امروزه، انجام غیر حضوری امور اداری، تجاری، مالی و....، بسیار رواج یافته و بهره مندی از این امکان (انجام غیر حضوری امور)، مشروط بر استفاده از اپلیکیشن ها و سامانه هایی اینترنتی است. همین امر، ضرورت بالا بردن ضریب امنیت استفاده از اینترنت و انتقال داده ها از طریق آن را ایجاب می نماید.

 

استفاده از گواهی امضای اینترنتی و اخذ توکن این امضا، از جمله راه های بالا بردن ضریب امنیت داده ها است و با توجه به اینکه در حال حاضر، امضای اسناد مالی، دسترسی به اطلاعات حساب های بانکی و....، از طریق سامانه ها و اپلیکیشن های اینترنتی، انجام می شود، ضروری است افراد، از توکن امضای دیجیتال، استفاده نمایند و با نحوه ثبت نام و نصب آن، برروی سیستم کامپیوتر یا تلفن همراه خود، آشنا باشند.

 

لذا در مقاله حاضر، ماهیت توکن امضای دیجیتال، نحوه ثبت نام این توکن، قواعد استفاده از توکن امضای دیجیتال سامانه مودیان و سامانه ستاد ایران، بررسی گردیده و در خصوص قیمت، نحوه نصب و مشکلات نصب این توکن، توضیح داده شده است.

توکن امضای دیجیتال چیست

در پاسخ به این پرسش که توکن امضای دیجیتال چیست؟ باید گفت، امضای دیجیتال، اطلاعات رمز شده مالک امضا می باشد که به مالک، برای احراز هویت یا امضای قراردادها به صورت اینترنتی و مواردی از این دست، کمک می کند.

 

 توکن امضای دیجیتال، قطعه ای سخت افزاری است که اقدام به رمزنگاری داده‌ ها، نگهداری و حفاظت از امضای دیجیتال افراد می نماید و برای مواردی نظیر گواهی امضای دیجیتال و رمزگشایی داده‌ هایی که با کلید عمومی افراد رمز شده، استفاده می گردد. در واقع توکن، نرم افزار اختصاصی نگهداری امضای دیجیتال می باشد که داشتن آن، برای استفاده از بسیاری از خدمات دولتی، مورد نیاز است. 

 

توکن امنیتی امضای دیجیتال، در اشکال مختلفی، مورد استفاده قرار می گیرد که رایج ترین آن، استفاده از توکن، در قالب یک دستگاه فیزیکی است که پس از طی مراحل اخذ توکن، در اختیار فرد شناسایی شده قرار خواهد گرفت.

 

 با کمک این دستگاه و نصب گواهی الکترونیکی امضای دیجیتال بر روی آن، فرد خواهد توانست، مواردی چون، عملیات تصدیق هویت دیجیتالی، امضای دیجیتال سند رسمی، رمز گشایی از داده های خصوصی، درخواست برای دسترسی به حساب بانکی، ورود یا فعالیت در وب سایت ها و نرم افزار ها و امضای دیجیتال تراکش های مالی و... را انجام دهد.

 

در واقع، با استفاده از توکن امضای دیجیتال، کاربر، احراز هویت دیجیتال می‌ شود و به عبارت بهتر، هویت وی، از طریق امضا های الکترونیکی محرز می‌ گردد. در اغلب موارد، اتصال توکن‌ های امضای دیجیتال به صورت ارتباط USB است که در این حالت، USB توکن امضای دیجیتال، می تواند به سیستم، متصل گردد و به همراه کلمه عبور یا به طور مستقل، برای اثبات هویت دیجیتال مورد ادعای فرد، به کار گرفته شود.

 

نحوه کار توکن امضای دیجیتال، بدین صورت است که برای انجام هر عملیات، از کاربر، رمز توکن امضای دیجیتال خواسته می‌ شود و در صورتی که فرد، اطلاعات مربوط به رمز را صحیح وارد کند، عملیات مورد نظر وی، با موفقیت، انجام خواهد شد.

حتما بخوانید: تعریف اسناد الکترونیک و اعتبار سنجی آن

ثبت نام توکن امضای دیجیتال

ثبت نام توکن امضای دیجیتال، می تواند از طریق روش های مختلفی، انجام گردد که در این تیتر از مقاله حقوقی دینا، در خصوص این امر، توضیح داده شده است. در بررسی و توضیح روش های ثبت نام توکن امضای دیجیتال، می توان به موارد زیر، اشاره کرد:

 

مراجعه حضوری به مراجع معتبر اخذ توکن امضای الکترونیک و سپس، نصب درایو توکن و برنامه سخت افزاری مخصوص آن، برروی سیستم کامپیوتر یا گوشی تلفن همراه؛

 

نصب اپلیکیشن های معرفی شده از سوی مرجع و اداره ای که فرد، قصد دارد برای انجام امور آن سازمان، از توکن امضای دیجیتال، استفاده نماید. به عنوان مثال اخذ و ثبت نام توکن امضای دیجیتال بانک ملت، مستلزم نصب برنامه "امضای ملت"، برروی گوشی تلفن همراه، پرداخت هزینه، احراز هویت و تعیین رمز برای آن، می باشد؛

 

 به موجب نصب اپلیکیشن مذکور، میان افزار دستینه که صادر کننده توکن امضای دیجیتال است نیز به طور خودکار، برروی تلفن همراه فرد، نصب خواهد شد و در هر مرتبه از انجام فرایند امضای دیجیتال در برنامه "امضای ملت"، برای صدور توکن امضای الکترونیک، پیامی از سوی این میان افزار، برروی تلفن همراه فرد، نمایش داده می شود که باید، رمز مربوط به آن را در کادر مربوطه وارد نماید تا مراحل امضای الکترونیک، به اتمام برسد.

 

مراجعه به سایت مرکز صدور گواهی الکترونیکی میانی عام gica.ir و ثبت نام در آن، از دیگر روش های ثبت نام توکن امضای دیجیتال است. برای این امر، فرد باید، آدرس سایت مرکز صدور گواهی الکترونیکی میانی عام را در مرورگر خود، جستجو نماید و از بخش ثبت نام گواهی، "ثبت نام غیر حضوری گواهی الکترونیکی" را انتخاب کند.

 

 

در این مرحله، فرد باید، برروی گزینه "ثبت نام"، کلیک کند.

 

 

در این مرحله، فرد باید، اطلاعات هویتی، شماره همراه منطبق با کد ملی و سایر اطلاعات مورد نیاز را در کادرهای مربوطه وارد نماید و به مراحل بعدی برود.

 

 

در مراحل بعدی ثبت نام، فرد باید، رمز ارسالی به تلفن همراه خود را در کادر مربوطه، وارد نماید و پس از تکمیل اطلاعات، تعیین رمز ورود به سامانه و بارگذاری مدارک لازم، ثبت نام خود را به اتمام برساند.

 

در گام بعدی، فرد باید، مجددا، آدرس سامانه gica.ir را در مرورگر خود، جستجو نماید و از بخش ثبت نام گواهی، "ثبت نام غیر حضوری گواهی الکترونیکی" را انتخاب کند که راهنمای تصویری این امر، در پاراگراف های قبل، ارائه شده است.

 

با طی مراحل قبلی، فرد به صفحه ای همانند صفحه زیر، هدایت خواهد شد و باید، با درج نام کاربری و رمز ورود، به پورتال خویش در سامانه ثبت نام امضای دیجیتال، دسترسی یابد.

 

 

در این مرحله، فرد باید، از بخش ثبت درخواست گواهی الکترونیکی، یکی از دو گزینه "ثبت درخواست گواهی" یا "ثبت درخواست گواهی از طریق CSR" را انتخاب کند که در این راهنما، گزینه " گزینه "ثبت درخواست گواهی"، انتخاب شده است.

 

 

در این مرحله، فرد باید نوع گواهی و محصول مورد نظر را تعیین کرده و برروی گزینه "پیش ثبت نام"، کلیک کند.

 

 

در این گام، فرد باید، اطلاعات متقاضی را در کادر مربوطه، وارد کرده و برروی گزینه "پیش ثبت نام"، کلیک کند.

 

 

در این مرحله، فرد باید، هزینه مربوط به ثبت نام را پرداخت نماید تا مراحل ثبت نام وی، به پایان برسد.

 

 

در صورتی که پرداخت، موفقیت آمیز باشد، پیغامی مبنی بر این امر، به فرد، نمایش داده خواهد شد و از او، درخواست می گردد با در دست داشتن کد رهگیری و مدارک هویتی، به نزدیک ترین دفتر ثبت نام که لیست آن ها در سایت gica.ir موجود است، مراجعه کرده و برای دریافت گواهی امضا الکترونیکی، اقدام نماید.

 

در شرایطی که فرد، پس از ورود به پورتال، از بخش ثبت درخواست گواهی الکترونیکی، گزینه "ثبت درخواست گواهی از طریق CSR" را انتخاب کند، می تواند با طی مراحل لازم، پرداخت هزینه و انجام احراز هویت، به صورت غیر حضوری و بدون نیاز به مراجعه به نهادی خاص، توکن امضای دیجیتال خود را دریافت کند. دانلود فایل راهنمای این امر، از طریق باکس زیر یا مراجعه به سایت gica.ir (بخش مخزن)، میسر است.

 

 

امضای الکترونیک اظهارنامه پلمپ دفاتر تجارتی، از طریق اخذ توکن امضای دیجیتال، ممکن و میسر است که علاقمندان به کسب اطلاع از نحوه و مراحل انجام این امر می توانند، نسبت به مطالعه مقاله پیشنهادی در لینک زیر، اقدام کنند.

حتما بخوانید: امضای الکترونیک اظهارنامه پلمب دفاتر تجارتی

 

توکن امضای دیجیتال سامانه مودیان

اخذ توکن امضای دیجیتال سامانه مودیان مالیاتی، از طریق مراجعه به سایت و سامانه مرکز صدور گواهی الکترونیکی میانی عام به آدرس gica.ir، میسر می باشد. برای این امر، فرد باید، مراحلی که در تیتر قبلی مقاله، راهنمای تصویری آن، ارائه شد را طی نماید.

 

یعنی در ابتدا، فرد باید، آدرس سایت مرکز صدور گواهی الکترونیکی میانی عام را در مرورگر خود، جستجو نماید و از بخش ثبت نام گواهی، "ثبت نام غیر حضوری گواهی الکترونیکی" را انتخاب کند و با کلیک برروی گزینه "ثبت نام"، درج اطلاعات لازم و بارگذاری مدارک، ثبت نام خود در سامانه gica.ir را به اتمام برساند.

 

سپس فرد باید، مجددا، با طی مراحل قبلی، وارد سامانه شود و با انتخاب گزینه "ثبت نام غیر حضوری گواهی الکترونیکی" از بخش ثبت نام گواهی و هدایت شدن به صفحه ورود به سامانه، نام کاربری و رمز عبور خود را در کادرهای مربوطه وارد کرده و به پورتال خویش، دسترسی یابد. 

 

پس از آن، فرد باید، از بخش ثبت درخواست گواهی الکترونیکی، یکی از دو گزینه "ثبت درخواست گواهی" یا "ثبت درخواست گواهی از طریق CSR" را انتخاب کند و با طی مراحل لازم، پرداخت هزینه، احراز هویت و در صورت نیاز مراجعه به دفاتر ذی صلاح، گواهی امضای الکترونیک خود را دریافت کند. علاقمندان به فایل دانلود نحوه ثبت نام توکن امضای دیجیتال سامانه مودیان می توانند، فایل باکس زیر را دانلود کرده یا به سایت gica.ir، مراجعه نمایند.

 

 

 

در صورت دریافت توکن امضای دیجیتال سامانه مودیان، فرد می تواند، با هر برنامه و میان افزاری، از جمله OpenSSL، فرایند ایجاد توکن امضای الکترونیک را انجام داده و کلید عمومی و خصوصی مد نظر خود را ایجاد کند و در نهایت، فایل متنی حاوی کلید عمومی و خصوصی توکن را در کارپوشه خود در سایت سازمان امور مالیاتی، بارگذاری نماید.

بیشتر بخوانید: کیف پول الکترونیک

 

توکن امضای دیجیتال سامانه ستاد ایران

نحوه اخذ توکن امضای دیجیتال سامانه ستاد ایران یا سامانه تدارکات الکترونیکی دولت، بدین صورت است که فرد باید، آدرس سایت ستاد ایران setadiran.ir را جستجو کند و پس از ورود به صفحه اصلی سایت، گزینه "امضای الکترونیکی" را انتخاب نماید.

 

 

در این مرحله، فرد باید، گزینه "ثبت نام گواهی امضای الکترونیکی" و سپس، گزینه "ثبت نام اینترنتی درخواست گواهی امضا الکترونیکی" را انتخاب کند.

 

 

در این مرحله، فرد به سایت مرکز صدور گواهی الکترونیکی میانی عام gica.ir هدایت می گردد و باید پس از ورود به پورتال خویش در این سامانه و طی مراحل ثبت درخواست گواهی الکترونیکی، هزینه آن را بپردازد و پس از اخذ کد رهگیری، به نزدیک ترین دفتر اسناد رسمی برای دریافت گواهی امضا خود، مراجعه کند. (راهنمای تصویری و توضیحات کامل این امر در تیتر دوم مقاله، ارائه شده است.) علاقمندان به دانلود فایل راهنمای ثبت نام توکن امضای دیجیتال سامانه ستاد ایران می توانند، از طریق باکس زیر، اقدام کنند.

 

 

شایان ذکر است، دریافت توکن امضای دیجیتال، رایگان نبوده و افراد متقاضی این توکن باید، هزینه مربوط به آن را بپردازند. لذا، در ادامه مقاله و در تیتر بعدی، هزینه و قیمت توکن امضای دیجیتال، مورد بررسی و توضیح قرار خواهد گرفت.

حتما بخوانید: امضای سند عادی

 

قیمت توکن امضای دیجیتال

قیمت توکن امضای دیجیتال، در هر سال و در خصوص اشخاص حقیقی و شخص حقوقی، همچنین، بسته به نوع گواهی، متغییر می باشد. در سال جاری، بر اساس آنچه در سامانه مرکز صدور گواهی الکترونیکی میانی عام به آدرس gica.ir، آمده، قیمت توکن امضای دیجیتال، مطابق جدول زیر است.

 

مالک گواهی		نوع گواهی (سطح 2)	مبلغ (ریال)
اشخاص حقیقی	مستقل	امضا الکترونیکی	250,000 ريال
	کارمند بخش خصوصی	امضا الکترونیکی	260,000 ريال
	کارمند بخش دولتی	امضا الکترونیکی	340,000 ريال
اشخاص حقوقی	شرکت / سازمان خصوصی	مهرسازمانی	270,000 ريال
	شرکت / سازمان دولتی	مهرسازمانی	280,000 ريال

 

شایان ذکر است، با توجه به اینکه تعرفه توکن امضای دیجیتال در هر سال تغییر می کند، افراد متقاضی اطلاعات به روز قیمت ها می توانند، آدرس سایت gica.ir را جستجو کرده و از بخش ثبت نام گواهی، از تعرفه صدور گواهی الکترونیک، مطلع گردند.

بیشتر بخوانید: هزینه گواهی امضا

 

نحوه نصب و استفاده از توکن امضای دیجیتال

نحوه نصب و استفاده از توکن امضای دیجیتال، پرسش اغلب افراد است و از این رو، این مساله، در این تیتر از مقاله حقوقی دینا، مورد بررسی و توضیح، قرار خواهد گرفت. برای استفاده از توکن امضای دیجیتال، فرد باید، پس از طی مراحل ثبت درخواست گواهی الکترونیکی و دریافت آن، درایور توکن (راه انداز توکن) را بر روی سیستم کامپیوتر یا تلفن همراه خود، نصب نماید.

 

 در اغلب موارد، با نصب سخت افزار توکن یا اپ مربوط به آن، درایور یا راه انداز توکن نیز برروی سیستم یا تلفن همراه، نصب می گردد. به عنوان مثال، با نصب برنامه امضای ملت مربوط به بانک ملت، درایور دستینه که یکی از راه انداز های توکن امضای دیجیتال است، به صورت خودکار، برروی تلفن همراه، نصب می گردد.

 

پس از نصب درایور توکن و راه اندازی آن بر روی سیستم کامپیوتر یا تلفن هوشمند، فرد می تواند در موارد مورد نیاز، از آن، برای امضای الکترونیک، استفاده کند.

 

به عنوان مثال، فردی که مراحل اخذ توکن امضای الکترونیک را با موفقیت پشت سر گذاشته و درایور آن را برروی سیستم خود نصب نموده و اکنون قصد دارد آن را در پورتال خود در سامانه ستاد ایران، بارگذاری کند، می تواند با طی مراحل زیر، اقدام به انجام این امر نماید. در ابتدا، فرد باید، آدرس سامانه ستاد ایران setadiran.ir را جستجو کرده و برروی گزینه "ورود/ ثبت نام"، کلیک کند.

 

 

در این مرحله، فرد باید، نام کاربری و رمز عبور خود را برای دسترسی به پورتال شخصی در سامانه ستاد ایران، وارد نماید.

 

 

 پس از ورود فرد به پورتال سامانه ستاد ایران و بعد از تعیین سازمان، سامانه و نقش، فرد باید، برروی گزینه شروع، کلیک کند.

 

 

در این مرحله، باید از قسمت پایین صفحه، گزینه "بارگذاری گواهی امضا الکترونیکی" را انتخاب کند.

 

 

در این گام، فرد باید، توکن را به رایانه خود، متصل کرده و گزینه "ثبت" را انتخاب کند.

 

 

در این مرحله، صفحه ای مشابه صفحه زیر، به فرد، نمایش داده خواهد شد.

 

 

در این گام، فرد باید، رمز توکن را در کادر مربوطه درج کرده و برروی گزینه "ثبت"، کلیک نماید.

 

 

در این مرحله، فرد باید، نقش مربوطه را انتخاب کند.

 

 

در این مرحله، فرد باید گزینه "OK" را انتخاب نماید.

 

 

در نهایت، بارگذاری گواهی امضای الکترونیک، به پایان خواهد رسید و فرد می تواند از توکن آن برای مزایده یا مناقصه مد نظر خود در سامانه ستاد ایران، استفاده نماید. در ادامه در خصوص برخی از مهم ترین مشکلات نصب توکن امضای دیجیتال، توضیح داده خواهد شد.

حتما بخوانید: سامانه قرارداد الکترونیکی قوه قضاییه

 

مشکل نصب توکن امضای دیجیتال

نحوه رفع مشکل نصب توکن امضای دیجیتال، پرسش کسانی است که در فرایند نصب توکن و به تبع، در امضای الکترونیکی قرارداد و احراز هویت دیجیتال، با مشکلاتی مواجه می گردند. لذا، در این تیتر از مقاله، برخی از رایج ترین این مشکلات و نحوه رفع آن ها، مورد بررسی و توضیح، قرار گرفته است. 

 

در اغلب موارد، مشکل نصب توکن امضای دیجیتال، به علت عدم هم خوانی نوع سیستم و نرم افزارهای موجود در سیستم است. برای رفع این مشکل، افراد باید، نوع سیستم و نرم افزارهای موجود در سیستم را بازبینی نموده و نرم افزارهای غیر مرتبط را حذف کنند.

 

به عنوان مثال، در صورتی که نوع سیستم فرد، 64 بیتی است و نرم افزار های جاوا و ... که برای اجرای درایور توکن، مورد استفاده قرار می گیرند، 32 بیتی هستند، فرد باید، از کنترل پنل (بخش مربوط به برنامه ها)، اقدام به حذف نرم افزارهای با ورژن متفاوت (مثلا نرم افزار 32 بیتی جاوا) نماید.

 

در برخی موارد، علت روبرو شدن با مشکل نصب توکن، نبود برنامه مناسب برای اجرای آن است که در این شرایط، فرد باید، برنامه مورد نیاز برای نصب و اجرای توکن را دانلود و برروی سیستم خود، اجرا نماید. (مفید ترین نرم افزار ها، جاوا و فایرفاکس می باشند)

 

شایان ذکر است، در اغلب موارد، سایت هایی که امکان بارگذاری گواهی امضای الکترونیک، در آن ها وجود دارد، نظیر سامانه ستاد ایران، در سایت خود، گزینه ای تحت عنوان پیش نیازهای سیستمی را تعریف و تعبیه نموده اند تا افراد بتوانند نرم افزارهای مور نیاز را نصب نموده و از پیش نیاز های لازم، بهره مند گردند.

در ادامه بخوانید: چک الکترونیکی

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص نحوه نصب و استفاده از توکن امضای دیجیتال در کانال تلگرام موضوعات حقوقی عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون نحوه نصب و استفاده از توکن امضای دیجیتال پاسخ دهند.

 

 

سوالات متداول

1- توکن امضای دیجیتال چیست؟

2- ثبت نام توکن امضای دیجیتال چگونه است؟

3- عمده ترین مشکل نصب توکن امضای دیجیتال چیست؟

---

نظرات کاربران