کلاهبرداری بیمه عمر

کلاهبرداری بیمه عمر، می تواند از طریق روش هایی چون، صدور بیمه نامه جعلی رخ دهد و حکم قانونی و مجازات آن حسب مورد، رد مال، حبس، پرداخت جزای نقدی، معادل مالی که اخذ شده و در برخی موارد، انفصال از خدمات دولتی، می باشد. بهترین راه پیشگیری از این جرم، خرید بیمه از شرکت معتبر و دارای مجوز است.

امروزه، ضرورت برخورداری از خدمات بیمه ای، در میان اکثر اقشار جامعه، بسیار پررنگ است و از این رو، افراد، نسبت به انعقاد انواع قرارداد بیمه، نظیر بیمه تکمیلی درمان، بیمه عمر، بیمه اختیاری تامین اجتماعی و....، اقدام می نمایند تا بسته به نوع بیمه و قرارداد خود، از مزایا و پوشش های بیمه ای، بهره مند شوند.

همین امر (تمایل افراد به داشتن بیمه های مختلف)، سبب رواج کلاهبرداری در حوزه بیمه ای، به ویژه بیمه عمر شده است و لزوم اطلاع از انوع و روش های کلاهبرداری بیمه عمر و نحوه پیشگیری و شکایت از آن، بیش از هر زمان دیگری، احساس می شود.

لذا در مقاله حاضر، ماهیت، انواع، حکم قانونی و مجازات کلاهبرداری بیمه عمر، مورد بررسی حقوقی قرار گرفته و در خصوص روش های جلوگیری از کلاهبرداری در این حوزه، توضیح داده شده است که علاقمندان به کسب اطلاعات بیشتر، پیرامون این امر می توانند، ادامه مقاله را دنبال کنند.

کلاهبرداری بیمه عمر چیست

در پاسخ به این پرسش که کلاهبرداری بیمه عمر چیست باید گفت، در صورتی که جرم کلاهبرداری، در حوزه انعقاد قرارداد بیمه عمر یا مسائل مربوط به این بیمه، محقق گردد، کلاهبرداری بیمه عمر، نامیده خواهد شد و زیان دیده می تواند، برای احقاق حق خود و صدور حکم قانونی مجازات جرم رخ داده، اقدام به شکایت کیفری نماید.

مقصود از جرم کلاهبرداری که می تواند در زمینه مسائل مربوط به بیمه عمر نیز محقق گردد این است که فرد یا افرادی، با نیرنگ و مانورهای متقلبانه، شخص یا اشخاص را فریب دهند و سبب گردند، شخص یا اشخاص فریب خورده، مال خود را با رضایت، تقدیم آن ها نمایند. قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری، در ماده 1 خود، در تعریف جرم کلاهبرداری، مقرر داشته:

"هر کس از راه حیله و تقلب، مردم را به وجود شرکت ها یا تجارتخانه ها یا کارخانه ها یا موسسات موهوم یا به داشتن اموال و اختیارات واهی، فریب دهد یا به امور غیر واقع امیدوار نماید یا از حوادث و پیش‌ آمدهای غیر واقع بترساند و یا اسم و یا عنوان مجعول اختیار کند و به یکی از وسایل مذکور و یا وسایل تقلبی دیگر، وجوه و یا اموال یا اسناد یا حوالجات یا قبوض یا مفاصا حساب و امثال آن ها تحصیل کرده و از این راه، مال دیگری را ببرد، کلاهبردار محسوب" و مجازات خواهد شد.

انواع کلاهبرداری بیمه عمر

در توضیح انواع کلاهبرداری بیمه عمر، باید گفت، کلاهبرداری در این حوزه، می تواند در قالب رفتارهای مختلف، رخ دهد و با توجه به اینکه کلاهبردارها، همواره در حال ابداع روش هایی نوین برای کلاهبرداری هستند، نمی توان تمام اشکال این کلاهبرداری را نام برد. لذا در زیر، برخی از رایج ترین شیوه های کلاهبرداری بیمه عمر، ذکر گردیده و در خصوص آن ها، توضیح داده شده است:

صادر کردن بیمه‌ نامه جعلی یا عدم صدور بیمه نامه توسط افراد غیر متخصص و فاقد مجوز قانونی، از رایج ترین مصادیق کلاهبرداری در زمینه بیمه عمر است و در انجام آن، کلاهبردار، اغلب جامعه هدف خود را از فضای مجازی، جذب می نماید. با این توضیح که؛

کلاهبردار، با استفاده از مواردی چون، تبلیغ در وسائل ارتباط جمعی، نظیر فضای مجازی و....؛ فرستادن پیامک؛ تظاهر به داشتن شرکت و نمایندگی بیمه؛ دادن وعده های دروغین در خصوص سود و پوشش های بیمه ای بیشتر، نسبت به سایر شرکت های ارائه دهنده بیمه عمر، اعتماد افراد را جلب کرده و پس از اخذ مال و وجه، قراردادها و بیمه نامه های جعلی ای را برای آن ها، صادر می نماید، یا اینکه به طور کل، بیمه نامه ای صادر نکرده و پس از دریافت وجه از فرد متقاضی بیمه، راه های ارتباطی را مسدود می کند.

از دیگر روش های کلاهبرداری در بیمه عمر، انعقاد قرارداد بیمه عمر برای اشخاص، بدون اطلاع آن ها و درج نام فردی دیگر به عنوان ذینفع، در بیمه نامه می باشد که این امر، اغلب بر اثر اعتماد به دیگری و دادن وکالت کاری به او، برای انعقاد قرارداد بیمه عمر، رخ می دهد.

راه اندازی سایت های جعلی، تحت عنوان سایت صدور بیمه نامه یا واسطه صدور بیمه نامه عمر نیز از شایع ترین روش های کلاهبرداری بیمه عمر است و با توجه به رواج استفاده از فضای مجازی در دنیای امروز و ترجیح افراد به استفاده از خدمات غیر حضوری، اشخاص بسیاری از این طریق، مال خود را از دست می دهند.

شایان ذکر است، در بسیاری از موارد، اشخاص، مال خود را به علت مواجه شدن با مواردی چون، صادر کردن بیمه‌ نامه عمر به‌ شکل کوتاه مدت یا ارائه وعده‌های دروغ و غیر واقعی درباره پوشش‌ ها و درصد سود بیمه نامه، از سوی شرکت های بیمه ای داری مجوز، از دست می دهند که این موارد نیز، حسب مورد می توانند، از مصادیق جرم تحصیل مال از طریق نامشروع یا کلاهبرداری بوده و مرتکب را با مجازات قانونی آن، روبرو سازند.

ذکر این نکته ضروری است، بیمه عمر، یک بیمه بلند مدت است که افراد باید، در سال های متوالی، اقدام به پرداخت حق بیمه آن نمایند تا بتوانند، از مزایای این بیمه، بهره مند گردند و به همین علت است که کلاهبرداری در حوزه این بیمه، بسیار زیاد بوده و در اغلب موارد، در قالب صدور بیمه نامه جعلی، رخ می دهد.

حکم قانونی کلاهبرداری بیمه عمر

در توضیح حکم قانونی کلاهبرداری بیمه عمر، باید این گفت، این عمل، از منظر قانون مجازات اسلامی، جرم بوده و در صورت اثبات ارکان مادی، معنوی و قانونی جرم کلاهبرداری، مرتکب را با مجازات های قانونی پیش بینی شده برای این جرم، مواجه خواهد کرد. برای صدور حکم قانونی کلاهبرداری بیمه عمر، باید مراحل زیر، طی گردد:

پرونده جرم، به موجب شکایت شاکی خصوصی یا مدعی العموم یا به علت کشف جرم، توسط ضابطین قضایی، در دادسرای عمومی، تشکیل و مورد بررسی قرار گیرد؛

قرار جلب به دادرسی و کیفرخواست، در دادسرا صادر شود و پرونده، به دادگاه کیفری، ارسال گردد؛

قاضی دادگاه کیفری، ادله و قرائن موجود را بررسی و در صورت احراز مجرمیت متهم، اقدام به صدور حکم قانونی مجازات کلاهبرداری بیمه عمر، نماید که نوع و میزان این مجازات ها، در تیتر بعدی مقاله، مورد بررسی و توضیح، قرار خواهند گرفت.

مجازات کلاهبرداری بیمه عمر

قانون گذار، در قانون مجازات اسلامی، مجازات جرم کلاهبرداری را مشخص نموده و این مجازات ها، در خصوص کلاهبرداری بیمه عمر نیز مصداق دارند. حکم قانونی و مجازات کلاهبرداری بیمه عمر، بسته به ساده یا مشدد بودن کلاهبرداری، به شرح زیر است:

در صورتی که کلاهبرداری بیمه عمر، مصداق کلاهبرداری ساده باشد، مجازات آن: رد اصل مال به صاحب آن؛ حبس از 1 تا ۷ سال یا 6 ماه تا 3 سال و نیم (بسته به مبلغ کلاهبرداری) و پرداخت جزای نقدی، معادل مالی که اخذ شده، خواهد بود.

در صورتی که کلاهبرداری بیمه عمر، مصداق کلاهبرداری مشدد باشد، مجازات آن: رد اصل مال به صاحب آن؛ حبس از 2 تا 10 سال یا یک تا 5 سال (بسته به مبلغ کلاهبرداری )؛ انفصال ابد از خدمت دولتی و پرداخت جزای نقدی، معادل مالی که اخذ شده می باشد.

شایان ذکر است، در کلاهبرداری مشدد بیمه عمر، علاوه بر مجازات های مذکور در پاراگراف قبل، انفصال دائم از خدمات دولتی و شش ماه تا سه سال انفصال موقت از خدمات دولتی نیز به ترتیب، برای مستخدمین و مامورین دولتی ای که در مرتبه مدیرکل یا بالاتر یا هم‌ طراز آن ها بوده و یا پایین تر از مرتبه مدیرکل و هم طراز آن، قرار دارند و اقدام به کلاهبرداری بیمه عمر نموده اند، در نظر گرفته خواهد شد.

مقصود از کلاهبرداری مشدد بیمه عمر، این است که مرتکب کلاهبرداری بیمه عمر، مستخدم دولت، مامور دولت، مستخدم نهادها و سازمان های وابسته به دولت، مستخدم قوای سه گانه و شهرداری ها و سایر مراجع دولتی بوده یا خود را مستخدم یکی از ارگان های مذکور معرفی نماید یا اینکه کلاهبرداری، به واسطه تبلیغات در رسانه های عمومی و نشر آگهی، صورت گرفته باشد.

روش های جلوگیری از کلاهبرداری بیمه عمر

بهترین راه برای مواجه نشدن با کلاهبرداری بیمه عمر، اطلاع از انواع روش های جلوگیری از کلاهبرداری در این حوزه است. لذا در این تیتر از مقاله حقوقی دینا، انواع روش های جلوگیری از کلاهبرداری بیمه عمر، به طور اجمالی، بررسی و در خصوص آن ها، توضیح داده شده است که عبارتند از:

عدم اعتماد به افراد مدعی دارای مجوز در فضای مجازی و تبلیغات پیامکی در خصوص انعقاد قرارداد بیمه عمر با تخفیف و مزایا؛ تحقیق در خصوص مجوز و اعتبار شرکت بیمه ای که فرد، قصد انعقاد قرارداد بیمه عمر با آن را دارد؛ عدم اعتماد به افرادی که به عنوان نماینده بیمه، اقدام به برقراری تماس تلفنی نموده یا به صورت حضوری و به عنوان نمایده بیمه، به درب منزل یا محل کار افراد، مراجعه می کنند؛

انعقاد قرارداد بیمه عمر، صرفا به صورت حضوری و در شرکت ها و نمایندگی های بیمه ای دارای مجوز قانونی و معتبر یا خرید بیمه عمر از سایت های معتبر اینترنتی و دارای نشان اعتماد؛ دریافت برگه فیزیکی بیمه نامه دارای مهر و امضا و استعلام بیمه نامه صادره، از سایت بیمه مرکزی. 

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص روش ها و حکم قانونی کلاهبرداری بیمه عمر در کانال تلگرام حقوق کیفری عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون روش ها و حکم قانونی کلاهبرداری بیمه عمر پاسخ دهند.