مهلت گرفتن شناسنامه برای نوزادان

اعلام و ثبت ولادت نوزاد، به این معنا است که پدر، مادر یا مسئول قانونی نگهداری از نوزاد، در مهلت قانونی ثبت ولادت و مهلت گرفتن شناسنامه برای نوزادان که 15 روز از تاریخ ولادت می باشد، با مراجعه به ثبت احوال، اقدام به اعلام تولد کودک و گرفتن شناسنامه، برای او نمایند. تاخیر در اعلام ولادت نوزاد، سبب تعلق جریمه نقدی، به مسئول این امر، خواهد شد.

بر اساس قوانین و مقررات ثبت احوال کشور، ولادت هر کودک در ایران، اعم از اینکه پدر و مادر طفل، ایرانی باشند یا خارجی، باید، به نماینده یا مامور ثبت احوال اعلام شود، همچنین، این قاعده، در خصوص ولادت کودکان ایرانی مقیم خارج از کشور نیز وجود دارد و ولادت آنها، باید، به مامور کنسولی ایران، در آن کشور، اعلام گردد.

اعلام تاریخ ولادت و همچنین، اقدام به گرفتن شناسنامه برای نوزادان تازه متولد شده، تاریخ و مهلت ویژه ای دارد و هر کس که به موجب ماده 16 قانون ثبت احوال، مسئول این امر، یعنی اعلام و ثبت ولادت است، باید، در مهلت قانونی ثبت ولادت و مهلت گرفتن شناسنامه برای نوزادان، اقدام به این امر کند، در غیر این صورت، جریمه خواهد شد.

از این رو، در این مقاله، قصد داریم، در خصوص ثبت ولادت طفل و مهلت قانونی انجام آن، صحبت کنیم و توضیح دهیم، مهلت گرفتن شناسنامه برای نوزادان، چقدر است؛ سپس، درباره دریافت شناسنامه، بعد از 15 روز و ضمانت اجرای تاخیر در انجام این امر، نکاتی را بگوییم.

ثبت ولادت طفل

ولادت نوزاد که یکی از شیرین ترین اتفاقات زندگی هر زوج است، قواعد مخصوص به خود را داشته و پدر و مادر یا در شرایطی، جد پدری یا قیم نوزاد تازه متولد شده را موظف به انجام برخی امور قانونی و اداری می نماید که باید، در اسرع وقت، انجام شوند. 

هنگامی که نوزادی متولد می شود، بر اساس قوانین، ضروری است تا در مهلت قانونی ثبت ولادت، ولادت او، به اداره ثبت احوال اعلام شده و اقدام به دریافت شناسنامه که یکی از انواع اسناد ثبت احوال است، برای او گردد.

بند اول ماده 993 قانون مدنی، در خصوص اعلام ولادت نوزاد، به اداره ثبت احوال، مقرر می دارد: "امور ذیل، باید در ظرف مدت و به طریقی که به موجب قوانین یا نظامات مخصوصه، مقرر است، به دایره سجل احوال، اطلاع داده شود: 1-ولادت هر طفل ....."

بر اساس این ماده، ولادت طفل تازه متولد شده، باید، در مهلت قانونی ثبت ولادت که در قوانین و مقررات ثبت احوال آمده، به دایره سجل این اداره، گفته شود. عدم اعلام ولادت نوزاد تازه متولد شده، در مهلت مقرر، سبب تعلق جریمه، به مسئول این امر، خواهد شد. 

مسئول اعلام ولادت، در وهله اول، پدر و در صورت نبود او، مادر طفل، می باشد. در شرایطی که نوزاد، به دلایلی، دارای وصی یا قیم است یا شخصی، به موجب قانون، نگهداری او را بر عهده دارد، مسئول اعلام و ثبت ولادت در مهلت قانونی آن، این افراد، یعنی، وصی یا قیم یا مسئول قانونی نگهداری طفل، خواهند بود. در ادامه مقاله، در خصوص مهلت قانونی ثبت ولادت و مهلت گرفتن شناسنامه برای نوزادن، صحبت خواهیم کرد.

مهلت قانونی ثبت ولادت و گرفتن شناسنامه برای نوزاد

همانطور که گفتیم، به موجب قانون مدنی و قانون ثبت احوال، از جمله اقدامات پس از متولد شدن نوزادان، اقدام به ثبت و اعلام ولادت آن ها می باشد. قانون ثبت احوال، مهلت قانونی ثبت ولادت و گرفتن شناسنامه برای نوزادان را تعیین کرده است. برای اطلاع از مهلت قانونی ثبت ولادت، باید، به ماده 15 این قانون، مراجعه کرد.

ماده 15 قانون ثبت احوال، مقرر می دارد: "مهلت اعلام ولادت، پانزده روز از تاریخ ولادت طفل است و تعطیل رسمی بعد از آخرین روز، مهلت به حساب نمی‌ آید و در صورتی که ولادت، در‌اثناء سفر زمینی یا هوایی یا دریایی رخ دهد، مهلت اعلام آن، از تاریخ رسیدن به مقصد، محسوب می‌ شود."

بنابراین و بر اساس این ماده، مهلت قانونی ثبت ولادت و مهلت گرفتن شناسنامه برای نوزادان متولد شده در ایران، 15 روز از زمانی که به دنیا آمده اند، بوده و در صورتی که نوزاد، در طول سفر، اعم از اینکه این سفر، دریایی یا زمینی و هوایی، باشد، به دنیا بیاید، مهلت قانونی ثبت ولادت و گرفتن شناسنامه، 15 روز از زمان رسیدن به مقصد، خواهد بود.

گرفتن شناسنامه نوزاد بعد از 15 روز

 تبصره ماده 15 قانون ثبت احوال، در خصوص مهلت گرفتن شناسنامه برای نوزادان و مهلت قانونی ثبت ولادت بوده و این مهلت را، 15 روز از تاریخ تولد نوزاد می داند و در این خصوص، بین نوزادان پدر و مادر ایرانی یا نوزادانی که یکی از والدین آن ها، غیر ایرانی است، تفاوتی قائل نیست.

این تبصره، همچنین، در خصوص گرفتن شناسنامه نوزاد، بعد از 15 روز، تعیین تکلیف کرده است و آن را صرفا، منحصر به وجود شرایط خاصی دانسته؛ تبصره ماده 15 قانون ثبت احوال، در خصوص گرفتن شناسنامه نوزاد، بعد از 15 روز مقرر می دارد: 

"مهلت اعلام ولادت، پانزده روز از تاریخ ولادت طفل است، روز ولادت و تعطیل رسمی بعد از آخرین روز، مهلت، به حساب نمی آید و در صورتی که ولادت، در اثنا سفر زمینی یا هوایی یا دریائی رخ دهد، مهلت اعلام آن، از تاریخ رسیدن به مقصد، محسوب می شود."

بر اساس این ماده، گرفتن شناسنامه نوزادان، بعد از 15 روز، تنها در صورتی میسر است که ولادت نوزاد، در طول یک سفر زمینی، هوایی یا دریایی اتفاق افتاده باشد. در این صورت، معیار محاسبه این 15 روز، بعد از رسیدن به مقصد خواهد بود و مسئول اعلام ولادت، 15 روز از تاریخ رسیدن به مقصد، برای ثبت ولادت و گرفتن شناسنامه نوزاد، مهلت دارد.

تاخیر در گرفتن شناسنامه نوزاد

در قسمت های قبل، در خصوص مهلت گرفتن شناسنامه برای نوزادان، همچنین، مهلت قانونی ثبت ولادت، صحبت کردیم و گفتیم که مسئولین اعلام و ثبت ولادت، نظیر پدر و در صورت نبود او، مادر، 15 روز، برای اعلام و ثبت ولادت نوزاد و گرفتن شناسنامه برای او، مهلت دارند. در این بخش از مقاله، قصد داریم، مساله تاخیر در گرفتن شناسنامه و اعلام ولادت را بررسی کرده و مجازات آن را بگوییم.

ماده 16 قانون ثبت احوال، افراد مسئول ثبت و اعلام ولادت نوزاد را مشخص کرده و ماده 3 قانون تخلفات، جرایم و مجازات های مربوط به اسناد سجلی و شناسنامه، مجازات تاخیر در گرفتن شناسنامه توسط این افراد و عدم اعلام ولادت را پیش بینی نموده است.

بر اساس ماده 3 قانون تخلفات، جرایم و مجازا ت های مربوط به اسناد سجلی و شناسنامه، مجازات کسانی که در گرفتن شناسنامه و اعلام ولادت و ثبت ولادت نوزاد، تاخیر کنند، جزای نقدی، از 50.000. ریال تا 300.000 ریال بوده و در صورتی که انجام این امر را تکرار نمایند، به حداکثر مجازات مندرج در این ماده، یعنی، بیشترین میزان جرای نقدی، محکوم خواهند شد.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد مهلت گرفتن شناسنامه برای نوزادان در کانال تلگرام حقوق خانواده عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون مهلت گرفتن شناسنامه برای نوزادان پاسخ دهند.