چک که از جمله مهم ترین اسناد تجاری در معنای خاص آن می باشد، در معاملات تجاری و غیر تجاری، بسیار کاربرد داشته و به نوعی، در حکم پول است. به همین علت، اغلب افراد، از پذیرش چک، بجای پول نقد، استقبال می نمایند اما چک، زمانی می تواند به عنوان جایگزین خوبی برای پول نقد قرار گیرد که صادر کننده، در موعد مقرر، اقدام به پرداخت وجه آن نماید.

در صورت عدم پرداخت وجه چک در موعد مقرر، کسی که چک به نفع او صادر شده، مشمول ضرر می گردد و به ویژه در عالم تجارت، ورشکست خواهد شد. همین امور، سبب گردید تا قانون گذار، در عالم حقوق، نهاد حقوقی خسارت تاخیر تادیه وجه چک را پیش بینی نماید که البته، اعمال و بهره مند شدن از مزایای این نهاد، زمانی میسر بوده که متقاضی محاسبه و مطالبه تاخیر تادیه چک، از مفهوم دقیق، قواعد و مواعد زمانی مشمول خسارت تاخیر تادیه چک، آگاه باشد.

لذا در مقاله حاضر، چیستی و چگونگی محاسبه تاخیر تادیه چک، مورد بررسی قرار گرفته و پس از توضیح در خصوص نحوه محاسبه آنلاین خسارت تاخیر تادیه چک، پیرامون قواعد اجرای احکام در محاسبه این خسارت، صحبت شده است. علاقمندان به کسب اطلاعات بیشتر در خصوص این موضوع، می توانند ادامه مقاله را دنبال کنند.

خسارت تاخیر تادیه چک چیست

چک، از جمله سندهایی است که اصل وصف تجریدی اسناد تجاری، بر آن صدق می کند و به محض صدور، فارغ از تعهد پایه منشا صدور آن، ایجاد کننده تعهدی مستقل، برای صادرکننده می گردد و همین امر، صادرکننده را ملزم به پرداخت وجه آن، در موعد مقرر، به دارنده، خواهد نمود. مگر اینکه ثابت گردد، وجه چک، پیش از این پرداخت شده و یا دارنده، بنا به جهات مورد پذیرش قانون گذار، مستحق دریافت وجه آن نیست.

در پاسخ به این پرسش که خسارت تاخیر تادیه چک چیست، لازم به توضیح است که خسارت تاخیر تادیه چک، نهادی حقوقی برای جبران خسارت ناشی از دیرکرد پرداخت وجه چک در موعد مقرر برای پرداخت بوده و توسط قانون گذار، جهت حمایت از حقوق فردی که مستحق دریافت وجه چک می باشد، پیش بینی شده است.

بنابر این نهاد حقوقی، در صورتی که مسئول پرداخت وجه چک، در موعد مقرر در چک، به عنوان مثال، 12 فروردین 1401،اقدام به پرداخت وجه چک نکند، پس از مطالبه وجه چک و خسارت تاخیر تادیه آن توسط دارنده در 12 فرودین 1402، علاوه بر اینکه محکوم به پرداخت اصل وجه چک می گردد، محکوم به پرداخت خسارت یک سال دیر کرد در پرداخت وجه چک نیز خواهد شد. 

حتما بخوانید : چک برگشتی چیست و نحوه وصول آن

نحوه محاسبه تاخیر تادیه چک

به طور خلاصه، نحوه محاسبه تاخیر تادیه چک، بر اساس تبصره الحاقی به ماده 2 قانون جدید صدور چک، همچنین، رای وحدت رویه شماره 812 ـ 1 /4 /1400 هيات‌ عمومی ديوان ‌عالی ‌كشور که تا زمان نگارش این مقاله، یعنی اردیبهشت 1402، آخرین رای در خصوص نحوه محاسبه خسارت تاخیر تادیه چک می باشد، به صورت زیر است:

 

 

"تبصره الحاقی (۱۳۷۶ مصوب مجمع تشخیص مصلحت نظام) ماده 2 قانون صدور چک، مقرر می دارد: "دارنده چک می‌ تواند، محکومیت صادرکننده را نسبت به پرداخت کلیه خسارات و هزینه‌های وارد شده که مستقیما و به طور متعارف در جهت وصول طلب خود از ناحیه وی متحمل شده است؛

اعم از آنکه قبل از صدور حکم یا پس از آن باشد، از دادگاه تقاضا نماید. در صورتی که دارنده چک جبران خسارت و هزینه‌های مزبور را پس از صدور حکم درخواست کند، باید درخواست خود را به همان دادگاه صادرکننده حکم، تقدیم نماید."

قانون استفساریه تبصره الحاقی به ماده 2 قانون اصلاح موادی از قانون صدور چک مصوب مورخ ۱۳۷۶/۳/۱۰ مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز در پاسخ به این پرسش که منظور از عبارت"کلیه خسارات و هزینه های وارد شده" کدام خسارات است ؟ و " مبنای محاسبه خسارات، تاخیر تادیه چک، مقررات بانکی است یا مبنای آن عرف می باشد که قاضی به استناد نظریه کارشناسی یا سایر طرق، نسبت به استخراج خسارات اقدام می نماید؟" مقرر می دارد: 

"منظور از عبارت «کلیه خسارات و هزینه های وارد شده …» مذکور در تبصره الحاقی به ماده (2) قانون اصلاح موادی از قانون صدور چک مصوب ۱۰ /۳ /۱۳۷۶ مجمع تشخیص مصلحت نظام، خسارات تاخیر تادیه بر مبنای نرخ تورم از تاریخ چک تا زمان وصول آن که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران اعلام شده و هزینه دادرسی و حق الوکاله، بر اساس تعرفه های قانونی است.

همچنین، رای وحدت رویه شماره 812 ـ 1 /4 /1400 هيات‌ عمومی ديوان ‌عالی ‌كشور که تا کنون و زمان نگارش این مقاله، یعنی اردیبهشت 1402، آخرین رای صادره پیرامون موضوع خسارت تاخیر تادیه چک بوده، مقرر می دارد:

"مطابق ماده 3 قانون صدور چک، مصوب 1355 با اصلاحات و الحاقات بعدی، صادركننده بايد در تاريخ مندرج در چک، معادل مبلغ ذكر شده در آن، در بانک محال ‌عليه وجه نقد داشته باشد و برابر تبصره الحاقی (10 /3 /1376) به ماده 2 قانون اخير‌الذكر و قانون استفساريه اين تبصره مصوب 21 /9 /1377 مجمع تشخيص مصلحت نظام؛

 "مبدا محاسبه خسارت تاخير تاديه بر مبنای نرخ تورم تاريخ چک است. بنابراين، خسارت تاخير تاديه وجه چک، برابر مقررات مذكور كه به طور خاص، راجع به چک وضع شده است، محاسبه می شود و از شمول شرايط مقرر در ماده 522 قانون آيين دادرسی دادگاه‌ های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379 خارج است. "

حتما بخوانید : چک حقوقی چیست و مراحل وصول آن

 

محاسبه خسارت تاخیر تادیه چک آنلاین

محاسبه خسارت تاخیر تادیه چک آنلاین یا به عبارت بهتر، نحوه محاسبه آنلاین خسارت تاخیر تادیه چک، پرسش اغلب کسانی است که قصد دارند، مبلغ چکی که موعد پرداخت آن، سال ها گذشته است را مطالبه نماید و در این اثنا، خسارت تاخیر تادیه آن را نیز درخواست کنند.

لذا، در این بخش از مقاله، امکان و نحوه محاسبه آنلاین خسارت تاخیر تادیه چک، مورد بررسی قرار می گیرد. در پاسخ به این پرسش که آیا امکان محاسبه آنلاین خسارت تاخیر تادیه چک، وجود دارد یا خیر؟ باید گفت، بله چنین امکانی وجود دارد.

و در پاسخ به این پرسش که نحوه محاسبه آنلاین خسارت تاخیر تادیه چک، چگونه می باشد نیز می توان گفت، برای این امر، کافی است، متقاضی محاسبه آنلاین خسارت تاخیر تادیه چک، همین عبارت، یعنی " محاسبه آنلاین خسارت تاخیر تادیه چک" را در مرورگر تلفن همراه یا سیستم کامپیوتر خود، جستجو و از سایت هایی نظیر کیت ست و سایر سامانه هایی که جهت این کار راه اندازی و طراحی شده اند، استفاده کند.

بیشتر بخوانید : خسارت ناشی از تاخیر در انجام تعهد

 

محاسبه تاخیر تادیه چک در اجرای احکام

در خصوص نحوه محاسبه تاخیر تادیه چک در اجرای احکام، لازم به توضیح است؛ پس از صدور رای در خصوص مطالبه وجه چک و پرداخت خسارت تاخیر تادیه آن، چنانچه محکوم علیه، پس از قطعیت رای، اقدام به پرداخت محکوم به، یعنی وجه چک و خسارت تاخیر تادیه آن ننماید، محکوم له یا همان کسی که رای به نفع او صادر گردیده، می تواند، با مراجعه به اجرای احکام، درخواست صدور اجرائیه را نماید.

در این مرحله، اجرائیه صادر شده و محکوم علیه، بر اساس مهلت تعیین شده در اجرائیه، فرصت دارد تا نسبت به پرداخت، تعیین تکلیفی برای پرداخت و یا معرفی مال، همچنین، ادعای اعسار، اقدام نماید. در صورتی که شخص شرایط دریافت خسارت تاخیر تادیه را داشته باشد و محکوم علیه، بخواهد در اجرای احکام، نسبت به پرداخت محکوم له، اقدام کند نحوه محاسبه تاخیر تادیه چک در اجرای احکام، به شرح زیر است:

نحوه محاسبه خسارت تاخیر تادیه چک در اجرای احکام مدنی، بر اساس شاخص اعلامی تورم که سالانه یا ماهانه، از سوی بانک مرکزی اعلام می گردد، صورت می گیرد و بدین ترتیب، مبلغ آن، از زمان سررسید تا زمان پرداخت، محاسبه خواهد شد.

در ادامه بخوانید : تفاوت وجه التزام و خسارت تاخیر تادیه

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص نحوه محاسبه تاخیر تادیه چک در کانال تلگرام حقوق تجاری عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون نحوه محاسبه تاخیر تادیه چک پاسخ دهند.

 

 

سوالات متداول

1- خسارت تاخیر تادیه چک چیست؟

2- نحوه محاسبه خسارت تاخیر تادیه چک چگونه است؟

3- نحوه محاسبه آنلاین خسارت تاخیر تادیه چک چگونه است؟

---

نظرات کاربران