ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی

در شرح و تفسیر ماده 608 قانون مجازات اسلامی جدید، باید گفت که صدمه موجب جمع شدن لب، ارش داشته نه دیه مقدر و تفسیر متن ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات و از نکات حقوقی مهم آن این است که توهین به افراد، جرم بوده و برای مجازات، در صورتی که لفظ به کار رفته، موجب حد قذف نباشد، جزای نقدی در نظر گرفته می شود.

هنگامی که فردی قصد دارد تا در خصوص آسیب مربوط به جمع شدن یک یا هر دو لب خود، اقدام به شکایت نماید یا تقاضای صدور حکم مجازات فردی که اقدام به توهین و به کاربردن الفاظ رکیک نموده را داشته باشد، باید علاوه بر قواعد آیین دادرسی کیفری، مواد قانون مجازات اسلامی جدید را نیز مد نظر قرار دهد.

از جمله موادی که در قانون مجازات، در خصوص موارد مذکور در پاراگراف قبل، باید مد نظر قرار گیرند، ماده 608 قانون مجازات اسلامی جدید، مصوب 1392 و ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی، بخش تعزیرات و مجازات های بازدارنده (مصوب 1375)، اصلاحی (۱۳۹۹/۰۲/۲۳) است و فرد تنها در شرایطی می تواند از قواعد این مواد در دعاوی مربوط به دیه جمع شدن لب یا شکایت صدور حکم مجازات توهین، بهره مند شود که از تفسیر و نکات حقوقی آن ها، مطلع باشد.

لذا در مقاله حاضر، متن ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی، بخش تعزیرات و مجازات های بازدارنده (مصوب 1375)، اصلاحی (۱۳۹۹/۰۲/۲۳) و متن این ماده در قانون مجازات اسلامی جدید، مصوب 1392 ارائه شده و سپس، شرح و تفسیر هر یک از این دو ماده و به انضمام نکات حقوقی مهم آن ها، ذکر گردیده است.

متن ماده 608 قانون مجازات اسلامی

هنگامی که صحبت از متن ماده 608 قانون مجازات اسلامی می گردد، بسته به اینکه موضوع دعوا و پرونده کیفری، دیه صدمات وارده به لب است یا توهین، به ترتیب باید به متن ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی جدید، مصوب 1392 و یا متن ماده 608 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات و مجازات های بازدارنده، اصلاحی (۱۳۹۹/۰۲/۲۳)، مراجعه کرد.

چرا که در سال 1392، بخشی از مواد قانون مجازات، تغییر نمود و موادی جدیدی به آن، اضافه گردید و بخشی از این قانون، تحت عنوان تعزیرات و مجازات های بازدارنده که مصوب 1375 بود، بدون تغییر باقی ماند و همین سبب می شود در خصوص برخی شماره مواد، دو ماده با یک عدد یکسان موجود باشد که یکی متعلق به قانون مجازات جدید مصوب 1392 و دیگری، متعلق به بخش تعزیرات و مجازات های بازدارنده قانون مجازات، مصوب 1375 است.

در ادامه، در خصوص شرح و تفسیر متن ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات و مجازات های بازدارنده، اصلاحی (۱۳۹۹/۰۲/۲۳) و متن ماده 608 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، توضیح داده خواهد شد. علاقمندان به کسب اطلاعات در خصوص جرم توهین می توانند، مقاله زیر را مورد مطالعه قرار دهند.

تفسیر ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی

تفسیر ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی جدید که مصوب سال 1392 است از این قرار بوده که هرگونه آسیب به لب، از جمله آسیبی که سبب جمع شدن یک یا هردو لب گردد، مشمول دیه خواهد شد و این دیه، می تواند دیه مقدر یا دیه نامقدر و ارش باشد.

بر اساس تفسیری که از ماده 608 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 به دست می آید، صدمه عمدی یا غیر عمدی ای که موجب جمع شدن یک یا هر دو لب یا بخشی از آن شود ولو اینکه دندان ها به موجب این جمع شدن، نمایان گردند یا نه، پرداخت ارش (دیه نامقدر) را در پی خواهد داشت. مقصود از ارش، دیه ای است که قاضی، میزان آن را با در نظر گرفتن نامه صادره از پزشکی قانونی، تعیین خواهد کرد.

تفسیر ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی مصوب 1375 (بخش تعزیرات و مجازات های بازدارنده) از این قرار است که استفاده کردن از الفاظ رکیک و فحش دادن به دیگران، جرم بوده و فرد را با مجازات جزای نقدی روبرو می سازد، البته، اگر الفاظ به کار رفته، قذف تلقی گردند، یعنی فردی با الفاظ رکیک، به دیگری، نسبت زنا و لواط دهد و نتواند این امر را اثبات کند، مرتکب جرم قذف شده و نه توهین و به حد قذف که 80 ضربه شلاق است، محکوم خواهد شد.

شایان ذکر است، بر اساس قانون استفساریه نسبت به کلمه اهانت، توهین و یا هتک حرمت مندرج در مقررات جزایی مواد (۵۱۳)، (۵۱۴)، (۶۰۸)، (۶۰۹) قانون مجازات اسلامی و بندهای (۷) و (۸) ماده (۶) و مواد (۲۶) و (۲۷) قانون مطبوعات، "منظور از عبارت (‌اهانت، توهین و یا هتک حرمت)، بکار بردن الفاظی است که صریح یا ظاهر باشند و عدم ظهور الفاظ، ‌توهین تلقی نمی‌ گردد."

نکات حقوقی ماده 608 قانون مجازات اسلامی

با توجه به اینکه اطلاع از نکات حقوقی مواد قانونی، نقش مهمی در استفاد صحیح از آن ها در دعاوی، به نفع خود دارد، در این تیتر از مقاله حقوقی دینا، نکات حقوقی ماده 608 قانون مجازات اسلامی جدید و نکات حقوقی این ماده در بخش تعزیرات و مجازات های بازدارنده، مصوب 1375، ارائه می شود.

یکی از نکات حقوقی مهم ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی جدید (مصوب 1392)، از این قرار است که میزان دیه لب در جمع شدن آن، چه مربوط به هر دو لب و چه مربوط به یکی یا بخشی از آن باشد، تنها توسط قاضی و با در نظر گرفتن نرخ دیه در هر سال، پس از کسب نظر از پزشکی قانونی و کارشناس متخصص، مشخص خواهد شد و هیچ شخص دیگری نمی تواند به طور دقیق، میزان و مبلغ آن را تعیین کند.

در دیه جمع شدن لب، عمدی بودن یا نبودن جنایت رخ داده، تاثیری نداشته و مرتکب، باید ارش که نوعی دیه نامقدر است را بپردازد.

شایان ذکر است، اینکه جنایت منجر به جمع شدن لب، در ماه حرام افتد یا غیر حرام، تاثیری در تغلیظ دیه نداشته و مبنای محاسبه ارش، نرخ دیه در ماه های عادی است نه ماه های حرام.

لفظی توهین محسوب خواهد شد که در قالب کلمات و الفاظ، ظهور پیدا کند و صریح یا ظاهر باشد.

جرم توهین، در قانون مجازت اسلامی، جرمی قابل گذشت است؛ یعنی تعقیب آن، صرفا با شکایت شاکی خصوصی، شروع شده و در صورت رضایت شاکی خصوصی، پرونده مختومه می گردد. 

از نکات حقوقی ماده 608 قانون مجازات اسلامی، بخش تعزیرات و مجازات های بازدارنده (مصوب 1375)، می توان به این نکته اشاره کرد که میزان مجازات توهینی که مشمول عنوان مجرمانه قذف نگردد، جزای نقدی درجه 6 است که بر اساس ماده 19 قانون مجازات اسلامی، برابر با جزای نقدی بیش از شصت میلیون (۶۰/۰۰۰/۰۰۰) ریال تا دویست و چهل میلیون (۲۴۰/۰۰۰/۰۰۰) ریال می شود.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص نکات حقوقی ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی در کانال تلگرام حقوق کیفری عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون نکات حقوقی ماده 608 قانون مجازات اسلامی پاسخ دهند.