مالیات حق الوکاله

مالیات حق الوکاله، نوعی مالیات بر درآمد است که افرادی نظیر وکلای دادگستری باید، در قالب ابطال تمبر، 5 درصد از حق الوکاله خود در هر پرونده را به عنوان علی الحساب مالیاتی و همچنین پس از تکمیل اظهارنامه و محاسبه مبلغ توسط ممیز مالیاتی، کل مبلغ تعین شده را به عنوان مالیات نهایی درآمد، به اداره دارایی، پرداخت کنند.

بسیاری از مشاغل، موظف به پرداخت مالیات به سازمان امور مالیاتی هستند و بدین ترتیب، به تامین بخشی از بودجه دولت، همچنین، ایجاد توازن و عدالت مالیاتی، کمک می نمایند. اهمیت پرداخت مالیات، به اندازه ای است که قانون گذار، عدم پرداخت آن را مشمول جرایم سنگین دانسته است.

وکلای پایه یک دادگستری و کسانی که در محاکم اختصاصی وکالت می‌ کنند، همچنین، اشخاصی که با وکالت نامه رسمی و به وکالت از دیگری، در مراجع اختصاصی غیر قضایی، حاضر می گردند، موظف به پرداخت مالیات حق الوکاله هستند که فرمول، نحوه محاسبه و پرداخت​ مخصوص به خود را دارد.

لذا در مقاله حاضر، پس از بررسی چیستی مالیات حق الوکاله و قانون حاکم بر آن، درصد این نوع از انواع مالیات، فرمول و نحوه محاسبه دستی و آنلاین آن، همچنین، نحوه پرداخت مالیات حق الوکاله، توضیح داده شده است که علاقمندان به کسب اطلاعات بیشتر در خصوص این موضوع، می توانند ادامه مقاله را دنبال کنند.

مالیات حق الوکاله چیست؟

در پاسخ به این پرسش که مالیات حق الوکاله چیست؟ باید گفت، مالیات حق الوکاله، نوعی مالیات بر درآمد است که باید، توسط وکلای دادگستری و کسانی که در محاکم اختصاصی وکالت می‌ کنند، همچنین، از جانب اشخاصی که با وکالت نامه رسمی و به وکالت از دیگری، در مراجع اختصاصی غیر قضایی، حاضر می گردند، با ابطال تمبر، به عنوان علی الحساب مالیاتی به سازمان امور مالیاتی، پرداخت شود.

مستفاد از تبصره های ماده 103 قانون مالیات مستقیم، وکیل، در وکالت هایی که از طرف وزارتخانه ‌ها و موسسات دولتی و شرکت های دولتی و شهرداری ها و ‌موسسات وابسته به دولت به او ارجاع می گردد، موظف به باطل کردن تمبر از بابت علی الحساب مالیاتی نیست و موسسات دولتی و شهرداری‌ ها، شخصا باید ظرف یک ماه، 5 درصد از وجهی که به عنوان علی الحساب مالیاتی حق الوکاله وکیل در قالب ابطال تمبر به سازمان امور مالیاتی، پرداخت می گردد را کسر و بابت علی الحساب مالیاتی حق الوکاله، به سازمان امور مالیاتی بپردازند.

همچنین کارمندان‌ مودی که برای آن ها از جانب مودی، بیمه رد می شود و به وکالت از وکیل کاری را در مراجع اختصاصی غیر قضایی انجام می دهند یا پدر، مادر، برادر، خواهر، پسر، دختر، نواده و همسر مودی که به وکالت از مودی، در مراجع اختصاصی غیر قضایی حاضر می گردند، ملزم به پرداخت مالیات حق الوکاله نیستند.

شایان ذکر است، در شرایطی که وکیلی جدید، جایگزین وکیل قبلی شود و وکیل قبلی، تمبر مربوط به علی الحساب مالیات حق الوکاله را ابطال نموده باشد، وکیل جدید، وظیفه ای در خصوص ابطال تمبر از جهت علی الحساب مالیات حق الوکاله نخواهد داشت.

قانون مالیات حق الوکاله

برای اطلاع از کم و کیف و قواعد مالیات حق الوکاله، باید به قانون آن، مراجعه کرد. همین امر، سبب طرح این پرسش می شود که قانون مالیات حق الوکاله چیست؟ لذا این تیتر از مقاله حقوقی دینا، به بررسی قانون مالیات حق الوکاله، اختصاص می یابد.

قانون مالیات حق الوکاله، قانون مالیات مستقیم است و برای اطلاع از فرمول و نحوه محاسبه و پرداخت مالیات حق الوکاله، باید به موادی از قانون مالیات مستقیم که قواعد این امور را تصریح و پیش بینی کرده اند، مراجعه شود که در باکس دانلود زیر، این مواد، ارائه شده است.

در کل باید مد نظر داشت، ماده 103 قانون مالیات مستقیم، اصلی ترین ماده ای است که در صدر، بندها و تبصره های خود، قواعد اصلی، فرمول، نحوه محاسبه و پرداخت مالیات حق الوکاله را پیش بینی کرده و در بسیاری از مواقع، برای تعیین تکلیف در خصوص قواعد مالیات حق الوکاله، کافی است به این ماده، مراجعه کرد.

مالیات حق الوکاله وکیل چند درصد است

برای بررسی اینکه مالیات حق الوکاله وکیل چند درصد است، باید ماده ۱۰۳ قانون مالیات مستقیم و بند های آن را مورد بررسی قرار داد. بر اساس آنچه در صدر و بندهای این ماده آمده، بسته به حقوقی یا کیفری بودن پرونده، مالی یا غیر مالی بودن موضوع و امکان تعین یا عدم امکان تعین بهای خواسته، درصد مالیات حق الوکاله وکیل، به شرح زیر خواهد بود:

در دعاوی کیفری با مورد ادعای خصوصی که مالی باشد، همچنین، در دعاوی و اموری که خواسته آن ها مالی است، برای هر مرحله، وکیل باید 5 درصد تعرفه مقرر و درج شده در وکالت نامه را در قالب تمبر، ابطال و به عنوان علی الحساب مالیاتی حق الوکاله، پرداخت نماید.

چنانچه موضوع وکالت مالی نباشد یا قانون گذار، الزامی به تعین بهای خواسته ندانسته باشد، همچنین، در خصوص دعاوی کیفری ای که میزان حق الوکاله را دادگاه تعین خواهد نمود، در هر مرحله، وکیل باید پنج درصد حداقل حق ‌الوکاله مقرر در آئین نامه حق ‌الوکاله را بابت علی ‌الحساب مالیاتی، تمبر ابطال نمایند.

در خصوص دعاوی مالی که رسیدگی و حل و فصل آن ها در مراجع اختصاصی غیر قضایی است و تعرفه خاصی برای حق الوکاله آن ها تعین نشده، مبلغ و تعرفه حق الوکاله وکیل دادگستری و وکیل دارای وکالت نامه رسمی از حیث مالیاتی و درصدی که بابت الصاق و ابطال تمبر لحاظ می شود، باید بر اساس بند "د "(اصلاحی 1380/11/27) ماده 103 قانون مالیات مستقیم باشد که مقرر داشته:

"تا ده میلیون (10000000) ریال ما به‌ الاختلاف، پنج درصد تا سی میلیون (30000000) ریال ما به‌ الاختلاف، چهار درصد نسبت به مازاد ده میلیون (000000 10) ریال، از سی میلیون (30000000) ریال ما به‌ الاختلاف به بالا سه درصد نسبت به مازاد سی میلیون (30000000) ریال، منظور می‌شود و معادل پنج درصد آن، تمبر باطل خواهد شد."

به عنوان مثال، وکیلی قصد قبول وکالت در دعوای مربوط به پرونده های مالیاتی اداره دارایی را دارد که برای وکالت در این مراجع، تعرفه و حق الوکاله مشخصی، در آیین نامه مربوط به این امر نیامده، در چنین شرایطی، وکیل باید، حق الوکاله خود را بر اساس درصد های مذکور در بند "د" ماده 103 قانون مالیات مستقیم محاسبه نماید و سپس، اقدام به ابطال تمبر، نسبت به 5 درصد حق الوکاله، به عنوان علی الحساب مالیاتی کند.

شایان ذکر است، اگر درآمد و حق الوکاله پرداختی، نسبت به فروض در نظر گرفته شده در بند "د" ماده 103 قانون مالیات مستقیم، بیشتر است، وکیل باید، بر اساس درآمد واقعی خود اقدام به ابطال تمبر، به عنوان علی الحساب مالیاتی کند در غیر این صورت، مشمول جریمه کتمان درآمد، خواهد گردید.

فرمول و نحوه محاسبه مالیات حق الوکاله

در توضح فرمول و نحوه محاسبه مالیات حق الوکاله وکیل، باید ماده 103 قانون مالیات مستقیم را مد نظر قرار داد. بر اساس آنچه در صدر و بندهای این ماده آمده، در هر پرونده، ۵ درصد از حق الوکاله، در قالب ابطال تمبر، به عنوان علی الحساب مالیاتی، از وکیل دریافت می شود.

 قواعد تعیین و میزان حق الوکاله، در فروض مختلف و بسته به نوع و موضوع پرونده که مالی است یا غیر مالی، کیفری است یا حقوقی و تعرفه حق الوکاله آن در آیین نامه مربوط به این امر آمده یا خیر، در بند های ماده 103 قانون مالیات مستقیم، پیش بینی گردیده و در تیتر قبل نیز در خصوص آن ها، توضیح داده شد.

از سوی دیگر، وکلا موظف هستند 5 درصد دیگر را نیز با عنوان سهم کانون وکلای دادگستری و سهم صندوق حمایت از وکلا و کارگشایان دادگستری، بپردازند. یک چهارم از این ۵ درصد سهم کانون وکلا و نصف آن به عنوان سهم حمایت وکلا، محاسبه شده و دریافت می گردد.

پرداخت مبالغ و درصد های فوق الذکر، اتمام کار نیست و وکلا، هر ساله در مواعد قانونی، باید نسبت به ثبت نام اظهارنامه مالیاتی، اقدام کرده و پس از محاسبه مالیات توسط ممیز بر اساس نرخ‌های موضوع ماده ۱۳۱ قانون مالیات مستقیم، مالیات نهایی درآمد خود را به اداره دارایی بپردازند. یعنی، برای درآمد تا پانصد میلیون ریال، 15 درصد، نسبت به مازاد آن تا یک میلیارد ریال 20 درصد و نسبت به مازاد یک میلیارد ریال، 25 درصد، مالیات پرداخت کنند.

محاسبه آنلاین مالیات حق الوکاله

در صورتی که وکیلی، قصد محاسبه آنلاین مالیات حق الوکاله خود را داشته باشد، دو راه پیش روی او، قرار خواهد داشت که در این تیتر از مقاله حقوقی دینا، این دو راه، ذکر خواهند شد تا وکلا، در صورت امکان و نیاز، از آن ها استفاده کرده، و مالیات حق الوکاله خود را به صورت آنلاین، محاسبه کنند.

راه اول، مراجعه به سایت هایی است که این امکان را در سایت خود، تعبیه و طراحی کرده اند. در این روش، وکیل باید اعداد مورد نیاز را در کادرهای مربوطه وارد کرده و برروی گزینه محاسبه، کلیک کند تا مالیات حق الوکاله او به صورت آنلاین، محاسبه شود.

راه دیگر این است که وکیل، اپلیکیشن های موبایلی مربوط به محاسبه آنلاین مالیات حق الوکاله را برروی تلفن همراه خود، نصب کرده و با جای گذاری صحیح اعداد، با اپلیکیشن موبایلی، اقدام به محاسبه آنلاین مالیات حق الوکاله خود نماید.

نحوه پرداخت مالیات حق الوکاله

پس از توضیحاتی که در خصوص چیستی مالیات حق الوکاله، فرمول و نحوه محاسبه آن داده شد، در این تیتر از مقاله حقوقی دینا، شیوه پرداخت این نوع از انواع مالیات در ایران، مورد بررسی قرار خواهد گرفت. در توضیح نحوه پرداخت مالیات حق الوکاله باید گفت:

مستفاد از ماده 188 (اصلاحی 1380/11/27) قانون مالیات مستقیم، وکلا باید، هنگام ثبت نام اظهارنامه مالیاتی، دفتری‌ که اختصاصا جهت تمبر مصرفی تعبیه شده و وکلا موظف به نگهداری آنند را نیز تحویل اداره مالیات دهند تا مالیات های علی الحساب پرداختی از طریق ابطال تمبر، از مالیات نهایی درآمد آن ها، کسر و مبلغ قابل پرداخت، تعیین گردد.

در خصوص پرداخت آن بخش از مالیات که پس از تکمیل اظهارنامه مالیاتی و محاسبه مالیات توسط ممیز مالیاتی باید به صورت سالانه پرداخت شود، وکیل باید، حسب مورد، از طریق tax.gov.ir یا my.tax.gov.ir و پس از صدور قبض مالیاتی، اقدام کند. در زیر، راهنمای تصویری پرداخت مالیات حق الوکاله از سایت tax.gov.ir ارائه شده است.

در ابتدا، فرد باید آدرس tax.gov.ir را در مرورگر خود، جست و جو نموده و پس از ورود به صفحه ای مشابه تصویر زیر، از قسمت سایر خدمات مالیاتی، گزینه پرداخت الکترونیک مالیات را انتخاب کند.

در این مرحله، شخص باید گزینه سامانه الکترونیک پرداخت مالیات را انتخاب کند.

در این گام، فرد باید نام کاربری و رمز عبور خود را در کادرهای مربوطه وارد نماید.

در این مرحله فرد باید، از میان دو گزینه موجود، گزینه صدور قبض جدید را انتخاب کند.

در این مرحله، فرد باید صحت اطلاعات را تایید و به مرحله بعدی برود.

در این قسمت، با انتخاب گزینه پرداخت آنلاین، وکیل می تواند مالیات حق الوکاله خود را بپردازد.

در ابتدای تیتر، ذکر شد که پرداخت مالیات حق الوکاله از درگاه ملی خدمات مالیات نیز میسر است؛ با این توضیح که فرد باید، پس از ورود به پورتال شخصی خود در درگاه، گزینه پرداخت قبض را انتخاب نماید تا به صفحه ای که تصویر آن در عکس سوم راهنمای تصویری بالا ارائه شد، هدایت گردد و با طی باقی مراحل، مالیات خود را پرداخت نماید.

لازم به ذکر است، مراجعه به سامانه پرداخت قبض مالیاتی payments.tax.gov.ir نیز از دیگر روش هایی است که با آن، می توان اقدام به پرداخت مالیات سالانه، پس از تکمیل اظهارنامه مالیاتی و صدور قبض مالیات نمود. با این توضیح که با جستجوی آدرس سامانه، فرد به صفحه ای مشابه صفحه زیر، هدایت می گردد و باید شناسه قبض خود را در کادر مربوطه وارد و برروی گزینه بررسی شناسه، کلیک کند.

در این گام، فرد، قبض مالیاتی خود را مشاهده خواهد کرد و در صورت تایید مبلغ، می تواند با کلیک برروی گزینه پرداخت، مالیات نهایی خود را به سازمان امور مالیاتی، بپردازد.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص فرمول و نحوه محاسبه مالیات حق الوکاله در کانال تلگرام حقوق تجاری عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون فرمول و نحوه محاسبه مالیات حق الوکاله پاسخ دهند.