مالیات شرکت زیان ده

مالیات شرکت زیان ده باید توسط سازمان امور مالیاتی تایید شده که در این صورت، شرکت تا زمانی که سود جدیدی به دست بیاورد، الزامی برای پرداخت مالیات ندارد، اما اگر هزینه های شرکت، مطابق با مواد قانون مالیات های مستقیم و بخشنامه استهلاک زیان سنواتی نباشد، چاره ای جز پرداخت مالیات نیست.

یکی از هزینه هایی که شرکت مکلف به پرداخت آن به دولت می باشد، مالیات است. در واقع، اگر وضعیت مالی شرکت مطلوب باشد، مشکلی برای پرداخت مالیات ندارد، اما گاهی اوقات به دلیل عملکرد نامناسب و سوء مدیریت، شرکت در وضیعت زیان دهی قرار می گیرد که بر حسب شرایط، می بایست مالیات پرداخت کند.

در خصوص مالیات شرکت های زیان ده قوانین مختلفی وضع شده است که لازم است مدیران با این قوانین و زیان های قابل قبول آشنایی داشته باشند؛ چرا که عدم آشنایی مدیران با این قوانین، باعث می شود که هزینه های شرکت مورد قبول سازمان امور مالیاتی قرار نگیرد و در نهایت مکلف به پرداخت مالیات شود.

از همین رو، در این مقاله سعی شده است که پس از پاسخ به این سوال که زیان ده بودن شرکت به چه معناست، به نحوه تعیین مالیات شرکت های زیان ده اشاره شود. در ادامه، زیان قابل قبول و تایید شده مالیاتی بررسی و در مورد این که چه زمانی زیان ده بودن شرکت رد می شود؛ توضیحاتی ارائه می گردد. سپس با شرایط مرتبط با مالیات شرکت زیان ده و نحوه محاسبه مالیات شرکت های در آستانه انحلال و ورشکستگی آشنا شده و در نهایت، به منظور آشنایی اشخاص، فایلی برای دانلود بخشنامه استهلاک زیان سنواتی ارائه می گردد. 

زیان ده بودن شرکت به چه معناست

امروزه برخی از شرکت ها به دلیل مشکلات اقتصادی، در حال زیان دهی می باشند. در این میان، ممکن است که برخی افراد از خود سوال نمایند که زیان ده بودن شرکت به چه معناست و در چه زمانی یک شرکت زیان ده می باشد که پاسخ به این سوال به شرح زیر می باشد:

اگر در یک شرکت میزان هزینه ها بیشتر از درآمد باشد، آن شرکت زیان ده محسوب می شود. به عبارتی در این گونه شرکت ها روز به روز، میزان هزینه ها بیشتر می شود، در حالی که درآمد شرکت، روند نزولی دارد. همچنین زیان ده بودن شرکت علت های مختلفی دارد که این دلایل شامل مدیریت مالی نامناسب، عدم رعایت قوانین و مقررات، نظارت ضعیف، عدم استفاده از فناوری جدید و پیشرفته و... می باشد.

گفتنی است که زیان ده بودن شرکت، ممکن است که عواقب جبران ناپذیری داشته باشد؛ چرا که این مسئله می تواند منجر به انحلال شرکت شود. نظر به اهمیت این موضوع ماده 141 قانون تجارت بیان می کند: «اگر بر اثر زیان‌ های وارده حداقل نصف سرمایه شرکت از میان برود، هیات مدیره مکلف است، بلافاصله مجمع عمومی فوق‌ العاده صاحبان سهام را دعوت نماید تا موضوع انحلال یا بقاء شرکت مورد شور و رای واقع شود.

هرگاه مجمع مزبور رای به انحلال شرکت ندهد، باید در همان‌ جلسه و با رعایت مقررات ماده ۶ این قانون سرمایه شرکت را به مبلغ سرمایه موجود کاهش دهد. در صورتی که هیات مدیره برخلاف این ماده به دعوت مجمع عمومی فوق‌ العاده مبادرت ننماید و یا مجمعی که دعوت می‌ شود نتواند مطابق مقررات قانونی منعقد گردد، هر ذی نفع می‌ تواند انحلال شرکت را از دادگاه صلاحیتدار درخواست کند.»  

بنابراین، مطابق این ماده اگر سرمایه شرکتی 100 میلیون تومان بوده و به علت زیان های وارده بیش از 50 میلیون تومان از بین رفته باشد، هیئت مدیره مکلف به دعوت از مجمع عمومی فوق العاده است که در خصوص، بقا یا انحلال شرکت تصمیم بگیرد، ولی اگر مجمع دعوت نشود یا این که دعوت شود، ولی نتواند تصمیم گیری کند، هر ذی نفع می تواند برای انحلال شرکت به دادگاه مراجعه کند.

چگونگی تعیین مالیات شرکت های زیان ده

برخی از اشخاص ممکن است این تصور را داشته باشند که شرکت های زیان ده تکلیفی به پرداخت مالیات ندارند، ولی  باید توجه داشت که این گونه شرکت ها بر حسب شرایطی ملزم به پرداخت مالیات می باشند. به همین منظور این بخش به چگونگی تعیین مالیات شرکت های زیان ده اختصاص پیدا کرده است.

همانطور که گفته شد؛ در صورت وجود برخی از شرایط، شرکت های زیان ده مکلف به پرداخت مالیات می باشند. به عبارتی شرکت باید میزان درآمد خود را مشخص کرده و سپس اقدام به ثبت نام اظهارنامه مالیاتی کرده و این اظهارنامه را ارائه بدهد.

ممیز اسناد و مدارک شخص را بررسی می کند و در صورت تایید سازمان مالیاتی مبنی بر زیان ده بودن شرکت، مالیات تا زمانی که شرکت درآمد و سود به دست بیاورد و کسر زیان‌ های قبل از سود سال بعد دریافت نمی‌ گردد، ولی در غیر این صورت، یعنی عدم تایید هزینه ها، شرکت می بایست مالیات پرداخت کند.

گفتنی است که هدف از پرداخت این مالیات جلوگیری از زیان مجدد شرکت در آینده می باشد و این موضوع می تواند به عنوان وسیله ای باشد که منجر شود مدیران برنامه ریزی مالی دقیق تری برای شرکت داشته باشند و در نتیجه از این طریق، زیان شرکت کاهش یافته و سودی بیشتری را به دست بیاورد.

زیان قابل قبول و تایید شده مالیاتی

در بخش های قبلی بیان گردید؛ زمانی یک شرکت زیان ده می باشد، که میزان هزینه های شرکت از درآمد آن بیشتر باشد. حال برخی از هزینه ها وجود دارد که مورد قبول سازمان مالیاتی واقع می شود و بر اساس آن شرکت دیگر ملزم به پرداخت مالیات تا زمان سود دهی مجدد نیست. زیان قابل قبول و تایید شده مالیاتی به شرح زیر می باشد: 

ماده 147 قانون مالیات مستقیم در خصوص زیان قابل قبول و تایید شده مالیاتی مقرر می دارد: «هزینه‌ های قابل قبول برای تشخیص درآمد مشمول مالیات به شرحی که ضمن مقررات این قانون مقرر می گردد؛ عبارت است از: ‌هزینه‌ هایی که در حدود متعارف متکی به مدارک بوده و منحصرا مربوط به تحصیل درآمد موسسه در دوره مالی مربوط با رعایت حد نصاب های مقرر‌ باشد.

در مواردی که هزینه ‌ای در این قانون پیش ‌بینی نشده یا بیش از نصاب های مقرر در این قانون بوده، ولی پرداخت آن به موجب قانون و یا مصوبه هیات وزیران صورت گرفته باشد، قابل قبول خواهد بود.»

پس مطابق با 147 قانون مالیات مستقیم، برای این که هزینه و زیان شرکت مورد تایید سازمان امور مالیاتی قرار بگیرد، چند شرط اساسی در مورد آن باید رعایت شود. اول این که برای هزینه ها می بایست اسنادی و مدارکی ارائه گردد که ثابت کند این هزینه مربوط به خود شرکت و در دوره مالی مربوطه می باشد.

 همچنین پذیرش هزینه‌ های پرداختی مورد تایید مالیاتی ذکر شده در این قانون، اگر از طریق معامله پایاپای صورت نپذیرد و از مبلغ 50,000,000 ریال بیشتر باشد، منوط به پرداخت یا تسویه وجه آن از طریق سامانه (سیستم) بانکی خواهد بود.

به عبارتی مطابق ماده 148 قانون مالیات های مستقیم، اگر هزینه های صورت گرفته مربوط به خرید مواد مصرفی در کالا و خدمات فروخته شده شرکت، پرداخت حقوق کارکنان و بازنشستگان، هزینه های بهداشتی و درمانی و وجوه پرداختی بابت بیمه های بهداشتی و عمر و حوادث ناشی از کارکنان و هزینه معادل یک ماه آخرین حقوق و دستمزد و همچنین مابه التفاوت تعدیل حقوق سنوات قبل که به منظور تامین حقوق بازنشستگی و وظیفه مزایای پایان خدمت، خسارت اخراج و بازخرید کارکنان و . . .  باشد؛ در این صورت زیان‌ ده بودن شرکت توسط سازمان امور مالیاتی تایید شده و قبول می شود.

چه زمانی زیان ده بودن شرکت رد می شود

تا به الان در خصوص مفهوم زیان دهی شرکت و چگونگی تعیین مالیات شرکت های زیان ده صحبت کردیم و به زیان و هزینه های مورد قبول سازمان مالیاتی نیز اشاره شد. حال ممکن است این سوال برای برخی مطرح شود که چه زمانی زیان ده بودن شرکت رد می شود. در واقع چه مواردی باعث می شود که سازمان امور مالیاتی زیان ده بودن یک شرکت را قبول نکند که پاسخ این پرسش در این قسمت، بررسی می گردد.

لازم به ذکر است که اشخاص باید اظهارنامه خود را به سازمان امور مالیاتی ارائه بدهند و اگر هزینه هایی که صورت گرفته مطابق با ماده 147 و 148 قانون مالیات های مستقیم باشد، در این صورت، سازمان امور مالیاتی تایید می کند که آن شرکت زیان ده است.

ولی اگر هزینه های شرکت مطابق با مواد مذکور نباشد، یعنی هزینه ها برای پرداخت حقوق و بیمه کارکنان، هزینه خرید کالا، هزینه توسعه شرکت و . . . صورت نگرفته و یک هزینه شخصی باشد، در این صورت زیان‌ ده بودن شرکت توسط سازمان امور مالیاتی تایید شده و قبول می شود.

 برای درک بهتر این موضوع می توان به این مثال اشاره کرد که ممکن است مدیر شرکت وامی دریافت کرده باشد و به جای آن که وام را برای توسعه شرکت خرج کند، ماشین یا ملکی با پول آن وام برای خود خریداری می کند. علاوه بر این عدم ارائه اظهارنامه مالیاتی در موعد مقرر، عدم ارائه گزارش‌ های دوره‌ ای از وضعیت شرکت توسط مدیران و ناقص بودن مدارک ارائه شده به سازمان امور مالیاتی، می تواند از دلایل عدم پذیرش زیان بودن شرکت توسط سازمان امور مالیاتی باشد.

قوانین مرتبط با مالیات شرکت زیان ده

در خصوص مالیات شرکت زیان ده، قوانین مهمی وجود دارد که لازم است اشخاص از این قوانین مطلع باشند. لذا در این بخش به جهت آشنایی کاربران به قوانین مرتبط با مالیات شرکت زیان ده فایلی از این قوانین بارگذاری شده است که علاقمندان در صورت تمایل می توانند از این فایل استفاده کنند.

لازم به ذکر است که در این فایل به دو ماده مهم، یعنی ماده 147 و 148 قانون مالیات های مستقیم اشاره شده است. در واقع ماده 147 شرایط هزینه های  قابل قبول مالیاتی را بیان کرده و ماده 148 قانون مالیات مستقیم نیز به انواع این هزینه ها پرداخته است.

نحوه محاسبه مالیات شرکت های در آستانه انحلال و ورشکستگی

شرکت هایی که در آستانه انحلال یا ورشکستگی هستند، مانند سایر شرکت ها می بایست مالیات پرداخت کنند. نظر به اهمیت این موضوع در این بخش قصد داریم که توضیحاتی در خصوص نحوه محاسبه مالیات شرکت های در آستانه انحلال و ورشکستگی ارائه دهیم که به شرح زیر می باشد:

در ابتدا، باید گفت که  بین انحلال و ورشکستگی شرکت تفاوت وجود دارد و لازم است که  این دو را تفکیک کرد. به عبارتی انحلال به حکم دادگاه می باشد و به واسطه این حکم، شرکت به هیچ عنوان دیگر نمی تواند فعالیت خود را ادامه بدهد. در ورشکستگی هم، نیاز به حکم دادگاه می باشد.

زمانی می توان یک شرکت را ورشکسته دانست که قادر به پرداخت بدهی های خود نباشد و یک مانع موقتی برای ادامه فعالیت شرکت محسوب می شود. در واقع نمی توان ورشکستگی را پایان کار یک شرکت دانست و این مسئله وجه تمایز ورشکستگی و انحلال می باشد. 

برای نحوه محاسبه مالیات شرکت های در حال انحلال می توان به ماده 115 قانون مالیات های مستقیم اشاره کرد که بیان می کند: «ماخذ محاسبه مالیات آخرین دوره عملیات اشخاص حقوقی که منحل می‌ شوند، ارزش دارایی شخص حقوقی است منهای بدهی‌ ها و ‌سرمایه پرداخت شده و اندوخته‌ ها و مانده سودهایی که مالیات آن قبلا پرداخت گردیده است.»

ماده 198 قانون مالیات های مستقیم در مورد شرکت های ورشکسته مقرر می دارد: «در شرکت‌ های منحله، مدیران تصفیه اشخاص حقوقی و در سایر شرکت‌ ها مدیران اشخاص حقوقی غیردولتی به طور جمعی یا فردی، نسبت به پرداخت مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی و هم‌ چنین مالیات‌ هایی که اشخاص حقوقی به موجب این قانون و قانون مالیات بر ارزش افزوده مکلف به کسر یا وصول یا ایصال آن می‌ باشند و در دوران مدیریت آن‌ ها قطعی شده باشد با شخص حقوقی مسئولیت تضامنی خواهند داشت. این مسئولیت مانع از مراجعه ضامن‌ ها به شخص حقوقی نیست.»

به زبان ساده تر در شرکت‌ های ورشکسته، مدیران تصفیه و در سایر شرکت‌ ها، مدیران اشخاص حقوقی غیردولتی مسئول پرداخت مالیات می باشند؛ یعنی نسبت به پرداخت مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی و مالیات بر ارزش افزوده تکلیف داشته و همراه با شرکت مسئولیت تضامنی دارد. بنابراین سازمان امور مالیاتی می تواند از مدیر تصفیه، مالیات را دریافت کند.

دانلود بخشنامه استهلاک زیان سنواتی

در ابتدا باید گفت که منظور از استهلاک زیان سنواتی این است که شرکتی در مدت کاری خود، سودی نداشته باشد و زیان ده باشد. حال در این خصوص بخشنامه ای تصویب شده است که فایل دانلود بخشنامه استهلاک زیان سنواتی در قسمت زیر بارگذاری شده و اشخاص می توانند از فایل بخشنامه استهلاک استفاده کنند.  

همچنین لازم به ذکر است به استناد بند ۱۲ ماده ۱۴۸ قانون مالیات های مستقیم، اگر زیان اشخاص حقیقی و حقوقی که از طریق رسیدگی به دفاتر آن ها و با توجه به مقررات محرز شود، بدون نیاز به تفکیک آن، به سنوات مربوط به قبل یا بعد از اصلاحیه مورخ 1380/11/27 از درآمد سال یا سال های بعد و حداکثر تا میزان درآمد مشمول مالیات ابرازی قابل استهلاک می شود.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد چگونگی محاسبه مالیات شرکت زیان ده​ در کانال تلگرام حقوق تجاری عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون چگونگی محاسبه مالیات شرکت زیان ده پاسخ دهند.