دینا / کیفری / سایر موضوعات کیفری / تفاوت غرامت و دیه

تفاوت غرامت و دیه

ارتباط با ما

درصورتی که برای مشاوره در تمامی زمینه های ذکر شده در سایت، به دانش چندین ساله ما در این زمینه نیاز داشتید می توانید با شماره تلفن 9099075303 ( تماس با تلفن ثابت از سراسر کشور و به ازای هر دقیقه 290000 ریال ) در ارتباط باشید. سایت مشاوره دینا یک مرکز خصوصی و غیرانتفاعی است و به هیچ ارگان دولتی و خصوصی دیگر اعم از قوه قضاییه ، کانون وکلا ، کانون کارشناسان رسمی دادگستری و .... هیچگونه وابستگی ندارد.
جهت ارئه انتقادات، پیشنهادات و شکایات با شماره تلفن 54787900-021 تماس حاصل فرمایید.

logo-samandehi

تمامی حقوق این سایت متعلق به دینا می باشد ©

تماس از کل کشور : ۳ ۰ ۳ ۵ ۷ ۰ ۹ ۹ ۰ ۹
همه روزه حتی ایام تعطیل از :  ۸ صبح   الی ۱  شب

در بحث تفاوت مفهوم غرامت و دیه می توان بیان کرد دیه یک مجازات اصلی و غرامت در شمار مجازات های تعزیری قرار می گیرد. مطابق با قانون حاکم، دیه مالی است در شرع مقدس برای ایراد جنایت غیرعمدی و در مواردی عمدی و غرامت جبران خسارتی است که شخص مقصر باید در حق زیان دیده انجام دهد.

 

به طور کلی هم دیه و هم غرامت نهادهایی برای حمایت و جبران خسارت مالی از زیان دیده در مقابل صدمات و جراحات جسمانی هستند. این دو مفهوم در شرع مقدس سابقه ای دیرینه دارند و هر دو در شمار جرائم علیه تمامیت جسمانی قرار می گیرند.

 

بسیاری از افراد گمان می کنند دیه همان غرامت است؛ در حالی که قانون گذار میان دو مفهوم دیه و غرامت قائل به تفکیک شده و احکام متفاوتی را برای آن ها در نظر گرفته است. لذا شناخت دیه و غرامت و تفاوت های آن، چه برای محکومان و چه برای بزه دیدگان امری حائز اهمیت تلقی می شود.

 

از این رو، در این مقاله، پس از شناخت مفهوم دیه و غرامت، به این سوال پاسخ داده می شود که آیا غرامت همان دیه است. سپس، تفاوت دیه و غرامت در قانون مورد بررسی قرار می گیرد و در نهایت درباره قانون حاکم بر غرامت و دیه صحبت خواهد شد.

تفاوت غرامت و دیه در قانون

از آنجا که برای شناخت تفاوت دیه و غرامت، ابتدا باید با مفهوم آن ها آشنا شد. لذا در این قسمت از مقاله، مفهوم دیه و غرامت مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. قانون گذار در ماده 17 قانون مجازات اسلامی دیه را تعریف کرده و مقرر می دارد: «دیه اعم از مقدر و غیرمقدر، مالی است که در شرع مقدس برای ایراد جنایت غیرعمدی بر نفس، اعضاء و منافع و یا جنایت عمدی در مواردی که به هر جهتی قصاص ندارد به موجب قانون مقرر می‌ شود.»

 

به عبارت دیگر دیه یا همان خون بها، مال یا پولی است که در اسلام برای جنایت غیر عمد بر جان و جسم دیگری یا جنایت عمد که به هر علت، قصاص منتفی است؛ در نظر گرفته شده است. این مال توسط مرتکب به مجنی علیه یا اولیای دم او پرداخت می شود.

 

مطابق ماده فوق الذکر دیه اعم از مقدر و غیر مقدر می باشد. در دیه مقدر، مبلغ و مقدار دیه در قانون مشخص شده است، اما در دیه غیرمقدر یا ارش، مبلغ دیه در قانون مشخص نشده است و این مبلغ توسط قاضی و با جلب نظر کارشناس تعیین می شود.

 

پس از شناخت مفهوم دیه، در ادامه مفهوم غرامت بررسی می شود. غرامت در لغت به معنای جریمه، تاوان و خسارت می باشد و در اصطلاح مبلغی است که شخصی که مقصر شناخته می شود، باید به شخص زیان دیده پرداخت نماید. لازم به ذکر است غرامت می تواند به صورت وجه نقد، تعمیرات، بازسازی یا جایگزینی باشد. همچنین غرامت در بیمه جبران ضرر و زیانی است که آن زیان را بیمه گذار وارد کرده، اما بیمه گر با دریافت حق بیمه متعهد به پرداخت آن می شود. 

تفاوت غرامت و دیه در قانون

از آنجا که برای شناخت تفاوت دیه و غرامت، ابتدا باید با مفهوم آن ها آشنا شد. لذا در این قسمت از مقاله، مفهوم دیه و غرامت مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. قانون گذار در ماده 17 قانون مجازات اسلامی دیه را تعریف کرده و مقرر می دارد: «دیه اعم از مقدر و غیرمقدر، مالی است که در شرع مقدس برای ایراد جنایت غیرعمدی بر نفس، اعضاء و منافع و یا جنایت عمدی در مواردی که به هر جهتی قصاص ندارد به موجب قانون مقرر می‌ شود.»

 

به عبارت دیگر دیه یا همان خون بها، مال یا پولی است که در اسلام برای جنایت غیر عمد بر جان و جسم دیگری یا جنایت عمد که به هر علت، قصاص منتفی است؛ در نظر گرفته شده است. این مال توسط مرتکب به مجنی علیه یا اولیای دم او پرداخت می شود.

 

مطابق ماده فوق الذکر دیه اعم از مقدر و غیر مقدر می باشد. در دیه مقدر، مبلغ و مقدار دیه در قانون مشخص شده است، اما در دیه غیرمقدر یا ارش، مبلغ دیه در قانون مشخص نشده است و این مبلغ توسط قاضی و با جلب نظر کارشناس تعیین می شود.

 

پس از شناخت مفهوم دیه، در ادامه مفهوم غرامت بررسی می شود. غرامت در لغت به معنای جریمه، تاوان و خسارت می باشد و در اصطلاح مبلغی است که شخصی که مقصر شناخته می شود، باید به شخص زیان دیده پرداخت نماید. لازم به ذکر است غرامت می تواند به صورت وجه نقد، تعمیرات، بازسازی یا جایگزینی باشد. همچنین غرامت در بیمه جبران ضرر و زیانی است که آن زیان را بیمه گذار وارد کرده، اما بیمه گر با دریافت حق بیمه متعهد به پرداخت آن می شود. 

تفاوت غرامت و دیه در قانون

از آنجا که برای شناخت تفاوت دیه و غرامت، ابتدا باید با مفهوم آن ها آشنا شد. لذا در این قسمت از مقاله، مفهوم دیه و غرامت مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. قانون گذار در ماده 17 قانون مجازات اسلامی دیه را تعریف کرده و مقرر می دارد: «دیه اعم از مقدر و غیرمقدر، مالی است که در شرع مقدس برای ایراد جنایت غیرعمدی بر نفس، اعضاء و منافع و یا جنایت عمدی در مواردی که به هر جهتی قصاص ندارد به موجب قانون مقرر می‌ شود.»

 

به عبارت دیگر دیه یا همان خون بها، مال یا پولی است که در اسلام برای جنایت غیر عمد بر جان و جسم دیگری یا جنایت عمد که به هر علت، قصاص منتفی است؛ در نظر گرفته شده است. این مال توسط مرتکب به مجنی علیه یا اولیای دم او پرداخت می شود.

 

مطابق ماده فوق الذکر دیه اعم از مقدر و غیر مقدر می باشد. در دیه مقدر، مبلغ و مقدار دیه در قانون مشخص شده است، اما در دیه غیرمقدر یا ارش، مبلغ دیه در قانون مشخص نشده است و این مبلغ توسط قاضی و با جلب نظر کارشناس تعیین می شود.

 

پس از شناخت مفهوم دیه، در ادامه مفهوم غرامت بررسی می شود. غرامت در لغت به معنای جریمه، تاوان و خسارت می باشد و در اصطلاح مبلغی است که شخصی که مقصر شناخته می شود، باید به شخص زیان دیده پرداخت نماید. لازم به ذکر است غرامت می تواند به صورت وجه نقد، تعمیرات، بازسازی یا جایگزینی باشد. همچنین غرامت در بیمه جبران ضرر و زیانی است که آن زیان را بیمه گذار وارد کرده، اما بیمه گر با دریافت حق بیمه متعهد به پرداخت آن می شود. 

 

قانون حاکم بر غرامت و دیه

پس از شناخت مفهوم دیه و غرامت و ذکر این نکته که غرامت همان دیه نیست و همچنین آشنایی با تفاوت غرامت و دیه، در قسمت های پیشین مقاله، اکنون در قسمت پایانی مقاله، درباره قانون حاکم بر غرامت و دیه صحبت می شود. ماده 14 قانون مجازات اسلامی مقرر می دارد: «مجازات های مقرر در این قانون چهار قسم است: 

 

الف- حد

ب- قصاص

پ- دیه

ت- تعزیر

 

در واقع قانون گذار در قانون مجازات اسلامی به بیان مقررات راجع به دیه پرداخته است و مواد 448 تا 728 قانون مجازات اسلامی را به آن اختصاص داده است. همچنین در ماده 488 قانون مجازات اسلامی بیان می کند: «دیه مقدر، مال معینی است که در شرع مقدس به سبب جنایت غیرعمدی بر نفس، عضو یا منفعت، یا جنایت عمدی در مواردی که به هر جهتی قصاص ندارد، مقرر شده است.» 

 

اما همانطور که بیان شد؛ غرامت در شمار جرائم تعزیری قرار دارد و قانون حاکم بر آن با توجه به عمل ارتکابی که ممکن است جرم و یا خسارت مدنی باشد، می تواند شامل بخشی از مواد قانون مدنی در خصوص جبران خسارت و ضرر و زیان وارده و بخشی از قانون مجازات اسلامی در بخش تعزیرات باشد.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد تفاوت غرامت و دیه در کانال تلگرام حقوق کیفری عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون  تفاوت غرامت و دیه پاسخ دهند.