دینا / عقود و قراردادها / بیع / بیع فضولی

بیع فضولی

ارتباط با ما

درصورتی که برای مشاوره در تمامی زمینه های ذکر شده در سایت، به دانش چندین ساله ما در این زمینه نیاز داشتید می توانید با شماره تلفن 9099075303 ( تماس با تلفن ثابت از سراسر کشور و به ازای هر دقیقه 290000 ریال ) در ارتباط باشید. سایت مشاوره دینا یک مرکز خصوصی و غیرانتفاعی است و به هیچ ارگان دولتی و خصوصی دیگر اعم از قوه قضاییه ، کانون وکلا ، کانون کارشناسان رسمی دادگستری و .... هیچگونه وابستگی ندارد.
جهت ارئه انتقادات، پیشنهادات و شکایات با شماره تلفن 54787900-021 تماس حاصل فرمایید.

logo-samandehi

تمامی حقوق این سایت متعلق به دینا می باشد ©

تماس از کل کشور : ۳ ۰ ۳ ۵ ۷ ۰ ۹ ۹ ۰ ۹
همه روزه حتی ایام تعطیل از :  ۸ صبح   الی ۱  شب

بیع فضولی، معامله ای است که در آن بایع بدون این که مالک باشد یا این که از طرف مالک اذن داشته باشد، مالی را به فروش می رساند. متعلق بودن مال به دیگری و عدم اجازه صاحب آن به انجام معامله، از شرایط اصلی معامله فضولی می باشد. چنین معامله ای برحسب رد یا قبول مالک، دارای آثار و مجازات های متفاوتی نسبت به مشتری و معامله گر فضول است.

 

بر اساس ماده 190 قانون مدنی، یکی از شرایط صحت معاملات بیع در حقوق ایران، قصد طرفین و رضای آن‌ ها می باشد. این امر به این معنی است که اگر شخصی، به نحوی از انحاء، قصد انجام معامله بیع را نداشته یا به انجام آن رضایت نداشته باشد، معامله صحیح واقع نمی شود. بیع فضولی، نوعی از این معاملات است که در آن عنصر رضایت مالک مال، مخدوش گردیده و حقوق او، در تصرف در اموالش، نادیده گرفته شده است.

به دلیل اهمیت این موضوع و حفظ حقوق مالکان، قانون گذار در مواد مختلف قانون مدنی و دیگر مقررات، به بیان شرایط بیع فضولی پرداخته، به طوری که فقدان ضوابط مذکور، معامله را از حالت بیع فضولی خارج کرده و آن را مشمول آثار این نوع بیع نخواهد گردانید. از طرف دیگر، بیع فضولی دارای انواع مختلفی بوده، که هر یک، حکم و مجازات خاص خود را دارند، به همین جهت، پرداختن به جزئیات بیع فضولی امری ضروری قلمداد می گردد.

از این رو، در ادامه مقاله حاضر، قصد داریم، پس از پاسخ به این پرسش که شرایط بیع فضولی چیست و ضوابط آن چه می باشد؛ به انواع مختلف این بیع بپردازیم. سپس در خصوص مجازات و آثار بیع فضولی صحبت خواهیم کرد و حکم آن را در اقسام مختلف ارائه خواهیم نمود. جهت کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص، با ما همراه باشید.

مجازات و آثار بیع فضولی

معامله فضولی یکی از انواع معاملات می باشد که قانون گذار در مواد 247 تا 263 قانون مدنی به آن توجه کرده و احکام آن را بیان نموده است. مطابق با این مواد، بیع فضولی؛ معامله ای است که در آن، تمام شرایط صحت معاملات، به جز قصد و رضای طرفین وجود داشته باشد. به عبارت دیگر، فروشنده کسی است که نه مالک مال بوده و نه از طرف مالک، اجازه فروش دارد.

 

بر همین اساس، به کسی که عقد بیع را منعقد می نماید، "فضول"، به طرف معامله "اصیل" و به کسی که معامله برای اموال او انجام شده و به عبارتی، وی صاحب مال محسوب می شود، "غیر" یا "مالک" می گویند. یکی از سوالات متداولی که در این زمینه مطرح می شود این است که، شرایط بیع فضولی چیست و چه ضوابطی، معامله را تبدیل به بیع فضولی می نماید.

 

یکی از شرایط مهم و اساسی در بیع فضولی، این است که عقد توسط شخصی صورت گیرد که اجازه انجام معامله را نداشته است. مطابق ماده 247 قانون مدنی، معامله به مال غیر جز به عنوان ولایت یا وصایت یا وکالت نافذ نیست. بنابر این، چنانچه فروشنده ولی، وصی یا وکیل مالک مال محسوب شود، معامله فضولی نبوده و مشمول احکام آن نمی گردد. 

 

شرط دیگر در زمینه بیع فضولی، عدم اجازه صاحب مال به انجام معامله می باشد. نکته قابل توجه در این زمینه این است که رضایت باطنی (بدون اظهار هیچ لفظ یا فعلی) عدم اجازه تلقی شده و به تنهایی کفایت نمی کند. ماده 248 قانون مدنی، در این خصوص بیان می دارد: «اجازه مالک نسبت به معامله فضولی حاصل می شود، به لفظ یا فعلی که دلالت بر امضاء عقد نماید». علاوه بر این، سکوت مالک حتی با حضور در مجلس عقد، اجازه محسوب نمی شود.

 

بنابر این، از مباحث قید شده در قسمت فوق، چنین نتیجه می شود که در بیع فضولی می بایست دو شرط رعایت گردد؛ اول این که، عقد با مال غیر صورت گرفته باشد و فضول اذن انجام معامله را نداشته باشد و دوم این که، رضایت صاحب مال مخدوش باشد.

 

مجازات و آثار بیع فضولی

معامله فضولی یکی از انواع معاملات می باشد که قانون گذار در مواد 247 تا 263 قانون مدنی به آن توجه کرده و احکام آن را بیان نموده است. مطابق با این مواد، بیع فضولی؛ معامله ای است که در آن، تمام شرایط صحت معاملات، به جز قصد و رضای طرفین وجود داشته باشد. به عبارت دیگر، فروشنده کسی است که نه مالک مال بوده و نه از طرف مالک، اجازه فروش دارد.

 

بر همین اساس، به کسی که عقد بیع را منعقد می نماید، "فضول"، به طرف معامله "اصیل" و به کسی که معامله برای اموال او انجام شده و به عبارتی، وی صاحب مال محسوب می شود، "غیر" یا "مالک" می گویند. یکی از سوالات متداولی که در این زمینه مطرح می شود این است که، شرایط بیع فضولی چیست و چه ضوابطی، معامله را تبدیل به بیع فضولی می نماید.

 

یکی از شرایط مهم و اساسی در بیع فضولی، این است که عقد توسط شخصی صورت گیرد که اجازه انجام معامله را نداشته است. مطابق ماده 247 قانون مدنی، معامله به مال غیر جز به عنوان ولایت یا وصایت یا وکالت نافذ نیست. بنابر این، چنانچه فروشنده ولی، وصی یا وکیل مالک مال محسوب شود، معامله فضولی نبوده و مشمول احکام آن نمی گردد. 

 

شرط دیگر در زمینه بیع فضولی، عدم اجازه صاحب مال به انجام معامله می باشد. نکته قابل توجه در این زمینه این است که رضایت باطنی (بدون اظهار هیچ لفظ یا فعلی) عدم اجازه تلقی شده و به تنهایی کفایت نمی کند. ماده 248 قانون مدنی، در این خصوص بیان می دارد: «اجازه مالک نسبت به معامله فضولی حاصل می شود، به لفظ یا فعلی که دلالت بر امضاء عقد نماید». علاوه بر این، سکوت مالک حتی با حضور در مجلس عقد، اجازه محسوب نمی شود.

 

بنابر این، از مباحث قید شده در قسمت فوق، چنین نتیجه می شود که در بیع فضولی می بایست دو شرط رعایت گردد؛ اول این که، عقد با مال غیر صورت گرفته باشد و فضول اذن انجام معامله را نداشته باشد و دوم این که، رضایت صاحب مال مخدوش باشد.

 

مجازات و آثار بیع فضولی

معامله فضولی یکی از انواع معاملات می باشد که قانون گذار در مواد 247 تا 263 قانون مدنی به آن توجه کرده و احکام آن را بیان نموده است. مطابق با این مواد، بیع فضولی؛ معامله ای است که در آن، تمام شرایط صحت معاملات، به جز قصد و رضای طرفین وجود داشته باشد. به عبارت دیگر، فروشنده کسی است که نه مالک مال بوده و نه از طرف مالک، اجازه فروش دارد.

 

بر همین اساس، به کسی که عقد بیع را منعقد می نماید، "فضول"، به طرف معامله "اصیل" و به کسی که معامله برای اموال او انجام شده و به عبارتی، وی صاحب مال محسوب می شود، "غیر" یا "مالک" می گویند. یکی از سوالات متداولی که در این زمینه مطرح می شود این است که، شرایط بیع فضولی چیست و چه ضوابطی، معامله را تبدیل به بیع فضولی می نماید.

 

یکی از شرایط مهم و اساسی در بیع فضولی، این است که عقد توسط شخصی صورت گیرد که اجازه انجام معامله را نداشته است. مطابق ماده 247 قانون مدنی، معامله به مال غیر جز به عنوان ولایت یا وصایت یا وکالت نافذ نیست. بنابر این، چنانچه فروشنده ولی، وصی یا وکیل مالک مال محسوب شود، معامله فضولی نبوده و مشمول احکام آن نمی گردد. 

 

شرط دیگر در زمینه بیع فضولی، عدم اجازه صاحب مال به انجام معامله می باشد. نکته قابل توجه در این زمینه این است که رضایت باطنی (بدون اظهار هیچ لفظ یا فعلی) عدم اجازه تلقی شده و به تنهایی کفایت نمی کند. ماده 248 قانون مدنی، در این خصوص بیان می دارد: «اجازه مالک نسبت به معامله فضولی حاصل می شود، به لفظ یا فعلی که دلالت بر امضاء عقد نماید». علاوه بر این، سکوت مالک حتی با حضور در مجلس عقد، اجازه محسوب نمی شود.

 

بنابر این، از مباحث قید شده در قسمت فوق، چنین نتیجه می شود که در بیع فضولی می بایست دو شرط رعایت گردد؛ اول این که، عقد با مال غیر صورت گرفته باشد و فضول اذن انجام معامله را نداشته باشد و دوم این که، رضایت صاحب مال مخدوش باشد.

 

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد شرایط و مجازات بیع فضولی در کانال تلگرام قراردادها و عقود عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون شرایط و مجازات بیع فضولی پاسخ دهند.