تقسیم نامه ملک مشاع

تقسیم نامه ملک مشاع، بسته به نحوه نوشتن و تنظیم آن، سند عادی یا رسمی ای است که توسط شرکا و یا دفترخانه، با ارائه مدارکی نظیر سند دارای اعتبار ملک و مدارک هویتی شرکا و با رعایت شرایطی چون، توافق تمامی شریک ها، تنظیم و بر اساس آن، سهم هریک از شرکا در ملک مشاعی، مشخص می گردد. 

مالکیت در اموال غیر منقول، نظیر ملک، می تواند به صورت شش دانگ و صرفا برای یک نفر بوده و می تواند به صورت مشاعی، یعنی شراکت در یک مال، برای چندین نفر باشد که در این صورت، جهت افراز و تفکیک و تصرف مستقل و بدون اجازه سایر شرکا، نیاز به تنظیم تقسیم نامه است. 

اعتبار تقسیم نامه ملک مشاع و ایجاد اثر حقوقی به موجب آن، تنها در شرایطی خواهد بود که قواعد نحوه نوشتن تقسیم نامه، رعایت گردد و شرایط و مدارک لازم برای تنظیم آن، مهیا باشد. به همین علت، اطلاع از تمامی موارد مذکور، برای افرادی که قصد تنظیم و نوشتن تقسیم نامه ملک مشاع را دارند، ضروری است.

لذا، در مقاله حاضر چیستی، شرایط و نحوه نوشتن، مدارک لازم برای دریافت، هزینه و اعتبار تقسیم نامه ملک مشاع بررسی شده و پس از صحبت در خصوص تقسیم نامه ملک مشاع فاقد سند رسمی، فایل دانلود نمونه متن این سند، ارائه گردیده است.

تقسیم نامه ملک مشاع چیست؟

برای پاسخ به این پرسش که تقسیم نامه ملک مشاع چیست؟ باید در خصوص مفهوم مشاع از منظر حقوقی، توضیح داده شود. مشاع بودن یک مال، بدین معنی بوده که مالکیت مال، به سبب شراکت، ارث و مواردی از این دست، میان دو یا چند نفر، مشترک بوده، تمامی شرکا، در جزء جزء مال مشاع، مالکیت داشته و هیچ یک از آن ها، نمی تواند بدون اذن شریک یا شرکای دیگر، در مال مشاع، تصرف کرده یا آن را اجاره دهد.

به همین منظور، در حقوق، بحث افراز و تقسیم مال و ملک مشاعی، مطرح می گردد و تنظیم تقسیم نامه، همچنین، درخواست افراز و تفکیک مال، از جمله از راه های حقوقی ای است که می توان، در خصوص مشخص کردن سهم و حصه هریک از شرکای مال مشاعی، امتحان نمود. 

با توجه به مقدمات مذکور، تقسیم نامه ملک مشاع، بسته به نحوه نوشتن و تنظیم آن، سند عادی یا رسمی ای است که با توافق تمامی شرکا یا به سبب رای دادگاه، تنظیم و بر اساس آن، سهم هریک از شرکا در ملک مشاعی، مشخص می گردد وهر شریک، به موجب آن، می تواند برای اخذ سند تفکیکی، اقدام نماید.

شرایط تقسیم نامه ملک مشاع

شرایط تقسیم نامه ملک مشاع، یکی از مهم ترین مورادی است که باید، هموراه مورد توجه افراد خواهان این سند عادی یا رسمی باشد؛ چراکه بدون وجود هریک از شرایط، امکان تنظیم تقسیم نامه، وجود نخواهد داشت و در مواردی، تقسیم نامه تنظیم شده، فاقد اعتبار خواهد بود.

نوشتن و تنظیم تقسیم نامه، در شرایطی امکان پذیر خواهد بود که پیش از این، تقسیم به موجب قانون مدنی ممنوع نگردیده یا شرکا، به وجه ملزمی، ملتزم بر عدم تقسیم نشده باشند. (مستفاد از ماده 589 قانون مدنی)

توافق تمامی شرکا، بر تنظیم و نوشتن تقسیم نامه، ضروری است و در صورت توافق، تقسیم ملک مشاع باید به نحوی باشد که همگی آن ها، بر آن، رضایت دارند. (مستفاد از ماده 591 قانون مدنی)

در شرایطی که شرکای ملک مشاعی، موفق به تراضی با یکدیگر برای نوشتن تقسیم نامه و تنظیم آن، نگردند، هر یک از ذی نفعان و شرکا می تواند، صدور رای بر تقسیم ملک مشاعی را از دادگاه بخواهد و دادگاه، در شرایطی که تقسیم، به ضرر صاحبان و شرکای ملک مشاعی نباشد، آن ها را به تقسیم، اجبار خواهد نمود. (مستفاد از ماده 591 قانون مدنی)

تنظیم و نوشتن تقسیم نامه برای مال موقوفه، بین موقوف علیهم، امکان پذیر و قانونی نیست و چنین تقسیم نامه ای، باطل و فاقد اعتبار، خواهد بود. (مستفاد از ماده 597 قانون مدنی)

تنظیم تقسیم نامه، نباید سبب ضرر برخی شرکا شود. یعنی، نباید سبب نقصان فاحش قیمت به نحوی که عادتا، قابل چشم پوشی نبوده، باشد. (مستفاد از ماده 593 قانون مدنی)

 تنها در صورتی تنظیم و نوشتن تقسیم نامه، مجاز است که تقسیم، موجب از مالیت افتادن حصه یک یا چند نفر از شرکا نشود. (مستفاد از ماده 595 قانون مدنی)

تقسیم نامه می بایست به طور رسمی به ثبت برسد تا در نزد ادارات و محاکم پذیرفته گردد. (مستفاد از ماده 46 قانون ثبت اسناد و املاک کشور). علاقمندان به کسب اطلاعات در خصوص تقسیم نامه دستی می توانند، مقاله قسمت بیشتر بخوانید را مطالعه کنند.

نحوه تنظیم و نوشتن تقسیم نامه ملک مشاع

نحوه تنظیم و نوشتن تقسیم نامه ملک مشاع، به دو صورت دستی و رسمی یا همان محضری، امکان پذیر می باشد. در تنظیم به روش محضری، کافی است که تمامی شرکا یا نمایندگان قانونی آن ها، در دفترخانه، حاضر شده، مدارک لازم را ارائه و هزینه های مورد نیاز را پرداخت نمایند و متن و سندی که دفتر دار، با استفاده از مدارک هویتی شرکا، اظهارات آن ها و مدارک ملک، تنظیم کرده را امضا و انگشت بزنند.

نحوه تنظیم و نوشتن تقسیم نامه ملک مشاع به صورت دستی، بدین شکل خواهد بود که تمامی شرکا، باید موافقت خود را بر تنظیم تقسیم نامه اعلام نموده و حتی یک نفر از آن ها، مخالف یا دارای محجوریت نباشد؛ سپس، مشخصات هویتی، آدرس، مشخصات تماس خود را در کاغذی که قصد درج تقسیم نامه بر روی آن را دارند، نوشته؛ مشخصات دقیق ملک، آدرس و پلاک ثبتی و مساحت آن را درج کرده؛

حصه دقیق هریک از شرکا و شروط ضمن تقسیم نامه را مکتوب نموده و در نهایت، ذیل آن را امضا و انگشت بزنند. شایان ذکر است که بدون امضا کردن تقسیم نامه دست نویس، این سند، از اعتبار برخوردار نبوده و برای اعتبار تقسیم نامه در ادارات و محاکم، حتما باید برای ثبت محضری آن، اقدام گردد. 

مدارک لازم برای دریافت تقسیم نامه ملک مشاع

مدارک لازم برای دریافت تقسیم نامه ملک مشاع، مبحثی است که در این تیتر از مقاله، مورد بررسی قرار خواهد گرفت و باید، همواره مورد توجه افراد خواهان تنظیم تقسیم نامه دستی یا رسمی ملک مشاع، باشد. مدارک لازم برای دریافت تقسیم نامه ملک مشاع، عبارتند از:

مدارک هویتی تمامی شرکا که شامل شناسنامه، کارت ملی جدید و یا رسید ثبت نام کارت ملی هوشمند و کارت ملی قدیمی می باشد؛ مدارک مربوط به سند ملک مشاعی که می تواند، قولنامه یا سند رسمی باشد؛ مدارک و اسناد مثبت مالکیت مشاعی میان شرکا، در ملک مورد تقسیم؛ رای دادگاه و تقسیم نامه دستی یا عادی تنظیم شده میان شرکای مشاعی یا نمایندگان قانونی آنان.

شایان ذکر است، در صورتی که همه شرکا، راضی به تنظیم تقسیم نامه بوده و فرد محجوری میان آنان نباشد، مدارک لازم برای تنظیم تقسیم نامه ملک به صورت دستی، تنها مدارک هویتی مالکین مشاعی و مدارک مربوط به ملک، می باشد.

اما، چنانچه شرکای مالک مشاعی، بخواهند، تقسیم نامه محضری تهیه کنند یا پیش از این، تقسیم نامه دستی، تنظیم کرده اند ولیکن اکنون، قصد تنظیم تقسیم نامه رسمی را دارند، باید از تمامی مدارک مذکور در پاراگراف دوم مقاله، برخوردار باشند. 

هزینه دریافت تقسیم نامه ملک مشاع

چنانچه شرکا، تمایل نداشته، شخصا اقدام به تنظیم تقسیم نامه نموده و بنا بر دلایلی نظیر اختلاف یا میل به داشتن یک مدرک محضری، بخواهند به دادگاه یا دفترخانه مراجعه کنند، باید هزینه دریافت تقسیم نامه ملک مشاع را بپردازند که در این تیتر، به بررسی هزینه دریافت تقسیم نامه، پرداخته خواهد شد.

از جمله هزینه دریافت تقسیم نامه ملک مشاع، می توان به هزینه وکیل یا مشاور اشاره نمود که تنها، در مواردی لازم به پرداخت آن خواهد بود که شرکای ملک مشاعی، از وکیل دادگستری، برای تنظیم تقسیم نامه، استفاده کرده باشند.

از دیگر هزینه های دریافت تقسیم نامه ملک مشاع، هزینه های دادرسی و ثبت دادخواست بوده که تنها، در صورتی که میان شرکا، شریک مخالف وجود داشته، باید نسبت به ثبت دادخواست و پرداخت هزینه های مربوط به آن، اقدام کرد.

در نهایت، آخرین هزینه ای که برای تنظیم و دریافت تقسیم نامه ملک مشاع، باید پرداخت شود، هزینه حق التحریر دفاتر اسناد رسمی بوده که معمولا، نرخ آن، سالانه، افزایش خواهد یافت و در حال حاضر، مبلغی در حدود 100 هزار تومان می باشد.

اعتبار تقسیم نامه ملک مشاع

اعتبار تقسیم نامه ملک مشاع، بسته به نحوه نوشتن و تنظیم آن، می تواند اعتبار اسناد عادی یا اعتبار اسناد رسمی باشد که در این تیتر از مقاله، هر یک از انواع تقسیم نامه ملک مشاع، از حیث اعتبار مورد بررسی قرار خواهند گرفت.

در صورتی اعتبار تقسیم نامه ملک مشاع، اعتبار اسناد عادی خواهد بود که شرکای ملک مشاع، با توافق و تراضی، در سند های از پیش آماده یا به صورت دست نویس، تقسیم نامه را تنظیم کرده و ذیل آن را امضا و اثر انگشت بزنند. شایان ذکر است، در صورت عادی بودن تقسیم نامه، امکان ادعای جعل یا مورد تردید و انکار قرار دادن سند (تقسیم نامه دست نویس)، وجود خواهد داشت.

در صورتی اعتبار تقسیم نامه ملک مشاع، اعتبار اسناد رسمی خواهد بود که تقسیم نامه، در دفاتر اسناد رسمی و توسط مامور صلاحیت دار، مطابق قانون، تنظیم گردد که در این صورت، تنها امکان مطرح کردن ادعای جعل، نسبت به این سند رسمی، وجود خواهد داشت.

تقسیم نامه ملک مشاع فاقد سند رسمی

با توجه به اینکه در برخی موارد، تقسیم نامه ملک مشاع، در خصوص املاک فاقد سند رسمی، تنظیم می گردد، لازم است تا از نکات حقوقی چنین تقسیم نامه ای، مطلع بود. لذا، در این تیتر از مقاله حقوقی دینا، نکات حقوقی مهم تقسیم نامه ملک مشاع فاقد سند رسمی، بررسی خواهد شد.

مقصود از ملک فاقد سند رسمی، ملکی بوده که سابقه ثبتی در دفاتر ادارات ثبت اسناد و املاک، نداشته و مدارک مثبت مالکیت در خصوص آن ها، بنچاق، قولنامه و مبایعه نامه های تنظیمی میان اشخاص می باشد. به عبارتی، نام مالکین چنین سندی، در هیچ یک از ادارات ثبت اسناد و املاک، درج نگردیده است. برای تنظیم تقسیم نامه و سپس درخواست صدور سند تک برگی و افراز چنین ملکی، چندین راه وجود دارد. با این شرح و توضیح که؛

یا ملک، قابل افراز است و تمامی شرکا، رضایت بر تنظیم تقسیم نامه دارند که در این شرایط، می توانند بر اساس مراحل نوشتن تقسیم نامه دستی، اقدام به تنظیم آن کرده و در نهایت، برای رسمیت بخشیدن به آن و قابلیت استناد به تقسیم نامه در ادارات و محاکم، به دفاتر اسناد رسمی بروند.

یا ملک، قابل افراز است ولی برخی از شرکا، راضی به افراز و تنظیم تقسیم نامه نیستند که در این شرایط، هر یک از شرکا و ذینفعان، می توانند از دادگاه، تقاضای تقسیم ملک مشاع را داشته باشند. دادگاه، پس از بررسی ادله و مدارک و امکان افراز ملک، اقدام به صدور رای در این خصوص خواهد کرد.

دانلود نمونه متن تقسیم نامه ملک مشاع

با توجه به اینکه، تقسیم نامه ملک مشاع، می تواند به صورت دستی، میان شرکای ملک مشاعی تنظیم گردد یا رایی باشد که از سوی دادگاه صالح، صادر گردیده، در این تیتر از مقاله حقوقی دینا، فایل دانلودی ارائه خواهد شد که دربردارنده نمونه متن دستی و رسمی تقسیم نامه ملک مشاع، است. علاقمندان به دانلود نمونه متن تقسیم نامه ملک مشاع، می توانند از طریق باکس دانلود زیر، اقدام نمایند.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص نحوه نوشتن تقسیم نامه ملک مشاع در کانال تلگرام موضوعات حقوقی عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون نحوه نوشتن تقسیم نامه ملک مشاع پاسخ دهند.