قاضی پرونده وقتی در حال رسیدگی به یک جرم در دادسرا است ، برای انجام وظایف خود و به ثمر رساندن تحقیقات مقدماتی اش ، اقدامات مختلفی می کند ؛ برای مثال اقدام به صدور قرار بازداشت موقت می کند . بازداشت موقت یک قرار است که در مرحله تحقیقات مقدماتی صادر می شود و به طور موقت متهم پرونده را بازداشت می کند . شاید به نظر برسد این اصل مخالف با قانون و اصل برائت است . زیرا طبق قانون تا زمانی که جرم کسی ثابت نشده باشد ، نمی توان او را مجازات کرد اما در قرار بازداشت موقت به نظر می رسد بدون اثبات مجرمیت متهم ، او بازداشت می شود . در واقع می توان گفت قرار بازداشت متهم یک قرار استثنائی است که در قانون آیین دادرسی کیفری به عنوان شدیدتربن و سخت ترین قرار کیفری شناخته شده است . از این رو در این مقاله به بررسی مقام صادر کننده قرار بازداشت موقت ، موارد صدور قرار بازداشت موقت و شرایط صدور قرار بازداشت موقت می پردازیم .

مقام صادر کننده قرار بازداشت موقت

قرار بازداشت توسط بازپرس و یا دادیار پرونده صادر می شود . این قرار برای دادستان ارسال می شود . در صورتی که دادستان با قرار بازداشت موقت مواقفت کند ، قرار اجرایی خواهد شد و در صورتی که با آن مخالفت نماید ، باید از نظر دادستان پیروی شود و اگر بازپرس با نظر دادستان مخالفت کند موضوع در دادگاه عمومی بررسی خواهد شد ؛ این موضوع باید حداکثر تا 10 روز بررسی شود  که البته در این مدت متهم بازداشت می شود . در هر حال در صورتی که این قرار صادر شود ، برای متهم به صورت ابلاغیه دادسرا در سامانه ثنا قرار می گیرد و به این طریق به اطلاع او می رسد . 

برای مطالعه سلسله مراتب قضایی در دادسرا کلیک کنید . 
برای مطالعه اعتراض به قرار بازداشت موقت کلیک کنید . 

موارد صدور قرار بازداشت موقت

طبق ماده 237 قانون آیین دادرسی کیفری سال 92 صدور قرار بازداشت موقت جایز نیست مگر در مورد جرائم زیر که دلایل و قرائن و امارات کافی وجود داشته باشد . موارد صدور قرار بازداشت موقت از قرار زیر است :

- جرائمی که مجازات قانونی آنها سلب حیات ، حبس ابد یا قطع عضو و یا جنایات عمدی علیه تمامیت جسمانی که میزان دیه آنها ثلث دیه کامل یا بیش از آن است . 

- جرائم تعزیری که درجه چهار و بالاتر است . 

- جرائم علیه امنیت داخلی و خارجی کشور که مجازات قانونی آنها درجه پنج و بالاتر است . 

- ایجاد مزاحمت و آزار و اذیت بانوان و اطفال و تظاهر ، قدرت نمایی و ایجاد مزاحمت برای اشخاص که به وسیله چاقو یا هر نوع اسلحه انجام شود . 

- سرقت ، کلاهبرداری ، ارتشاء ، اختلاس ، خیانت امانت ، جعل یا استفاده از سند معجول در صورتی که مشمول بند (ب) این موارد نباشد و متهم دارای یک فقره سابقه محکومیت قطعی به علت ارتکاب هر یک از جرائم مذکور باشد . 

برای مطالعه درجات مجازات تعزیری کلیک کنید .

 

شرایط صدور قرار بازداشت موقت

صدور قرار بازداشت موقت در صورتی ممکن است قرار مستدل و موجه باشد و مستند قانونی و ادله آن ذکر شود . همچنین دلیل اینکه این قرار صادر شده است نیز در آن ذکر شود مثلا صدور قرار برای جلوگیری از تبانی متهم . 
درباره شرایط صدور قرار بازداشت موقت ماده 238 مقرر می دارد ، صدور قرار بازداشت برای مواردی که می توان قرار بازداشت موقت صادر کرد ، منوط به وجود یکی از شرایط زیر است :

- آزاد بودن متهم موجب از بین رفتن آثار و ادله جرم یا باعث تبانی با متهمان دیگر یا شهود و مطلعان واقعه گردد و یا سبب شود شهود از اداء شهادت امتناع کنند . 

- بیم فرار یا مخفی شدن متهم باشد و به طریق دیگر نتوان از آن جلوگیری کرد . 

- آزاد بودن متهم مخل نظم عمومی ، موجب به خطر افتادن جان شاکی ، شهود یا خانواده آنان و خود متهم باشد . 

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد صدور قرار بازداشت موقت​ به کانال تلگرام آیین دادرسی و ادله اثبات دعوا مراجعه کنید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون صدور قرار بازداشت موقت​​ پاسخ دهند .

 

 

---

نظرات کاربران