توقیف موتورسیکلت

توقیف موتورسیکلت، به علت ارتکاب برخی تخلف ها، نظیر راندن موتور سنگین یا پاکشتی بدون پلاک و مجوز، عبور از چراغ قرمز، نداشتن گواهینامه، پارک موتور در محل ممنوع و... صورت می گیرد و مراحل رفع توقیف، با انجام اقداماتی چون، ثبت درخواست این امر، پرداخت هزینه های لازم و مراجعه به ستاد ترخیص می باشد.

با توجه به رواج استفاده از موتورسیکلت و ورود برخی از انواع موتور به صورت قاچاق و به تبع، بالا رفتن میزان تخلفات رانندگی و تصادف با این وسیله نقلیه، دولت، با همفکری مسئولین مربوطه در راهور، راه حل های پیشگیرانه ای را طراحی، تصویب و اجرایی نموده اند.

از جمله این راه حل ها، توقیف موتورسیکلت می باشد که سبب انتقال آن، برای مدتی معین به پارکینگ و تعلق جریمه به مالک موتور خواهد شد و تمامی مالکین موتور های توقیف شده، باید با مراحل رفع توقیف و ارائه درخواست ترخیص موتور سیکلت از پارکینگ، مطلع باشند.

لذا در مقاله حاضر، دلایل و شرایط و مراحل توقیف موتورسیکلت، انجام این امر به علت کشف حجاب، همچنین، موارد توقیف موتور توسط کلانتری، بررسی گردیده و در خصوص توقیف موتور سنگین، مزایده ای، موتور سیکلت پارک شده، موتور بدون گواهینامه، توقیف موتور سیکلت برای مهریه، توقیف موتور پاکشتی، درخواست رفع و مراحل و نحوه رفع توقیف موتور، توضیح داده شده است.

دلایل و شرایط توقیف موتور سیکلت

برای بررسی دلایل و شرایط توقیف موتور سیکلت، باید به قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی و سایر قوانین مربوطه، مراجعه کرد و ماده 20 این قانون را مورد بررسی قرار داد. بر اساس ماده 20 قانون مذکور، "کلیه قوانین و مقررات عمومی مربوط به حمل و نقل و عبور و مرور، در مورد موتورسیکلت‌ ها نیز جاری" است و بر این اساس، می توان گفت، عوامل زیر، از مهم ترین و شایع ترین مواردی هستند که سبب توقیف موتورسیکلت، خواهند شد:

"حرکت در پیاده رو یا در جهت مخالف مسیر مجاز؛ ایجاد عمدی صدای ناهنجار؛ حمل بار غیر متعارف؛ حرکت نمایشی مارپیچ؛ تک‌ چرخ؛ حمل یدک؛ عدم استفاده از کلاه ایمنی و تردد در خطوط ویژه اتوبوسرانی"؛ همراه نداشتن برخی مدارک؛ نداشتن گواهینامه؛ کشف حجاب توسط سرنشینان موتورسیکلت؛ پلاک مخدوش و نامشخص یا نداشتن پلاک؛ تصادفات جانی و جرحی؛ راندن موتور پاکشتی یا موتور ۲۵۰ سی‌ سی به بالا در سطح شهر بدون مجوز؛ وجود دستور قضایی.

شایان ذکر است، بر اساس ماده 20 قانون تخلفات رانندگی، اکثر موارد نام برده شده در پاراگراف قبل، علاوه بر توقیف موتورسیکلت، سبب تعلق جریمه نیز به راننده متخلف، می گردند. در ادامه، مراحل توقیف موتورسیکلت، بررسی می شود.

مراحل توقیف موتور سیکلت

مراحل توقیف موتور سیکلت، مبحثی است که در این تیتر از مقاله حقوقی دینا، مورد بررسی قرار خواهد گرفت. مرحله اول از مراحل توقیف موتورسیکلت، این است که یکی از دلایل و شرایط سبب توقیف موتورسیکلت، تحقق یابد؛ یعنی، موتور ۲۵۰ سی‌ سی به بالا در سطح شهر، بدون مجوز تردد کند، حکم قضایی وجود داشته باشد و...

مرحله دوم این است که بسته به دلیل موجب توقیف موتور سیکلت، حسب مورد، یا پلیس راهور و مامورین صلاحیت دار، در خیابان، موتورسیکلت را متوقف و سپس، به پارکینگ، منتقل کنند یا دارنده حکم قضایی توقیف موتورسیکلت و حسب مورد، حکم ورود به منزل و محل اختفای موتور، همراه مامور اجرا و کلانتری، به محل استقرار موتور، مراجعه و موتورسیکلت را توقیف کرده و تا تعیین تکلیف های بعدی، به پارکینگ، منتقل کنند.

یکی از مواردی که امکان تحقق آن در خصوص خودرو و موتورسیکلت وجود دارد، توقیف پلاک است که مطالعه مقاله پیشنهادی در لینک بیشتر بخوانید، به علاقمندان به کسب اطلاعات بیشتر در خصوص این امر و دلایل آن، توصیه و پیشنهاد می گردد.

توقیف موتورسیکلت برای کشف حجاب

جهت بررسی امکان توقیف موتورسیکلت برای کشف حجاب، باید قانون حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر را مورد بررسی قرار داد. تبصره ماده 5 قانون حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر، موردی است که با استناد به آن، می توان نتیجه گرفت، توقیف موتورسیکلت برای کشف حجاب، امکان پذیر است.

 چراکه تبصره ماده 5 قانون حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر، "اماکنی که بدون تجسس در معرض دید عموم قرار می گیرند، مانند.... وسایل نقلیه" را مشمول حریم خصوصی نمی داند و به همین علت، کشف حجاب توسط سرنشینان موتورسیکلت نیز می تواند، مشمول تحقق جرم کشف حجاب و به تبع، توقیف موتورسیکلت برای کشف حجاب شود.

استعلام خلافی موتورسیکلت، از طرق گوناگونی امکان پذیر است که علاقمندان به کسب اطلاعات بیشتر در خصوص این موضوع می توانند، مقاله پیشنهادی در لینک حتما بخوانید را مطالعه کرده و اطلاعات مورد نیاز برای استعلام خلافی این وسیله نقلیه را به دست آوردند.

توقیف موتورسیکلت توسط کلانتری

همانطور که در تیتر دوم مقاله نیز به طور ضمنی اشاره شد، توقیف موتورسیکلت، بسته به علت آن، می تواند توسط کلانتری و مامورین نیروی انتظامی و یا توسط پلیس راهنمایی و رانندگی و مامورین راهور، صورت گیرد که در عرف، حسب مورد به آن، توقیفی کلانتری یا توقیفی پلیس راهور می گویند.

 توقیف موتورسیکلت توسط کلانتری، عمدتا با علت هایی نظیر ارتکاب جرم توسط راکب موتور با موتورسیکت؛ وجود دستور و حکم قضایی برای توقیف موتورسیکلت؛ سرقتی بودن موتورسیکلت و... اتفاق می افتد و حسب مورد، مامورین گشت کلانتری یا مامورین نیروی انتظامی، موتورسیکلت را به پارگینگ، منتقل می کنند.

در توقیف موتورسیکلت توسط کلانتری، هنگامی که مالک موتور، قصد طی مراحل رفع توقیف و ترخیص موتور از پارکینگ را دارد، باید برای دریافت قبض پارکینگ، به کلانتری مربوطه نیز مراجعه نماید. در ادامه درباره توقیف موتورسیکلت های سنگین، توضیح داده می شود.

توقیف موتور سنگین

مقصود از موتور سنگین، موتورسیکلت هایی بوده، که حجم موتور آن ها، بیشتر از 300 سی سی است و در حال حاضر، در کشور ایران، برای موتور های سنگین، همچنین، موتورهای با حجم موتور 250 سی سی به بالا، ممنوعیت تردد وجود دارد و صرفا در شرایط ویژه ای می توان از این موتورها، استفاده کرد.

با این توضیح که تردد با موتورهای مذکور در سطح شهر، بدون مجوز و بدون گواهینامه موتور سواری حرفه ای، ممنوع است، به آن ها پلاک، تعلق نمی گیرد و راکبین آن ها، صرفا پس از اخذ سند و یا برگ سبز گمرکی، همچنین اخذ مجوز رانندگی با این وسیله از نهادهای ذی صلاح، مجازند با موتور سنگین، آن هم صرفا در پیست موتور سواری و سایر مکان های تعبیه شده برای این امر، رانندگی کنند.

 عدم رعایت این ممنوعیت ها، سبب توقیف موتور سنگین خواهد شد و فرد فاقد سند و برگ سبز گمرکی را نیز با اتهام و جریمه های مربوط به قاچاق موتور سنگین روبرو خواهد کرد؛ پروسه و مراحل رفع توقیف و ترخیص موتور سنگین، بسیار هزینه بر بوده و در برخی از موارد، به علت قاچاق محسوب شدن آن، موتور به راکب، تحویل نمی شود و تا فرسوده شدن، در پارکینگ، باقی می ماند.

توقیف موتور مزایده ای

در برخی موارد، افراد برای پرداخت قیمتی کمتر، اقدام به خرید موتور مزایده ای می نمایند، در این اثنا، هنگام رانندگی و تردد با آن، به علت تکمیل نبودن مدارک یا نداشتن برگ سبز و سند، یا وقوع تخلفات پیش بینی شده در ماده 20 قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی و...، پلیس، اقدام به توقیف موتور مزایده ای آن ها می نماید.

در شرایطی که توقیف موتور مزایده ای، توسط پلیس تحقق یابد، موتور به پارکینگ منتقل خواهد شد و تا مادامی که مدارک مثبت مالکیت، اعم از سند، برگ سبز مزایده و ... ارائه نشود، از موتور مزایده ای، رفع توقیف نمی گردد و موتور مزایده ای، در پارکینگ باقی می ماند.

شایان ذکر است، در اغلب موارد، به علت بالای ده سال گذشتن از ساخت موتورهای مزایده ای، در برگه سبز مزایده موتور، الزام به اسقاط آن نیز درج می شود که در این شرایط، یکی از مراحل رفع توقیف موتور و درخواست ترخیص آن از پارکینگ، تعهد به اسقاط آن پس از ترخیص از پارکینگ خواهد بود.

توقیف موتور سیکلت پارک شده

برای بررسی امکان یا عدم امکان توقیف موتور سیکلت پارک شده، باید به قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی، مراجعه کرد. چرا که ماده 20 این قانون،"کلیه قوانین و مقررات عمومی مربوط به حمل و نقل و عبور و مرور" را در مورد موتورسیکلت‌ ها نیز جاری می داند.

ماده 12 قانون مذکور، مصادیق توقیف موتورسیکلت پارک شده را تعیین کرده، بر اساس این ماده، پارک کردن موتورسیکلت در پیاده رو یا محل های ممنوع و یا امتناع از حرکت موتور از این محل ها، سبب جریمه و توقیف موتور پارک شده خواهد شد.

همچنین، در شرایطی که پلاک موتور، به دستور قضایی یا به علت سرقتی بودن یا داشتن جرایم بالا، برای توقیف فیزیکی، در سیستم پلیس راهنمایی و رانندگی یا نیروی انتظامی، ثبت شده باشد یا پلاک موتور، مخدوش یا دستکاری شده به نظر برسد، امکان توقیف موتور سیکلت پارک شده در صورت رویت آن توسط پلیس، وجود دارد. 

توقیف موتورسیکلت بدون گواهینامه

ماده 20 قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی، کلیه قوانین و مقررات عمومی مربوط به حمل و نقل و عبور و مرور را در مورد موتورسیکلت‌ ها نیز جاری می داند و به همین علت، برای بررسی امکان توقیف موتورسیکلت بدون گواهینامه، باید به ماده 9 و تبصره ج ماده 10 این قانون، مراجعه نمود.بر اساس ماده 9 قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی؛

 "رانندگان موظفند هنگام رانندگی، گواهینامه، کارت خودرو و بیمه‌ نامه معتبر شخص ثالث و برای خودروهایی که بیش از پنج‌ سال از تولید آنان می‌ گذرد، برگه معاینه فنی را به همراه داشته باشند و در صورت مطالبه ماموران راهنمایی و رانندگی، آن را ارائه نمایند...در صورتی که هیچ‌ یک از مدارک فوق به همراه راننده نباشد، ماموران راهنمایی و رانندگی می‌ توانند تا زمان ارائه مدارک، خودرو را متوقف نمایند." 

تبصره ج ماده 10 قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی نیز، مقرر داشته: " در صورتی‌ که راننده، بدون داشتن گواهینامه، مبادرت به رانندگی نماید، وسیله نقلیه متوقف و راننده به مرجع قضائی معرفی می‌ گردد." با توجه به مواد فوق الذکر، می توان نتیجه گرفت، امکان توقیف موتورسیکلت بدون گواهینامه، وجود دارد.

توقیف موتور برای مهریه

قانون گذار، امکان توقیف اموال برای مهریه را پیش بینی نموده و در شرایطی که موتورسیکلت، بر اساس بند هـ ماده 24 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی، از مصادیق مستثنیات دین لحاظ نگردد و مرد از پرداخت مهریه همسر خود یا اقساط آن (در موارد صدور حکم اعسار و تقسیط مهریه)، امتناع کند، امکان توقیف موتور برای مهریه، وجود دارد. توقیف موتورسیکلت بابت مهریه، به دو طریق زیر، امکان پذیر است:

توقیف موتور برای مهریه از طریق اجرائیات ثبت: زمانی که زن، از سند رسمی عقد نکاح، برخوردار است، در گام اول برای مطالبه مهریه خود، باید از طریق دفترخانه ای که عقد نکاح در آن، واقع شده و اجرائیات ثبت، اقدام به مطالبه مهریه خود نماید؛

 پس از طی مراحل لازم و استعلام اموال با سند رسمی مرد توسط دایره اجرائیات ثبت یا معرفی آن ها از جانب زن، اجرائیه صادر و برای مرد، ارسال می گردد و در صورتی که مرد، ظرف مهلت مقرر، نسبت به پرداخت مهریه و تعیین تکلیف نسبت به لیست اموال، اقدام نکند، اموال مرد، حسب مورد موتورسیکلت، توقیف شده و پس از طی مراحل مزایده و فروش آن ها، زن می تواند مهر خود را از محل پول حاصل از فروش اموال در مزایده، وصول کند.

توقیف موتور سیکلت بابت مهریه از طریق دادگاه: در صورتی که مرد، هیچ مال با سند رسمی ای نداشته باشد یا در شرایطی که زن، به عللی نظیر نداشتن سند رسمی نکاحیه (در عقد موقتی که ثبت رسمی نشده) و... از طریق دادگاه اقدام به مطالبه مهریه خود کند، برای توقیف موتور بابت مهریه می تواند با معرفی موتور مرد به دادگاه و بر حسب وضعیت پرونده، پس از صدور قرار تامین خواسته یا صدور دستور از اجرای احکام، نسبت به توقیف موتور، اقدام کند.

شایان ذکر است، در حالت بالا و به ویژه در مواردی که موتور، قولنامه ای است، زن باید مدارک مثبت مالکیت مرد را به دادگاه ارائه نماید و از مالکی که سند رسمی موتور به نام او است بخواهد در دادگاه حاضر شده و بر فروش موتور به شوهر او و مالکیت مرد بر آن، اقرار کند.

توقیف موتور پاکشتی

افرادی که اقدام به خرید موتورسیکلت های کم مصرف پاکشتی می کنند، باید بدانند، این موتور ها، به علت عدم رعایت قوانین و مقررات گمرکی، از مصادیق کالای قاچاق محسوب و مشمول موارد مندرج در ماده 113 قانون امور گمرکی می گردند.

تردد با موتور پاکشتی، ممنوع است و به علت فقدان پلاک و نداشتن سند و مدرک و مجوز های قانونی، پلیس امکان توقیف آن ها را دارد. در صورت توقیف موتور پاکشتی، ترخیص موتور از پارکینگ، به علت فقدان برگ سبز گمرکی، مدارک مثبت مالکیت و پلاک، با مشکل مواجه می گردد و اکثر افراد، پس از طی فرایند های طولانی و مراجعات متعدد به دادسرا، راهور و گمرک، موفق به ترخیص موتور پاکشتی از پارکینگ، نمی گردند.

بر اساس اخبار منتشره به نقل از رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی استان هرمزگان و جانشین ایشان، به علت ورود غیر قانونی موتورهای پاکشتی، دریافت پلاک و همچنین دریافت مجوز از اداره کل محیط زیست و استاندارد برای این موتور ها، امکان پذیر نیست و در صورت مشاهده از سوی پلیس راهنمایی و رانندگی، این موتور ها توقیف و روانه پارکینگ خواهند شد و راکبان آن‌ها نیز به پلیس امنیت اقتصادی معرفی می گردند.

به نقل از رئیس مرکز تعویض پلاک و شماره گذاری پلیس راهور در اخبار مختلف، در پاسخ به این پرسش که عاقبت موتورسیکلت‌ های پاکشتی فاقد پلاک که توقیف می‌ شوند، چیست؟ باید گفت، تنها در صورتی که مالک موتور پاکشتی، بتواند اسناد مالکیت و مدارک گمرکی این موتورسیکلت را ارائه دهد و دستورات قضایی لازم، صادر گردد، موتورسیکلت به مراکز شماره‌گذاری معرفی خواهد شد و بعد از پلاک شدن، ترخیص می‌ شود. 

درخواست رفع توقیف موتور سیکلت

زمانی که موتور سیکلت، به علت تصادف، سرقت و... توقیف شده، پس از گذشت موعد مقرر، یکی از مراحل رفع توقیف موتورسیکلت، مراجعه مالک موتور، به دفاتر پلیس+10، ارائه مدارک لازم و ثبت درخواست رفع توقیف موتور سیکلت از طریق این مرجع، می باشد یا باید، اپلیکیشن پلیس من را دانلود و برروی تلفن همراه خود نصب کرده و پس از ورود، گزینه خدمات راهور را انتخاب کند.

سپس باید، گزینه ترخیص اینترنتی خودرو را انتخاب نماید.

در مرحله بعد، فرد باید، گزینه موتورسیکلت را انتخاب نموده و در صورتی که پلاکی به نام او ثبت است، آن را انتخاب نماید و در غیر این صورت، گزینه بروزرسانی پلاک و سپس، استعلام را انتخاب کند.

در نهایت، با طی باقی مراحل، مالک موتور می تواند، درخواست اینترنتی رفع توقیف موتور را ثبت کند اما در برخی موارد، درخواست رفع توقیف موتور، باید از طریق دفاتر خدمات قضایی، ثبت و به مراجع دادگستری ارسال گردد و در برخی موارد، باید حضورا، به مراجع ذی صلاح، مراجعه و تحویل مسئول مربوطه گردد و امکان ثبت آن از طریق پلیس +10 یا دفاتر خدمات قضایی، وجود ندارد. در باکس زیر، نمونه درخواست رفع توقیف موتور برای تقدیم به دادگاه یا مراجع ذی صلاح، ارائه شده است.

شایان ذکر است که پس از ثبت درخواست رفع توقیف موتور سیکلت و صدور دستور از مرجع صالح، فرد باید بسته به علت توقیف و اینکه چه مرجعی، اقدام به توقیف موتورسیکلت نموده، به مراجع ذی صلاح، مراجعه کرده و مراحل رفع توقیف و سپس ترخیص موتورسیکلت از پارکینگ را طی کند که در تیتر بعدی، این مراحل، توضیح داده خواهد شد.

مراحل و نحوه رفع توقیف موتور سیکلت

مراحل و نحوه رفع توقیف موتور سیکلت، بدین صورت است که در اولین مرحله، فرد باید جریمه تخلف سبب توقیف موتور و سایر خلافی موتورسیکلت را صفر کرده و رسید آن را دریافت کند. سپس، بسته به اینکه موتورسیکلت، به چه علت توقیف شده، علل سبب توقیف را برطرف نماید؛

در مرحله بعد، مالک موتور باید، درخواست رفع توقیف موتور را به مراجع ذی صلاح که حسب مورد می تواند، کلانتری، دادسرا، گمرک، پلیس امنیت اخلاقی یا پلیس امنیت اقتصادی و... باشد، تحویل دهد یا در برخی موارد، این درخواست را از طریق مراجعه حضوری به دفاتر پلیس +10 یا با دانلود برنامه پلیس من و استفاده از این اپلیکیشن، ثبت کند.

پس از اینکه مرجع صالح، دستور ترخیص موتور را صادر کرد، فرد باید، به ستاد ترخیص رفته و مجوز ترخیص موتور از پارکینگ را بگیرد؛ سپس باید، قبض نگهداری موتور در پارکینگ را پرداخت کند و با در دست داشتن مدارک مثبت مالکیت و امکان ترخیص موتور، به پارکینگ محل استقرار موتور رفته و موتور سیکلت خود را ترخیص کند.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص نحوه درخواست و مراحل رفع توقیف موتورسیکلت در کانال تلگرام موضوعات حقوقی عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون نحوه درخواست و مراحل رفع توقیف موتورسیکلت پاسخ دهند.