امضا گرفتن در زمان بیماری

امضا گرفتن در زمان بیماری به نوعی جرم سوء استفاده از ضعف نفس اشخاص می باشد. لذا هر کس با استفاده از ضعف نفس شخصی به ضرر او، نوشته یا سندی را، اعم از تجاری یا غیرتجاری، با فریب تنظیم نماید، در صورت شکایت ذی نفع، به حبس و جزای نقدی محکوم خواهد شد.

یکی از اعمال تقریبا روزمره افراد در جامعه، امضای نوشته ها و اسناد است. خواه امضا به صورت سنتی و دستینه باشد، خواه به صورت مهر و اثر انگشت، از آنجا که ممکن است فرد در هنگام امضا گرفتن به دلایل گوناگون شخص دچار فریب شود و یکی از اقشار آسیب پذیر در این خصوص، قشر بیمار است. به همین خاطر قانونگذار برای حمایت از این افراد در ماده 596 قانون تعزیرات، جرم سوء استفاده از ضعف نفس اشخاص را جرم انگاری کرده است. 

 امضا گرفتن ممکن است سبب فریب و سوء استفاده افراد در جامعه شده و افراد بیمار که ممکن است حتی سالمندانی باشند که مبتلا به آلزایمر هستند را تحت فریب قرار دهد. لذا ضروری است که افراد با حکم قانونی امضا گرفتن در زمان بیماری آشنا شده و مراحل ثبت شکایت آن را بدانند.

لذا؛ در این مقاله به حکم امضا گرفتن در زمان بیماری پرداخته و حکم قانونی امضا گرفتن با فریب در زمان بیماری ارائه خواهد شد. در ادامه، تکلیف معامله امضا شده در زمان بیماری و شکایت بایت امضا گرفتن در زمان بیماری توضیح داده می شود.

حکم قانونی امضا گرفتن در زمان بیماری

حکم قانونی امضا گرفتن در زمان بیماری که به وسیله آن رضایت بیمار نشان داده شده است و این امضا نشان دهنده این خواهد بود که بیمار از مفاد متن امضا شده آگاهی داشته و در برخی موارد حق هیچ گونه اعتراضی را نداشته؛ مثل دریافت رضایت نامه بیمار در موارد پزشکی و درمانی که به وسیله آن بیمار رضایت می دهد که خود را تحت درمان پزشکی یا تیم درمانی قرار دهد. در اینجا حکم قانونی به معنای عنوان مجرمانه خواهد بود.

حکم قانونی امضا گرفتن در زمان بیماری اگر توام با سوء نیت بوده و از ناآگاهی بیمار اطلاع داشته و به عمد صورت گرفته باشد پیگرد قانونی داشته چرا که شخص در شرایط غیر عادی قرار داشته است و امضا گرفتن در این موارد عنوان مجرمانه جرم سوء استفاده از ضعف نفس اشخاص صورت گرفته است و هر گونه سوء استفاده از آن ها که منجر به اخذ سند یا نوشته باشد؛ جرم بوده و پیگرد قانونی خواهد داشت.

حکم قانونی امضا گرفتن در زمان بیماری چنانچه بتوان در دادگاه حجر فرد بیمار را اثبات کند و یا اینکه در زمان امضا گرفتن فرد در شرایطی نظیر اختلالات روانی و یا حواس پرتی بوده و شرایط عادی نداشته است، امضای بیمار بلااثر شناخته شده و رای به بطلان امضا داده می شود.

حکم قانونی امضا گرفتن با فریب در زمان بیماری

حکم قانونی امضا گرفتن با فریب در زمان بیماری و یا تدلیس در معامله  باعث ایجاد حق فسخ برای شخص فریب خورده می گردد. در صورتی که فریب بیمار اثبات شود. همانطور که قانونگذار برای تدلیس در معامله حق فسخ معامله را قرار داده است.

با توجه به این که ماده 596 قانون تعزیرات بیان می کند: «هر کس با استفاده از ضعف نفس شخصی یا هوی و هوس او یا حوایج شخصی افراد غیر رشید به ضرر او نوشته یا سندی اعم از تجاری یا غیر تجاری از قبیل برات، سفته، چک، حواله، قبض و مفاصا حساب یا هر گونه نوشته ای که موجب التزام وی یا برائت ذمه گیرنده سند یا هر شخص دیگر می شود؛ به هر نحو تحصیل نماید؛ علاوه بر جبران خسارت مالی به حبس از سه ماه تا یک سال و از یک میلیون تا ده میلیون ریال جزای نقدی محکوم می شود و اگر مرتکب ولایت یا وصایت یا قیومت بر آن شخص داشته باشد، مجازات وی علاوه بر جبران خسارت مالی از یک سال و شش ماه تا سه سال و شش ماه حبس خواهد بود.» مجازات عمل ارتکابی ذکر شده است.

لذا ماده یاد شده را می توان عنصر قانونی جرم یاد شده دانست. عنصر مادی جرم یاد شده تحصیل، نوشته یا سند (اعم از تجاری یا غیر تجاری)، حواله، قبض و مفاصا حساب یا استفاده از ضعف نفس شخص یا هوی و هوس یا حوایج اشخاص غیر رشید می باشد.

عنصر معنوی جرم یاد شده دارای سوء نیت عام و خاص می باشد. سوء نیت عام این جرم در تحصیل نوشته یا سند، حواله، قبض یا مفاصا حساب بوده و سو ء نیت خاص آن قصد ایجاد التزام برای قربانی جرم یا قصد بری الذمه نمودن گیرنده سند یا شخص ثالث می باشد. 

تکلیف معامله امضا شده در زمان بیماری

تکلیف معامله امضا شده در زمان بیماری چیست؟  اصل بر اینست که مشخصات مورد معامله اگر معلوم و معین بوده باشد و به امضای طرفین معامله رسیده باشد؛ هیچ کدام حق بر هم زذن معامله را نخواهند داشت، ولی در برخی موارد استثنائاتی وجود دارد که تکلیف معامله امضا شده در زمان بیماری را بیان می کند.

سندی که بیمار امضا می کند ممکن است در حالت مبایعه نامه، قولنامه، اجاره نامه و یا مبادله و خرید و فروش اموال منقول و یا غیرمنقول باشد و چه بسا که در راستای نقل و انتقال مالکیت اموال غیر منقول  ضررهای غیر قابل جبران به شخص وارد شده و سبب آسیب مالی بزرگی به وی گردد. در این صورت برای طرف مقابل حق شکایت را نیز به وجود می آورد.

 قانو نگذار در ماده 396 قانون مدنی تکلیف معامله امضا شده در زمان بیماری را  پیش بینی کرده است و شرایط فسخ را در قالب خیار بیان نموده است. خیار به معنای مجوز و اختیار قانونی برای خاتمه یک طرفه  قرارداد است. یعنی تحت شرایط قانونی، فسخ یا عدم فسخ معامله به اراده صاحب حق داده  می شود. معامله امضا شده در زمان بیماری خیار تدلیس را به وجود آورده و صاحب حق و شخصی که حق فسخ برای او بوجود آمده، در صورتی که بتواند فریب خود را برای امضا سند ثابت کند، می تواند از خیار خود در این مورد استفاده نماید. 

شکایت بابت امضا گرفتن در زمان بیماری

شکایت بابت امضا گرفتن در زمان بیماری در صورتی که بیمار متضرر شده و مورد تدلیس و فریب قرار گرفته و حتی ممکن است اموال خود را از دست داده باشد و بخواهد بر علیه شخص امضا گیرنده، اعم از این که فردی غریبه بوده و یا حتی یکی از افراد خانواده، مثل مواردی که فرزندان پدر را فریب داده و از بیماری و یا کهولت سن پدر سوء استفاده کرده و اموال وی را به نام خود ثبت کرده باشند، امکان پذیر است. حق شکایت برای شخص بیمار تا زمان حیات وی وجود داشته و برای وراث بعد از فوت این حق بوجود می آید.

مرحله اول ثبت شکایت کیفری است که با مراجعه به دادسرا  صورت می گیرد. سپس در دادسرا ثبت شکایت کیفری می کند و یا می تواند به دفتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و ثبت شکایت کند. سپس شکواییه از طریق دفاتر خدمات الکترونیک به دادسرا ارسال شده و در صورت اثبات جرم، پرونده برای بررسی و صدور حکم به دادگاه ارسال می گردد. 

 شرح شکایت و نوع فریب که توسط  ذینفع انجام گرفته؛ باید به صورت جزئی قید شود و تاریخ  امضا مشخص گردد. همچنین باید دلایل و شواهدی که شاکی به استناد به آنها قصد شکایت دارد. به صورت دقیق در شکواییه قید گردد که این موضوع در اثبات تخلف و جرم تاثیر فراوان دارد. عمده دلایلی که می توان به آنها استناد کرد؛ شامل شهادت شهود است که می توان در شکایت بابت امضا گرفتن در زمان بیماری استفاده کرد.   

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد حکم قانونی امضا گرفتن در زمان بیماری در کانال تلگرام حقوقی کیفری عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون حکم قانونی امضا گرفتن در زمان بیماری پاسخ دهند.