رانندگی کردن در ایران، به علت ارتباط مستقیمی که با نظم و امنیت عمومی و جان و سلامت شهروندان دارد، قوانین سخت گیرانه ای داشته و قانون گذار، علاوه بر الزام رانندگان به اخذ گواهینامه برای راندن انواع وسیله نقلیه، آن ها را موظف به رعایت قوانین و مقررات وضع شده برای راهنمایی و رانندگی نیز می داند.

 

عدم رعایت قوانین و مقررات وضع شده برای راهنمایی و رانندگی، مرتکب را حسب مورد، با جریمه و نمره منفی گواهینامه روبرو می سازد و چنانچه مجموع نمرات منفی گواهینامه راننده ای، از نصاب تعیین شده در قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی بیشتر گردد، او را با مجازات های پیش بینی شده برای این امر، روبرو خواهد کرد.

 

با توجه به اهمیت این موضوع، در مقاله حاضر، چیستی نمره منفی گواهینامه، نمره منفی رانندگی در حالت مستی، مجازات نمره منفی گواهینامه، نحوه اعتراض به آن و قواعد و قانون حذف این نمره، مورد بررسی و توضیح، قرار گرفته است که علاقمندان به کسب اطلاعات بیشتر در این باره می توانند، ادامه متن مقاله را دنبال کنند.

نمره منفی گواهینامه چیست

در توضیح اینکه نمره منفی گواهینامه چیست؟ باید گفت، در قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی، علاوه بر پیش بینی مواردی که انجام یا عدم انجام آن ها، جرم بوده و سبب مجازات و تعلق جریمه به شخص می گردند، مواردی نیز، مورد پیش بینی و تصریح قرار گرفته اند که تحقق یا عدم رعایت آن ها، سبب تعلق نمره منفی به گواهینامه فرد، خواهد شد.

 

در صورتی که جمع امتیازات مربوط به نمرات منفی گواهینامه، به اعداد تصریح شده در قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی برسد، فرد را با تبعات حقوقی منفی این امر، مواجه خواهد کرد. در زیر، جدول حرکات و اعمالی که مشاهده و گزارش آن ها، توسط پلیس یا دوربین های مخصوص راهنمایی و رانندگی، سبب تعلق نمره منفی، به گواهینامه شخص می گردند، ذکر شده است.

 

عنوان تخلف رانندگی		نمره منفی
		وسایل نقلیه شخصی	وسایل نقله عمومی و سنگین
هر گونه حرکت نمایشی، مانند دور زدن درجا و یا حرکت موتور سیکلت بر روی یک چرخ		8	10
تجاوز از سرعت مجاز (بیش از ۵۰ کیلومتر در ساعت)		10	15
سبقت غیر مجاز در راه های دو طرفه		5	10
عبور از چراغ قرمز راهنمایی و رانندگی		5	10
حرکت به طور مارپیچ		3	5
حرکت با دنده عقب در آزادراه ها و بزرگراه ها		5	7
رانندگی در حالت مستی و مصرف داروهای روان گردان و افیونی		10	20
تجاوز از سرعت مجاز (بیش از ۳۰ تا ۵۰ کیلومتر در ساعت)		5	10
عبور از محل ممنوع		4	6
تجاوز به چپ از محور راه		5	9
عبور وسایل نقلیه از پیاده رو		5	7
عدم رعایت حق تقدم		4	6
دور زدن در محل ممنوع		3	5
استفاده از تلفن همراه و وسایل ارتباطی مشابه در حین رانندگی در سرعت بالای ۶۰ کیلو متر		3	5
نقص فنی موثر یا نقص در سامانه (سیستم) روشنایی شب		3	6
عدم رعایت مقررات ایمنی حمل و نقل جاده ای مواد خطرناک		8	8
رانندگی با وسایل نقلیه عمومی بیش از زمان مجاز		–	7
عدم رعایت شرایط مندرج در گواهینامه از قبیل استفاده از عینک، سمعک یا تجهیزات خاص		3	7
عدم توجه به فرمان ایست یا پرچم مراقبین عبور و مرور محصلین یا پلیس مدرسه		3	5
عدم رعایت مقررات حمل بار		5	8

 

ماده ۷ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی، در خصوص نمره منفی گواهینامه، مقرر داشته: "ماموران...، در حدود وظایف و اختیارات تعیین شده، همزمان با صدور قبض جریمه به صورت تسلیمی یا ثبت توسط دوربین، گزارش تخلفات مندرج در جدول ذیل این ماده را با ذکر شماره و نوع گواهینامه راننده، به اداره راهنمایی و رانندگی مربوطه ارسال می دارند. اداره مزبور، متناسب با نمرات منفی مندرج در جدول"، مجازات ها و اقدامات قانونی لازم را در خصوص راننده، منظور و اعمال خواهند نمود. 

حتما بخوانید: استعلام نمره منفی گواهینامه

نمره منفی رانندگی در حالت مستی

بر اساس جدول ذیل ماده 7 قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی که در تیتر اول مقاله نیز ارائه شد، رانندگی در حالت مستی و مصرف داروهای روان گردان و افیونی، فرد را علاوه بر جریمه و مجازات های قانونی، با نمره منفی گواهینامه نیز روبرو می سازد.

 

نمره منفی رانندگی در حالت مستی، برای وسایل نقلیه شخصی، 10 و برای وسایل حمل و نقل عمومی و سنگین، 20، می باشد. همچنین، بر اساس ماده 10 قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی و آیین نامه اجرایی بند های الف و ب این ماده، "ماموران راهنمایی و رانندگی موضوع ماده (۲) این قانون، موظفند در صورت مشاهده تخلفات زیر به شرح مقرر، اقدام نمایند:"

 

"ب- در مواردی که قرائن و شواهد، حاکی از حالت مستی... باشد، ماموران موضوع ماده (۲) این قانون، با استفاده از تجهیزات لازم، نسبت به تشخیص این حالت، اقدام می نمایند و در صورت اثبات حالت مستی و بی‌ ارادگی حاصل از مصرف مسکرات ...، از رانندگی فرد مورد نظر جلوگیری و ضمن صدور قبض جریمه به مبلغ دو میلیون (۲.۰۰۰.۰۰۰) ریال و ضبط گواهینامه به مدت شش‌ ماه، توسط نیروی انتظامی، جهت اقدام قانونی، به مرجع صالح قضایی، معرفی می‌ شود."

بیشتر بخوانید: مجازات رانندگی در حال مستی

 

مجازات نمره منفی گواهینامه

برای اطلاع از مجازات نمره منفی گواهینامه، باید مواد قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی را مورد بررسی قرار داد. بر اساس آنچه در بندها و تبصره های ماده 7 قانون مذکور، آمده است، مجازات نمره منفی گواهینامه، حسب مورد و بسته به شرایط، یکی از موارد زیر، خواهد بود:

 

 ضبط گواهینامه برای سه ماه و تکلیف بر پرداخت جریمه نقدی تعیین شده در پایان مهلت مذکور، به نفع خزانه عمومی، در شرایطی که گواهینامه فرد، دارای (۳۰) نمره منفی باشد؛ 

 

پس از اعمال مقررات ذکر شده در پاراگراف قبل، در صورتی که فرد، تخلفات جدیدی، مرتکب شود و (۲۵) نمره منفی به گواهینامه متخلف تعلق گیرد، گواهینامه او به مدت شش ماه ضبط خواهد شد و او موظف است، پس از انقضا مدت مذکور، جریمه تعیین شده را (به نفع خزانه عمومی) بپردازد، تا گواهینامه وی، مسترد شود.

 

به موجب بند 3 ماده 7 قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی، در صورت اعمال مقررات پاراگراف قبل، چنانچه فرد، تخلفات جدیدی را مرتکب شود که سبب تعلق 20 نمره منفی، به گواهینامه وی گردد، گواهینامه او ابطال خواهد شد و فرد متخلف، پس از گذشت یک سال، می‌ تواند پس از طی دوره آموزشی و پرداخت جریمه تعیین شده به نفع خزانه عمومی، گواهینامه جدید بگیرد.

 

شایان ذکر است، در شرایطی که فرد، در مدت ضبط گواهینامه به علت نمره منفی، اقدام به رانندگی با خودرو شخصی خود یا دیگری کند، به مجازات رانندگی بدون گواهینامه که حسب مورد، می تواند، حبس تعزیری و جزای نقدی باشد، محکوم خواهد شد.

 

همچنین، چنانچه فرد، ظرف 20 روز از دریافت ابلاغ صورت وضعیت مربوط به نمرات منفی، گواهینامه خود را به اداره راهنمایی و رانندگی مربوطه، تسلیم نکند و عذری موجه برای این کار نداشته باشد، جرایم مربوط به نمره منفی او، دوبرابر خواهد گردید. (مستفاد از تبصره 3 بند 3 ماده 7 قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی)

حتما بخوانید: خلافی موتور سیکلت

 

اعتراض به نمره منفی گواهینامه

 لازم به ذکر است، در صورتی که فردی، بر اساس قانون، با مساله نمره منفی گواهینامه، روبرو گردد و گواهینامه وی، ضبط شود، و معتقد باشد، اشتباهی رخ داده است، می تواند، نسبت به اعتراض به ضبط گواهینامه و درخواست حذف گزارش نمره منفی دوربین های راهنمایی رانندگی، اقدام کند.

 

 برای اعتراض به نمره منفی گواهینامه و درخواست حذف آن، فرد باید، مراحل مذکور در ماده 5 قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی را طی نماید که دقیقا، مراحل اعتراض به جریمه راهنمایی و رانندگی نیز هستند، این مراحل، عبارتند از:

 

فرد باید، مراتب اعتراض خود را با ذکر دلایل و ارائه ادله، ظرف مدت شصت روز از تاریخ مندرج در قبض یا تاریخ ابلاغیه مربوط به صورت وضعیت نمره منفی گواهینامه، به اداره اجرائیات راهنمایی و رانندگی، تسلیم نماید؛

 

 "اداره مذکور، حداکثر ظرف بیست و چهار ساعت پس از وصول اعتراض، بررسی لازم را انجام داده و در صورت غیر موجه دانستن اعتراض، مراتب را به معترض"، ابلاغ خواهد نمود؛

 

در صورتی که فرد، همچنان، اعتراض داشته باشد، اداره اجرائیات، موضوع را جهت رسیدگی، به واحد رسیدگی به اعتراضات ناشی از تخلفات رانندگی، ارسال خواهد کرد؛

 

واحد رسیدگی به اعتراضات ناشی از تخلفات رانندگی که متشکل از یک قاضی (که رئیس واحد نیز خواهد بود) و یک کارشناس راهنمایی و رانندگی است، پس از اخذ نظر مشورتی عضو دیگر، مبادرت به صدور رای می نماید و رای صادره، قطعی خواهد بود.

حتما بخوانید: تصادف بدون گواهینامه

 

قانون حذف نمره منفی گواهینامه

قانون حذف نمره منفی گواهینامه، تبصره 2 بند 3 ماده 7 قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی است که در خصوص حذف و بلااثر شدن نمره منفی گواهینامه، تعیین تکلیف نموده است. تبصره 2 بند 3 ماده 7 قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی، مقرر داشته:

 

"در صورتی‌که متخلف، به مدت شش‌ ماه از زمان ارتکاب آخرین تخلف منجر به نمره منفی در بندهای (۱) و (۲) و یک‌ سال در بند (۳) این ماده، مرتکب هیچ‌ یک از تخلفات راهنمایی و رانندگی نشود، کلیه نمره های منفی ناشی از تخلفات ارتکابی گذشته، بلااثر می گردد و تخلفات بعدی وی، به عنوان تخلف اول او محسوب می‌ گردد." بند های یک و دو و بند سه ماده 7 قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی نیز به ترتیب زیر، مقرر داشته اند:

 

۱ـ چنانچه متخلف، دارای (۳۰) نمره منفی باشد، گواهینامه او به مدت سه ماه ضبط و در پایان مدت مزبور با پرداخت ... جریمه نقدی، به نفع خزانه عمومی، مسترد می شود. ۲ـ پس از اعمال مقررات موضوع بند (۱)، چنانچه در اثر ارتکاب تخلفات جدید، (۲۵) نمره منفی به متخلف تعلق گیرد، گواهینامه او به مدت شش ماه ضبط و پس از انقضا مدت مزبور و پرداخت.... جریمه، به نفع خزانه عمومی، مسترد می‌ گردد."

 

"۳ـ هرگاه پس از اعمال مقررات بند (۲) در اثر ارتکاب تخلفات جدید، بیست نمره منفی به متخلف تعلق گیرد، گواهینامه او ابطال می‌ گردد و بعد از یک‌ سال می‌ تواند، برابر مقررات و پس از طی دوره آموزشی و پرداخت... جریمه، به نفع خزانه عمومی، گواهینامه جدید، اخذ نماید."

در ادامه بخوانید: سایت پرداخت جریمه رانندگی

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص مجازات نمره منفی گواهینامه در کانال تلگرام حقوق کیفری عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون مجازات نمره منفی گواهینامه پاسخ دهند.

 

 

سوالات متداول

1- مقصود از مجازات نمره منفی گواهینامه چیست؟

2- مصادیق مجازات نمره منفی گواهینامه چیست؟

3- قانون حاکم بر مجازات نمره منفی گواهینامه و اعتراض به آن چیست؟

---

نظرات کاربران