انواع حسابداری

حسابداری مالی، مالیاتی، قانونی، عمومی و دولتی، از انواع حسابداری هستند و بهترین نوع و روش حسابداری، بسته به فعالیت سازمان، شرکت و بیزنس، متفاوت است و نمی توان یک نوع را به عنوان بهترین نوع، معرفی کرد. برخی از شاخه های حسابداری، مانند حسابداری مالی، دارای انواع مختلف، اعم از تعهدی و نقدی می باشند.

حسابداری، یکی از مهم ترین علومی است که به رشد و شکوفایی اقتصادی هر کسب کاری کمک می کند و از همین رو، اغلب اشخاص حقیقی یا حقوقی دارای بیزنس و شرکتی که با هدف کسب سود راه اندازی شده، از یک یا چند حسابدار خبره آموزش دیده، برخوردارند.

اما، از آنجا که حسابداری، دارای انواع و اقسام مختلفی بوده و هر نوع و شاخه از آن در یک بیزنس ویژه به کار می آید، ضروری است تا اشخاص حقیقی و حقوقی متمایل به استخدام حسابدار، بدانند انواع حسابداری چیست تا بتوانند بهترین نوع و روش حسابداری و شخص مسلط به آن نوع را برای بیزنس و فعالیت خود، برگزینند.

لذا در مقاله حاضر، در این خصوص که انواع حسابداری چیست، همچنین درباره هریک از این انواع حسابداری، اعم از حسابداری مالی، مدیریتی، هزینه، مالیاتی، قانونی، عمومی و دولتی، توضیح داده شده و بهترین نوع و روش حسابداری، بررسی شده اند.

انواع حسابداری چیست

قبل از پاسخ به اینکه انواع حسابداری چیست، باید گفت، حسابداری، علم داده ها، خلاصه، تجزیه و تحلیل و تهیه گزارش از آن ها، همچنین خلاصه، تجزیه و تحلیل و گزارش معاملات انجام شده و امور مالی در یک کسب و کار شخصی یا شرکت است و دارای انواع و اقسام مخصوص به خود می باشد. انواع حسابداری، عبارتند از:

حسابداری مالی

حسابداری مدیریتی

حسابداری هزینه 

حسابداری قانونی

حسابداری دولتی

حسابداری عمومی

حسابداری مالیاتی

در ادامه، هریک از انواع حسابداری، توضیح داده خواهد شد و نکات مهم آن، ذکر می گردد. علاقمندان به کسب اطلاعات بیشتر در این باره که علم حسابداری چیست می توانند، مقاله پیشنهادی در بک لینک حتما بخوانید را مورد مطالعه قرار دهند.

حسابداری مالی

همانطور که در تیتر انواع حسابداری چیست، ذکر شد، یکی از انواع حسابداری، حسابداری مالی است که خود به دو نوع نقدی و تعهدی، تقسیم می شود. هدف از این نوع از انواع حسابداری، ایجاد تصویری شفاف از وضعیت مالی یک کسب و کار، از زمان تاسیس تا زمانی که دارای فعالیت است، می باشد و می خواهد، با رصد وضعیت دقیق مالی یک بیزنس یا شرکت، خطرات و ریسک های مالی آن ها را کاهش دهد.

یک حسابدار مالی، با تهیه گزارش هایی چون انواع ترازنامه، صورت حساب سود و زیان، صورت گردش وجوه نقد و صورت سود و زیان جامع، همچنین با رصد دفاتر قانونی حسابداری، تصویری شفاف، جزئی و دقیق، از وضعیت مالی کسب و کار، ارائه می دهد و با تحلیل های صحیح اقتصادی، عملکرد و وضعیت اقتصادی و مالی کسب و کار یا سازمان را نسبت به گذشته، بهبود می بخشد. در توضیح انواع حسابداری مالی باید گفت:

حسابداری تعهدی، یکی از انواع حسابداری مالی است که در آن، حسابدار، اطلاعات مربوط به تعهدات مالی به موجب قرارداد یا عقود را ثبت می کند و صرف نظر از تحقق آن ها و مبادله وجه نقدی یا عدم مبادله، از اطلاعات مربوط به این دسته از تعهدات ایجاد شده نیز در تنظیم گزارشات مالی و تحلیلی خود، استفاده می نماید. یعنی در حسابداری مالی تعهدی، صرف ایجاد تعهدی مالی به واسطه عقد و قرارداد، برای لحاظ کردن اطلاعات مالی ناشی از آن ها در گزارشات حسابداری، کافی است.

حسابداری نقدی، یکی از انواع حسابداری مالی است که در آن، صرفا اطلاعات مربوط به تراکنش های مالی محقق شده، یعنی دریافت یا پرداخت هایی که تحقق یافته اند نه اینکه صرفا تعهد شده اند، ثبت می گردند و در تهیه گزارشات مالی حسابدار، لحاظ می شوند.

حسابداری مدیریتی

یکی از انواع حسابداری و بهترین نوع و روش حسابداری ای که مجموعه های بزرگ خدماتی، بازرگانی، پیمانکاری، تولیدی، دولتی، صنفی و.. به آن، احتیاج دارند، حسابداری مدیریتی می باشد که توجه و فوکوس آن، بر آینده مالی یک کسب و کار است.

در این نوع از انواع حسابداری، حسابدار مدیریت که معمولا یک مدیر مالی قوی و خبره نیز هست، با استفاده از مدل سازی و توجه به فرضیات و احتمالات در خصوص مسائل مختلف، همچنین، با ارزیابی سهام، تحلیل واریانس، تجزیه و تحلیل بودجه بندی سرمایه، گزارش های مالی ای که در آن ها، مسائلی چون، پیش بینی های مالی، بودجه‌ ها، جزئیات مربوط به آن و تجزیه و تحلیل اطلاعات مختلف مالی، وجود دارد را تهیه و آن را در اختیار مدیران داخلی شرکت قرار می دهد.

مدیران داخلی، با استفاده از گزارش های تهیه شده توسط حسابداری مدیریت، می توانند، اقدام به برنامه ریزی و اتخاذ تصمیم های اقتصادی سود آورد نموده؛ سود حاصل از فعالیت های تجاری، اعم از ارائه یک محصول یا خدمت، همچنین، مشکلات کسب و کار خود را شناسایی کرده و اقدام به ارائه راهکارهای استراتژیک مدیریتی کنند؛ بحران‌ها و تاثیرات آن‌ ها بر یک کسب و کار را پیش بینی و بهترین راهکار برای مقابل با آن را ارائه نمایند.

حسابداری هزینه

در تعریف حسابداری هزینه که یکی از انواع حسابداری از نظر نوع داده هایی است که به آن توجه دارد، باید به مفهوم هزینه، دقت داشت. مقصود از هزینه در تمامی بیزنس ها و کسب و کارها، جمع مخارجی است که برای کسب درآمد، وارد یک تجارت می شوند.

هزینه، بسته به نوع فعالیت شرکت ثبت شده در سامانه جامع ثبت شرکت ها یا بیزنس شخصی و کارخانه راه اندازی شده، دارای انواع و اقسام مختلفی، اعم از هزینه های ثابت، هزینه های متغییر، هزینه های عمومی و اداری، هزینه های توزیع و فروش، هزینه های مالی، هزینه های استهلاک، هزینه های حقوق و دستمزد، هزینه کار و مواد مستقیم، هزینه سربار تولید و... است.

در حسابداری هزینه که به نوعی از زیر شاخه های حسابداری مدیریتی محسوب می گردد، حسابدار، هزینه های مختلف را شناسایی و اقدام به تهیه گزارش از آن ها می کند تا با کنترل هزینه و کاهش آن ها، بدون کاهش میزان درآمد، مدیریت بتواند، اقدام به بهبود عملکرد یک کسب و کار و افزایش سود آن نماید. حسابدار هزینه، همچون سایر حسابدارها، از انواع نرم افزار حسابداری، برای تسهیل تهیه گزارشات لازم، استفاده می کند.

در یک جمع بندی کلی باید گفت، با کمک حسابداری هزینه و گزارش های تهیه شده توسط حسابدار خبره در این شاخه از انواع حسابداری، تعیین می شود که یک کسب و کار، پول خود را در چه مواردی خرج می نماید، تا چه میزان، درآمد داشته و در چه مواردی، هدر رفت هزینه دارد و بدین ترتیب، مدیر می تواند، تصمیماتی اتخاذ کند تا به بهبود کنترل و کارایی داخلی هزینه ها، منجر گردد.

حسابداری مالیاتی

یکی از انواع حسابداری از نظر نوع داده هایی که حسابدار بر آن تمرکز دارد، حسابداری مالیاتی است که به آن، Tax Accounting نیز می گویند. در این شاخه از علم حسابداری، حسابدار، تنها بر امور مرتبط با مالیات و اعداد و ارقام مربوط به این نهاد مالی، تمرکز می کند.

مواردی که توجه حسابداری مالیاتی، بر روی آن ها است، وجوه نقد و غیر نقدی است که به هر ترتیبی وارد سازمان و بیزنس شده یا از آن، خارج می گردند. هدف از این تمرکز و به عبارتی، هدف از این نوع از انواع حسابداری، رسیدگی به موارد مالیاتی مختلف، از جمله؛

مالیات بر درآمد، هزینه های قابل قبول مالیاتی، معافیت‌ های مالیاتی، ضرایب مالیاتی، تشویق ها و جرائم مالیاتی و … است تا سبب شود، شرکت، سازمان و بیزنس، از جرائم مالیاتی معاف و از تشویق ها و معافیت های مالیاتی، بهره مند گردد. در صورت تحقق موارد مذکور، حسابداری مالیاتی، توانسته، کمک بزرگی، به کسب سود و جلوگیری از ضررهای مالی به واسطه مالیات، به شرکت، سازمان و بیزنس، نماید.

حسابداری قانونی

یکی از انواع دیگر حسابداری که در پاسخ به پرسش انواع حسابداری چیست؟ ذکر گردید، حسابداری قانونی است که هدف از آن، جلوگیری از سهل انگاری های احتمالی مالی و پیش گیری از ارتکاب جرایم مالی (نظیر کلاهبرداری و پولشویی و....) یا کشف آن ها است.

حسابداران قانونی که به آن ها حسابرس نیز می گویند، داده‌ های مالی ورودی و خروجی را به طور کامل جمع‌ آوری کرده، اقدام به تهیه لیست از آن ها نموده و به تجزیه و تحلیل آن ها می پردازند تا هرگونه عدم توازن موجود بین ورودی و خروجی ها را ارزیابی بررسی کرده و بتوانند هرگونه سهل انگاری یا جرم مالی ارتکاب یافته توسط سازمان، شرکت و... را کشف کنند.

حسابداری قانونی، کمک بسیاری به تعیین و محاسبه خسارت های اقتصادی، ارزش گذاری های تجاری، کشف کلاهبرداری های امنیتی، سرقت هویت، کلاه برداری بیمه، یا تخلف در امور مالیاتی و کشف دارایی های پنهان در امور مدنی نظیر طلاق و ورشکستگی می نماید.

حسابداری عمومی

 یکی از انواع حسابداری و بهترین نوع و روشی که باید در تمامی شرکت ها و سازمان ها و بیزنس های بزرگ، مورد استفاده قرار گیرد، حسابداری عمومی است. این نوع از انواع حسابداری، شیوه ای است که برای ثبت، سازماندهی، دسته‌ بندی و نمایش فعالیت‌ های مالی یک سازمان، شرکت و بیزنس اقتصادی، مورد استفاده قرار می گیرد.

حسابدار مالی، خدماتی چون، تجزیه و تحلیل وضعیت مالی، طراحی سیستم‌ های حسابداری، مشاوره مالی و مالیاتی ارائه می دهد و جهت مدیریت امور مالی، از نرم‌ افزارهای محاسباتی، استفاده می کند. هدف اصلی این نوع از انواع حسابداری، این است که با تهیه گزارشات مالی مختلف توسط حسابدار عمومی، اطلاعاتی دقیق، در مورد وضعیت مالی یک مجموعه، ارائه شود تا مدیران بتوانند با استفاده از گزارشات تنظیمی، اقدام به اخذ تصمیم‌ گیری‌ های موثر مدیریتی نموده و سبب ارتقای عملکرد سازمان شوند. 

در حسابداری عمومی، حسابدار، فعالیت‌ های مالی سازمان را به دو دسته دارایی‌ ها و بدهی‌ ها تقسیم می کند، دفاتر حسابداری مختلف، مانند دفتر روزنامه، دفتر کل، دفتر دارایی و... را تکمیل و بررسی می نماید و با تهیه گزارشات مختلف، به تعادل بیشتر میان دارایی ها و بدهی ها و بودجه شرکت، کمک می کند. 

حسابداری دولتی

 در پاسخ به این پرسش که بهترین نوع و روش حسابداری در مجموعه های دولتی چیست؟ باید گفت، حسابداری دولتی؛ چرا که این نوع از انواع حسابداری از جهت نوع داده هایی که با آن ها سر و کار دارد، می تواند، به برنامه ریزی و تصمیم گیری در مورد کنترل بودجه که از اهداف اصلی سازمان های دولتی و زیر مجموعه های دولت است، کمک کند.

حسابداری دولتی، شامل مجموعه کارهایی است که در آن، حسابدار، اسناد مالی را برای ارائه به دولت بررسی می‌کند. در این راستا، حسابداران دولتی، اقدام به بازرسی حساب‌ های مالیاتی، تحقیق در مورد حساب‌ های مالی سازمان‌ های دولتی مختلف و کشف نشانه‌ هایی از کارهای متخلفانه یا بدهکاری‌ مالیاتی می نمایند.

در واقع، حسابداری دولتی، فرایندی است که در آن، حسابدار، گزارش رویدادهای بودجه و رویدادهای مالی همه دستگاه‌ های اجرایی زیر مجموعه دولت را جمع آوری، می نماید و پس از ثبت و طبقه بندی، همچنین خلاصه کردن آن ها، اقدام به ارائه یک تفسیر شفاف و دقیق و گزارش می کند.

در حسابداری دولتی، قانون بودجه، بیس تمام تصمیات مالی است و در صورت بروز تعارض بین قانون بودجه و اصول حسابداری پذیرفته شده، قانون، در اولویت می باشد. در این نوع از انواع حسابداری، مفاهیمی چون، حساب مازاد وجود دارد که نشان دهنده تفاوت بین دارایی با بدهی مجموعه و سازمان اجرایی دولتی و زیر مجموعه دولت است.

بهترین نوع و روش حسابداری

یکی از رایج ترین پرسش ها در خصوص حسابداری، مبنی بر این است که بهترین نوع و روش در انواع حسابداری چیست؟ لذا در این تیتر از مقاله حقوقی دینا، این پرسش، مورد بررسی قرار خواهد گرفت و توضیحات لازم، در خصوص بهترین نوع و روش حسابداری، ارائه خواهد شد.

در پاسخ به این پرسش که بهترین نوع و روش در انواع حسابداری چیست، باید گفت، نمی توان، شیوه ای را به عنوان بهترین نوع و روش انواع حسابداری، معرفی کرد، چرا که هر شرکتی که در سامانه جامع ثبت شرکت ها، به ثبت رسیده، هر بیزنس شخصی و هر کارخانه و سازمان اداری و دولتی، بر حسب نیاز خود، به یک یا چند نوع از انواع حسابداری، نیاز خواهد داشت.

اما در کل و بر اساس نظر عموم حسابداران، هر بیزنس و سازمان و شغلی که موظف به پرداخت مالیات است، حتما باید از حسابداری مالیاتی استفاده کند و هر مجموعه ای که در پی کسب سود است، باید از حسابداری مدیریتی و مالی و حسابداری هزینه، بهره مند گردد و افرادی که اقدام به استخدام حسابدار می نمایند، باید مد نظر داشته باشند، حسابدار آن ها، از بهترین انواع نرم افزار حسابداری مربوط به حیطه خود، استفاده کند.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص انواع حسابداری و بهترین نوع و روش آن در کانال تلگرام حقوق تجاری عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون انواع حسابداری و بهترین نوع و روش آن پاسخ دهند.