بیمه تامین اجتماعی کارفرما

بیمه تامین اجتماعی کارفرما، از انواع بیمه تامین اجتماعی بوده که در خصوص کارفرمایان صاحب یک کسب و کار که کارگر دارند اما خودشان، حقوق دریافت نمی کنند، مصداق می یابد. مبلغ آن، بدین صورت است که کارفرما، تمام 27 درصد حق بیمه را از حقوق و مزایای مشمول بیمه خود، کسر و شخصا به سازمان، پرداخت می کند.

کارفرمایان دارای یک کسب و کار که از کارگران متعددی برخوردارند، بر حسب قانون کار جمهوری اسلامی ایران، موظف هستند به محض انعقاد قرارداد شفاهی یا کتبی کار، نسبت به بیمه نمودن کارگران خود، اقدام کنند و از 30 درصد حقوق و مزایای مشمول بیمه کارگر، 23 درصد را به عنوان سهم خویش و 7 درصد را به نیابت از کارگر، ماهانه، به سازمان تامین اجتماعی بپردازند.

با توجه به اینکه برخورداری از بیمه تامین اجتماعی، مزایای فراوانی دارد، قانون گذار در قانون تامین اجتماعی و آیین نامه های اجرایی مختلف، امکان بیمه شدن کارفرما را نیز پیش بینی نموده تا کارفرمایان بتوانند ماهانه، در لیست بیمه کارگران، اسم خود را نیز درج و حق بیمه کارفرمایی خود را نیز پرداخت کنند که بهره مندی از این امکان، مستلزم اطلاع از قواعد و برخورداری از شرایط بیمه کارفرمایان، می باشد.

لذا در مقاله حاضر، ماهیت، شرایط دریافت، نحوه و مراحل ثبت نام، نحوه محاسبه مبلغ و نحوه پرداخت حق بیمه تامین اجتماعی کارفرمایان بررسی گردیده و در خصوص تفاوت این بیمه با بیمه مشاغل آزاد، مزایا و معایب آن و اینکه بیمه کارفرمایی بهتر است یا اختیاری، توضیح داده شده است.

بیمه تامین اجتماعی کارفرما چیست؟

برای پاسخ به این پرسش که بیمه کارفرما چیست؟ باید قانون تامین اجتماعی و آیین نامه اجرایی تبصره (۵) الحاقی به ماده (۴‏) قانون تامین اجتماعی، را مد نظر قرار داد. بند 4 ماده 2 قانون تامین اجتماعی، مقرر داشته: "کارفرما، شخص حقیقی یا حقوقی است که بیمه شده، به دستور یا به حساب او کار می کند." همچنین، تبصره 5 (اصلاحی 1387/01/25)، ماده 4 قانون مذکور، مقرر می دارد:

" در مواردی که کارفرمایان موضوع بند (4) ماده (2) قانون تامین اجتماعی مصوب 3 /4 /1354، اشخاص حقیقی باشند و همچنین مدیران اشخاص حقوقی غیردولتی، می‌ توانند با پرداخت حق بیمه سهم بیمه شده و کارفرما به ترتیب مقرر در ماده (28) قانون مذکور و اصلاحات بعدی آن، از تاریخ اشتغال به کار در کارگاه، در زمره مشمولین قانون مذکور قرار گیرند."

بنابراین، مقصود از بیمه کارفرما، زیر مجموعه و انواعی از بیمه تامین اجتماعی است که در خصوص کارفرمایان، یعنی اشخاص حقیقی و مدیران اشخاص حقوقی غیر دولتی که صاحب کسب و کاری هستند و کارگر دارند اما خودشان، حقوق دریافت نمی کنند، مصداق می یابد. (مستفاد از بند "ت" آیین نامه اجرایی تبصره (۵) الحاقی به ماده (۴‏) قانون تامین اجتماعی)

 برخی، بیمه کارفرما را بیمه کارفرمایان غیرموظف نیز می نامند؛ یعنی بیمه به اشخاص حقیقی صاحبان مشاغل و آن دسته از اعضای هیئت مدیره اشخاص حقوقی غیر دولتی، که به جز عضویت در هیئت مدیره، هیچ شغل مشخص یا سمت اجرایی دیگری در مجموعه ندارند، از مجموعه، حقوق نمی گیرند و به عبارتی، رابطه استخدامی و مزد بگیری، میان آن ها و کارگاه، برقرار نمی باشد.

شرایط دریافت بیمه تامین اجتماعی کارفرما

پس از توضیح در خصوص ماهیت بیمه کارفرما با استناد به قانون تامین اجتماعی و آیین نامه اجرایی تبصره (۵) الحاقی به ماده (۴‏) قانون تامین اجتماعی، در این تیتر از مقاله، شرایط دریافت بیمه کارفرما، مورد بررسی قرار خواهد گرفت. شرایط دریافت بیمه تامین اجتماعی کارفرما، به شرح زیر است:

فرد باید جزو اشخاص حقیقی و مدیران اشخاص حقوقی غیر دولتی که صاحب کسب و کاری هستند و کارگر دارند اما خودشان، حقوق دریافت نمی کنند، باشد؛

فرد متقاضی بیمه، نباید از کارگاه خود، حقوق دریافت کند یا به عبارتی، میان او با کارگاه، رابطه استخدامی وجود نداشته باشد؛ 

متقاضی بیمه کارفرما (شخص حقیقی یا حقوقی که کارفرما است) تحت پوشش هیچ گونه بیمه دولتی نباشد؛

دستمزد ابرازی مبنای کسر حق بیمه (حقوق کارفرما در لیست بیمه)، در هر حال از حداقل و حداکثر دستمزد مبنای کسر حق بیمه قانون کار، کمتر یا بیشتر نباشد؛

سن متقاضی بیمه، بین 18 تا 55 سال باشد و شرایط جسمی و سنی آن ها، توسط سازمان، احراز گردد. (مستفاد از بند ج آیین نامه اجرایی تبصره (۵) الحاقی به ماده (۴‏) قانون تامین اجتماعی). در ادامه، نحوه و مراحل ثبت نام و دریافت بیمه کارفرمایان بررسی می شود.

نحوه و مراحل ثبت نام و دریافت بیمه کارفرمایان

نحوه و مراحل ثبت نام و دریافت بیمه کارفرمایان، بدین صورت است که کارفرما باید، درخواست کتبی خود در خصوص برقراری بیمه تامین اجتماعی کارفرمایان را به همراه مدارک لازم، اعم از مدارک هویتی و مدارک مربوط به اثبات سمت و...، به شعبه تامین اجتماعی، تحویل دهد و اقدام به انعقاد قرارداد بیمه کارفرمایی با سازمان تامین اجتماعی کند.

سازمان تامین اجتماعی، با بررسی مدارک و انجام بازرسی های لازم و پس از تایید سمت و مدارک فرد، اقدام به برقراری بیمه تامین اجتماعی کارفرما و ارسال نام و سمت او در لیست بیمه کارگری کارگاه وی خواهد کرد. بدیهی است از این پس، کارفرما نیز باید، اسم و مشخصات و حقوق خود را در لیست بیمه ماهانه کارگرانش درج کرده و تمام مبلغ حق بیمه خود را مطابق درصد و نرخ قانونی، به سازمان تامین اجتماعی بپردازد.

شایان ذکر است، مهلت مقرر برای پرداخت حق بیمه کارفرمایان، بر اساس بند 10 بخشنامه 9 مشترک فنی و درآمد، پایان آخرین روز ماه بعد از ارسال لیست بیمه است. عدم پرداخت حق بیمه کارفرما، موجب تعلق جریمه به وی، نخواهد شد و صرفا، با گذشت سه ماه از عدم پرداخت حق بیمه در مواعد مقرر قانونی، قرارداد بیمه او، باطل خواهد گردید و برای انعقاد قرارداد مجدد بیمه کارفرمایان، کارفرما باید حضورا به سازمان تامین اجتماعی، مراجعه کند.

نحوه محاسبه مبلغ بیمه کارفرما

نحوه محاسبه مبلغ بیمه کارفرما، بدین صورت است که کارفرما باید، در قرارداد بیمه کارفرمایی منعقده با سازمان تامین اجتماعی، حقوق دریافتی خود را ابراز نماید و ۲۷درصد حقوق و مزایای مشمول بیمه را به سازمان تامین اجتماعی، پرداخت کند.(مستفاد از بند 4 بخشنامه شماره ۹ مشترک فنی و درآمد)

از آنجایی که بیمه بیکاری، در خصوص کارفرمایان، مصداق ندارد، 3 درصد حق بیمه مربوط به بیمه بیکاری، در نرخ بیمه ای بیمه کارفرمایان، لحاظ و محاسبه نمی شود. همچنین، بر اساس بند 6 بخشنامه شماره 9 مشترک فنی درآمد، دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه کارفرمایان، بین حداقل و حداکثر دستمزد قانونی زمان پرداخت حق بیمه است. بر اساس بند 7، 8 و 9 بخشنامه مذکور، نحوه محاسبه مبلغ بیمه کارفرما، بسته به سابقه پرداخت حق بیمه، به شرح زیر است:

دستمزد مبنای محاسبه حق بیمه​ بیمه شدگان دارای بیش از ده سال سابقه پرداخت حق بیمه، میانگین دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه در آخرین دوازده ماه قبل از تاریخ ثبت تقاضای برقراری بیمه کارفرمایی می باشد؛ مشروط بر اینکه از حداقل دستمزد سال کمتر نباشد.

دستمزد مبنای محاسبه حق بیمه​ بیمه شدگانی که کمتر از ده سال سابقه پرداخت حق بیمه دارند، به انتخاب متقاضی، بین حداقل و حداکثر دستمزد مشمول پرداخت حق بیمه خواهد بود.

 شایان ذکر است، "دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه کارفرمایان کارگاه‌ های دارای دستمزد مقطوع موضوع ماده ۳۵ قانون تامین اجتماعی، با رعایت یکی از دو پاراگراف بالا، تعیین خواهد شد و "نباید کمتر از بالاترین رده دستمزد مقطوع کارگاه باشد."

نحوه پرداخت حق بیمه کارفرما تامین اجتماعی

نحوه پرداخت حق بیمه کارفرما تامین اجتماعی، بدین صورت است که کارفرما، باید همراه پرداخت مبلغ لیست بیمه اجباری کارگران کارگاه خود در هر ماه، 27 درصد دستمزد مشمول حق بیمه کارفرمایی خود را نیز پرداخت کند. از آنجا که اسم کارفرما نیز در لیست بیمه کارگران کارگاه درج می شود، نحوه پرداخت حق بیمه او نیز مانند پرداخت حق بیمه کارگران است.

یعنی، در ابتدا فرد باید برای ارسال لیست بیمه تامین اجتماعی، به نشانی اینترنتی es.tamin.ir، رفته و برروی گزینه ورود، کلیک کند.

در این مرحله، شخص باید، نام کاربری و رمز عبور خود را وارد نماید.

در این مرحله، فرد باید از بخش کارفرمایان، قسمت خدمات کارفرمایان و سپس، گزینه در خواست استفاده از خدمات غیر حضوری را انتخاب کند.

در این گام، فرد باید، برروی گزینه ثبت درخواست، کلیک کند. 

در این قسمت، فرد باید، شماره تلفن همراه و آدرس پست الکترونیک خود را وارد نموده و گزینه ارسال پیامک اعتبار سنجی را انتخاب نماید تا ثبت درخواست جهت استفاده خدمات غیر حضوری بیمه تامین اجتماعی، تایید گردد.

در این مرحله، شخص باید از بخش کارفرمایان، قسمت لیست حق بیمه و سپس، گزینه ارسال لیست حق بیمه را انتخاب کند.

در این گام، فرد باید گزینه ایجاد لیست حق بیمه جدید آنلاین را انتخاب کند.

در این قسمت، باید اطلاعات مرتبط با کارگاه در کادرهای مربوطه وارد شده و سپس، گزینه جستجو انتخاب شود.

با طی باقی مراحل، لیست بیمه، ثبت می شود و کارفرما می تواند با مراجعه حضوری به کارگزاری ها و شعب سازمان تامین اجتماعی و ارائه مدارک لازم، درخواست دریافت برگ پرداخت حق بیمه تامین اجتماعی خود و کارگران خود را ارسال نماید.

سپس کارفرما می تواند، کد دستوری *۷۲۴*۷۱۳# را شماره گیری کرده، به ATM مراجعه نموده یا آدرس درگاه های بانکی مختلف برای پرداخت، نظیر tamin.sep.ir:1451 که مربوط به بانک رفاه است، را جستجو نماید و با درج شناسه پرداخت، حق بیمه کارفرمایی خود را به همراه حق بیمه کارگران، پرداخت کند.

تفاوت بیمه کارفرما و مشاغل آزاد

قبل از توضیح تفاوت بیمه کارفرما و مشاغل آزاد باید گفت، یکی از انواع بیمه تامین اجتماعی، بیمه مشاغل آزاد است که از زیر مجموعه های بیمه اختیاری بوده و مخصوص افراد دارای مشاغل آزاد و کارفرمایانی که فاقد هرگونه بیمه اجباری و دولتی هستند، می باشد و پس از انعقاد قرارداد آن با سازمان تامین اجتماعی، فرد باید مبلغ حق بیمه را بسته به نرخ انتخابی که از 12 درصد تا 18 درصد متغییر است، در مواعد مقرر به این مرجع، بپردازد. 

با توجه به توضیحات فوق، در توضیح تفاوت بیمه کارفرمایان و مشاغل آزاد می توان گفت؛ اولین تفاوت این دو نوع بیمه، در نرخ و درصد حق بیمه پرداختی است که در بیمه کارفرمایان، 27 درصد حقوق مزایای مشمول بیمه ابرازی کارفرما بوده و در بیمه مشاغل آزاد، 12 الی 18 درصد نرخ اعلامی برای این بیمه می باشد.

در بیمه کارفرمایان، چانچه حق بیمه، تا سه ماه از موعد مقرر، پرداخت نگردد، قرارداد به حالت تعلیق در خواهد آمد و برای برقراری مجدد بیمه، کارفرما باید حضورا به شعبه مراجعه کند؛ این مدت در بیمه مشاغل آزاد، 2 ماه است. علاقمندان به کسب اطلاعات در خصوص بیمه مشاغل آزاد می توانند، مقاله زیر را مطالعه نمایند.

مزایا و معایب بیمه کارفرمایی

پس از توضیح در این خصوص که حق بیمه کارفرما چقدر است، نحوه محاسبه مبلغ بیمه کارفرمایان چگونه بوده و این بیمه، چه تفاوتی با بیمه مشاغل آزاد دارد، در این تیتر از مقاله، مزایا و معایب بیمه کارفرمایی، مورد بررسی قرار خواهد گرفت. مزایا و معایب بیمه کارفرمایان، به شرح زیر است:

از جمله مزایای بیمه کارفرمایان، اجباری نبودن این بیمه و عدم تعلق جریمه به کارفرما، در صورت پرداخت نکردن آن، همچنین، امکان برخورداری از امکانات بیمه تامین اجتماعی، نظیر بازنشستگی و دریافت مستمری، خدمات درمانی، دریافت کمک هزینه های مربوط به اروتز و پروتز تامین اجتماعی و کمک هزینه کفن و دفن است و از جمله معایب این بیمه، عدم تعلق بیمه بیکاری به کارفرمایان می باشد.

بیمه بیکاری، یکی از امتیازات و مزایای بیمه اجباری کارگران و کارمندان تحت پوشش قانون کار است که استفاده از آن، شرایط و قوانین مخصوص به خود را دارد و مطالعه مقاله زیر، در راستای کسب اطلاعات بیشتر پیرامون این موضوع، توصیه می شود.

بیمه کارفرمایی بهتر است یا اختیاری

یکی از پرسش هایی که از سوی کارفرمایان مطرح می گردد، مبنی بر این است که بیمه کارفرمایی بهتر است یا اختیاری و انعقاد قرارداد کدام یک از این دو نوع بیمه، با سازمان تامین اجتماعی، توصیه می شود؟ لذا در این تیتر، این پرسش، مورد بررسی قرار گرفته و در خصوص آن، توضیح داده خواهد شد.

در توضیح اینکه کدام یک از دو بیمه کارفرمایی یا اختیاری بهتر است باید گفت، نمی توان به طور دقیق، ذکر کرد که کدام یک از دو بیمه مذکور، بهتر است؛ چرا که این امر، کاملا بسته به شرایط فرد دارد اما اگر از منظر یک کارفرما به این پرسش نگاه و به تبع، پاسخ داده شود باید گفت؛

به نظر می رسد بیمه کارفرمایان، برای این دسته از افراد، مناسب تر از بیمه اختیاری باشد؛ چرا که از حیث پرداخت آن، مسیر راحت تری برای کارفرمای بیمه شده خواهد داشت و از آنجا که اسم کارفرما، در لیست بیمه اجباری کارگران درج می شود، نظم در پرداخت حق بیمه مربوط به بیمه کارفرمایی، وجود داشته و فراموشی و سهل انگاری، سبب عدم واریز و به تعلیق درآمدن قرارداد بیمه کارفرمایی، نخواهد شد.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص نحوه محاسبه و مزایای بیمه تامین اجتماعی کارفرما در کانال تلگرام موضوعات حقوقی عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون نحوه محاسبه و مزایای بیمه تامین اجتماعی کارفرما پاسخ دهند.