تبدیل وضعیت کارمندان

از جمله شرایط عمومی تبدیل وضعیت کارمندان از پیمانی به رسمی، برخورداری از مدارک لازم، نظیر مدارک هویتی و تحصیلی، همچنین، قبولی در آزمون مربوط به این امر می باشد و در حال حاضر، قانون مدیریت خدمات کشوری، از مهم ترین قوانین حاکم بر تبدیل وضعیت کارمندان دولت، می باشد.

 دولت، در بخش های سازمانی و اجرایی مختلف، از افراد متخصص و واجد شرایط، برای همکاری و انجام فعالیت، استقبال می نماید و همین امر، سبب شده است تا افراد بسیاری به صورت رسمی، قراردادی، شرکتی و...، اقدام به انعقاد قرارداد و همکاری با نهادهای دولتی مختلف کنند.

با توجه به اینکه همکاری پیمانی، شرکتی و قراردادی، سبب می گردد تا افراد، از امنیت شغلی و برخی حقوق و مزایا، برخوردار نباشند، قوانینی برای تبدیل وضعیت کارمندان از پیمانی، شرکتی و قراردادی به رسمی و قرادارد کار معین، پیش بینی شده و تنها، واجدین شرایط، می توانند از این مزیت، بهره مند گردند.

لذا در مقاله حاضر، معنا و شرایط تبدیل وضعیت کارمندان دولت، قوانین تبدیل وضعیت کارمندان از پیمانی به رسمی، انجام این امر در خصوص نیروهای قراردادی و شرکتی بالای 10 سال، بررسی گردیده و درباره مدارک لازم برای تبدیل وضعیت کارمندان دولت، نحوه و مراحل لازم برای انجام آن و قانون حاکم بر این پروسه، توضیح داده شده است.

تبدیل وضعیت کارمندان به چه معناست

در پاسخ به این پرسش که تبدیل وضعیت کارمندان به چه معناست؟ باید گفت، مقصود از تبدیل وضعیت کارمندان، این است که وضعیت قرارداد کارمندان پیمانی، قراردادی و شرکتی، در صورت وجود برخی شرایط، حسب مورد، به قرارداد کار معین، پیمانی و رسمی، تغییر کند تا از ثبات شغلی و از برخی حقوق و مزایا، برخوردار شوند.

چراکه تمام شاغلین در نهادهای دولتی، کارمندان رسمی، نبوده و برخی افراد، به صورت پیمانی، قراردادی و شرکتی، اقدام به فعالیت و همکاری با نهادهای دولتی می نمایند و به همین علت، از مواردی چون، امنیت شغلی و برخی حقوق و مزایا، برخوردار نیستند.

شایان ذکر است، در راستای تبدیل وضعیت کارمندان دولت، طرحی با نام طرح ساماندهی استخدام کارکنان دولت، از سوی نمایندگان مجلس، ارائه گردیده که تا زمان نگارش این مقاله (3 دی ماه 1402)، هنوز به به تصویب نهایی، نرسیده است و بر اساس آخرین اخبار منتشره در 28 آذر ماه ۱۴۰۲، صرفا برخی از ایرادات وارده به آن از سوی شورای نگهبان، برطرف شده و همچنان، در دست بررسی است؛

بنابراین، تا مادامی که طرح مذکور، تصویب نگردد و به صورت قانون درنیاید، اجرای آن، الزامی نیست و تمامی روابط استخدامی در نهادهای دولتی و تبدیل وضعیت، بر اساس مواد قانون مدیریت خدمات کشوری، انجام خواهند گرفت.

شرایط تبدیل وضعیت کارمندان دولت

شرایط تبدیل وضعیت کارمندان دولت، به دو دسته، شرایط عمومی و اختصاصی، تقسیم بندی می گردند. شرایط عمومی، با استناد به ماده 42 قانون مدیریت خدمات کشوری، در خصوص تمامی افراد، یکسان است و شرایط اختصاصی، بسته به وضعیت استخدام و نوع قرارداد کارمند، متفاوت می باشد.

در این تیتر، شرایط عمومی، بررسی خواهند شد و در تیترهای بعدی، شرایط اختصاصی تبدیل وضعیت کارمندان پیمانی، شرکتی و قراردادی، بررسی می گردند. شرایط عمومی تبدیل وضعیت کارمندان دولت، به شرح زیر، هستند:

 التزام به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و اصل ولایت فقیه؛ عدم اعتیاد به دخانیات و مواد مخدر؛ فقدان سابقه محکومیت کیفری موثر؛ داشتن تابعیت ایرانی؛ برخورداری از مدارک لازم و مورد نیاز؛ اعتقاد به دین مبین اسلام یا یکی از ادیان شناخته شده در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران؛ برخورداری از سابقه کار پیش بینی شده برای تبدیل وضعیت و تغییر نوع قرارداد و وضعیت استخدامی؛

انجام خدمت دوره ضرورت یا معافیت قانونی (برای مردان)؛ داشتن حداقل بیست سال تمام و حداکثر چهل سال، برای استخدام رسمی که این شرط سنی، برای متخصصین با مدرک تحصیلی دکتری، چهل و پنج سال خواهد بود (مستفاد از ماده 42 قانون مدیریت خدمات کشوری)؛

برخورداری از سلامت جسمانی و روانی و توانایی لازم، برای انجام کاری که فرد، در آن، استخدام می‌شود و دارا بودن مدرک تحصیلی دانشگاهی و یا مدارک همتراز (برای مشاغلی که داشتن مدرک تحصیلی، جزو شروط استخدامی آن ها است).

تبدیل وضعیت کارمندان از پیمانی به رسمی

برای بررسی شرایط تبدیل وضعیت کارمندان از پیمانی به رسمی، باید ماده 46 قانون مدیریت خدمات کشوری جمهوری اسلامی ایران را مد نظر قرار داد. بر اساس این مواد، تحت شرایط زیر، کارمندان پیمانی، به کارمندان رسمی، تبدیل وضعیت، خواهند شد:

شرکت در آزمون مخصوص این امر و قبولی در آن.

برخورداری از شرایط عمومی تبدیل وضعیت که در تیتر قبلی مقاله و با مراجعه به ماده 24 قانون مدیریت خدمات کشوری، بررسی و ذکر گردیدند و مواردی نظیر برخورداری از شرط سن و سابقه؛ فقدان سابقه کیفری موثر و برخورداری از مدارک لازم و مورد نیاز را دربرمی گیرند. علاقمندان به کسب اطلاعات در خصوص شرایط عمومی تبدیل وضعیت کارمندان از پیمانی به رسمی، می توانند تیتر دوم مقاله یا ماده 42 قانون مدیریت خدمات کشوری را مطالعه نمایند.

تبدیل وضعیت نیروهای قراردادی بالای 10 سال

در توضیح شرایط و قواعد تبدیل وضعیت نیروهای قراردادی بالای 10 سال، باید گفت، قانون مدیریت خدمات کشوری، در این خصوص، ساکت است و برای بررسی شرایط و قواعد این امر، باید، به طرح ساماندهی استخدام کارکنان دولت، که تا زمان نگارش این مقاله، (دی ماه ۱۴۰۲) تصویب نهایی نشده و اخبار منتشره در خصوص آن، مراجعه کرد. 

بر اساس تبصره 2 ماده واحده طرح ساماندهی استخدام کارکنان دستگاه‌ های موضوع ماده (۲۹) قانون برنامه پنج‌ ساله ششم توسعه، "دستگاه های موضوع ماده (۲۹) قانون برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، موظفند ظرف حداکثر شش ماه از تاریخ لازم الاجرا شدن این قانون، با نیروهای شاغلی که در دستگاه های مربوطه به صورت تمام وقت و پاره وقت مشغول به کار بوده و دارای حداقل دو سال سابقه خدمت مستمر و بیمه پردازی می باشند، قرارداد کار معین منعقد نمایند."

قرارداد کار معین در طرح ساماندهی استخدام کارکنان دستگاه‌ های موضوع ماده (۲۹) قانون برنامه پنج‌ ساله ششم توسعه، به قراردادی گفته می شود که به صورت سالانه، توسط دستگاه یا سازمان مربوطه، برای انجام کاری معین، با مستخدم منعقد می گردد و تابع ضوابط و مقررات قانون کار است. این قرارداد، به شرط تایید گزینش، قابل تمدید نیز خواهد بود. 

همچنین، بر اساس اصلاحات اخیر (اواخر آذر ماه 1402) طرح مذکور، تبدیل وضعیت "کارکنان دارای ۵ سال سابقه بیمه و بیشتر که از ابتدای سال ۱۴۰۱ تا انتهای سال ۱۴۰۲ و هم چنین ماقبل ۱۴۰۱، مشغول خدمت بوده‌اند،" بدون برگزاری آزمون تخصصی، انجام خواهد گرفت و " برای کارکنانی که کمتر از ۵ سال سابقه بیمه دارند، آزمون تخصصی برگزار خواهد شد اما، به ازای هر سال سابقه بیمه، برای شرکت کننده، ۵ درصد سهمیه در آزمون، در نظر گرفته می شود.

خوانندگان محترم، مد نظر داشته باشند، تا مادامی که طرح ساماندهی استخدام کارکنان دستگاه‌ های موضوع ماده (۲۹) قانون برنامه پنج‌ ساله ششم توسعه یا همان طرح ساماندهی استخدام کارکنان دولت، از سوی شورای نگهبان، تایید نگردد و این طرح، به صورت قانون در نیاید، موارد مذکور در این تیتر، قابلیت اجرایی و پیگیری قانونی و حقوقی، نخواهند داشت.

تبدیل وضعیت نیروهای شرکتی بالای 10 سال

پس از اخبار منتشره در خصوص بررسی طرح ساماندهی استخدام کارمندان دولت در مجلس و شورای نگهبان، نیروهای شرکتی، پرسش های بسیاری را درباره شرایط و قوانین تبدیل وضعیت نیروهای شرکتی بالای 10 سال، مطرح می نمایند.

در توضیح شرایط و قوانین تبدیل وضعیت نیروهای شرکتی بالای 10 سال و کمتر باید گفت، با توجه به اینکه طرح ساماندهی استخدام کارمندان دولت، تا زمان نگارش مقاله حاضر (3 دی ماه 1402)، به تصویب نهایی نرسیده و به صورت قانون در نیامده، نمی توان در این خصوص، تعیین تکلیف کرد. اما در صورت تصویب طرح مذکور و قانون شدن آن، باید به ترتیب زیر، عمل گردد:

از تاریخ لازم‌ الاجرا شدن قانون ساماندهی استخدام کارمندان دولت، بسته به سابقه بیمه، با برگزاری آزمون یا بدون آن، باید با نیروهای شرکتی که به صورت غیر مستقیم و تمام وقت، در دستگاه‌ های موضوع ماده (۲۹) قانون برنامه پنج‌ ساله ششم توسعه، مشغول به کار بوده و دارای حداقل دو سال سابقه متوالی کار تا زمان لازم‌ الاجرا شدن قانون ساماندهی استخدام کارمندان دولت هستند، قرارداد مستقیم، (حسب مورد، قرارداد کار معین یا پیمانی) منعقد شود. 

مقصود از قرارداد مستقیم و بی واسطه، قراردادی است که با نیروی شرکتی، از سوی دستگاه اجرایی و سازمانی که نیروی شرکتی برای آن، انجام فعالیت می نماید، منعقد می گردد؛ چرا که در صورت تصویب طرح ساماندهی استخدام کارمندان دولت، انعقاد هر نوع قرارداد توسط دستگاه های موضوع ماده (۲۹) قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه اقتصادی، به‌ منظور ‌‌تامین نیروی انسانی با شرکت ها و اشخاص حقیقی و حقوقی دولتی و غیر‌ دولتی، ممنوع خواهد بود.

مدارک لازم برای تبدیل وضعیت کارمندان دولت

از مهم ترین شرایط عمومی تبدیل وضعیت کارمندان دولت، برخورداری از مدارک لازم این امر است؛ لذا، در این تیتر از مقاله حقوقی دینا، مدارک لازم برای تبدیل وضعیت کارمندان دولت، مورد بررسی و توضیح، قرار گرفته است. شایان ذکر است، در صورت تصویب طرح ساماندهی وضعیت استخدام کارمندان دولت و تغییر در مدارک، این تیتر، اصلاح خواهد شد:

مدارک هویتی؛

مدارک تحصیلی (در صورت نیاز)؛

مدارک مثبت داشتن سوابق بیمه ای مورد نیاز؛

مدارک مربوط به قرارداد شرکتی، پیمانی و...؛

درخواست تبدیل وضعیت؛

کارت پایان خدمت یا معافیت از خدمت سربازی و مدارک مثبت قبولی در آزمون تبدیل وضعیت.

از مهم ترین حقوق کارمندان دولت که به موجب بازنشستگی یا فوت و از کارافتادگی، به آن ها تعلق می گیرد، پاداش پایان خدمت است که علاقمندان به کسب اطلاعات بیشتر در این باره می توانند، مقاله پیشنهادی در لینک زیر را مورد مطالعه، قرار دهند.

نحوه و مراحل لازم برای تبدیل وضعیت کارمندان

نحوه و مراحل لازم برای تبدیل وضعیت کارمندان، بسته به نوع قرارداد آن ها و اینکه نیروی پیمانی هستند یا قراردادی و شرکتی، متفاوت است. مراحل تبدیل وضعیت کارمندان پیمانی، بدین صورت است که در صورت قبولی در آزمون و پس از احراز واجد شرایط بودن، قرارداد آن ها، از پیمانی، به رسمی، تغییر خواهد یافت.

در خصوص مراحل تبدیل وضعیت کارمندان قراردادی و شرکتی، تا مادامی که طرح طرح ساماندهی وضعیت استخدام کارمندان دولت، به تصویب نهایی نرسد، نمی توان، تعیین تکلیف کرد، اما بر اساس اخبار منتشره تا زمان نگارش این مقاله (3 دی ۱۴۰۲)، می توان گفت؛

تبدیل وضعیت کارمندان شرکتی و قراردادی، بسته به سابقه بیمه آن ها که 5 سال است یا کمتر، با احراز شرایط عمومی و اختصاصی تبدیل وضعیت و پس از قبولی در آزمون (در خصوص نیروهایی که سابقه کاری آن ها، کمتر از 5 سال است)، انجام خواهد گرفت و دستگاه های موضوع ماده (۲۹) قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه اقتصادی، بی واسطه، با آن ها، اقدام به انعقاد قرارداد کار معین تابع قانون کار یا قرارداد پیمانی، خواهند نمود.

قانون تبدیل وضعیت کارمندان دولت

در خصوص قانون تبدیل وضعیت کارمندان دولت باید گفت، در حال حاضر (به تاریخ 3 دی 1402) و تا قبل از تصویب نهایی طرح ساماندهی وضعیت استخدام کارمندان دولت، قانون مدیریت خدمات کشوری و مواد مرتبط به تبدیل وضعیت کارمندان در این قانون، تنها قانون تبدیل وضعیت کارمندان دولت است؛

بدیهی است، در صورت تصویب نهایی طرح مذکور و تبدیل شدن آن به قانون، می توان به متن و مواد آن نیز برای بررسی قوانین تبدیل وضعیت کارمندان شرکتی و قراردادی در ارگان های دولتی موضوع ماده 29 قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه اقتصادی، مراجعه کرد.

 در باکس زیر، فایل دانلود مواد مربوط به قانون تبدیل وضعیت کارمندان در قانون مدیریت خدمات کشوری، همچنین، متن طرح ساماندهی وضعیت استخدام کارمندان دولت که تا زمان نگارش مقاله حاضر، تصویب نشده، جهت استفاده خوانندگان محترم، ارائه گردیده است. 

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص شرایط و قوانین تبدیل وضعیت کارمندان در کانال تلگرام موضوعات حقوقی عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون شرایط و قوانین تبدیل وضعیت کارمندان پاسخ دهند.