گواهی عدم حضور

گواهی عدم حضور، مدرکی بوده که از سوی دفترخانه، صادر می گردد و موید این است که یکی از طرفین، بر خلاف تعهد خود، برای انتقال سند، تنظیم سند و.. در دفترخانه، حاضر نگردیده است. بر اساس آیین نامه جدید، عدم صدور این گواهی توسط دفترخانه، تخلف نیست و دفتردار، صرفا، ملزم است، حضور طرف حاضر را، ثبت نماید.

هنگامی که اشخاص، اقدام به انعقاد عقدی نظیر عقد بیع خودرو، ملک و... می نمایند، به طور معمول، در شروط ضمن عقد، ساعت، تاریخ و آدرس یک دفترخانه را برای حضور و انتقال سند و انجام ترتیبات لازم، پیش بینی کرده و برای عدم حضور، مواردی چون، حق فسخ قرارداد، برای طرف حاضر در دفترخانه، مستحق دریافت خسارت شدن و مواردی از این دست را در نظر می گیرند.

گواهی عدم حضور، از جمله مهم ترین مواردی است که می تواند مثبت بر حق بودن خریدار یا فروشنده، بر دریافت خسارت ناشی از عدم حضور در دفترخانه برای تنظیم یا انتقال سند یا اعمال حق فسخ و سایر موارد مندرج در قرارداد که از عدم حضور یکی از طرفین در دفترخانه ناشی می گردد باشد که صدور و عدم صدور این گواهی، شرایط، آیین و مراحل و نحوه اخذ مخصوص خود را داشته و برای دریافت آن، باید از آن ها، مطلع بود.

لذا در مقاله حاضر، مقصود از گواهی عدم حضور در آیین نامه جدید، چیستی گواهی عدم حضور صادره از دفترخانه، مدارک لازم برای دریافت، اهمیت برخورداری از آن، شیوه تنظیم و نمونه متن این گواهی، هزینه تنظیم، امکان یا عدم امکان صدور آن توسط دفترخانه و رای وحدت رویه در مورد اعتبار و اثر این مدرک بررسی و ارائه شده و در این باره که مراحل و نحوه بعد از اخذ گواهی عدم حضور چیست و الزام به تنظیم سند بدون آن به چه شکل خواهد بود، توضیح داده شده است.

گواهی عدم حضور در آیین نامه جدید چیست؟

برای پاسخ به این پرسش که گواهی عدم حضور در آیین نامه جدید چیست؟ و شرایط و نحوه اخذ آن، چگونه است، باید آيين‌ نامه قانون دفاتر اسناد رسمی و کانون سردفتران و دفترياران مصوب ۱۴۰۰/۱/۱۴ و اصلاح موادی از آيين‌ نامه، مصوب ۱۴۰۲/۳/۲۴ را مورد بررسی قرار داد. 

بند 10 ماده ۶۵‏‏ فصل 5 آیین نامه جدید قانون دفاتر اسناد رسمی و کانون سردفتران و دفترياران، در خصوص تخلفات سردفتران و دفتریاران و تعقیب انتظامی آن‌ ها مقرر داشته: " ۱۰ـ خودداری از درج مراتب حضور متقاضی ثبت سند معاملات قطعی و صلح و اجاره غیرمنقول در دفتر اندیکاتور" از مصادیق تخلف محسوب شده و سبب محکومیت به "پرداخت جریمه نقدی، مطابق قانون بودجه سنواتی و تعدیل آن براساس مقررات قانونی است."

با در نظر گرفتن موارد مذکور، باید گفت، هیچ دفترخانه ای، ملزم به صدور گواهی عدم حضور نیست، بلکه، صرفا موظف است، گواهی حضور متقاضی ثبت سند معاملات قطعی و صلح و اجاره غیرمنقول را صادر نموده و حضور وی را در دفتر اندیکاتور، درج، تصدیق و گواهی نماید. بنابراین، می توان گفت، مدرکی به عنوان گواهی عدم حضور در آیین نامه جدید ​وجود نداشته و صرفا، گواهی حضور، صادر خواهد شد.

شایان ذکر است، در آیین نامه جدید، به طور ضمنی، تایید شده که دفترخانه، الزامی به صدور گواهی عدم حضور ندارد و در صورت عدم صدور این گواهی، مرتکب تخلف نشده است. با این وجود، دفترخانه، در صورت تمایل، همچنان می تواند، اقدام به صدور گواهی عدم حضور طرف دیگر، برای ثبت طلاق یا تنظیم سند و... نماید و در این خصوص، منعی نیست. در ادامه، توضیح داده خواهد شد، منظور از گواهی عدم حضور صادره توسط دفترخانه چیست؟

منظور گواهی عدم حضور توسط دفترخانه چیست؟

در پاسخ به این پرسش که منظور گواهی عدم حضور توسط دفترخانه چیست؟ باید گفت، منظور، نوشته و سندی است که از سوی دفتردار صادر می گردد و در آن، عدم حضور طرف دیگر قرارداد در دفترخانه را، برای انجام اموری نظیر انتقال سند، تنظیم سند رسمی و... ، تصدیق و گواهی می نماید.

با این توضیح که در اغلب موارد، هنگامی که دو شخص، اقدام به انعقاد عقد بیع، صلح و... می نمایند، در قولنامه یا مبایعه نامه و سند دستی تنظیم شده، تعهد می کنند که در موعدی مقرر، در یک دفترخانه مشخص، حضور یافته و مراحل انتقال سند و تنظیم سند رسمی را طی کنند؛ به طور معمول، طرفین، برای عدم حضور، مواردی چون حق فسخ برای طرفی که در دفترخانه، حضور یافته یا پرداخت جریمه، توسط فردی که حضور نیافته را در نظر می گیرند.

گواهی عدم حضور صادره از دفترخانه، کمک می کند، فردی که در دفترخانه حاضر بوده، بتواند عدم حضور دیگری و استنکاف وی از انجام تعهد خویش، مبنی بر انتقال سند یا تنظیم سند و... را به محکمه اثبات کرده و از دادگاه، رایی بگیرد که به او، اذن می دهد، بدون حضور طرف دیگر و صرفا با حکم دادگاه، در دفترخانه، حاضر شود و اقدام به تنظیم سند رسمی نماید یا مستحق دریافت خسارت ناشی از عدم حضور در دفترخانه شناخته شود.

مدارک لازم برای دریافت گواهی عدم حضور خریدار و فروشنده

پس از توضیح در این باره که مقصود از گواهی عدم حضور چیست و ذکر قواعد جدید در خصوص تخلف نبودن عدم صدور گواهی عدم حضور توسط دفترخانه در آیین نامه جدید، در این تیتر از مقاله دینا، شرایط و مدارک لازم برای دریافت گواهی عدم حضور خریدار و فروشنده، بررسی می گردد:

مدارک لازم جهت دریافت گواهی عدم حضور خریدار: قولنامه محضری یا عادی تنظیمی فی مابین طرفین که در آن، حضور در دفترخانه برای موعدی مقرر، توافق شده است؛ اصل مدارک هویتی، اعم از شناسنامه و کارت ملی؛ تهیه چک بانکی یا وجه نقد به میزان باقی مانده قیمت خرید مال، که فرد در قولنامه، پرداخت آن در دفترخانه را تعهد نموده است.

مدارک لازم جهت دریافت گواهی عدم حضور برای فروشنده: اصل مدارک هویتی، اعم از شناسنامه و کارت ملی؛ اصل یا کپی برابر اصل سند مالکیت، بنچاق، برگ سبز خودرو و...؛ قولنامه رسمی یا عادی تنظیمی فی مابین طرفین که در آن، حضور در دفترخانه برای موعدی مقرر، توافق شده است؛ گواهی پایان کار؛ مفاصا حساب دارایی و عوارض نوسازی شهرداری؛ نتیجه استعلام موید عدم بازداشت بودن ملک، از اداره ثبت.

اهمیت گواهی عدم حضور

یکی از پرسش های رایج در خصوص گواهی عدم حضور، مبنی بر این است که اهمیت گواهی عدم حضور چیست و آیا عدم صدور آن در دفترخانه، با استناد به آیین نامه جدید که عدم صدور این گواهی را تخلف نمی داند، برای طرف حاضر در دفترخانه، مشکل ساز خواهد شد؟

در پاسخ به این پرسش که اهمیت داشتن گواهی عدم حضور چیست؟ باید گفت، داشتن این گواهی، کمک می کند فرد دارنده، بتواند به محکمه، اثبات نماید، طرف دیگر قرارداد که متعهد به حضور در دفترخانه برای مواردی چون، انتقال سند و... بوده، از این امر استنکاف ورزیده و او مستحق صدور حکم به نفع وی، در خصوص مواردی نظیر؛

دریافت خسارت و جریمه توافق شده در قرارداد (در صورت وجود چنین توافقی)، اعمال حق فسخ قرارداد (در صورت شرط چنین امری به علت عدم حضور طرف دیگر، در دفترخانه) یا دریافت اذن برای تنظیم سند رسمی در دفترخانه، بدون نیاز به حضور طرف دیگر می باشد.

شایان ذکر است، با توجه به این که بر اساس آیین نامه جدید، دفترخانه ها، الزامی بر صدور گواهی عدم حضور نداشته و صرفا باید، گواهی حضور طرف حاضر در دفترخانه را صادر نمایند، باید گفت؛ جای نگرانی نیست و داشتن گواهی حضور توسط یکی از طرفین و نداشتن آن توسط طرف مقابل، خود می تواند، مثبت عدم حضور طرف دیگر در دفترخانه برای تنظیم سند و ... باشد و به دارنده گواهی حضور، کمک کند که محق بودن خود بر دریافت خسارت ناشی از عدم حضور و... را اثبات نماید.

البته، در صورت داشتن گواهی حضور و عدم برخورداری از گواهی عدم حضور، بهتر است فرد، بلافاصله بعد از حضور در دفترخانه و مواجه شدن با عدم حضور طرف دیگر، دو شاهد برای اثبات این ماجرا، پیدا کند و بخواهد که در دفترخانه، حاضر گردند و در همان روز، به طرف مقابل نیز، اظهارنامه قضایی، ارسال نماید، عدم حضور او را متذکر شده و به او صراحتا گوشزد کند که با گواهی حضور صادره مبنی بر حضور خودش در دفترخانه، اقدام به پیگیری قضایی خواهد نمود.

شیوه تنظیم و نمونه متن گواهی عدم حضور

شیوه تنظیم و نمونه متن گواهی عدم حضور در دفترخانه، مباحثی هستند که در این تیتر از مقاله حقوقی دینا، مورد بررسی قرار خواهند گرفت. در خصوص شیوه تنظیم گواهی عدم حضور صادره از دفترخانه، باید گفت، دفتردار، در تنظیم و صدور گواهی حضور یا عدم حضور، مراحل زیر را طی می نماید:

مدارک شخص خریدار یا فروشنده (فرد حاضر در دفترخانه) را از وی تحویل گرفته، قرارداد و تعهد آن ها به حضور در دفترخانه در موعد مقرر را رویت کرده و با بررسی تمامی مدارک، اعم از گواهی پایان کار ساختمان یا مدارک مثبت آماده بودن وجهی که باید از جانب خریدار به فروشنده، پرداخت گردد، در برگه ای ممهور به مهر دفترخانه، موارد زیر را ذکر و تصدیق می نماید؛

نام طرفین قرارداد و تعهد آن ها در قرارداد؛ تاریخ و ساعت؛ تاکید بر تکمیل بودن مدارک؛ تایید عدم حضور دیگری در دفترخانه در موعد مقرر یا تایید حضور یکی از طرفین در دفترخانه در موعد مقرر. علاقمندان به دانلود نمونه متن عدم حضور در دفترخانه، می توانند از طریق باکس زیر، اقدام کنند.

مطالعه مقاله لینک حتما بخوانید، به علاقمند کسب اطلاعات در خصوص ضمانت اجرای عدم اجرای تعهد در قرارداد تعهد به انتقال پیشنهاد می گردد. در ادامه، هزینه صدور گواهی عدم حضور در دفترخانه، مورد بررسی قرار خواهد گرفت. 

هزینه گواهی عدم حضور در دفترخانه

هزینه گواهی عدم حضور در دفترخانه، پرسش افرادی است که قصد اخذ این گواهی از دفترخانه و طرح دعوای الزام به تنظیم سند رسمی در دادگاه را دارند، لذا این تیتر از مقاله حقوقی دینا، به بررسی این امر، اختصاص یافته و توضیحات و نکات لازم، در خصوص آن، ذکر می گردد. 

برای بررسی هزینه گواهی عدم حضور در دفترخانه، باید تعرفه حق التحریر دفاتر اسناد رسمی را مورد بررسی قرار داد. بر اساس آیین نامه تعرفه حق التحریر دفاتر اسناد رسمی، هزینه تنظیم اسناد غیر مالی، نظیر گواهی عدم حضور در دفترخانه، مبلغی در حدود 80 هزار تومان خواهد بود.

 البته، این تعرفه، مربوط به سال نگارش مقاله، یعنی سال 1402 است و باید مد نظر داشت، این مبلغ، در سال های آتی، بر اساس تعرفه های اعلامی از سوی مراجع ذی صلاح، اندکی افزایش خواهد داشت و آیین نامه آن، به تمامی دفاتر، ابلاغ خواهد گردید.

عدم صدور گواهی عدم حضور توسط دفترخانه

با توجه به آیین نامه جدید در خصوص تخلفات سردفتران و دفتریاران، این پرسش مطرح می گردد که آیا عدم صدور گواهی عدم حضور توسط دفترخانه، بر اساس آیین نامه جدید، تخلف است و می توان اقدام به شکایت از دفاتر اسناد رسمی به این علت نمود، یا خیر؟

در پاسخ به پرسش مطروحه باید گفت، عدم صدور گواهی عدم حضور توسط دفترخانه، تخلف نیست و بدین سبب، نمی توان اقدام به شکایت از دفتر اسناد رسمی نمود. اما چنانچه، دفتر اسناد رسمی از درج "مراتب حضور متقاضی ثبت سند معاملات قطعی و صلح و اجاره غیرمنقول در دفتر اندیکاتور" خودداری نماید، و گواهی حضور وی را صادر نکند، مرتکب تخلف شده و می توان، اقدام به شکایت از دفترخانه نمود.

این امر، به طور ضمنی، در بند 10 ماده 65 فصل پنجم آیین نامه جدید قانون دفاتر اسناد رسمی و کانون سردفتران و دفترياران، مورد تصریح قرار گرفته و برای این تخلف، جزای نقدی، به عنوان جریمه و مجازات، در نظر گرفته شده است.

رای وحدت رویه در مورد گواهی عدم حضور

در این تیتر از مقاله دینا، یک رای وحدت رویه در مورد گواهی عدم حضور و مجاز بودن فسخ قرارداد به موجب آن، ارائه شده که در حکم قانون است و علاقمندان به مطالعه و کسب اطلاعات بیشتر در خصوص این رای، می توانند، از طریق باکس زیر، اقدام به دانلود و مطالعه آن، نمایند. 

در مواردی که خریدار خودرو، علاوه بر برگ سبز، خواهان اخذ سند رسمی تنظیمی در دفترخانه نیز هست و فروشنده، علی رغم تعهد از حضور در دفترخانه برای تنظیم سند رسمی و انتقال سند، خودداری می کند، خریدار می تواند دادخواست الزام به تنظیم سند رسمی خودرو را از طریق دفاتر خدمات قضایی، ثبت و به دادگاه، ارسال کند و مطالعه مقاله زیر در راستای کسب اطلاعات در خصوص این امر، توصیه می شود.

مراحل بعد از گرفتن گواهی عدم حضور

اینکه مراحل بعد از گرفتن گواهی عدم حضور چیست، مساله ای بوده که در این تیتر از مقاله حقوقی دینا، مورد بررسی قرار گرفته و در خصوص آن، توضیحات قانونی لازم، ارائه خواهد شد. درباره مراحل بعد از اخذ گواهی عدم حضور باید گفت؛

فرد باید، حسب مورد و بسته به مفاد قرارداد، اقدام به تهیه و تنظیم دادخواست الزام به تنظیم سند رسمی، مطالبه خسارت ناشی از عدم حضور در دفترخانه برای انتقال و تنظیم سند، فسخ قرارداد و... نماید و آن را برروی یک فایل ورد، ذخیره کند، سپس، به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی رفته و دادخواست خود را ثبت و به مرجع صالح، ارسال کند. در ثبت دادخواست، داشتن حساب کاربری ثنا، ضروری است که تشکیل آن، از طریق سایت adliran.ir یا مراجعه حضوری به دفاتر خدمات قضایی، میسر است.

شایان ذکر است، فرد می تواند، قبل از ثبت دادخواست، اقدام به تنظیم اظهارنامه قضایی و ارسال آن از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی نموده و بسته به شرایط، مهلتی برای حضور مجدد در دفترخانه به طرف دیگر بدهد یا صرفا، او را از اقدام برای شکایت، در صورت تعیین تکلیف نکردن وضعیت قرارداد تا موعدی مقرر، آگاه کند.

الزام به تنظیم سند بدون گواهی عدم حضور

در تیترهای قبلی مقاله، اینکه گواهی عدم حضور چیست، عدم صدور آن در دفترخانه و در آیین نامه جدید، چه حکمی دارد و نحوه اخذ و مراحل بعد از گرفتن این گواهی، چه می باشد، توضیح داده شد، در این تیتر از مقاله، الزام به تنظیم سند بدون گواهی عدم حضور، مورد بررسی قرار می گیرد.

در صورتی که شخصی، از گواهی عدم حضور در دفترخانه برخوردار نباشد، باید بتواند، از طریق ارسال اظهارنامه قضایی، شهادت شهود یا هر امر دیگری، حضور خود در دفترخانه و عدم حضور طرف مقابل، همچنین، استنکاف وی از انجام اقدامات لازم برای تنظیم سند رسمی را به محکمه، ثابت کند. قبل از این امر، فرد باید دادخواست الزام به حضور در دفترخانه و تنظیم سند رسمی انتقال را از طریق دفاتر خدمات قضایی، ثبت نموده باشد.

سپس، با رای صادره از سوی دادگاه صالح، مبنی بر الزام طرف مقابل، برای حضور در دفترخانه، به اجرای احکام شعبه صادر کننده رای، مراجعه، و اجراییه آن را دریافت کند. پس از گذشت موعد مقرر اجراییه و استنکاف طرف مقابل از حضور در دفترخانه یا اعمال ترتیبی برای انتقال سند، فرد می تواند با در دست داشتن تمامی مدارک، به دفترخانه رفته و اقدام به تنظیم سند رسمی نماید.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص شرایط صدور گواهی عدم حضور در کانال تلگرام موضوعات حقوقی عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون شرایط صدور گواهی عدم حضور پاسخ دهند.