سرقت مستوجب تعزیر

سرقت مستوجب تعزیر ، به سرقتی گفته می شود که شرایط سرقت حدی ماده 268 قانون مجازات اسلامی را ندارد . حکم مجازات این نوع سرقت ، متفاوت بوده و انواع سرقت تعزیری ، مجازات خاص خود را دارد . شاکی ، برای پیگیری این نوع سرقت ، می بایست یک نمونه شکواییه سرقت ، تهیه و در دفاتر خدمات قضایی به ثبت رساند .

سرقت یا دزدی ، یکی از جرایمی است که در قانون مجازات اسلامی ، مشمول ضمانت اجرا شده و مرتکبین سرقت ، در صورت اثبات این جرم در دادگاه های صالح ، به مجازات مقرر در قانون ، محکوم خواهند شد . به طور کلی ، برای ارتکاب جرم سرقت یا دزدی ، دو نوع مجازات حدی و مجازات تعزیری مشخص شده است و بر این اساس ، سرقت حدی و سرقت تعزیری ، از جمله انواع سرقت می باشند .

بر این اساس ، سرقت مستوجب تعزیر ، به سرقتی گفته می شود که مجازات آن در شرع مشخص نشده و بنابراین ، سرقت حدی نمی باشد . اما از آن جهت که معمولا حکم مجازات جرم سرقت مستوجب تعزیر با مجازات سرقت حدی متفاوت است ، پرداختن به این مطلب که سرقت تعزیری چیست و چه مجازاتی دارد ، الزامی است .

بر این اساس ، در ادامه این مقاله ، قصد داریم به بررسی این مطلب بپردازیم که سرقت مستوجب تعزیر یعنی چه و شرایط آن کدامند . در ادامه ، حکم مجازات این نوع سرقت را شرح داده و مراحل و نحوه شکایت از این نوع سرقت را نیز ، توضیح خواهیم داد . در ادامه نیز ، یک نمونه شکواییه سرقت مستوجب تعزیر ، ارائه خواهیم نمود .

سرقت مستوجب تعزیر یعنی چه

بر اساس ماده 267 قانون مجازات اسلامی ، سرقت یا دزدی ، به جرمی گفته می شود که در آن ، فردی ، اقدام به ربودن مال دیگری می نماید . با این حال ، به لحاظ میزان مجازاتی که برای ارتکاب این جرم پیش بینی شده است ، می توان سرقت را به دو نوع سرقت حدی و سرقت تعزیری یا سرقت مستوجب تعزیر ، تقسیم بندی نمود . اما سوالی که در این خصوص مطرح می شود ، آن است که سرقت مستوجب تعزیر یعنی چه ؟

در پاسخ به این سوال که سرقت مستوجب تعزیر یا سرقت تعزیری یعنی چه ، باید گفت که این نوع سرقت ، به سرقتی گفته می شود که مجازات آن ، تعزیر بوده و مانند سرقت های حدی ، میزان دقیق حکم مجازات آن ، در شرع ، مشخص نشده است . بلکه این مقدار و میزان مجازات آن ، توسط قانونگذار و در متن قانون مجازات اسلامی ، تعیین شده است .

بنابراین ، سرقت مستوجب تعزیر ، بر خلاف سرقت های مستوجب مجازات حدی ، به انواعی از سرقت گفته می شود که حکم مجازات آنها در متن قانون مجازات اسلامی تعیین شده است . لذا در صورتی که سرقتی ، مشمول مجازات حدی ( که در شرع مشخص شده است ) نباشد ، می توان آن را سرقت تعزیری یا سرقت مستوجب تعزیر دانست که در ادامه ، در خصوص شرایط آن ، توضیح خواهیم داد .

شرایط سرقت مستوجب تعزیر

سرقت مستوجب تعزیر ، به سرقتی گفته می شود که حکم مجازات آن ، مجازات تعزیری می باشد و نه مجازات حدی . اما سوالی که در خصوص این نوع سرقت مطرح می شود ، آن است که شرایط سرقت مستوجب تعزیر چیست ؟ به عبارت دیگر ، در چه شرایطی می توان سرقت انجام شده را سرقت مستوجب تعزیر دانسته و حکم به مجازات تعزیری برای مرتکب آن ، صادر نمود ؟

در ارتباط با شرایط سرقت مستوجب تعزیر ، باید به این نکته اشاره نمود که بر اساس ماده 276 قانون مجازات اسلامی ، زمانی که سرقت ، از نوع سرقت حدی نباشد ، می توان آن را سرقت تعزیری محسوب کرد . بر این اساس ، برای تشخیص حدی یا تعزیری بودن سرقت ، ابتدا باید به ماده 268 قانون مجازات اسلامی ، مراجعه نمود که در آن ، شرایط سرقت حدی ، به صورت کامل ، ذکر شده است .

اگر سرقت واقع شده ، جمیع شرایط مذکور در این ماده را به صورت همزمان دارا باشد ، سرقت از نوع سرقت حدی بوده و در غیر این صورت ، سرقت مستوجب تعزیر است . از جمله شرایط مذکور در این ماده ، برای تشخیص سرقت حدی ، عبارتند از اینکه :

در صورتی که سرقت ارتکابی ، جمیع شرایط یاد شده را داشته باشد ، از نوع سرقت حدی است و در غیر این صورت ، می توان سرقت را از نوع سرقت تعزیری یا سرقت مستوجب تعزیر دانست که حکم مجازات سرقت مستوجب تعزیر ، با سرقت حدی ، متفاوت است و در ادامه ، به توضیح آن ، خواهیم پرداخت .

حکم مجازات جرم سرقت مستوجب تعزیر

یکی از مهم ترین تفاوت های سرقت حدی و سرقت مستوجب تعزیر ، آن است که مجازات این دو نوع سرقت ، با هم متفاوت است . لذا یکی از سوالاتی که در این خصوص مطرح می شود ، آن است که حکم مجازات جرم سرقت مستوجب تعزیر چیست ؟ ابتدا ، باید اشاره نمود که بر اساس ، مجازات سرقت حدی ، ، مجازات حدی است که در مرتبه اول ، قطع 4 انگشت دست راست ، در مرتبه دوم ، قطع پای چپ و در مرتبه سوم ، حبس ابد می باشد .

اما در ارتباط با حکم مجازات جرم سرقت مستوجب تعزیر ، باید به این مطلب توجه نمود که خود سرقت های مستوجب تعزیر نیز ، به دو نوع سرقت تعزیری ساده و سرقت تعزیری مشدد قابل تقسیم هستند و از آن جهت که سرقت های تعزیری ، انواع و اقسام مختلفی دارند ، به تبع نوع سرقت تعزیری ، حکم و مجازات متفاوتی نیز خواهند داشت .

بر اساس ماده 661 قانون مجازات اسلامی ، سرقتی که مقرون به شرایط سرقت های تعزیری مشدد نباشد ، سرقت تعزیری ساده محسوب می شود . حکم مجازات جرم سرقت تعزیری ساده ، معادل سه ماه و یک روز تا دو سال حبس و تا 74 ضربه شلاق می باشد . با این حال ، برای سرقت های تعزیری مشدد ، حسب مورد ، حکم مجازات متفاوتی مقرر شده است که مجازات سرقت های تعزیری مشدد ، ضمن مواد 651 الی 660 قانون مجازات ، ذکر شده است .

به عنوان مثال ، بر اساس ماده 652 قانون مجازات اسلامی ، در صورت ارتکاب سرقت مقرون به آزار و یا مسلح بودن ، سارق ، به مجازات حبس از سه ماه تا ده سال و شلاق تا 74 ضربه محکوم می شود و در صورتی که جرحی نیز واقع شده باشد ، مرتکب به مجازات جرح نیز محکوم می شود .

بر اساس ماده 653 قانون مجازات اسلامی ، راهزنی در راه ها و خیابان ها ، در صورتی که عنوان محاربه بر مرتکب آن صدق نکند ، منجر به صدور حکم مجازاتی معادل حبس از سه تا پانزده سال و نیز ، شلاق تا 74 ضربه خواهد شد .

بر اساس ماده 654 قانون مجازات اسلامی ، در صورتی که سرقت ، در شب رخ داده باشد و سارقان ، دو نفر یا بیشتر باشند و حداقل یکی از آنها سلاح ظاهر یا مخفی حمل کرده باشد ، در صورتی که عنوان محارب بر وی صدق نکند ، حکم مجازاتی معادل حبس از پنج تا پانزده سال و شلاق تا 74 ضربه ، صادر می شود .

به موجب ماده 657 قانون مجازات اسلامی ، در صورتی که شخصی ، اقدام به ربودن اموال دیگران از طریق کیف زنی ، جیب بری و امثال آن بشود نیز ، به مجازات حبس از یک تا پنج سال و تا 74 ضربه شلاق محکوم می شود . پیشنهاد می شود برای دریافت اطلاعات بیشتر در این خصوص ، مقاله زیر را نیز مطالعه نمایید .

مراحل و نحوه شکایت از سرقت مستوجب تعزیر

شرایط سرقت مستوجب تعزیر و نیز ، حکم مجازات قانونی آنها ، ضمن مواد 651 الی 661 قانون مجازات اسلامی ، ذکر شده است و همانطور که اشاره شد ، بخش اعظم سرقت های ارتکابی ، از نوع سرقت های تعزیری ساده و یا مشدد می باشد . از همین رو ، اطلاع از مراحل و نحوه شکایت از سرقت مستوجب تعزیر ، الزامی است .

مراحل و نحوه شکایت از سرقت مستوجب تعزیر ، به صورت خلاصه ، اینگونه است که ابتدا فرد شاکی ، به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه نموده و با در اختیار داشتن مدارک هویتی ، اقدام به ثبت نام در سامانه ثنا کرده و سپس ، متن شکواییه سرقت را از طریق این دفاتر ، به ثبت می رساند تا به مرجع قضایی صالح همچون دادسرای ویژه سرقت ، ارجاع گردد . لازم به ذکر است که شاکی می بایست اسناد و مدارکی که در اختیار دارد را نیز ، ضمیمه شکواییه نموده تا بتواند اقدام به اثبات سرقت نماید .

پس از ثبت شکواییه ، پرونده به دادسرای محل وقوع جرم ، ارجاع می شود و مقامات دادسرا ، از جمله دادیار و بازپرس ، اقدام به انجام تحقیقات مقدماتی نموده و کلیه اطلاعات مورد نیاز در خصوص ارتکاب جرم سرقت را جمع آوری می نمایند تا قادر به ارائه نظر نهایی در خصوص ارتکاب یا عدم ارتکاب سرقت مستوجب تعزیر توسط متهم باشند .

در صورتی که با توجه به اسناد و مدارک موجود در پرونده ، متهم ، مجرم تشخیص داده شود ، پرونده ، برای صدور رای ، به دادگاه کیفری ارجاع می شود تا این بار ، قاضی دادگاه ، با ملاحظه پرونده و پس از اثبات جرم ، حکم مجازات سرقت مستوجب تعزیر را صادر نموده و متهم را محاکمه می نماید .

نمونه شکواییه سرقت مستوجب تعزیر

ارتکاب سرقت تعزیری ، در موارد متعددی همچون سرقت از منزل یا محل کار ، ممکن است رخ دهد . به همین دلیل ، اشخاصی که بزه دیده از سرقت می باشند ، می بایست بتوانند اقدام به شکایت از سرقت نمایند . لکن از آن جهت که ممکن است برخی با نحوه شکایت از این جرم و ثبت و تنظیم شکواییه سرقت مستوجب تعزیر ، آشنایی کافی را نداشته باشند ، در این قسمت از مقاله ، قصد داریم یک نمونه شکواییه سرقت مستوجب تعزیر را نیز ، ارائه نماییم .

لازم به ذکر است که متن شکواییه سرقت مستوجب تعزیر ، بسته به نوع سرقت ، متفاوت می باشد . به همین دلیل ، اشخاصی که قصد ثبت شکواییه را دارند ، می بایست با توجه به انواع سرقت های تعزیری و استناد به ماده قانونی مربوط به آن در قانون مجازات اسلامی ، متن شکواییه خود را تهیه و تنظیم نمایند و شکواییه فوق ، صرفا از باب نمونه است که متن آن ، از قسمت ذیل ، قابل دانلود می باشد .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص سرقت مستوجب تعزیر در کانال تلگرام حقوق کیفری عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون سرقت مستوجب تعزیر پاسخ دهند .