قرارداد وکالت

 قرارداد وکالت، اعم از وکالت حقوقی یا وکالت به وکیل دادگستری، عقدی است که در آن، فردی که موکل نامیده می شود، دیگری را برای انجام یک امر کاری یا پیگیری یک موضوع قضایی، وکیل و نایب خود می کند و از جمله شرایط انعقاد و مراحل و نحوه تنظیم قرارداد وکیل حقوقی و قضایی می توان به وجود اهلیت و تکمیل اطلاعات لازم و سپس، امضای قرارداد، اشاره کرد.

دنیای مدرن و پر مشغله امروز و کمبود فرصت افراد به علت مسائل شغلی برای سفر به نقاطی دیگر، آن هم صرفا برای انجام یک کار اداری یا پیگیری یک مساله قضایی، ضرورت وجود نهادی حقوقی را ایجاب می نماید که افراد به واسطه آن، بتوانند انجام امور خود را به دیگری محول کنند.

از این رو، قانون گذار، نهاد حقوقی وکالت را مورد پیش بینی قرار داده است تا افراد، به کمک آن، بتوانند نه شخصا، بلکه توسط دیگری، امور خود، اعم از اداری یا قضایی را انجام داده و در عین حال، اثر حقوقی مد نظر خویش را ایجاد کنند که با توجه به انواع قرارداد وکالت و شرایط و نحوه تنظیم مخصوص هر یک از این انواع، ضروری است از چیستی انواع قرارداد وکالت و شرایط و نحوه تنظیم هریک، آگاه بود. 

لذا، در مقاله حاضر، در این خصوص که قرارداد وکالت چیست، انواع آن کدامند، شرایط انعقاد و نحوه تنظیم قرارداد وکیل حقوقی و قضایی، چگونه بوده، توضیح داده شده و در نهایت، فایل دانلود نمونه متن قرارداد وکالت، ارائه گردیده است که علاقمندان به کسب اطلاعات بیشتر در خصوص این موضوع می توانند، ادامه مقاله را دنبال کنند.

قرارداد وکالت چیست

برای توضیح این امر که قرارداد وکالت چیست و نحوه تنظیم قرارداد وکیل حقوقی و قضایی چگونه است؟ باید به قانون مدنی مراجعه کرد و موارد مربوط به عقد وکالت را مورد بررسی قرار داد. چراکه وکالت، از جمله عقود معین و جایزی است که قانون گذار، قواعد مربوط به آن، همچنین چیستی آن را در قانون مدنی، مورد پیش بینی قرار داده است.

ماده ۶۵۶ قانون مدنی، در فصل سیزدهم این قانون تحت عنوان "در وکالت"، در مبحث اول و کلیات، در این خصوص که عقد یا قرارداد وکالت چیست، مقرر می دارد: "وکالت، عقدی است که به موجب آن، یکی از طرفین، طرف دیگر را برای انجام امری، نایب خود می نماید."

البته، صرف دادن نیابت به دیگری یا همان شخص وکیل، توسط موکل، برای تحقق کامل قرارداد وکالت کافی نبوده و باید، شرایط قرارداد وکالت در خصوص هر یک از انواع آن، وجود داشته و رعایت شده باشد. در نظر داشتن این نکته نیز مهم است که در انواع قرارداد وکالت، وکیل صرفا در حیطه اختیاراتی که در قرارداد تصریح شده، قابلیت انجام وظیفه دارد و موکل نیز هم همچنان اختیار انجام مورد وکالت را خواهد داشت.

انواع قرارداد وکالت

همانطور که در تیتر قرارداد وکالت چیست، ذکر گردید، قرارداد وکالت، دارای انواع و اقسام مخصوص به خود بوده و هر کدام از این انواع، شرایط و نحوه تنظیم مخصوص به خود را دارند؛ لذا، در این تیتر، انواع قرارداد وکالت، مورد بررسی قرار گرفته و در دو تیتر بعدی، به ترتیب، بررسی خواهد شد که شرایط و نحوه تنظیم قرارداد وکیل حقوقی و قضایی چگونه است. انواع قرارداد وکالت، عبارتند از:

که به آن، وکالت دفترخانه ای نیز می گویند، قرارداد وکالتی است که هر فردی، اعم از اقوام یا اشخاص غریبه، حتی بدون داشتن مدرک حقوق، می تواند عهده دار آن شده و به نیابت از موکل خود، در خصوص اموری که به او، وکالت داده شده، اقدام کنند.

شایان ذکر است، وکالت کاری و وکالت تام، در زمره این نوع از انواع قرارداد وکالت بوده و در این نوع از انواع وکالت، وکیل نمی تواند در محاکم دادگستری، حاضر شده و اقدام به طرح دعوا یا دفاع برای موکل خود کند. همچنین، وکالت نامه این نوع از انواع قرارداد وکالت، تنها در صورتی از وکیل، در مراجع اداری، پذیرفته می گردد که رسمی و دفترخانه ای باشد.

در این نوع از انواع قرارداد وکالت، که انعقاد آن، امروزه، در سامانه قرارداد الکترونیکی قوه قضاییه است، موکل، برای اقامه دعوا یا برای دفاع در امور حقوقی و کیفری خود، به یک وکیل پایه یک دادگستری، وکالت می دهد؛

تا وکیل دادگستری، به نیابت از او، در مراجع قضایی و مورد نیاز حاضر شده و در خصوص امر مورد وکالت، اقدام به طرح دعوا یا دفاع نماید. وکالت نامه این نوع از انواع قرارداد وکالت، تنها در صورتی از وکیل، در مراجع قضایی و دادگستری، پذیرفته می گردد که وکیل، دارای پروانه وکالت معتبر بوده و مراحل وکیل پایه یک دادگستری شدن را طی کرده باشد.

شرایط قرارداد وکالت

شرایط قرارداد وکالت را می توان بر حسب انواع قرارداد وکالت، به شرایط عمومی مشترک میان آن ها و شرایط اختصاصی هریک از انواع قرارداد وکالت، تقسیم کرد که در زیر، هر یک از این دو دسته شرایط، با در نظر گرفتن قانون مدنی، ذکر خواهد شد.

در قرارداد وکالت حقوقی، قرارداد، باید به صورت رسمی و دفتر خانه ای، تنظیم شده باشد، تاریخ انعقاد عقد وکالت و مدت آن، همچنین، کار مورد نظری که بابت انجام آن به دیگری، وکالت داده می شود و حدود اختیارات وکیل، مشخص گردد.

در قرارداد وکالت قضایی یا همان قرارداد با وکیل دادگستری، وکیل، حتما باید دارای پروانه وکالت بوده و به عبارتی، وکیل پایه یک دادگستری باشد و حدود اختیارات او، با تصریح موارد مندرج در ماده 35 قانون آیین دادرسی مدنی، به دقت، تعیین شده باشد.

وکیل و موکل، هر دو از اهلیت لازم، اعم از عقل، بلوغ و رشد (در خصوص موارد مالی)، برخوردار بوده و با میل و رضای قلبی، همچنین با اختیار کامل، اقدام به ایجاب و قبول نمایند و قصد ایجاد عقد وکالت یا به عبارت حقوقی، قصد انشا داشته باشند؛ همچنین، به صراحت، موضوع عقد وکالت را مشخص کرده و برای امور مشروع و قانونی، اقدام به انعقاد این قرارداد نمایند. 

نحوه تنظیم قرارداد وکالت

نحوه تنظیم قرارداد وکالت، در خصوص هریک از انواع قرارداد وکالت، اعم از قرارداد وکالت حقوقی یا مدنی و قرارداد وکالت قضایی، متفاوت است که در ادامه، نحوه تنظیم هر یک از آن ها، به طور جداگانه، ذکر خواهد شد.

نحوه تنظیم قرارداد وکالت حقوقی یا مدنی، به این صورت است که وکیل و موکل، باید با در دست داشتن مدارک لازم، اعم از مدارک هویتی، همچنین، اطلاعاتی نظیر اطلاعات پستی و شماره تماس، به دفترخانه، مراجعه کرده و پس از ذکر موضوع قرارداد و جزئیات و حدود وکالت به دفتر دار و تنظیم قرارداد توسط دفتردار دفترخانه، قرارداد را مطالعه و ذیل آن را انگشت زده و امضا نمایند.

نحوه تنظیم قرارداد وکالت قضایی، بدین صورت خواهد بود که موکل به دفتر وکیل یا هر محلی که مورد توافق است، مراجعه کرده و پس از تعیین حدود وکالت، وکیل باید، قرارداد الکترونیکی وکالت را که امروزه، جایگزین قراردادهای کاغذی وکلا شده و ثبت آن در سامانه عدل ایران، توسط قوه قضاییه برای تمام وکلا الزامی گردیده را در پورتال مخصوص، تنظیم کند و در این روند، موکل نیز باید، کد ارسالی به شماره همراه خود را برای وکیل، قرائت کرده و بدین ترتیب، امضای الکترونیک و موافقت خود با قرارداد وکالت قضایی را اعلام نماید.

از آنجا که حدود وکالت در قرارداد وکالت الکترونیکی که مخصوص امور قضایی است، به طور معمول، توسط وکیل در سامانه درج می گردد و موکلین، صرفا بر حسب اعتماد، کد را آن هم بدون هیچگونه مطالعه و مشاهده مفاد قرارداد الکترونیک، برای وکیل می خوانند، پیشنهاد می شود، با توجه به سوء استفاده های احتمالی از این موضوع، موکلین، هنگام تنظیم قرارداد الکترونیک وکالت قضایی، در دفتر وکیل حضور داشته و پس از مطالعه قرارداد وکالت در پورتال وکیل، کد را برای او، قرائت کنند.

دانلود نمونه متن قرارداد وکالت

داشتن فایل دانلود نمونه متن قرارداد وکالت، اعم از وکالت حقوقی که در دفترخانه و برای انجام کاری به دیگری داده می شود یا وکالت به وکیل دادگستری، یکی از مواردی است که می تواند به افراد، پیش از تنظیم و انعقاد عقد وکالت، کمک کرده و به آن ها، این آگاهی را بدهد که در قرارداد وکالت های حقوقی و دفترخانه ای، همچنین، قرارداد وکالت قضایی با وکیل دادگستری، چه اطلاعاتی نیاز است. 

لذا در ذیل، فایل دانلود نمونه متن قرارداد وکالت حقوقی، در یک pdf ارائه شده است اما در خصوص قرارداد وکالت قضایی که امروزه به صورت الکترونیک است، ارائه فایل و نمونه متن، امکان پذیر نبوده؛ چراکه تمامی مراحل، در پورتال عدل ایران وکیل و موکل و به صورت الکترونیک با درج موارد و مشخصات، انجام می شود.

علاقمندان به دانلود نمونه متن قرارداد وکالت، می توانند از طریق لینک زیر، اقدام نمایند.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص شرایط و نحوه تنظیم قرارداد وکالت در کانال تلگرام حقوق عقود و قراردادها عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون شرایط و نحوه تنظیم قرارداد وکالت پاسخ دهند.