اظهارنامه مالیات بر ارث

نحوه ثبت اظهارنامه مالیات بر ارث که یک فرم مالیاتی است و باید توسط وراث متوفی، برای محاسبه مالیات ارث، تقدیم سازمان امور مالیاتی گردد، بسته به سال فوت متوفی، به صورت حضوری و با مراجعه به اداره مالیات، همچنین، به صورت الکترونیک و با مراجعه به سامانه ersportal.tax.gov.ir و با تکمیل فرم ماده 26 و 34، می باشد.

هنگامی که فردی فوت می کند، ممکن است از او، دارایی هایی باقی بماند که به عنوان ارث، به وراث شرعی و قانونی وی تعلق گیرد و بدین ترتیب، آن ها بر حسب حصه و سهم قانونی خود، مالک بخشی از ماترک متوفی شده و می توانند در آن، تصرف کنند که البته این امر، مستلزم پرداخت مالیات بر ارث است.

از این رو، اظهارنامه مالیات بر ارث، باید، تقدیم سازمان امور مالیاتی گردد که این امر، تنها با داشتن آگاهی و اطلاعات در خصوص نحوه ثبت، سامانه مخصوص این امر و چگونگی تکمیل فرم ماده 26 و 34 اظهارنامه مالیات بر ارث، ممکن و میسر است.

لذا، در مقاله حاضر، چیستی اظهارنامه مالیات بر ارث، سامانه ثبت و نحوه ثبت و تکمیل فرم های ماده 26 و 34، توضیح داده شده و پس از ذکر تفاوت این دو فرم، همچنین مهلت ارسال اظهارنامه مالیات بر ارث، در خصوص چگونگی دانلود فرم ماده 26 و 34، صحبت شده است.

اظهارنامه مالیات بر ارث چیست؟

یکی از اعمالی که وراث، بعد از فوت مورث خود، ملزم به انجام آن بوده تا بتوانند در سهم الارثی که به آن ها رسیده، تصرفات مالکانه ای نظیر فروش، اجاره، اخذ سند و... را انجام دهند، پرداخت مالیات بر ارث می باشد که قدم اول در این خصوص، یعنی قدم اول در پرداخت مالیات بر ارث، تکمیل اظهارنامه مالیات بر ارث است و همین امر، این پرسش را ایجاد می نماید که اظهارنامه مالیات بر ارث چیست؟

ماده 1 قانون اصلاح قانون مالیات بر ارث و نقل و انتقالات بلاعوض، مستندی است بر الزام وراث بر پرداخت مالیات بر ارث، که مقرر می دارد: "هر گاه در نتیجه فوت شخصی، اعم از فوت حقیقی یا فوت فرضی، اموالی، ارثا به کسی برسد، وراث متوفی، بر طبق این قانون، مشمول مالیات‌ بر ارث می‌ شوند." 

ماده 2 قانون اصلاح قانون مالیات بر ارث و نقل و انتقالات بلاعوض نیز مستندی است بر اموال مشمول مالیات بر ارث که مقرر می دارد: "اموال مشمول مالیات بر ارث، عبارتند از کلیه ماترک متوفی اعم از منقول و غیر منقول و مطالبات قابل وصول، پس از وضع دیون محقق‌ متوفی و واجبات مالی متوفی در حدود قواعد شرعی و هزینه‌ هایی که در حدود عرف و عادت برای کفن و دفن متوفی و نظائر آن لازم است."

سامانه ثبت اظهارنامه مالیات بر ارث

سامانه ثبت اظهارنامه مالیات بر ارث، از زیر مجموعه های سایت اصلی مالیات می باشد و از طریق آدرس ersportal.tax.gov.ir، در دسترس متقاضیان تکمیل فرم ماده 26 و 34، جهت محاسبه مالیات ارث و پرداخت آن است.

شایان ذکر است، از آنجا که برای ورود به سامانه ثبت اظهارنامه مالیات بر ارث، نام کاربری و رمز عبور مورد نیاز می باشد، متقاضیان استفاده از سایت این سامانه، ابتدا باید در درگاه ملی خدمات مالیات my.tax.gov.ir، ثبت نام نموده و نام کاربری و رمز عبور، دریافت نمایند؛

نام کاربری هر شخص، کد ملی وی و رمز عبور او، رمزی خواهد بود که حین ثبت نام در درگاه ملی خدمات مالیات، برای فرد، ارسال می گردد که البته، این رمز، از طریق تنظیمات پرتال شخصی، قابل تغییر خواهد بود.

ذکر این نکته نیز ضروری است که بر اساس آنچه در صفحه 3 راهنمای جامع ثبت اظهارنامه الکترونیک مالیات بر ارث، آمده و مقرر می دارد: "چنانچه زمان فوت متوفی قبل از سال 1395 باشد، ارائه اظهارنامه الکترونیکی مالیات بر ارث از طریق سایت سامانه امکان پذیر نبوده و مودی باید حضورا به اداره امور مالیاتی مربوط به آخرین نشانی محل سکونت متوفی مراجعه نماید." می توان گفت؛

تنها وراثی که زمان فوت مورث شان، بعد از سال 95 باشد، می توانند از سامانه ثبت اظهارنامه مالیات بر ارث ersportal.tax.gov.ir، استفاده کنند و در خلاف این حالت، یعنی در شرایطی که مورث، قبل از سال 1395 فوت کرده، نحوه ثبت و تکمیل فرم ماده 26 و 34 اظهارنامه مالیات بر ارث، صرفا به صورت حضوری و از طریق مراجعه به اداره امور مالیاتی مربوط به آخرین نشانی محل سکونت متوفی، ممکن و میسر است.

نحوه ثبت اظهارنامه مالیات بر ارث ماده 26

پیش از توضیح نحوه ثبت اظهارنامه مالیات بر ارث ماده 26، لازم به توضیح است که برای ارائه اظهارنامه مالیات بر ارث به سازمان امور مالیاتی، بسته به مدت زمانی که از فوت متوفی می گذرد، تکمیل هردو یا یکی از دو فرم 26 و 34، ضروری است. لذا، در این بخش، ضمن یک راهنمای تصویری، نحوه ثبت اظهارنامه مالیات بر ارث ماده 26، توضیح داده خواهد شد و در تیتر بعدی، ماده 34. نحوه ثبت اظهارنامه مالیات بر ارث ماده 26، عبارت است از:

در ابتدا، متقاضی باید، آدرس سایت اظهارنامه مالیات بر ارث ersportal.tax.gov.ir را جستجو نماید تا وارد صفحه ای مشابه صفحه زیر گردد و با وارد کردن رمز عبور و نام کاربری درگاه ملی خدمات مالیات my.tax.gov.ir خود و تصویر امنیتی، به پرتال خویش، دسترسی یابد. در صورت عدم ثبت نام در درگاه ملی خدمات مالیات my.tax.gov.ir، متقاضی باید، ابتدا نسبت به این امر، اقدام نماید تا نام کاربری و رمز عبور، دریافت کند.

در این قسمت، فرد وارد پرتال شخصی خود شده و باید فرم 26 را انتخاب نماید.

در این گام، متقاضی باید، مجددا، فرم 26 را انتخاب و بر روی علامت + آبی رنگ سمت چپ کلیک نماید.

در این قسمت، تمامی مراحلی که باید، در تکمیل فرم ماده 26 اظهارنامه مالیات بر ارث، طی شده و اطلاعات آن ها درج شود، به فرد، نمایش داده خواهد شد و باید در نظر داشت، فرم ماده 34 نیز دقیقا دارای همین مراحل بوده، لکن، بخش دیون و هزینه ها را ندارد.

در این گام، اطلاعات فرد، بر اساس آنچه هنگام ثبت نام، در درگاه ملی خدمات مالیات، وارد کرده، به او نمایش داده می شوند و در صورت صحت اطلاعات، فرد باید، بر روی گزینه ثبت و ادامه، کلیک کند.

در این قسمت، فرد باید اطلاعات متوفی، اعم از شماره ملی، تاریخ تولد و سایر موارد لازم را وارد نموده و گزینه ثبت و ادامه را انتخاب کند.

در این مرحله، نوبت به وارد کردن اطلاعات مربوط به گواهی انحصار وراثت می رسد که متقاضی باید، در ابتدا، گزینه "آیا گواهی حصر وراثت دریافت شده است" را فعال نماید و پس از وارد کردن اطلاعات آن، نظیر شماره و مرجع صادر کننده، با کلیک بر روی گزینه ثبت و ادامه، به مرحله بعدی برود.

در این بخش، در صورتی که متوفی، شهید است، باید گزینه مربوطه، تیک زده شود و در غیر این صورت، فرد باید، وارد مرحله بعدی که مدارک است گردد.

در این مرحله، متقاضی باید، اطلاعات و مشخصات اموال ماترک متوفی را درج و ثبت نماید؛ برای این امر، متقاضی باید، بر روی کادر کشویی جدول مرجع کلیک کرده و گزینه مورد نظر خود را انتخاب کند.

با انتخاب هر گزینه از جدول مرجع که نحوه آن در مرحله پیش ذکر شد، فرد با صفحه ای مشابه صفحه زیر، روبرو می گردد و در صورتی که قصد اضافه کردن اموال دیگر را دارد، باید بر روی گزینه جدید، کلیک نموده و در غیر این صورت، با انتخاب گزینه ادامه، به مرحله بعدی برود.

در این مرحله، نوبت به وارد کردن دیون و هزینه ها می شود؛ برای وارد کردن دیون و هزینه، متقاضی باید، بر منوی کشویی نوع هزینه و دیون، کلیک کرده و گزینه مد نظر خود را انتخاب کند و چنانچه قصد حذف گزینه انتخاب شده را داشته یا می خواهد، لیست دیون و هزینه هایی را که وارد نموده، مشاهده نماید، باید بر روی علامت های سمت چپ صفحه که با اعداد دو و سه و فلش های قرمز رنگ، در تصویر زیر نشان داده شده، کلیک کند.

در این گام، فرد با انتخاب گزینه تایید نهایی، به مرحله آخر، منتقل خواهد شد و از آنجا که پس از تایید نهایی، امکان ویرایش، اصلاح، تغییر و حذف اظهارنامه مالیات بر ارث ثبت شده وجود ندارد و کد رهگیری صادر خواهد شد، فرد می تواند با انتخاب گزینه ویرایش و قبل از تایید نهایی، اظهارنامه خود را بررسی و در صورت نیاز به اصلاح، اطلاعات را اصلاح کند.

تا پیش از تایید نهایی، متقاضی می تواند با انتخاب نشان های هر یک از اعداد 1، 2 و 3 که در عکس زیر، با فلش قرمز، نشان داده شده، به ترتیب، نسبت به جستجوی اظهارنامه ثبت شده و در صورت نیاز ویرایش آن؛ تایید نهایی اظهارنامه و بارگذاری مجدد اظهارنامه، اقدام نماید.

پس از تایید نهایی، اظهارنامه، به این صورت، در سامانه ثبت شده و توسط سازمان امور مالیاتی، بررسی می گردد و با پیامک کد رهگیری، متقاضی باید با در دست داشتن مدارک لازم، به اداره مالیات، مراجعه و نسبت به پرداخت مالیات بر ارث، اقدام کند.

علاقمندان به دریافت فایل pdf راهنمای ثبت اظهارنامه مالیات بر ارث، می توانند از طریق لینک زیر، اقدام کنند.

یکی از دارایی های متوفی که به آن، مالیات بر ارث تعلق می گیرد و در صورت تمایل وراث، به اعمالی نظیر انتقال یا فروش آن، باید مالیات آن پرداخت گردد، سیم کارت بوده که مطالعه مقاله زیر در این راستا، توصیه می گردد.

نحوه ثبت اظهارنامه مالیات بر ارث ماده 34

همانگونه که اشاره شد، در اظهارنامه مالیات بر ارث، بسته به مدت زمانی که از فوت متوفی می گذرد، تکمیل هردو یا یکی از دو فرم ماده 26 و 34، ضروری است. در تیتر قبلی، نحوه ثبت و تکمیل فرم ماده 26 توضیح داده شد. در این بخش، مراحل و نحوه ثبت و تکمیل فرم ماده 34 اظهارنامه مالیات بر ارث، بررسی می گردد. 

مراحل و نحوه ثبت اظهارنامه مالیات بر ارث ماده 34، دقیقا همانند مراحل و نحوه ثبت اظهارنامه مالیات بر ارث ماده 26 بوده، با این تفاوت که بر خلاف فرم ماده 26، در فرم ماده 34، بخش دیون و هزینه ها وجود ندارد و وراث، در تکمیل اظهارنامه، اطلاعاتی در این خصوص را ثبت، نخواهند کرد.

با توجه به اینکه مراحل و نحوه ثبت و تکمیل فرم 26، در تیتر قبلی، ضمن یک راهنمای تصویری و به طور کامل ارائه گردید، در این بخش، برای جلوگیری از تکرار، مراحل و نحوه، ضمن یک راهنمای تصویری ارائه نخواهد شد و علاقمندان می توانند، برای استفاده از راهنمای تصویری، به تیتر قبل، مراجعه نمایند.

صرفا باید توجه داشت که پس از جستجوی آدرس ersportal.tax.gov.ir، وارد کردن نام کاربری و رمز عبور و دسترسی به پرتال شخصی، متقاضی باید، فرم 34 را انتخاب کرده و باقی مراحل را همانند تیتر قبل، با درج اطلاعات در کادرهای مربوطه، طی نماید.

تفاوت فرم 26 و 34 مالیات بر ارث

تفاوت فرم 26 و 34 مالیات بر ارث، پرسش اغلب وراثی است که قصد دارند اقدام به ثبت اظهارنامه الکترونیک مالیات بر ارث نمایند، لذا در ادامه، تفاوت فرم ماده 26 و 34 مالیات بر ارث، مورد بررسی قرار گرفته و توضیح داده خواهد شد.

بر اساس آنچه در صفحه هشت راهنمای جامع ثبت اظهارنامه الکترونیک مالیات بر ارث، آمده، اطلاعات مربوط به دیون/ هزینه، فقط در اظهارنامه فرم 26 قابل مشاهده و تکمیل می باشد و در اظهارنامه فرم 34، این بخش وجود ندارد.

بر اساس آنچه در صفحه سه راهنمای جامع ثبت اظهارنامه الکترونیک مالیات بر ارث آمده، فرم 26 و 34، به طور هم زمان، در خصوص متوفایی تکمیل می گردد که کمتر از یک سال از فوت او گذشته و فرم 34، به صورت تنها، در خصوص متوفایی که بیش از یک سال از فوت وی گذشته است.

در فرم 26، هزینه‌ های کفن و دفن، در حدود عرف و عادات و واجبات مالی و عبادی، در حدود قواعد شرعی و دیون محقق متوفی، نظیر مهریه، از ماترک کسر و سپس مالیات محاسبه می گردد ولیکن در فرم 34، چنین امکانی وجود ندارد و وراث باید به کسر آن ها، تصریح کنند.

مهلت ارسال اظهارنامه مالیات بر ارث

ارسال و ثبت اظهارنامه اشخاص حقیقی و حقوقی در سامانه عملیات الکترونیکی امور مالیاتی، دارای مهلت های مخصوص به خود بوده و در صورتی که مشمولین، تا تاریخ مقرر، اقدام به ارسال اظهارنامه مالیاتی خود ننمایند، جریمه خواهند شد. 

پرسشی که مطرح می گردد این است که مهلت ارسال اظهارنامه مالیات بر ارث، چه زمانی است و آیا عدم ثبت اظهارنامه مالیاتی، سبب جریمه وراث می گردد یا خیر؟ لذا، در این بخش از مقاله، با در نظر گرفتن قوانین مربوط به مالیات بر ارث، به این پرسش ها، پاسخ داده خواهد شد.

در خصوص مهلت ارسال اظهارنامه مالیات بر ارث، باید گفت، با توجه به اصلاح قانون مالیات بر ارث از سال نود و پنج، مهلت پرداخت مالیات بر ارث و تسلیم اظهارنامه آن، تاریخ انتقال دارایی به وراث بوده و برخلاف گذشته، نیاز نیست که تا با گذشت موعد مقرری از فوت مورث، وراث، موظف به پرداخت مالیات بر ارث و تسلیم اظهارنامه آن باشند. به عبارت ساده تر، یعنی، هر زمان وراث، بخواهند دارایی و ترکه را به خود انتقال داده و اقدام به تقسیم نمایند، باید مالیات آن را بپردازند.

باید در نظر داشت، با این اصلاحات، محاسبه مالیات بر ارث، به نرخ سالی که انتقال دارایی به وراث، صورت می گیرد و بنا بر درصد هایی که در ماده 17 قانون مالیات های مستقیم آمده انجام خواهد شد و به موجب ماده 9 آيين‎ نامه اجرايی ماده (26) اصلاحی قانون ماليات‌ های مستقيم - مصوب 1394- مصوب 1395/01/15، "عدم تسليم اظهارنامه مالياتی موضوع ماده (26) قانون يا تسليم اظهارنامه خارج از موعد مقرر، موجب تعلق جريمه ماده (192) قانون نخواهد بود."

دانلود فرم ماده 26 و 34 اظهارنامه مالیات بر ارث

فایل دانلود فرم ماده 26 و 34 اظهارنامه مالیات بر ارث، درخواست آن دسته از وراثی بوده که قصد دارند نسبت به تسلیم اظهارنامه مالیات بر ارث، پرداخت آن و در نهایت دریافت برگ تشخیص مالیاتی، اقدام کنند. لذا در این بخش از مقاله، فایل دانلود فرم ماده 26 و 34 اظهارنامه مالیات بر ارث، در دو لینک جداگانه، ارائه خواهد شد.

لازم به ذکر است، افرادی که قصد تلسیم این اظهارنامه به صورت الکترونیک را دارند، نیازی به فایل دانلود فرم ها نخواهند داشت؛ چراکه در سامانه، به صورت آنلاین، نسبت به تکمیل آن ها، اقدام می نمایند و سایر افراد نیز می توانند برگه خام این فرم ها را از اداره مالیاتی محل سکونت شان، دریافت کنند. اما، در اختیار داشتن فایل دانلود فرم ماده 26 و 34 اظهارنامه مالیات بر ارث، از این جهت که فرد، با اطلاعات و مدارک لازم، آشنا گردد و با فراهم آوردن آن ها، در وقت صرفه جویی نماید، خالی از لطف، نخواهد بود.

علاقمندان به دانلود فرم ماده 26 اظهارنامه مالیات بر ارث، می توانند از طریق باکس دانلودی که در زیر، ارائه می گردد، اقدام نمایند.

علاقمندان به دانلود فرم ماده 34 اظهارنامه مالیات بر ارث، می توانند از طریق باکس دانلودی که در زیر، ارائه می گردد، اقدام نمایند.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص نحوه ثبت اظهارنامه مالیات بر ارث در کانال تلگرام حقوق تجاری عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون نحوه ثبت اظهارنامه مالیات بر ارث پاسخ دهند.