ماده ۱۱۱ قانون تامین اجتماعی

متن ماده 111 قانون تامین اجتماعی در خصوص قواعد میزان مستمری از کار افتادگی کلی، بازنشستگی و مجموع مستمری بازماندگان تعیین تکلیف کرده و تفسیر و نکات حقوقی متن ماده ۱۱۱ از این قرار بوده که مستمری این اشخاص، در شرایطی که از 20 سال سابقه بیمه و بیشتر برخوردار بوده اند، درهر حال نباید از حداقل مزد کارگر عادی، کمتر باشد.

یکی از مهم ترین قوانینی که در خصوص بیمه شدگان سازمان تامین اجتماعی، وضع و تصویب گردیده، قانون تامین اجتماعی است که در خصوص مسائلی چون بازنشستگی، هدایا و کمک هایی که از سوی این سازمان دریافت می گردد، وظایف سازمان تامین اجتماعی در برابر بیمه شدگان خود و مواردی از این دست، تعیین تکلیف می نماید.

مستمری بازنشستگان تامین اجتماعی یا مستمری ای که پس از فوت به بازماندگان فرد بیمه شده تعلق می گیرد، از جمله مهم ترین مواردی است که بازنشستگان در خصوص میزان و مبلغ آن، پرسش داشته و به همین علت، قانون تامین اجتماعی یکی از مواد خود، یعنی ماده 111 را به آن، اختصاص داده است.

لذا در مقاله حاضر، جهت اطلاع مستمری بگیران از قواعد میزان دریافتی خود، متن ماده ۱۱۱ قانون تامین اجتماعی ارائه شده و پس از ذکر شرح و تفسیر آن، نکات حقوقی مهم این ماده از قانون تامین اجتماعی، بررسی گردیده اند که علاقمندان به کسب اطلاعات بیشتر پیرامون این امر، می توانند ادامه مقاله را دنبال کنند.

متن ماده ۱۱۱ قانون تامین اجتماعی

مستمری از کارافتادگی کلی، همچنین مستمری بازنشستگی تامین اجتماعی و مستمری بازماندگان، از جمله مهم ترین امتیازاتی است که از سوی این سازمان (تامین اجتماعی)، به دارندگان بیمه تامین اجتماعی، در صورت واجد شرایط بودن، تعلق می گیرد. ممکن است این سوال به ذهن متبادر شود که ماده ۹۶ و ۱۱۱ تامین اجتماعی چیست؟

اهمیت نرخ و میزان و مبلغ این مستمری ها، به اندازه ای است که در قانون تامین اجتماعی، ماده ای منحصرا، برای تعیین تکلیف پیرامون نرخ این امر، در نظر گرفته شده و اشخاصی که در خصوص میزان و حداقل مبلغ آن پرسش دارند، باید به متن این ماده، یعنی ماده 111 قانون تامین اجتماعی، مراجعه نمایند.

علاقمندان به کسب اطلاعات بیشتر پیرامون حقوق بازنشستگی و قواعد و شرایط حاکم بر آن که در تعیین مبلغ این امتیاز مالی، تاثیر گذار است می توانند، مقاله ای که با همین عنوان در قسمت حتما بخوانید آمده را مورد مطالعه قرار دهند.

شرح و تفسیر ماده 111 قانون تامین اجتماعی

در شرح و تفسیر ماده 111 قانون تامین اجتماعی برای دارندگان بیمه تامین اجتماعی، باید در نظر داشت که بر اساس متن این ماده و نص صریح قانون، حداقل مستمری از کار افتادگی کلی و مستمری بازنشستگی و مجموع مستمری بازماندگان، از حداقل مزد کارگر عادی کمتر نیست.

البته باید در نظر داشت، در شرایطی که قانون گذار تصریح کرده باشد که مستری فرد تحت بیمه تامین اجتماعی یا بازماندگان وی، مشمول متن ماده ۱۱۱ قانون تامین اجتماعی نیست، قواعد ماده 111 قانون تامین اجتماعی اجرایی نخواهد شد. به عنوان مثال، صدر و تبصره 3 ماده 80 قانون تامین اجتماعی در خصوص مبلغ و شرایط بازماندگان برای دریافت مستمری متوفی مقرر می دارد: 

"بازماندگان واجد شرایط بیمه شده متوفی در یکی از حالات زیر، مستمری بازماندگان دریافت خواهند داشت:... ۳ [اصلاحی ۱۳۷۶/۰۷/۲۷]- در صورت فوت بیمه شده‌ای که در ده سال آخر حیات خود، حداقل حق بیمه یک سال کار، مشروط بر اینکه ظرف آخرین سال حیات، حق بیمه ۹۰‌ روز کار را پرداخت کرده باشد."

بنابراین، در شرایطی که سوابق بیمه متوفی، مطابق قواعد تبصره 3 ماده 80 نباشد، بازماندگان متوفی، مشمول ماده ۱۱۱ قانون تامین اجتماعی نخواهند شد و مستمری دریافتی آن ها، ممکن است که حداقل مزد کارگر عادی در هر سال، کمتر باشد. دادنامه قطعی 9109970902502697 مصوب 1391/08/28 شعبه تجدیدنظر دیوان عدالت اداری نیز بر مورد مذکور، صحه می گذارد.

اما اگر فرد، دارای سابقه بیمه 10 سال تا 19 سال (زیر 20 سال) باشد، میزان مستمری وی در مستمری از کار افتادگی کلی، مستمری بازنشستگی و مجموع مستمری بازماندگان، بر اساس سابقه پرداخت حق بیمه محاسبه خواهد شد و البته باید در نظر داشت این افراد، مشمول ماده ۱۱۱ قانون بیمه تامین اجتماعی نمی شوند وو حقوق آن ها می تواند از حداقل مزد یک گارگر کمتر باشد.

از دیگر افرادی که مستثنی از قوانین ماده 111 قانون بیمه تامین اجتماعی بوده و حقوق آن ها می تواند از حداقل مزد یک گارگر کمتر باشد، کسانی هستند که با 10 سال سابقه بیمه یا کمتر، بازنشسته شده اند. با این توضیح که این افراد، دارای سابقه پرداخت حق بیمه بوده اند اما سابقه آن ها 10 سال یا از 10 سال کمتر می باشد، سن آن ها در خصوص مردان از 60 سال و در خصوص زنان از 55 سال گذشته و با داشتن شرایط، اقدام به پرداخت مابه التفاوت حق بیمه به نرخ روز در خصوص 10 سال نموده و بدین ترتیب، بازنشسته شده اند.

در هر صورت، در یک جمع بندی کلی در شرح و تفسیر ماده 111 قانون تامین اجتماعی باید گفت، اگر فردی با 20 سال سابقه پرداخت حق بیمه و بیشتر، بازنشسته یا از کار افتاده کلی گردد و یا فوت نماید، حداقل مستمری و حقوق بازنشستگی او، نباید از حداقل مزد کارگر عادی کمتر باشد.

نکات حقوقی ماده ۱۱۱ قانون تامین اجتماعی

پیش از ارائه نکات لازم است بگوییم یکی سوالات مهمی که عموما برای افراد مطرح می وشد این است که ماده ۹۶ و ۱۱۱ تامین اجتماعی چیست ؟ برای پاسخ به این پرسش به بیان نکات حقوقی ماده ۱۱۱ قانون تامین اجتماعی، که از جمله مهم ترین مواردی است که مشمولین مستمری از کار افتادگی کلی و مستمری بازنشستگی و مجموع مستمری بازماندگان، باید از آن مطلع باشند پرداخته ایم. لذا در این تیتر از مقاله حقوقی دینا، نکات حقوقی متن ماده 111 قانون مذکور بررسی شده است.

اولین و مهم ترین نکته از نکات حقوقی متن ماده ۱۱۱ قانون تامین اجتماعی، این است که به تصریح ماده 112 این قانون، دریافت کنندگان مستمری که بیمه شده این سازمان هستند، نسبت به وجوه دریافتی، معاف از پرداخت هرگونه مالیات می باشند.

از دیگر نکات حقوقی این ماده، می توان به این امر اشاره کرد که بر اساس ماده 96 قانون تامین اجتماعی، میزان کلیه مستمری‌ های بازنشستگی، از کارافتادگی کلی و مجموع مستمری بازماندگان، در فواصل زمانی (که حداکثر‌ از سالی یک بار کمتر نباشد) باید با توجه به افزایش هزینه زندگی افزایش یابد و سازمان تامین اجتماعی، موظف است که این امر را با تصویب هیئت وزیران افزایش دهد.

نکته دیگر این است که تنها افرادی که دارای سابقه پرداخت حق بیمه 20 سال و بیشتر هستند و بعد از 20 سال، بازنشسته، از کار افتاده کلی یا فوت شده اند، مشمول قواعد ماده 111 قانون بیمه تامین اجتماعی می باشند. علاقمندان به کسب اطلاعات بیشتر در خصوص حقوق بازنشستگی زنان خانه دار می توانند مقاله زیر را مطالعه کنند.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص نکات حقوقی ماده 111 قانون تامین اجتماعی در کانال تلگرام موضوعات حقوقی عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون نکات حقوقی ماده ۱۱۱ قانون تامین اجتماعی پاسخ دهند.