مالیات حقوق صفر

مقصود از مالیات حقوق صفر این است که تمام یا قسمتی از درآمد ناشی از حقوق فرد، بر اساس بخشنامه معافیت مالیات حقوق و قانون مالیات، مشمول مالیات نخواهد شد. از موارد معاف از مالیات حقوق می توان به حقوق بازنشستگی، حقوق وظیفه و مستمری و حقوق پایان خدمت، اشاره کرد.

یکی از مهم ترین انواع مالیات مستقیم، مالیات بر درآمد ناشی از حقوق است که قواعد آن، در قانون مالیات مستقیم، تعیین شده و عدم پرداخت این نوع از انواع مالیات یا خودداری از ارائه لیست آن، سبب تعلق جرایم سنگین مالیاتی، خواهد شد.

با این وجود، قانون گذار، به جهت ایجاد عدالت اقتصادی و جلوگیری از جرایم مالی، نظیر پولشویی، مالیات حقوق صفر و نرخ صفر مالیاتی را در خصوص برخی درآمدها و مشاغل، در نظر گرفته که مشمولین خاص خود را دارد و این مشمولین، تنها، در صورت رعایت شرایط قانونی، از این امکان، بهره مند خواهند شد.

لذا در مقاله حاضر، اینکه مالیات حقوق صفر چیست، نرخ صفر مالیاتی، موارد معاف از مالیات حقوق و موارد مشمول مالیات حقوق چه بوده، بررسی گردیده و در این خصوص که عدم پرداخت مالیات، جریمه در پی دارد یا خیر و محاسبه آنلاین مالیات حقوق، به چه شکل بوده، توضیح داده شده است.

مالیات حقوق صفر چیست

در پاسخ به اینکه مالیات حقوق صفر چیست؟ باید گفت، مقصود از مالیات حقوق صفر، این است که تمام یا قسمتی از درآمد ناشی از حقوق فرد، بر اساس بخشنامه معافیت مالیات حقوق، مشمول مالیات نخواهد شد و از بابت آن، مالیاتی به سازمان امور مالیاتی، نخواهد پرداخت.

با این توضیح که یکی از انواع مالیات مستقیم، مالیات بر درآمد ناشی از حقوق است که در خصوص حقوق های مشمول مالیات، توسط کارفرما، از درآمد ناشی از حقوق کارمند و کارگر، کسر و به حساب سازمان امور مالیاتی، واریز می گردد.

هر ساله، پس از تعیین حقوق و دستمزد کارمندان و کارگران، سازمان امور مالیاتی، بخشنامه معافیت مالیات حقوق را تصویب و به نهادهای ذی صلاح، ابلاغ می کند و حقوق های تا سقف پیش بینی شده در این بخشنامه، از پرداخت مالیات حقوق، معاف بوده و به عبارتی، مشمول مالیات حقوق صفر می شوند.

نرخ صفر مالیاتی، موارد معاف از مالیات حقوق

مفاهیمی چون، نرخ صفر مالیاتی، موارد معاف از مالیات حقوق و معافیت مالیاتی، از جمله مهم ترین مفاهیمی هستند که تمامی مشمولین مالیات، باید از آن ها، مطلع باشند، لذا در این تیتر، هر یک از این مفاهیم، به طور جداگانه، توضیح داده خواهد شد.

مستفاد از تبصره الف ماده 132 قانون مالیات مستقیم، منظور از مالیات با نرخ صفر یا نرخ صفر مالیاتی، روشی است که به موجب آن، مالیات مودیان مشمول نرخ صفر مالیاتی با نرخ صفر محاسبه می شود و در واقع، برای مدت و سال های پیش بینی شده در قانون، مالیاتی به دولت نخواهند پرداخت.

شایان ذکر است، مشمولین نرخ صفر مالیاتی، همچنان، ملزم به ثبت نام اظهارنامه مالیاتی، ارائه مدارک و دفاتر قانونی و حسابداری، به سازمان امور مالیات هستند و مالیات قابل پرداخت از سوی آن ها نیز، توسط سازمان امور مالیات، محاسبه می گردد؛ اما صرفا، به علت محاسبه مالیات آن ها با نرخ صفر، مالیاتی به دولت، نخواهند پرداخت.

در توضیح موارد معاف از مالیات حقوق نیز باید به آرای صادره از هیئت های عمومی دیوان عدالت اداری، بخشنامه معافیت مالیات حقوق و ماده 91 قانون مالیات مستقیم، مراجعه کرد. در آمد معاف از مالیات حقوق، در سال 1403، بر اساس بخشنامه این امر، درآمد سالانه 144 میلیون تومان است و موارد مشمول از مالیات حقوق، مستفاد از ماده 91 قانون مالیات مستقیم و آرای صادره از هیئت عمومی دیوان عدالت اداری، موارد زیر هستند:

مبلغ دریافتی از بیمه که بابت جبران خسارت بدنی و معالجه و امثال آن به فرد پرداخت شده؛ عیدی سالانه یا پاداش آخر سال، جمعا معادل یک دوازدهم میزان معافیت مالیاتی تعیین شده در بخشنامه های موضوع ماده 84 قانون مالیات مستقیم؛ "هزینه سفر و فوق‌ العاده مسافرت مربوط به شغل"؛

 حقوق بازنشستگی؛ حقوق وظیفه و مستمری؛ حقوق پایان خدمت و خسارت اخراج و بازخرید خدمت و وظیفه؛ مستمری پرداختی به وراث؛ حق سنوات؛ حقوق ایام مرخصی استفاده نشده؛"مزایای غیر نقدی پرداختی به کارکنان، حداکثر معادل دو دوازدهم معافیت موضوع ماده (۸۴) قانون مالیات مستقیم"؛ حقوق کارکنان نیروهای مسلح اعم نظامی و انتظامی و جانبازان و آزادگان؛ مزایای غیر نقدی ای که به کارکنان پرداخت می شود (حداکثر تا دو دوازدهم معافیت موضوع ماده 84 قانون مالیات مستقیم)؛

 وجوه مربوط به هزینه معالجه کارکنان یا افراد تحت تکفل آن ها، که توسط کارفرما پرداخت شده و مستقیما توسط کارفرما یا به وسیله حقوق ‌بگیر، به پزشک یا بیمارستان داده می شود؛ "خانه‌ های سازمانی که با اجازه قانونی یا به موجب آیین‌ نامه‌ های خاص در اختیار ماموران کشوری گذارده می‌ شود"؛ وجوه پرداختی به حقوق بگیران، تحت عناوین ایاب و ذهاب، غذا، بن کالا، مهد کودک و... 

مسکنی که در محل کارگاه یا کارخانه، جهت استفاده کارگران به آن ها داده شده یا خانه‌ های ارزان قیمت سازمانی ای که در خارج از محل کارگاه یا کارخانه، مورد‌ استفاده کارگران است؛ "حقوق کارمندان محلی سفارت خانه‌ ها و کنسولگری های ایران در خارج، نسبت به درآمد حقوقی که از دولت ایران دریافت می کنند، مشروط به اینکه دارای تابعیت دولت ایران نباشند"؛

کارشناسان خارجی که با موافقت دولت ایران و با بودجه فنی و اقتصادی و علمی دولت های خارجی و ‌یا موسسه های بین‌ المللی به ایران اعزام می شوند، نسبت به درآمد حقوقی که از دولت یا موسسه مربوطه دریافت می کنند، معاف از مالیات هستند؛

به شرط معامله متقابل و نداشتن تابعیت ایرانی، درآمد حقوقی که به اعضای هیات های نمایندگی سازمان ملل متحد و موسسات تخصصی آن، به مامورین سیاسی خارجی در ایران و نمایندگان و هیئت های فوق العاده پرداخت می گردد، معاف از مالیات حقوق می باشد؛ همچنین است در خصوص مامورین کنسولی خارجی در ایران و همچنین کارمندان موسسه های فرهنگی خارجی، نسبت به درآمد حقوقی که از دولت متبوع خود، دریافت می کنند.

موارد مشمول مالیات حقوق

در توضیح آنکه موارد مشمول مالیات حقوق چیست، باید به ماده 82 قانون مالیات مستقیم، مراجعه کرد. مستفاد از ماده 82 قانون مالیات مستقیم و با در نظر گرفتن تمام آنچه در تیتر قبل، در خصوص موارد معاف از مالیات درآمد و حقوق ذکر شد، موارد مشمول مالیات حقوق، عبارتند از:

درآمد و حقوق دریافتی شخص حقیقی در ایران که در قبال کار او، از سوی کارفرمای حقیقی یا حقوقی، به صورت نقد یا غیر نقد، به شخص حقیقی پرداخت شده است؛

درآمد و حقوق مربوط به ماموریت های خارج از کشور فرد که در مدت ماموریت، از طرف دولت جمهوری اسلامی ایران یا اشخاص مقیم ایران یا از منابع ایرانی، به فرد در مامویت، پرداخت می گردد.

ماده 83 قانون مالیات مستقیم نیز در خصوص درآمد مشمول مالیات حقوق مقرر داشته: "درآمد مشمول مالیات حقوق عبارت است از؛ حقوق (‌مقرری یا مزد، یا حقوق اصلی) و مزایای مربوط به شغل، اعم از مستمر و یا غیر مستمر، قبل از وضع کسور و پس از کسر معافیت های مقرر در این قانون."

عدم پرداخت مالیات مشمول جریمه خواهد شد؟

پاسخ این پرسش که آیا عدم پرداخت مالیات مشمول جریمه خواهد شد؟ کاملا بسته به این دارد که فرد، از موارد مشمول نرخ صفر مالیاتی و مالیات حقوق صفر بوده است یا خیر. در صورتی که فرد از موارد مشمول نرخ صفر مالیاتی و مالیات حقوق صفر باشد، عدم پرداخت مالیات، او را مشمول جریمه نخواهد کرد.

لکن، در شرایطی که فرد، مشمول پرداخت مالیات باشد اما از پرداخت آن، استنکاف ورزد، بر حسب مواد قانون مالیات بر ارزش افزوده یا قانون مالیات مستقیم، مشمول جرایم مالیاتی خواهد شد. برخی از رایج ترین جرایم مالیاتی عبارتند از:

جریمه مالیات عملکرد؛ جریمه مالیات بر ارزش افزوده؛ جریمه مالیات تکلیفی؛ جریمه لیست حقوق و دستمزد؛ جریمه مدیران تصفیه؛ جریمه عدم استفاده از سامانه صندوق مکانیزه فروش؛ جریمه مدیران شرکت؛ جریمه ثبت درآمد غیر واقعی؛ جریمه عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی؛ جریمه عدم ارسال ترازنامه و صورت حساب سود و زیان.

شایان ذکر است، مستفاد از ماده 197 قانون مالیات مستقیم، میزان جریمه خودداری یا خلاف واقع ارائه دادن لیست حقوق و دستمزد، 2 درصد حقوق پرداختی در خصوص حقوق ها و 1 درصد میزان کل قرارداد پیمانکاری، در قراردادهای پیمانکاری، خواهد بود.

محاسبه آنلاین مالیات حقوق

در توضیح محاسبه آنلاین مالیات حقوق باید گفت، در شرایطی که حقوق فرد، جزو موارد مشمول مالیات حقوق صفر نیست، می تواند با مراجعه به برخی سایت های اینترنتی تعبیه شده برای محاسبه آنلاین مالیات حقوق، مالیات حقوق خود را به صورت آنلاین و با وارد کردن اطلاعات لازم، نظیر میزان حقوق ماهانه دریافتی، محاسبه کند.

در مواردی که فرد، به علت های مختلف، نظیر عدم دسترسی به اینترنت، نمی تواند اقدام به محاسبه آنلاین مالیات حقوق دریافتی خود نماید، این امکان برای او، فراهم است تا جدول و بخشنامه مالیات حقوق هر سال را بررسی و برمبنای آن، به صورت دستی یا با کمک ماشین حساب، مالیات حقوق خود را محاسبه کند.

علاقمندان به کسب اطلاعات در خصوص سامانه ارسال لیست مالیات حقوق می توانند، مقاله پیشنهادی با همین عنوان در لینک در ادامه بخوانید مقاله را مورد مطالعه قرار داده و اطلاعات لازم و ضروری در خصوص این سامانه و نحوه کار با آن را کسب کنند.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص موارد مشمول مالیات حقوق صفر در کانال تلگرام حقوق تجاری عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون موارد مشمول مالیات حقوق صفر پاسخ دهند.