حساب معین

حساب معین که دارای انواع مختلفی چون حساب معین حقوق و دستمزد، حساب معین درآمد ها، بدهی ها و.. می باشد، ابزاری مهم در علم حسابداری است که برای تهیه گزارش های مالی دقیق و جزئی درون سازمانی، توسط حسابدار و رصد اوضاع مالی سازمان و شرکت، توسط مدیر، مورد استفاده قرار گرفته و کاربرد دارد.

یک حسابدار، زمانی موفق خواهد بود که بتواند، گزارش هایی دقیق و جزئی، برای رصد اوضاع مالی و کنترل تمام تراکنش ها، تهیه کرده و بر مبنای آن ها، بهترین و روشن ترین تصویر را از اوضاع مالی یک شرکت، به مدیران داخلی و افراد خارج سازمان، نظیر ادارات مالیاتی و ... ارائه دهد.

برای این امر، یعنی برای تهیه گزارش هایی دقیق و جزئی، حسابدار باید، از ابزارهای مهم حسابداری استفاده کند که موثر ترین آن ها، حساب معین می باشد. استفاده از ابزار حساب معین در تهیه گزارش، تنها در صورتی میسر است که حسابدار، همچنین، شخص ناظر بر کیفیت کار حسابدار، بداند، کاربرد، انواع و ویژگی های حساب معین چیست.

لذا در مقاله حاضر، اینکه تعریف و کاربرد حساب معین چیست و ویژگی ها و انواع آن چه بوده، بررسی شده، تعریف حساب کل و حساب تفضیلی و تفاوت آن ها با حساب معین، ذکر گردیده و در نهایت، تصویر و فایل دانلود یک نمونه حساب معین، ارائه شده است.

حساب معین چیست؟

در توضیح این پرسش که حساب معین چیست؟ باید گفت، در دنیای حسابداری، حسابداران، برای ارائه گزارش های مالی به مدیران و اشخاص داخل شرکت، همچنین، افراد خارج از شرکت، سازمان و بیزنس، به ترتیب، از دو نوع گزارش درون سازمانی و گزارش برون سازمانی، استفاده می نمایند.

بیشتر مدیران و افراد داخل سازمان، برای رصد وضعیت مالی، خواستار گزارش درون سازمانی با دقیق ترین جزئیات هستند و این امر، مستلزم این است که حسابدار، از اطلاعات طبقه بندی شده جزئی و دقیق در خصوص اطلاعات مالی شرکت و حساب های درج شده در دفتر کل، برخوردار باشد.

از جمله مهم ترین ابزارها که در مدیریت و طبقه بندی اطلاعات مالی و تهیه گزارش های درون سازمانی دقیق و جزئی، مورد استفاده قرار می گیرد، حساب معین است. در واقع، مقصود از حساب معین، گزارش ریز حساب‌ ها، برای تهیه گزارش‌ های درون‌ سازمانی و رصد وضعیت مالی و... است. 

حساب معین، گزارشی است که دربردارنده اطلاعات کلیه تراکنش‌ های مالی یک بیزنس، شرکت و یا سازمان در دوره های زمانی مشخص، به صورت تفکیک شده است و در آن، تراکنش‌ های راجع به دارایی‌ ها، بدهی‌ ها و سرمایه‌گذاری‌ ها، در قالب حساب‌ های معین مختلف و سند های مربوط به این حساب، در دفتر حساب معین، ثبت می‌ شود.

به حساب معین، حساب فرعی برای ردیابی اطلاعات نیز گفته می شود که امکان ردیابی اطلاعات مالی را در یک سطح بسیار دقیق، فراهم می آورد. حساب‌ های درج شده در دفاتر حساب معین، همان حساب های درج شده در دفتر کل بوده، با این تفاوت که شامل اطلاعات دقیق‌ تری در مورد حساب‌ های ثبت شده در دفتر کل هستند.

مکانیزم حساب معین، بدین شکل است که اطلاعات مربوط به تمام تراکنش‌ های مالی یک سازمان، بیزنس و شرکت را به صورت جزئی، در حساب‌ هایی مختلف، مانند حساب معین حقوق و دستمزد، حساب معین موارد بانکی، حساب معین پرداخت‌ های پرسنلی، حساب معین هزینه های اداری و … ثبت می‌ کند.

کاربرد و ویژگی های حساب معین

پس از ارائه تعریف از حساب معین، این تیتر از مقاله دینا، به بررسی اینکه کاربرد و ویژگی های حساب معین چیست، اختصاص خواهد یافت. در ادامه، به صورت جداگانه، توضیحات لازم در این خصوص که مهم ترین ویژگی ها و کاربرد حساب معین چیست، ارائه خواهد شد.

 از مهم ترین کاربردهای حساب معین عبارتند از: ثبت تراکنش‌ های مالی؛ دسته‌ بندی هزینه‌ ها و درآمدها؛ تایید صحت تراکنش‌ های مالی؛ ردیابی اطلاعات مالی و رصد دقیق و جزئی آن ها؛ دسته‌ بندی هزینه‌ ها و درآمدها؛ فراهم کردن امکان تجزیه اطلاعات مالی مربوط به مواردی چون، مالیات و عوارض شرکت، هزینه‌ های شرکت، درآمدها، سود، بدهی ها و … از یکدیگر؛ 

مدیریت موجودی و سرمایه؛ دسترسی آسان به اطلاعات کلیه تراکنش‌ های مالی یک بیزنس، سازمان و شرکت، با جزئیات کامل، بدون صرف وقت طولانی؛ تهیه گزارش های درون سازمانی برای ارائه به مدیران شرکت با دقیق ترین و جزئی ترین اطلاعات.

مهم ترین ویژگی های حساب معین عبارتند از: قابلیت تفصیل پذیری که این امکان را می دهد در هنگام ثبت اسناد مربوط به هر تراکنش مالی، در صورت نیاز، جزئیات زیادی از انواع حساب معین، ثبت گردد؛ ویژگی کنترل ماهیت حساب در یک دوره مشخص که سبب کنترل ماهیت مانده حساب، برای حسابدار و به تبع، فهمیدن اشتباهات ثبت های حسابداری و اصلاح آن‌ ها می شود؛

ویژگی تسعیرپذیری که اثر تغییرات نرخ ارز، در عملیات مالی و حسابداری شرکت‌ ها و واحدهای تجاری را فراهم آورده و سبب انعکاس این اثر، به صورت استاندارد، در صورت های مالی می شود. در واقع، امکان نمایش مانده ای صحیح، از حساب‌ های ارزی که مانده ریالی دارند را در گزارشات و صورت های مالی، فراهم می آورد؛ 

ویژگی حسابداری ارزی که برای شرکت‌ هایی که بخشی از عملیات مالی آن ها، به‌صورت ارزی انجام می‌ گردد، کمک کننده بوده و سبب ثبت دقیق و جزئی، اطلاعات ارزی، در اسناد حسابداری می شود. در ادامه، انواع حساب معین، بررسی می شود.

انواع حساب معین

در توضیح انواع حساب معین باید گفت، تمامی تراکنش‌ های مالی مربوط به یک بیزنس، شرکت و سازمان، توسط حسابداران مسلط به حسابداری، در دفتر حساب معین، ثبت می شوند و در واقع، هریک از این تراکنش ها، یکی از انواع حساب های معین هستند.

با این حال، برخی، انواع حساب معین را شامل دو دسته بندی حساب معین دارایی ها و حساب معین بدهی ها و زیر مجموعه های مخصوص هر دسته و برخی، انواع حساب معین را شامل 4 دسته حساب معین دارایی های جاری، حساب معین دارایی های ثابت، حساب معین دارایی های نامشهود و حساب معین بدهی‌ ها و زیر مجموعه های هر یک از این 4 دسته می دانند.

حساب‌ معین دارایی ها، شامل حساب معین نقدی؛ حساب معین بانکی؛ حساب معین موجودی کالا؛ حساب معین سرمایه‌ گذاری؛ حساب معین دریافتنی‌ ها می باشد و حساب‌ معین بدهی ها، شامل حساب معین پرداختنی‌ ها؛ حساب معین وام‌ ها؛ حساب معین قرض‌ ها؛ حساب معین سپرده‌ ها؛ حساب معین حقوق و دستمزد است.

حساب معین دارایی جاری، شامل صندوق، بانک، تنخواه گردان، اسناد دریافتی، حساب های دریافتی، موجودی کالا، پیش پرداخت ها بوده و حساب معین دارایی ثابت، شامل زمین، ساختمان، ماشین آلات و وسایل نقلیه می باشد.

 حساب معین دارایی نامشهود، شامل حق اختراع، حق اکتشاف، نرم افزار ها، برندها، سرقفلی، حق الامتیازها است و حساب معین بدهی‌ ها، شامل حساب‌ های پرداختی (بستانکاران)، اسناد پرداختی، پیش‌ دریافت‌ ها، جاری شرکا و ذخایر می باشد.

تعریف حساب کل و حساب تفضیلی و تفاوت آن ها با حساب معین

از دیگر ابزارهای کاربردی در حسابداری برای تهیه گزارش های درون سازمانی و برون سازمانی، حساب کل و حساب تفضیلی یا تفصیلی است، لذا در این تیتر، تعریف حساب کل و حساب تفضیلی و تفاوت آن ها با حساب معین، ذکر خواهد شد.

مقصود از حساب کل، حسابی است که در آن، اطلاعات کلی یا به عبارتی، کلیات مربوط به تراکنش های مالی شرکت، سازمان، بیزنس، درج می شوند و گزارش های تهیه شده بر اساس آن ها نیز، گزارش هایی کلی هستند. از زیر مجموعه های حساب کل، حساب معین است که اطلاعات هر حساب کل را به صورت جزئی و دقیق، مشخص می کند.

 حساب تفصیلی یا تفضیلی، حسابی است که می توان آن را زیر مجموعه حساب معین قرار داد با این تفاوت که اطلاعات مو به مو و جزئی تری را در خصوص هریک از انواع حساب معین، ارائه می دهد. با این تعاریف، تفاوت این حساب ها با حساب معین، عبارت است از اینکه؛

حساب معیین نسبت به اطلاعات حساب کل، دربردارنده جزئیات دقیق تر و بیشتر و نسبت به اطلاعات حساب تفصیلی، دربردارنده اطلاعات کمتری است و اینکه با استفاده از اطلاعات حساب کل، نمی توان گزارش هایی با جزئیات دقیق و اطلاعات مالی تفکیک شده را تنظیم و به مدیران مالی، ارائه کرد.

نمونه حساب معین

با توجه به توضیحاتی که در خصوص چیستی حساب معین، کاربرد، انواع و ویژگی های آن، ارائه شد، در این تیتر از مقاله دینا، عکس و فایل دانلود یک نمونه حساب معین، ارائه شده است تا خوانندگان محترم، بهتر با چیستی و ماهیت این حساب، آشنا گردند.

علاقمندان به دانلود نمونه حساب معین درج شده در دفتر حساب معین، می توانند، نسب به دانلود فایلی که در باکس دانلود زیر، ارائه شده، اقدام نمایند تا با مشاهده و مطالعه نمونه ارائه شده، با مفهوم و چیستی حساب معین در حسابداری و کاربرد آن، بهتر آشنا شوند.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص انواع، ویژگی ها و کاربرد حساب معین در کانال تلگرام حقوق تجاری عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون انواع، ویژگی ها و کاربرد حساب معین پاسخ دهند.