گواهینامه حق تقدم سهام

دریافت گواهینامه حق تقدم سهام و تکمیل آن امری ضروری برای سهامداران فعلی شرکت ها در خریداری سهام جدید است. شرکت ها پس از تصویب افزایش سرمایه خود از راه آورده نقدی، گواهینامه حق تقدم سهام را در اختیار سهامداران قرار می دهند و علاقه مندان باید علاوه بر تکمیل و ارسال آن به شرکت، با نحوه پرداخت مبلغ سهام نیز آشنا باشند. 

یکی از مزایا و جذابیت های فعالیت سهامداران در عرصه بورس و اوراق بهادار، استفاده از گواهینامه حق تقدم سهام است. این گواهینامه به شکل فرم قابل تکمیل در اختیار سهامداران یک شرکت قرار داده می شود تا با تکمیل و ارسال آن علاقه خود را برای خرید سهام جدید نشان دهند. با اطلاع دقیق از نحوه پرداخت سهام جدید می توان هزینه تعداد سهم خریداری شده را به حساب شرکت واریز کرد. به این ترتیب شرکت ها از طریق ارائه سهام حق تقدم یا همان آورده های نقدی، امکان افزایش سرمایه را خواهند داشت.

استفاده از گواهینامه حق تقدم سهام فرصت مناسبی هم برای افزودن به تعداد سهام مالکین فعلی شرکت ها و هم برای دستیابی به سود مناسب می باشد. از این رو کسب آگاهی کافی در مورد حق تقدم و چگونگی تبدیل آن به سهام عادی اهمیت زیادی دارد. با توجه به الزامی شدن گواهینامه حق تقدم ، نحوه دریافت این گواهی نیز به تبع دستخوش تغییر خواهد شد و باید با انجام این فرآیند به صورت الکترونیکی آشنایی پیدا کرد.

در این مقاله، توضیحاتی راجع به گواهینامه حق تقدم سهام و نحوه دریافت آن ارائه شده است. در ابتدا به بررسی پایه ای و معرفی حق تقدم سهام پرداخته خواهد شد. در ادامه چگونگی دریافت و تکمیل فرم گواهینامه حق تقدم و همچنین ارسال آن به شرکت بررسی شده است. در پایان نیز نحوه پرداخت مبلغ سهام جدید خریداری شده تشریح شده؛ الزام و مزایای استفاده از گواهینامه حق تقدم، بیان شده اند.

گواهینامه حق تقدم سهام چیست؟

اشخاص حقیقی و حقوقی که در زمینه بورس و اوراق بهادار فعالیت دارند و یا به تازگی با این روش سرمایه گذاری آشنایی پیدا کرده اند قطعا تاکنون واژه حق تقدم یا گواهینامه حق تقدم را پس از ثبت شرکت ها شنیده اند. شاید برای بسیاری افراد این سوال پیش بیاید که گواهینامه حق تقدم سهام چیست و نحوه دریافت آن به چه صورت است؟ در ابتدا بهتر است به صورت خلاصه توضیحاتی در رابطه با حق تقدم سهام شرکت ها ارائه شود.

شرکت هایی که سهام خود را به افراد جامعه می فروشند، در حقیقت این اشخاص را در مالکیت آن شرکت سهیم کرده اند. بنابراین مالکان شرکت بسته به میزان سهامی که خریداری می نمایند، می توانند از مزیت هایی نیز برخوردار شوند.

یکی از این مزیت ها، استفاده از اولویت خرید سهام آتی شرکت است. با توجه به این که مالکان و سهامداران یک شرکت برای خرید سهام جدید، نسبت به سایر افراد ارجحیت یا اولویت دارند، به نوعی می توان گفت که از حق تقدم خرید سهام برخوردار هستند. برای دریافت گواهی حق تقدم باید مراحل خاصی را انجام داد، که در ادامه مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

شرکت های مختلف به منظور افزایش سرمایه خود از روش های متفاوتی وارد عمل می شوند. یکی از این روش ها استفاده از سود اندوخته یا انباشته است، اما در زمانی که شرکت از منابع مالی کافی محروم باشد، می تواند روش دیگر یعنی استفاده از آورده های نقدی را برگزیند. شرکت ها برای ارائه و فروش سهام جدید به سرمایه گذاران، در ابتدا سهامداران فعلی خود را در اولویت رشد سرمایه قرار می دهند و به آن ها اوراقی تحت عنوان حق تقدم سهام ارائه می کنند.

در حقیقت بعد از این که شرکتی تصمیم به افزایش سرمایه گرفت، سهامداران از این مصوبه اطلاع پیدا خواهند کرد و توسط شرکت برای آن ها فرم های مخصوصی ارسال می شود. به این فرم، گواهینامه حق تقدم سهام گفته می شود.

در صورتی که سهامدار تمایل به خریداری سهام جدید شرکت داشته باشد، این گواهی را تکمیل کرده و مجددا آن را از طریق روش های ارتباطی تعیین شده همچون روش های پست سنتی یا ارسال الکترونیکی، برای شرکت ارسال می کند. نحوه دریافت گواهینامه حق تقدم در بخش بعد به طور دقیق تر مورد بررسی قرار گرفته است.

نحوه دریافت گواهینامه حق تقدم سهام

برای سهیم شدن در سود جدید شرکتی که قبلا سهام آن را خریداری شده، باید با نحوه دریافت گواهینامه حق تقدم سهام نیز آشنایی صحیح پیدا کرد. همانطور که در بخش قبل توضیح داده شد، پس از تصویب افزایش سرمایه یک شرکت از راه آورده نقدی، فرم گواهی حق تقدم سهام برای سهامداران فعلی آن شرکت ارسال می شود. شایان ذکر است زمانی که افزایش سرمایه از راه سود انباشته شرکت باشد، دیگر حق تقدم معنای خاصی نخواهد داشت، بلکه سود سهامداران شرکت به سهام تبدیل می شود.

بنابر توضیحات ارائه شده، سهامداران پس از آگاهی از مصوبات افزایش سرمایه شرکت از راه آورده نقدی باید منتظر انتشار فرم حق تقدم بمانند. اخبار ارائه حق تقدم سهام همواره از طریق روزنامه های کثیر الانتشار یا روش های ارتباط جمعی دیگر منتشر می شود. زمانی که گواهینامه حق تقدم سهام منتشر شود، باید بخش های مختلف آن را به دقت تکمیل کرده و در مهلتی مشخص برای شرکت ارسال کرد.

گواهینامه حق تقدم را می توان از سایت شرکت مورد نظر دانلود کرده و اقدام به تکمیل آن کرد. پس از پر کردن فرم باید آن را به شرکت ارسال کرد، که ارسال فرم ها در حال حاضر هم به صورت سنتی یعنی مراجعه به اداره پست و هم به صورت ارسال با ایمیل و غیره انجام می شود. اگر فردی ارسال فرم را فراموش کند و یا عمدا آن را تکمیل و ارسال نکند، این به منزله عدم تمایل به شرکت در افزایش سرمایه است.

پس از آشنایی با نحوه دریافت گواهینامه حق تقدم سهام، بهتر است فرد با اطلاعات موجود در این فرم نیز تا حد کافی آشنا شود. این فرم دربرگیرنده اطلاعاتی همچون تعداد سهام فعلی سهامدار، تعداد حق تقدم سهام قابل استفاده، مبلغ حق تقدم، کد سهامدار، مبلغ فعلی سرمایه شرکت، مبلغ افزایش سرمایه، مبلغ سرمایه جدید و غیره است.

علاوه بر این، تاریخ آخرین مهلت استفاده از حق تقدم نیز در این گواهینامه درج می شود. مبلغ اسمی سهام شرکت ها در ایران یک هزار ریال یا معادل 100 تومان است که ممکن است با توجه به ارزش سهام یک شرکت (به عنوان مثال 150 تومان) امکان برخورداری از سود بالاتر برای سهامداران یک شرکت فراهم باشد.

نحوه پرداخت گواهینامه حق تقدم سهام

قبل از بررسی نحوه پرداخت گواهینامه حق تقدم سهام باید به این نکته اشاره کرد، که تنها سهامدارانی می توانند در افزایش سرمایه شرکت دخیل شوند که فرم حق تقدم را در مدت زمان مشخص شده کامل کرده و برای شرکت مورد نظر ارسال کنند. بازه زمانی تکمیل گواهینامه حق تقدم برای اکثر شرکت ها 2 ماه است.

سهامداران فعلی شرکت که فرم استفاده از حق تقدم را تکمیل می نمایند، برای صدور سهام جدید به نام آن ها باید مبلغ ارزش اسمی سهام را نیز به حساب شرکت پرداخت کنند. ارزش اسمی هر سهم همان 100 تومان تعیین شده است. شاید برای برخی افراد این ابهام وجود داشته باشد، که ارزش اسمی سهام را چگونه باید به شرکت پرداخت کرد؟ شرکت ها مبلغ ارزش اسمی و مشخصات حساب بانکی شرکت را در فرم گواهینامه حق تقدم سهام درج می کنند.

بنابراین سهامداران در صورت انتقال حق تقدم خرید سهام باید ارزش اسمی سهام خریداری شده جدید خود را ظرف مهلتی معین که در فرم نوشته شده است، به حساب شرکت مورد نظر واریز نمایند. در صورت امتناع از این کار، حتی در حالتی که خریدار فرم را تکمیل و ارسال کرده باشد به او هیچ سهمی تعلق نخواهد گرفت.

باید دقت داشت که فرآیند تبدیل حق تقدم به سهام حداقل 3 ماه و حداکثر 7 ماه ممکن است به طول بیانجامد. این بازه زمانی به این دلیل است که سهامداران در ابتدا ارزش اسمی سهام خود را پرداخت می نمایند و سپس افزایش سرمایه شرکت باید توسط سازمان بورس و اوراق بهادار مورد تایید و ثبت قرار گیرد. پس از انجام این مراحل، به صورت خودکار سهام حق تقدم به سهام عادی تبدیل خواهد شد.

الزامی شدن گواهینامه حق تقدم 

در دی ماه سال گذشته، اخباری در رابطه با الزامی شدن گواهینامه حق تقدم منتشر شد، که عمدتا با دو هدف حذف فرآیند مراجعه به اداره پست و همچنین کاهش بازه زمانی فرآیند افزایش سرمایه شرکت ها از محل آورده نقدی در دستور کار قرار گرفته است. دستورالعمل های صدور و ارسال گواهینامه حق تقدم دستخوش تغییر خواهد شد و برخلاف گذشته، تنها به صورت الکترونیکی می توان این کار را انجام داد.

با توجه به این که انجام بسیاری از فرآیندهای ارتباطی بین شرکت ها و سهامداران در گذشته تنها به صورت کاغذی میسر بود، طبق دستورالعمل های در نظر گرفته شده در سال جاری به جای چاپ کاغذی گواهینامه های حق تقدم، باید آن ها را به صورت الکترونیکی صادر کرد، که البته این مورد شامل گواهینامه موقت سهام و اوراق سهام نیز خواهد شد.

البته باید ذکر کرد که در حال حاضر عمده سهامداران بورس از ابتدا در سامانه جامع اطلاعات مشتریان (سجام) ثبت نام کرده اند و مانند گذشته نیازی به مراجعات به اداره پست یا بانک برای خرید حق تقدم یا تبدیل آن به سهام نیست، بلکه می توان از طریق درگاه های پرداخت نیز انجام کارهای واریزی را تسهیل کرد.

با وجود این که اقدامات قابل توجهی در جهت کاهش هزینه و زمان انجام این فرآیندها انجام شده است، نحوه دریافت و پرداخت گواهینامه حق تقدم به صورت یکپارچه از طریق فرم های الکترونیکی انجام می شود. پیش بینی می شود، اجرای این دستور موجب ایجاد تغییرات قابل توجه در کاهش زمان افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و رسیدگی سریع به مطالبات شود.

مزایای استفاده از گواهینامه حق تقدم

مزایای استفاده از گواهینامه حق تقدم سهام در بورس عده زیادی از سهامداران را به خرید حق تقدم و تبدیل آن به سهم عادی ترغیب کرده است. بسیاری افراد تاکنون از طریق خرید سهام حق تقدم شرکت ها موفق به دستیابی به سود عالی شده اند. بنابراین بهتر است در این بخش برخی ویژگی های بارز و مثبت استفاده از گواهینامه حق تقدم مورد بحث و بررسی قرار گیرد.

خرید سهام حق تقدم در بورس معمولا به دلیل افزایش قیمت سهام شرکت در آینده برای افراد جذابیت دارد. همانگونه که قبلا هم ذکر شد، سهامداران مبلغ ارزش اسمی را در ازای هر سهم حق تقدم پرداخت می کنند در صورتی که ارزش اصلی سهم یک شرکت ممکن است، چندین درصد بیشتر از ارزش اسمی باشد، لذا احتمال سوددهی سهام حق تقدم نسبتا بالاست.

از طرف دیگر سهامداران فعلی یک شرکت در صورتی که تمایلی به استفاده از اولویت حق تقدم خود نداشته باشند، می توانند این گواهی را در بازار بورس به دیگران بفروشند. با نظر به موارد ذکر شده، ارزان بودن سهام حق تقدم یکی از مهم ترین مزیت های خرید و استفاده از آن است. هرچند پس از افزایش سرمایه شرکت ها قیمت هر سهم کاهش پیدا می کند، اما به دلیل این که تعداد سهام های خریداری شده افزایش می یابد، ضرر و زیان احتمالی جبران می شود.

در حالت کلی فرد می تواند مالکیت بیشتری نسبت به قبل در سهام شرکت داشته باشد. از طرف دیگر این مسئله را نیز باید در نظر گرفت که استفاده از حق تقدم و تبدیل آن به سهام عادی یک فرآیند زمان بر است و در صورت ایجاد تغییر در اوضاع بازار و اقتصاد می تواند در کاهش سرمایه افراد تاثیر داشته باشد.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد نحوه دریافت گواهینامه حق تقدم سهام در کانال تلگرام تجاری عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره تجاری تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون نحوه دریافت گواهینامه حق تقدم سهام پاسخ دهند.