شرایط اعتراض به رای دادگاه تجدید نظر ، آن است که شخص معترض ، با استناد به یکی از روش های واخواهی ، اعاده دادرسی و یا فرجام خواهی ، نسبت به رای قطعی دادگاه تجدید نظر ، معترض شود . نحوه و مراحل این اعتراض ، به این صورت است که شخص ، با مراجعه به دفاتر خدمات قضایی و تحویل مدارک لازم ، درخواست اعتراض خود را به ثبت رساند .
برای مشاوره شرایط اعتراض به رای دادگاه تجدید نظر
برای مشاوره شرایط اعتراض به رای دادگاه تجدید نظر
در نظام حقوقی ایران ، آرای حقوقی و یا کیفری صادره از دادگاه های بدوی ، در شرایط خاصی ، قابلیت تجدید نظر خواهی داشته و دادگاه تجدید نظر ، حسب مورد ، می تواند آرای بدوی را نقض و رای جدیدی صادر نماید . با این حال ، ممکن است که رای صادره از دادگاه های تجدید نظر نیز ، مورد اعتراض اصحاب دعوی باشد .
در چنین شرایطی ، این سوال مطرح می شود که آیا نسبت به آرای صادره از دادگاه تجدید نظر نیز می توان اعتراض نمود ؟ پاسخ به این سوال ، از آن جهت مهم است که در شرایط خاصی ، ممکن است پس از قطعیت حکم ، اسناد و مدارک جدیدی نیز کشف شده که نشان دهنده حقانیت شخص معترض باشد و یا اینکه رای صادره ، خلاف قانون و شرع باشد . از همین روست که پرداختن به شرایط و نحوه اعتراض به رای دادگاه تجدید نظر ، ضروری است .
به همین مناسبت ، در ادامه این مقاله ، قصد داریم شرایط اعتراض به رای دادگاه تجدید نظر را شرح داده و سپس ، مراحل و نحوه طرح این اعتراض و مهلت آن را نیز ، ذکر کنیم . در ادامه ، مدارک لازم برای اعتراض به آرای صادره از مرحله تجدید نظر خواهی را نیز ، خواهیم گفت .
تجدید نظر خواهی ، یکی از روش های اعتراض به رای دادگاه است که هم در دعاوی حقوقی و هم در دعاوی کیفری ، حسب مورد ، می تواند توسط اصحاب دعوی ، مطرح شود . با این حال ، گاهی پس از رسیدگی مجدد نسبت به پرونده توسط دادگاه تجدید نظر و صدور حکم قطعی ، باز هم طرفین ، نسبت به این حکم ، اعتراض دارند .
در چنین شرایطی ، این سوال مطرح می شود که آیا به رای قطعی دادگاه تجدید نظر می توان اعتراض کرد ؟ خوشبختانه ، پاسخ به این سوال ، مثبت می باشد . با این توضیح که ، هر چند در حالت عادی ، رای دادگاه تجدید نظر در دعاوی حقوقی و کیفری ، رای قطعی محسوب شده و اعتبار امر مختومه دارد ، باز هم در شرایط خاصی ، می توان نسبت به آن آراء ، اعتراض نمود .
لذا در این قسمت از مقاله ، قصد داریم به توضیح این مطلب نیز ، بپردازیم که شرایط اعتراض به رای دادگاه تجدید نظر چیست ؟ در خصوص شرایط اعتراض به رای قطعی دادگاه تجدید نظر ، باید گفت که اصولا هر کدام از طرفین در دعاوی حقوقی و کیفری ، می توانند با استفاده از روش هایی همچون فرجام خواهی ، اعاده دادرسی و یا حتی واخواهی ، اقدام به اعتراض مجدد نمایند که مراحل و نحوه آن را در ادامه ، خواهیم گفت .
شرایط اعتراض به رای دادگاه تجدید نظر از طریق فرجام خواهی
فرجام خواهی ، یکی از روش های اعتراض به رای است که هم در دعاوی حقوقی و هم در دعاوی کیفری ، کاربرد دارد و این رسیدگی ، به معنای انطباق یا عدم انطباق رای صادره ، با موازین شرعی و مقررات قانونی است . منتها استناد به فرجام خواهی جهت اعتراض به رای دادگاه تجدید نظر ، صرفا در شرایط خاصی امکان پذیر است که این شرایط ، در دعاوی حقوقی و کیفری ، با هم تفاوت دارند . موارد و شرایط فرجام خواهی حقوقی ، ضمن مواد 368 و 369 قانون آیین دادرسی مدنی ، ذکر شده است .
بر اساس ماده 371 قانون آیین دادرسی مدنی ، شرایط فرجام خواهی در دعاوی حقوقی ، عبارتند از :
دادگاه صادر کننده رای ، صلاحیت ذاتی جهت رسیدگی به پرونده را نداشته و یا صلاحیت محلی نداشته باشد و نسبت به این موضوع ، ایراد وارد شده باشد ؛
رای صادر شده از دادگاه ، با موازین شرعی و یا مقررات قانونی ، مغایرت داشته باشد ؛
اصول دادرسی و یا قواعد آمره و یا حقوق طرفین ، در حین رسیدگی به دعوی ، رعایت نشده باشند و اهمیت این اصول ، به اندازه ای باشد که رای را از اعتبار ، ساقط کند ؛
آرای مغایر با یکدیگر ، بدون سبب قانونی ، در یک موضوع و بین همان اصحاب دعوی ، صادر شده باشد ؛
تحقیقات انجام شده توسط دادگاه ، ناقص بوده و یا به دلایل و دفاعیات طرفین دعوی ، توجهی نشده باشد .
در ارتباط با دعاوی کیفری ، باید گفت که بر اساس ماده 428 قانون آیین دادرسی کیفری ، صرفا آرای صادره درباره جرایمی که مجازات قانونی آنها ، سلب حیات ، قطع عضو ، حبس ابد و یا مجازات تعزیری درجه سه و بالاتر است و جرایم عمدی علیه تمامیت جسمانی که میزان دیه آنها ، نصف دیه کامل انسان یا بیشتر از آن است و آرای صادره در خصوص جرایم سیاسی و مطبوعاتی ، قابلیت فرجام خواهی در دیوان عالی کشور را دارد .
منتها ، باید دانست که فرجام خواهی از آرای مذکور ، پس از صدور رای توسط دادگاه کیفری بدوی ، انجام شده و در واقع ، فرجام خواه ، می بایست درخواست خود را در دیوان عالی کشور ، پیگیری نماید . لذا در دعاوی مذکور ، به جای تجدید نظر خواهی کیفری ، مستقیما ، فرجام خواهی کیفری مطرح می شود ؛ فلذا فرجام خواهی از رای دادگاه تجدید نظر کیفری ، موضوعیت نخواهد داشت .
شرایط اعتراض به رای دادگاه تجدید نظر از طریق اعاده دادرسی
اعاده دادرسی ، یکی دیگر از روش های اعتراض به رای است که هم در دعاوی حقوقی و هم در دعاوی کیفری با مهلت تایین شده، قابل طرح می باشد . طرح اعتراض اعاده دادرسی ، نسبت به آرای صادره از دادگاه تجدید نظر ، در شرایطی قابل طرح است که اسناد و مدارک جدیدی کشف شود که دال بر حقانیت معترض و یا بی گناهی وی باشد . موارد قابل اعاده دادرسی در دعاوی حقوقی ، در ماده 426 قانون آیین دادرسی مدنی آمده و در خصوص دعاوی کیفری نیز ، ماده 474 قانون آیین دادرسی کیفری ، تعیین تکلیف نموده است .
بر اساس ماده 426 قانون آیین دادرسی مدنی ، شرایط اعاده دادرسی در دعاوی حقوقی ، به شرح زیر می باشد :
حکم صادر شده ، مورد ادعای خواهان نبوده و یا بیشتر از خواسته خواهان باشد ؛
در مفاد حکم ، تضاد وجود داشته باشد و یا اینکه حکم صادره ، به حکم دیگری در خصوص همان دعوا و اصحاب آن ، متضاد باشد ؛ بی آنکه سبب قانونی ، موجب این مغایرت باشد ؛
طرف مقابل ، حیله یا تقلبی به کار برده باشد که این امر در صدور رای دادگاه ، موثر واقع شده باشد ؛
حکم دادگاه ، مستند به اسناد جعلی صادر شده و پس از صدور حکم ، جعلی بودن آنها ثابت شود ؛
پس از صدور حکم ، اسناد و مدارکی به دست آید که دلیل بر حقانیت فرد می باشد و این اسناد و مدارک ، در جریان دادرسی ، مکتوم بوده و یا در اختیار متقاضی ، نبوده باشند .
بر اساس ماده 474 قانون آیین دادرسی کیفری ، شرایط اعاده دادرسی در دعاوی کیفری ؛ به شرح زیر می باشند :
شخصی به اتهام قتل محکوم شده و سپس ، محرز گردد که زنده است ؛
چند نفر به ارتکاب جرمی محکوم شوند و آن جرم ، به گونه ای باشد که نتوان بیش از یک مرتکب برای آن در نظر گرفت ؛
دو فرد به علت ارتکاب جرمی محکوم شده باشند و از تعارض میان مفاد دو حکم ، بی گناهی یکی از آنها ، محرز گردد ؛
درباره شخصی ، به یک اتهام واحد ، احکام متفاوتی صادر شده باشد ؛
عمل ارتکابی ، جرم نبوده باشد و یا اینکه حکم مجازات ، بیش از مجازات قانونی مقرر باشد ؛
در دادگاه صالح ، اثبات شود که مبنای حکم دادگاه ، اسناد جعلی یا شهادت دروغ بوده است ؛
پس از صدور حکم قطعی ، واقعه جدیدی حادث یا ظاهر شده و یا ادله جدیدی ارائه شود که نشانگر بی گناهی یا عدم تقصیر مرتکب باشد .
شرایط اعتراض به رای دادگاه تجدید نظر از طریق واخواهی
واخواهی ، یکی دیگر از روش های اعتراض به آرای دادگاه ها می باشد که در دعاوی حقوقی و کیفری ، قابل طرح است . از جمله شرایط اعتراض به رای قطعی دادگاه تجدید نظر از طریق واخواهی کردن با توجه به مهلت مقرر، آن است که رای صادره از دادگاه ، به صورت رای غیابی صادر شده باشد و معترض ، در هیچ یک از جلسات رسیدگی دادگاه ، حضور نداشته و با گرفتن وکیل یا ارائه لایحه ، از خود دفاع نکرده باشد و ابلاغیه دادگاه نیز ، به صورت ابلاغ واقعی ، به وی نرسیده باشد . در ادامه ، مراحل و نحوه آن را نیز ، خواهیم گفت .
در قسمت قبل ، در پاسخ به این سوال که آیا به رای قطعی دادگاه تجدید نظر می توان اعتراض کرد یا خیر ، گفتیم که بر اساس قانون آیین دادرسی مدنی و قانون آیین دادرسی کیفری ، روش هایی برای اعتراض نسبت به آرای صادره از دادگاه تجدید نظر ، پیش بینی شده است که حسب شرایط و موارد خاص ، می توان با استناد هر یک از آنها ، مراحل اعتراض به رای صادره از دادگاه تجدید نظر را پیگیری نمود .
در این خصوص ، سه روش اعاده دادرسی ، فرجام خواهی و واخواهی نسبت به رای دادگاه تجدید نظر ، حایز اهمیت هستند . اما سوالی که در این خصوص مطرح می شود ، آن است که مراحل و نحوه اعتراض به رای دادگاه تجدید نظر ، به چه صورت است و شخص ، به چه طریقی می بایست به این آراء ، اعتراض نماید ؟
در پاسخ به این سوال ، باید گفت که شخصی که قصد اعتراض به رای دادگاه تجدید نظر را دارد ، ابتدا می بایست با توجه به شرایط و اوضاع و احوال خاص مربوط به دعوای حقوقی و کیفری و مهلت های مقرر در صورت لزوم ، پس از دریافت مشاوره حقوقی ، بهترین روش اعتراض به رای دادگاه تجدید نظر را انتخاب کرده و مراحل قانونی آن را انجام دهد که یکی از اولین مراحل این اعتراض ، آن است که شاکی یا خواهان ، به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ، مراجعه نماید .
پس از مراجعه به دفاتر خدمات قضایی ، معترض ، می بایست درخواست اعاده دادرسی ، فرجام خواهی و یا واخواهی خود را ، به ثبت رساند که این امر ، نیازمند پرداخت هزینه های قانونی و تحویل اسناد و مدارکی است که در قسمت بعد ، شرح خواهیم داد . پس از ثبت اعتراض به رای دادگاه تجدید نظر ، در قالب دادخواست و یا شکایت ، این اعتراض ، به مرجع صالح ، ارجاع و در روند رسیدگی ، قرار خواهد گرفت .
مرحله بعدی ، آن است که شخص ، در زمان و ساعت تعیین شده در احضاریه و یا اخطاریه دادگاه ( که از طریق سامانه ثنا ابلاغ می گردد ) ، در مرجع مربوطه ، حضور یافته و کلیه اسناد و مدارکی که مرتبط با اعتراض بوده و بیانگر حقانیت وی می باشند را ، ارائه نموده و در صورت لزوم ، شخصا یا از طریق وکیل ، دفاع شفاهی انجام داده و لایحه تقدیم کند . در این مرحله ، دادگاه ، پس از اعلام ختم رسیدگی ، در صورتی که شرایط اعاده دادرسی ، فرجام خواهی و یا واخواهی حقوقی و یا کیفری را احراز نماید ، رای صادر می کند .
لازم به ذکر است که بر اساس ماده 477 قانون آیین دادرسی کیفری ، در صورتی که رئیس قوه قضاییه ، رای صادره توسط مراجع قضایی را خلاف بین شرع تشخیص دهد ، می تواند با تجویز اعاده دادرسی ، پرونده را به دیوان عالی کشور ، ارسال نماید . در این صورت ، اعاده دادرسی ، نیازمند آن است که متقاضی ، درخواست خود را به صورت حضوری ، به رئیس کل دادگستری استان ، تقدیم دارد .
اعتراض به رای دادگاه تجدید نظر ، در شرایط خاصی ، امکان پذیر است که از جمله مهم ترین شرایط اعتراض به رای قطعی صادره از دادگاه تجدید نظر ، آن است که شخص معترض ، به استناد به جهات اعاده دادرسی یا جهات فرجام خواهی حقوقی و کیفری ، در دفاتر خدمات قضایی ، اعتراض خود را به ثبت رسانده و یا اینکه نسبت به آرای غیابی صادره از دادگاه های تجدید نظر ، تقاضای واخواهی نماید، که این امر منوط به رعایت مهلت های مقرر است.
در هر حال ، استناد به هر یک از شرایط اعتراض به حکم قطعی صادره از دادگاه های تجدید نظر ، مستلزم آن است که شخص ، به دفاتر خدمات قضایی مراجعه کرده و به صورت مکتوب ، مستند و مستدل ، اعتراض خود را به ثبت رسانده و مدارک و اسناد مثبته را نیز ، ضمیمه نماید . لذا سوالی که ممکن است مطرح شود ، آن است که مدارک لازم برای اعتراض به رای دادگاه تجدید نظر چیست ؟
مدارک هویتی از قبیل شناسنامه و کارت ملی ؛
رای دادگاه حقوقی یا دادنامه کیفری که نسبت به آن ، اعتراض مطرح می شود ؛
نمونه متن درخواست اعتراض به رای دادگاه تجدید نظر که می تواند به صورت درخواست واخواهی ، فرجام خواهی و یا اعاده دادرسی باشد ؛
کلیه اسناد و مدارکی که شخص معترض ، به استناد آنها ، تقاضای اعاده دادرسی ، فرجام خواهی و یا واخواهی از رای مرحله تجدید نظر را نموده و نشانگر حقانیت وی می باشند.
علاوه بر اینکه اسناد و مدارک مزبور ، می بایست حین تقدیم دادخواست و یا شکواییه ، در دفاتر خدمات قضایی ، بارگذاری شوند ، این اسناد و مدارک ، حسب لزوم ، می بایست در جلسات رسیدگی توسط دادگاه صالح نیز ، ارائه شده تا قاضی دادگاه ، بتواند با استناد به آنها ، رای شایسته صادر نماید . پیشنهاد می شود برای دریافت اطلاعات بیشتر در این خصوص ، مقاله زیر را نیز مطالعه نمایید .
برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص شرایط اعتراض به رای دادگاه تجدید نظر در کانال تلگرام آیین دادرسی و ادله اثبات دعوی عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون شرایط اعتراض به رای دادگاه تجدید نظر پاسخ دهند .
برای مشاوره شرایط اعتراض به رای دادگاه تجدید نظر
برای مشاوره شرایط اعتراض به رای دادگاه تجدید نظر
عناوین اصلی این مقاله
مقالات مرتبط
ارتباط با ما
درصورتی که برای مشاوره در تمامی زمینه های ذکر شده در سایت، به دانش چندین ساله ما در این زمینه نیاز داشتید می توانید با شماره تلفن 9099075303 ( تماس با تلفن ثابت از سراسر کشور و به ازای هر دقیقه 290000 ریال ) در ارتباط باشید.
سایت مشاوره دینا یک مرکز خصوصی و غیرانتفاعی است و به هیچ ارگان دولتی و خصوصی دیگر اعم از قوه قضاییه ، کانون وکلا ، کانون کارشناسان رسمی دادگستری و .... هیچگونه وابستگی ندارد.
جهت ارئه انتقادات، پیشنهادات و شکایات با شماره تلفن 54787900-021 تماس حاصل فرمایید.
تمامی حقوق این سایت متعلق به دینا می باشد ©
