم خواهد شد که مجازات آن برای بار اول به حبس‌ تعزیری تا دو ماه یا جزای نقدی تا 000/000/10ریال و یا هر دو مجازات و در صورت ارتکاب مجدد به دو ماه تا شش ماه حبس محکوم خواهد شد.»

بنابراین اگر شخصی که گواهی نامه اش باطل شده اقدام به رانندگی کند، برای بار اول به 2 ماه حبس تعزیری یا جزای نقدی به میزان 000/000/10ریال و یا هر دو مجازات و در بار دوم به دو ماه تا 6ماه حبس محکوم می شود. باید توجه داشت که عدم تمدید گواهی نامه به منزله نداشتن گواهی نامه نبوده و مشمول ماده فوق نمی شود و از طرف دیگر تمدید گواهی باطل شده هم به دلیل نداشتن اعتبار امکان پذیر نمی باشد

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد شرایط ابطال گواهی نامه رانندگی در کانال تلگرام موضوعات حقوقی عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون شرایط ابطال گواهی نامه رانندگی پاسخ دهند.