وام مضاربه

وام مضاربه یکی از انواع وام های بانکی است که به اشخاص حقیقی و حقوقی برای انجام تجارت خارجی و ارز آوری برای کشور تعلق گرفته و سود آن میان وام گیرنده و بانک تقسیم می شود. وام مضاربه معمولا به صورت یکساله اعطا شده و اصل مبلغ وام و سود آن در پایان مهلت سررسید توسط بانک دریافت می شود.

مضاربه در لغت به معنای قراردادی دو طرفه است که بر اساس آن یک سرمایه دار و یک فرد حقیقی یا حقوقی در راستای رونق بخشیدن به تجارت و کسب سود، اقدام به جا به جایی سرمایه میان یکدیگر می کنند. در این قرارداد میزان سود حاصل از فعالیت تجاری و بازرگانی محاسبه شده و میان دو طرف با نسبتی مشخص تقسیم می شود.

از آن جا که دریافت وام مضاربه می تواند نقش تعیین کننده ای در فعالیت تجاری افراد داشته باشد، لازم است تا تجار و فعالان اقتصادی از شرایط و نحوه دریافت و بازپرداخت این وام مطلع بوده تا بتوانند نسبت به اخذ آن اقدام کرده و در مسیر پیشرفت و رسیدن به سود های قابل توجه قدم بردارند.

در این مقاله به تعریف وام مضاربه و شرایط و مدارک لازم برای دریافت آن پرداخته خواهد شد، نحوه ثبت نام و دریافت و مبلغ این وام شرح داده شده و سود آن محاسبه خواهد شد. در ادامه توضیحاتی در مورد وام مضاربه فوری و نحوه بازپرداخت و اقساط این وام نیز ارائه خواهد شد.

وام مضاربه چیست؟

در پاسخ به این سوال که "وام مضاربه چیست؟" باید گفت وام مضاربه یکی از انواع وام هایی است که بانک ها به منظور گردش چرخ اقتصادی کشور به متقاضیان پرداخت می کنند. در وام مضاربه یک طرف به عنوان مالک، وجه را در اختیار طرف دیگر به عنوان عامل قرار می دهد تا عامل با وجه پرداختی، تجارت کرده و هر دو طرف در سود شریک شوند. عامل می تواند شخص حقیقی و یا حقوقی باشد. به عبارت دیگر وام مضاربه وامی است که به صادرکنندگان کالا و خدمات به منظور تسهیل تجارت و ارز آوری برای کشور اعطا می شود.

در قرارداد وام مضاربه، طبق اصول، جبران ضرر و زیان به عهده سرمایه دار یا بانک است، اما چنانچه در قرارداد ذکر شود که جبران زیان باید از سمت فرد عامل صورت گیرد، وام گیرنده باید نسبت به این امر اقدام نماید. وام مضاربه از سمت بانک های خصوصی و دولتی به تاجرهایی که صادر کننده هستند، تعلق گرفته و به وارد کنندگان کالا اعطا نمی شود. دلیل این امر به ماهیت وام مضاربه باز می گردد که هدف آن توسعه تجارت خارجی و ورود ارز به کشور است.

شرایط دریافت وام مضاربه

همان طور که در قسمت قبل اشاره شد، هدف از ارائه وام مضاربه توسعه تجارت خارجی و ارز آوری برای کشور است بنابراین اولین شرط از شرایط دریافت وام مضاربه این است که متقاضی تاجر یا شرکت صادر کننده کالا و خدمات باشد. پس از ثبت درخواست مشتری برای دریافت وام مضاربه و ارائه آن به بانک، اداره اطلاعات اعتباری بانک، سابقه بانکی متقاضی و موضوع فعالیت را بررسی می کند.

تقاضای مشتری پس از جمع آوری اطلاعات و مدارک لازم، بررسی موضوع مضاربه از نظر قیمت خرید و فروش و رسمی و متعارف بودن قیمت آن و حصول اطمینان از صحت معامله و توانایی وام گیرنده در انجام معامله، مورد پردازش قرار می گیرد، تا به مرحله تایید برسد. همچنین بانک باید از برگشت سرمایه و سود مورد انتظار در مدت زمان قرارداد مضاربه، کسب اطمینان کند.

مدارک لازم برای دریافت وام مضاربه

متقاضیان دریافت وام مضاربه باید مدارکی را به بانک برای ورود درخواست خود به مرحله بررسی، ارائه دهند. در ابتدا ورقه درخواست وام مضاربه در دو نسخه همراه با امضا باید به یکی از شعب بانک مورد نظر ارائه شود. پس از درخواست وام، مدارک لازم برای دریافت وام مضاربه عبارتند از:

پروانه کسب

مجوز های صنفی

اصل و کپی کارت ملی و شناسنامه متقاضی

کپی مدارک شناسایی مدیران شرکت

اساسنامه شرکت

اظهار نامه مالیاتی

اظهار نامه ثبت شرکت

آگهی تاسیس

آخرین تغییرات ثبت شده شرکت در روزنامه رسمی

صورت های مالی

انواع وثایق و تضامین

بانک ها برای جلوگیری از متحمل ضرر و خسارت شدن، به نسبت وام مضاربه ای که به متقاضی می دهند، درخواست وثیقه می کنند. متقاضی می تواند سند ملکی برابر با ارزش اعتبار دریافت شده از بانک به عنوان وثیقه ارائه دهد و یا برابر با ارزش سرمایه دریافتی، به علاوه حداقل سود مورد نظر بانکف که در قرارداد تعیین شده، سفته به بانک بدهد.

نحوه ثبت نام و دریافت وام مضاربه

برای دریافت وام مضاربه باید مراحل قانونی درخواست وام را طی کرد. این مراحل تقریبا برای دریافت تمام انواع وام بانکی مشترک بوده و شامل ثبت درخواست به صورت اینترنتی یا حضوری در شعب بانک و ارائه مدارک و مستندات لازم به واحد مربوطه است. در نهایت پس از بررسی و تایید درخواست دریافت تسهیلات، بانک متقاضی را در جریان گذاشته و ظرف مدت مشخصی مبلغ وام به حساب متقاضی واریز خواهد شد.

نحوه ثبت نام و دریافت وام مضاربه هم به همین صورت است. ابتدا پس از ارائه درخواست کتبی دریافت وام به شعب بانک، باید مدارک لازم را فراهم کرده و در صورت مناسب دانستن فعالیت متقاضی با چارچوب های وام مضاربه و محرز شدن توانایی برای بازپرداخت وام و دریافت وثیقه، مبلغ وام به متقاضی طی قراردادی با ذکر مهلت بازپرداخت و سود انتظاری، سپرده می شود.

مبلغ وام مضاربه

یکی از دغدغه های اصلی تجار و بازرگانان، تامین سرمایه لازم برای داد و ستد و فعالیت تجاری است. وام مضاربه با هدف جوابگویی به این دغدغه پدید آمد و مبالغ مختلفی را در اختیار فعالان حوزه تجارت قرار می دهد. پیش تر اشاره شد که بانک ها برای اعطای وام مضاربه به منظور جلوگیری از احتمال زیان دیدن، وثیقه دریافت می کنند. مبلغ وام مضاربه پرداختی به فعالان بازار تابعی از ارزش وثیقه دریافتی است.

سقف مبلغ وام مضاربه بسته به نوع وثیقه برابر است با 70 درصد ارزش واحد مسکونی، 60 درصد ارزش واحد اداری و 50 درصد ارزش واحد تجاری. در محاسبه مبلغ وام هزینه هایی هست که تحت تقبل بانک قرار می گیرد و سایر هزینه ها باید توسط متقاضی پرداخت شود. هزینه های مورد قبول بانک شامل مواردی چون هزینه خرید کالای مورد نظر، انبارداری و بسته بندی، گمرک و حمل و نقل، ثبت سفارش کالا و هزینه های بیمه ای، هست.

محاسبه سود وام مضاربه

سود وام مضاربه در بانک های دولتی و خصوصی متفاوت است. معمولا بانک های دولتی نرخ سودی بین 15 تا 20 درصد برای وام مضاربه دریافت می کنند، اما بانک های خصوصی بالاتر از 20 درصد سود می گیرند. شاید نرخ سود کمتر به معنای جذابیت بیشتر وام برای متقاضیان باشد، اما باید در نظر داشت که بانک های خصوصی مبلغ بیشتری هم وام می دهند و این امر می تواند به استقبال بیشتر متقاضیان دریافت وام منجر شود.

محاسبه سود وام مضاربه به صورت ماهانه انجام می شود، اما در زمان سر رسید وام، کل مبلغ وام به علاوه سود انتظاری آن به صورت یک جا دریافت می شود. به دلیل محاسبه ماهانه سود در وام مضاربه گاهی توصیه می شود که متقاضیان به جای دریافت وام یک ساله، در بازه های کوتاه مدت مانند 9 ماهه وام اخذ کنند. نرخ سود وام مضاربه هر بانک هم می تواند بسته به مدت زمان سر رسید وام و میزان مبلغ آن متفاوت باشد.

وام مضاربه فوری

وام فوری وامی است که بانک ها تحت شرایط خاصی و در مدت زمان کوتاهی به متقاضیان پرداخت می کنند. برخی از بانک ها اقدام به پرداخت وام مضاربه فوری می کنند، مانند بانک ملی، ملت و صادرات. اگر نوع کالای مورد تجارت مشخص باشد و وثایق و تضامین متقاضی آماده بوده و فاکتور یا پیش فاکتور خرید کالای مورد نظر با قیمت متناسب موجود باشد، متقاضی می تواند با مراجعه به بانک درخواست وام مضاربه فوری بدهد.

در پرداخت وام مضاربه فوری مراحل، مانند حالت عادی است، اما با سرعت بیشتری فرایند پرداخت وام پیگیری می شود. در نتیجه پس از ارائه مدارک و مستندات لازم به بانک، با شرایط خاصی تقاضای دریافت وام بررسی شده و ظرف مدت کوتاهی نتیجه درخواست متقاضی مشخص می شود و مبلغ وام به حساب وی پرداخت خواهد شد.

نحوه بازپرداخت و اقساط وام مضاربه

نحوه بازپرداخت و اقساط وام مضاربه در تمامی بانک ها به یک صورت است. در وام مضاربه پس از واریز مبلغ وام به حساب متقاضی، معمولا یک سال مهلت برای تسویه وام به همراه سود در نظر گرفته می شود و در سر رسید تمامی مبلغ به صورت یک جا پس گرفته می شود، البته محاسبه سود در این وام به صورت ماهانه است. در نتیجه وام مضاربه اقساط نداشته و بازپرداخت آن در یک قسط و در پایان سر رسید است.

سر رسید بازپرداخت وام مضاربه تمدید نمی شود مگر در شرایطی خاص که بانک مجوز تمدید مهلت بازپرداخت وام را صادر کند. در نتیجه لزوم توجه به مهلت سر رسید و تامین مبلغ وام به علاوه سود انتظاری بانک تا پایان مهلت تعیین شده، مشخص می شود. تمامی جزئیات در مورد شرایط وام مضاربه دریافتی از جمله نرخ سود وام و مهلت دقیق بازپرداخت در قرارداد وام ذکر می شود.

دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص نحوه دریافت و محاسبه سود وام مضاربه در کانال تلگرام حقوق تجاری عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون نحوه دریافت و محاسبه سود وام مضاربه پاسخ دهند.